Giáo án môn Số học Lớp 6 - Tiết 19, Bài 10: Tính chất chia hết của một tổng - Trần Thị Giao Linh

Ngµy so¹n : 
 Ngµy gi¶ng: D¹y líp: 6A
 Ngµy gi¶ng: D¹y líp: 6B
	 Tiết 19: §10 TÍNH CHẤT CHIA HẾT CỦA MỘT TỔNG 
 	1. Mục tiêu:
	a. Kiến thức: 
 - Học sinh nắm được các tính chất chia hết của một tổng , một hiệu 
 - Học sinh biết nhận ra một tổng của hai hay nhiều số ,một hiệu của hai số có hay không chia hết cho một số mà không cần tính giá trị của tổng , của hiệu đó.
b. Kỹ năng:
 - Biết sử dụng kí hiệu '' '' và '' ''
	c. Thái độ:
- Rèn tính cẩn thận, chính xác, trình bầy rõ ràng mạch lạc.
 - Rèn cho học sinh tính chính xác khi vận dụng các tính chất nói trên
	 2. Chuẩn bị:
 a. Thầy : giáo án - bảng phụ ghi bài tập 86
 b. Trò : bảng nhóm - bút viết bảng
	3. Tiến trình bài dạy:
* ổn định tổ chức: 
 Sĩ số: 6A: 6B:
 a. Kiểm tra bài cũ: ( 5')
Câu hỏi: Khi nào ta nói số tự nhiên a chia hết cho số tự nhiên b khác 0;
 Khi nào ta nói số tự nhiên a không chia hết cho số tự nhiên b khác 0;
 Mỗi trường hợp cho 1 ví dụ.
Yêu cầu trả lời:
	- Số tự nhiên a chia hết cho số tự nhiên b khác 0 nếu có số tự nhiên k sao cho a = b.k .VD: 6 chia hết cho 2 vì 6 = 2 .3
	- Số tự nhiên a không chia hết cho số tự nhiên b khác 0 nếu
	a = b.q + r (q, r N và 0 < r < b)
 	VD : 15 không chia hết cho 4 vì 15 : 4 = 3 ( dư 3) hay 15= 3.4 + 3
 b. Dạy bài mới: (38')
 ĐVĐ:	Chúng ta đã biết quan hệ chia hết giữa hai số tự nhiên.Khi xem xét một tổng có chia hết cho 1 số hay không. Có những trường hợp không tính tổng hai số mà vẫn xác định được tổng đó có chia hết hay không chia hết cho một số nào đó. Để biết được điều này chúng ta nghiên cứu bài học hôm nay:
Hoạt động của thầy trò
Học sinh ghi
GV
?
HS
?Kh
HS
GV
?TB
HS
GV
?Tb
HS
?TB
HS
?Kh
HS
?
HS
?
HS
GV
?TB
HS
?
HS
GV
?kh
HS
?
TB
?
HS
GV
?Kh
HS
GV
?Tb
HS
?Kh
HS
GV
?
HS
GV
?Kh
HS 
?
HS
GV
HS
GV
Ở bài 6 ta đã biết : Số tự nhiên a chia hết cho số tự nhiên b khác 0 nếu có số tự nhiên k sao cho a = b.k
Giới thiệu kí hiệu "Chia hết, không chia hết"
Để xét xem một tổng có chia hết hay không chia hết cho một số nào đó hay không ta làm ?1
Học sinh đọc nội dung ?1
Lên bảng lấy ví dụ (ghi bảng)
Qua các ví dụ các bạn lấy trên bảng các em có nhận xét gì?
Nếu mỗi số hạng của tổng đều chia hết cho cùng một số thì tổng chia hết cho số đó
Như vậy 186 và 246 
(18 + 24) 6 '''' đọc là suy ra ( kéo theo)
Nếu có am và bm thì ta suy ra điều gì
(a+b) m
Giới thiệu ký hiệu '''' 
Ta có thể viết a + bm hoặc 
(a+b) m đều được
Hãy tìm ba số chia hết cho 3
15; 36; 72
Hãy xét xem : 72 - 15; 36 - 15 ;
15 + 36 + 72 có chia hết cho 3 không?
72 - 15 = 573 ; 36 - 15 = 213
15 + 36 + 72 =123 3
Qua ví dụ trên em rút ra nhận xét gì?
- Nếu số bị trừ và số trừ đều chia hết cho cùng một số thì hiệu chia hết cho số đó
- Nếu tất cả các số hạng của một tổng cùng chia hết cho một số thì tổng chia hết cho số đó
Một em hãy viết dạng tổng quát của hai nhận xét trên
( a - b)m ( a0)
 ( a+b+c) m
Khi viết tổng quát ta cần chú ý tới điều kiện nào?
a, b, c, mN ; m0
Trong cách viết tổng quát để đơn giản trong SGK không ghi a, b, c, m N ; m0 song học sinh cần lưu ý trong quá trình làm bài .Hai nhận xét trên chính là nội dung chú ý ( sgk - 34)
Qua bài tập trên và phần chú ý em nào có thể phát biểu nội dung tính chất 1
Nếu tất cả các số hạng của tổng đều chia hết cho cùng một số thì tổng chia hết cho số đó
Không làm phép cộng , phép trừ , hãy giải thích vì sao các tổng , hiệu sau đều chia hết cho 11
33 + 22 ; 88 - 55 ; 44 + 66 + 77
3 em thực hiện
Cho học sinh đọc nội dung bài ?2
Nêu yêu cầu của bài ?2
Lên bảng lấy ví dụ
Qua các ví dụ trên các em có nhận xét gì?
