Giáo án môn Sinh học lớp 6 - Bài 19 đến bài 20

Tuần 11
Tiết 22
 Ngày soạn:20/10/09
Bài: 19 ĐẶC ĐIỂM BÊN NGOÀI CỦA LÁ
I/Mục tiêu: Sau bài này,HS phải: 
HS nêu được đặc điểm bên ngoài của lá và cách xếp lá trên cây phù hợp với chức năng thu nhận ánh sáng cần thiết cho việc chế tạo chất hữu cơ.
Phân biệt được 3 kiểu gân lá
Phân biệt lá đơn, lá kép
II/Đồ dùng dạy học:
GV: Sưu tầm lá , cành có đủ chồi nách , cành có các kiểu mọc lá
HS : Chuẩn bị các loại lá, cành như dặn dò ở tiết 21
III/Tiến trình dạy học:
 -Kiểm tra bài cũ: Trả bài kiểm tra 1 tiết 
 -Bài mới: Lá là một cơ quan dinh dưỡng của cây, vậy lá có những đặc điểm gì? Ta cùng tìm hiểu qua bài đặc điểm bên ngoài của lá.
+Hoạt động 1: Tìm hiểu: Đặc điểm bên ngoài của lá
Mục tiêu: HS nêu được đặc điểm bên ngoài của lá và cách xếp lá trên cây phù hợp với chức năng thu nhận ánh sáng cần thiết cho việc chế tạo chất hữu cơ. 
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
a) Tìm hiểu phiến lá
GV cho học sinh quan sát phiến lá , thảo luận theo nội dung sau:
-Nhận xét hình dạng , kích thước , màu sắc của phiến lá , diện tích bề mặt của phần phím so với cuống ?
-Tìm những điểm giống nhau giữa phần phiến các loại lá
-Những điểm giống nhau đó có tác dụng gì đối với việc thu nhận ánh sáng của lá ?
- Chức năng quan trọng nhất của lá là gì ?
b) Tìm hiểu về gân lá 
HS đọc thông tin SGK, quan sát mặt dưới của phiến lá rồi phân biệt 3 loại gân lá
Ngoài những lá mang đi còn có những lá nào có kiểu gân như thế ?
c) Phân biệt lá đơn – lá kép
GV yêu cầu HS quan sát mẫu , nghiên cứu SGK, phân biệt lá đơn – lá kép
-Học sinh quan sát phiến lá , thảo luận theo nội dung GV yêu cầu.
Đại diện nhóm thông báo kết quả thảo luận
-Đại diện nhóm lên ghi chú thích vào hình
HS đọc thông tin SGK, quan sát mặt dưới của phiến lá rồi phân biệt 3 loại gân lá
Đại diện nhóm thông báo kết quả thảo luận
HS quan sát mẫu , nghiên cứu SGK , phân biệt lá đơn – lá kép
-Các nhóm thảo luận theo nội dung SGK
-Đại diện nhóm thông báo kết quả thảo luận, các nhóm khác quan sát , bổ sung
*Tiểu kết Lá gồm có phiến lá, gân và cuống
Phiến lá là phần rộng nhất của lá, có dạng bản dẹt, màu lục. 
Có 2 nhóm lá chính : Lá đơn và lá kép.
 +Hoạt động 2: Tìm hiểu Các kiểu xếp lá trên thân và cành
Mục tiêu : hs hiểu được có 3 kiểu xếp lá trên thân cây: Mọc cách, mọc đối, mọc vòng.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
-GV cho HS quan sát 3 cành mang đến lớp và xác định cách xếp lá
-GV cho HS làm bài tập ▼ Quan sát H.19.5 và 3 vật mẫu thật về các kiểu xếp lá trên thân và cành và điền vào bảng như nội dung SGK.
Kiểu xếp lá trên có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống của cây ?
HS quan sát 3 cành của nhóm mang đến , đối chiếu hình 19.5 SGK để xác định các cách xếp lá trên thân
Đại diện nhóm thông báo kết quả
-Ý nghĩa là giúp lá nhận được nhiều ánh sáng.
HS đọc phần kết luận SGK
*Tiểu kết: Lá xếp trên thân cây theo 3 kiểu: mọc cách, mọc đối, mọc vòng. Lá trên các mấu thân xếp so le nhau giúp lá nhận được nhiều ánh sáng.
 IV/Kiểm tra, đánh giá :
 *Vài HS đọc phần kết luận ở SGK
 	-Nêu những đặc điểm bên ngoài của lá? 
	-Hãy cho ví dụ về 3 kiểu xếp lá trên cây.
V/Dặn dò: 
Học bài theo nội dung bài ghi và SGK.
Trả lời các câu hỏi và làm bài tập 1, 2, 3, tr. 64 ở SGK.