Nếu trong một tổng hai số hạng, có một số hạng không chia hết cho một số nào đó, còn số hạng kia chia hết cho số đó thì tổng không chia hết cho số đó
Vậy nếu am , b m dự đoán xem ta suy ra điều gì ?
am , b m( a + b) m
Cho các hiệu (35 - 7) và ( 27 - 16) hãy xét : 35 - 7 có chia hết cho 5 không? và 27 - 16 có chia hết cho 4 không?
35 - 7 = 28 5 ; 27 - 16 = 114
Với nhận xét trên đối với một tổng có đúng với một hiệu không? hãy viết tổng quát
355 ; 75 (35 - 7 ) 5
27 4 ; 16 4 (27 - 16 ) 4
 Vậy nhận xét trên vẫn đúng với một hiệu
a m ; b m ( a - b) m
 ( a > b ; m 0)
Em hãy lấy ví dụ về tổng ba số đó, có một số hạng không chia hết cho 3 , hai số còn lại chia hết cho 3 . Hãy xét xem tổng đó có chia hết cho 3 không?
143 ; 63 ; 123 14+6+12=
 = 32 3
Qua ví dụ trên em có nhận xét gì?
Nếu một tổng có nhiều số hạng trong đó có một số hạng không chia hết cho một số nào đó, các số hạng còn lại đều chia hết cho số đó, thì tổng không chia hết cho số đó
Hãy viết dạng tổng quát
am , bm , cm ( a +b+c) m 
( m0)
Các nhận xét trên chính là nội dung chú ý
Nếu tổng có ba số hạng trong đó có hai số hạng không chia hết cho một số hạng nào đó, số còn lại chia hết cho số đó , thì tổng có chia hết cho số đó không ? vì sao? lấy ví dụ?
Nếu tổng có ba số hạng trong đó có hai số hạng không chia hết cho một số hạng nào đó , số còn lại chia hết cho số đó thì chưa thể kết luận tổng có chia hết cho số đó không?
Ví dụ : 6 5 ; 4 5 ; 15 5 nhưng
 6 + 4 + 5 = 25 5
Vậy trong tổng chỉ có một số hạng của tổng không chia hết cho một số ,còn các số hạng khác đều chia hết cho số đó thì tổng không chia hết cho số đó. Chính là nội dung tính chất 2
Nhắc lại tính chất 2
Không tính các tổng , các hiệu xét xem các tổng , các hiệu sau có chia hết cho 8 không?
80 + 16 ; 80 - 16 ; 80 +12 ; 80 - 12
32 + 40 +24 ; 32 + 40 +12 
Đối với một tổng trong đó có đúng hai số hạng không chia hết cho m 
 xét xem tổng đó có chia hết cho m hay không? ta thường gộp hai số hạng đó ( gộp hai só dư trong phép chia cho m của hai số đó với nhau)
1.Nhắc lại về quan hệ chia hết:(6') 
Ký hiệu: a chia hết cho b : a b
 a không chia hết cho b: a b
2) Tính chất 1:
?1 (SGK - 34)
a) Ta có:
.)tổng 18 + 24 = 42 6
.)tổng 6 + 36 = 42 6
.) tổng 7 + 14 = 217
.) tổng 21 + 35 = 567
am và bm (a+b) m
*)Kí hiệu '''' đọc là suy ra ( kéo theo)
Có thể viết: a +b m
*) Chú ý: (SGK - 34)
am ; bm(a - b) m ( a 0)
am ; bm ; cm ( a + b + c) m
*) Tính chất 1 ( SGK- 34)
.) (33 + 22) 11 vì 3311 và 2211
.) ( 88 - 55) 11 vì 8811 và 5511
.) (44 + 66 + 77 ) 11
vì 44 11 ; 6611 và 77 11
3. Tính chất 2 : (8)'
?2 (SGK - 25)
.) ( 17 + 16 )=33 4
.) 355 ; 7 5 35 + 7 = 42 5
.) (a + b) m
*) Chú ý: (SGK - 35) ( a > b ) 
am , bm ( a - b ) m
am , b m ( a - b ) m
am , bm , cm ( a +b+c) m
*)Tính chất 2 :(SGK - 35)
4. Bài tập luyện tập: (8')
?3 ( SGK - 35)
.)80+168 vì 808 ; 168
.)80 - 168 vì 808 ;168
.)80 + 128 vì 808 ; 128
.) 80 -128 vì 808 ; 128
.)32+40+248 vì 328; 408 ; 248
.)32+40+12 8 vì 328; 408 ;128
?4 ( SGK - 35)
a = 5 ; b= 4 
Ta có 5 3 ; 4 3 nhưng 5+4=93
 c. Củng cố và luyện tập: (5')
Bài 86 ( SGK- 36)
Treo bài tập số 86 ( SGK- 36) cho học sinh điền dấu thích hợp và giải thích
Câu
Đúng
Sai
a) 134.4+16 chia hết cho 4
x
b) 21.8 + 17 chia hết cho 8
x
c)3.100 + 34 chia hết cho 6
x
 d. Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà: (2')
 - Học thuộc hai tính chất
 -Làm bài tập số : 83 ; 84 ; 85 ( SGK - 35 -36) ;114 ; 115 ; 116 ; 117 ( SBT - 17)
	_____________________________________________