Đọc mục :Em có biết?
Chuẩn bị trước bài” cấu tạo trong của phiến lá” .
Tuần 12
Tiết 23
 Ngày soạn: 24/10/09
 BÀI 20: CẤU TẠO TRONG CỦA PHIẾN LÁ
I/Mục tiêu: Sau bài này, HS phải: 
Nắm được đặc điểm bên trong phù hợp với chức năng của phiến lá
Giải thích được đặc điểm, màu sắc của hai mặt phiến lá
II/Đồ dùng dạy học:
GV : Hình 20.4 SGK ; Mô hình : cấu tạo một phần phiến lá
HS: Như đã dặn ở tiết trước. 
III/Tiến trình dạy học:
 -Kiểm tra bài cũ: Lá có những đặc điểm bên ngoài và cách xếp lá trên cây như thế nào giúp lá nhận được nhiều ánh sáng?
 -Bài mới: 
+Hoạt động 1: Tìm hiểu : Biểu bì
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
GV : Hướng dẫn HS quan sát hình 20.1
GV chốt ý : Như nội dung sgk
Hoạt động 3 : Gân lá 
GV yêu cầu HS nghiên cứu sgk
HS : Đọc thông tin o SGK, quan sát hình 20.2 , 20.3
Thảo luận theo nội dung SGK
Đại diện nhóm thông báo kết quả thảo luận
*HS nêu được:
-Đặc điểm phù hợp với chức năng bảo vệ:BB gồm 1 lớp tế bào có vách ngoài dày, xếp sát nhau
-Đặc điểm phù hợp với việc để ánh sáng chiếu qua được : TB không màu, trong suốt
-Hoạt động đóng , mở lỗ khí giúp lá trao đổi khí và thoát hơi nước
*Tiểu kết Phiến lá được cấu tạo bởi :
Lớp tế bào biểu bì trong suốt bảo vệ mặt dưới và mặt trên của lá.
Biểu bì mặt dưới có nhiều lỗ khí giúp lá trao đổi khí với môi trường bên ngoài và thoát hơi nước . 
 +Hoạt động 2: Tìm hiểu về thịt lá.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
Hoạt động 2 : Thịt lá
GV giới thiệu HS quan sát mô hình 20.4 sgk
+GV gợi ý :Khi so sánh chú ý ở những đặc điểm: hình dạng tế bào, cách xếp của tế bào, số lượng lục lạp 
+GV nhận xét phần trả lời của các nhóm và chốt lại kiến thức 
- GV cho HS rút ra kết luận
- Tại sao ở rất nhiều loại lá mặt trên có màu sẫm hơn mặt dưới ?
Những điểm khác nhau giữa các lớp tế bào thịt lá :
HS quan sát mô hình và đọc thông tin SGK
HS trả lời câu hỏi trong mục q SGK trang 66
HS thảo luận nhóm:
-Đại diện nhóm trình bày kết quả các nhóm khác nhận xét , bổ sung .
+ TB thịt lá ở cả hai phía đều chứa nhiều lục lạp giúp cho phiến lá thu nhận ánh sáng để chế tạo chất hữu cơ cho cây 
+ Lớp TB thịt lá phía trên cấu tạo phù hợp với chức năng chính : chế tạo chất hữu cơ . lớp TB thịt lá phía dưới có cấu tạo phù hợp với chức năng chính là chứa và trao đổi khí .
Các Đ2 so sánh
TB thịt lá phía trên
TB thịt lá phía dưới
Hình dạng TB
Cách xếp TB
* Lục lạp
* Dạng dài
* Sát nhau
* Xếp theo chiều thẳng đứng
* Dạng tròn
* Không sát nhau
* ít lục lạp hơn,xếp lộn xộn trong TB
*Tiểu kết: *Thịt lá: Các tế bào thịt lá chứa nhiều hạt diệp lục có vai trò nhận năng lượng ánh sáng, chế tạo chất dinh dưỡng cho cây .
 *Gân lá : Gân lá gồm các bó mạch có chức năng vận chuyển các chất
 IV/Kiểm tra, đánh giá :
 *Vài HS đọc phần kết luận ở SGK
Cấu tạo trong của phiến lá gồm những phần nào ? Chức năng của mỗi phần là gì ?
Cấu tạo của phần thịt lá có những đặc điểm gì giúp nó thực hiện được chức năng chế tạo chất hữu cơ cho cây ?
Lỗ khí có những chức năng gì ? Những đặc điểm nào phù hợp với chức năng đó ?
V/Dặn dò: Trả lời các câu hỏi và làm bài tập 1, 2, 3, 4,5 tr. 67 ở SGK.
Đọc mục :Em có biết?
Chuẩn bị trước bài Quang hợp ; Ôn lại các kiến thức đã học ở tiểu học về quang hợp