Giáo án môn Sinh học 6 - Tiết 41, tiết 42

Tuần 22
Tiết 41 HẠT VÀ CÁC BỘ PHẬN CỦA HẠT
I. Muïc tieâu :
 - Mô tả được các bộ phận của hạt: hạt gồm vỏ, phôi và chất dinh dưỡng dự trữ. Phôi gồm rễ mầm, thân mầm, lá mầm và chồi mầm. Phôi có 1 lá mầm (ở cây 1 lá mầm) hay 2 lá mầm (ở cây 2 lá mầm)
 - Kỹ năng: quan sát, so sánh, phân tích
 - Bảo quản các loại hạt theo mục đích
II/ Chuẩn bị
 - GV: Tranh hình 33.1, 33.2
	- HS: kiến thức
II. Phöông phaùp : Thảo luận nhóm, đàm thoại, vấn đáp
IV. Hoaït Ñoäng Daïy Hoïc:
Ổn định 
Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi
Đáp án
 Dựa vào đặc điểm nào để phân biệt quả khô và quả thịt? Hãy kể 3 loại quả khô và 3 loại quả thịt?
Quả mọng khác với quả hạch ở điểm nào?
Dựa vào vở quả để phân biệt quả khô và quả thịt
Ví dụ: - xoài, chuối, đu đủ
	- Quả đậu xanh, đậu đen, phượng
Quả mọng có phần thịt quả rất dày và mọng nước nhiều hay ít
Quả hạch ngoài phần thịt quả còn có hạch rất cứng chứa hạt ở bên trong.
 3. Bài mới
Hoaït ñoäng cuûa Giaùo Vieân
Hoaït ñoäng cuûa Hoïc Sinh
Nội dung
 GV treo tranh hình 33.1 và 33.2 sgk
Ph«i nhò
RÔ mÇm
Chåi mÇm
 GV hướng dẫn HS: Dïng dao nhá bãc phÇn vá ®en cña h¹t ®ç ®en ®· chuÈn bÞ, t¸ch ®«i 2 m¶nh h¹t.T×m tÊt c¶ c¸c bé phËn cña h¹t
 Bãc líp vá cña h¹t ng« ®· chuÈn bÞ, dïng kÝnh lóp ®Ó quan s¸t, t×m c¸c bé phËn cña h¹t như h×nh dưới ®©y
 GV yêu cầu HS hoàn thành bảng dưới đây bằng hoạt động nhóm:
Câu hỏi
Trả lời
Hạt đỗ đen
Hạt ngô
Hạt gồm những bộ phần nào?
Bé phËn nµo bao bäc vµ b¶o vÖ h¹t?
Ph«i gåm nh÷ng bé phËn nµo ?
Ph«i cã mÊy l¸ mÇm
ChÊt dinh dưìng dù tr÷ cña h¹t chøa ë ®©u 
 Từ đó GV cho học sinh rút ra kết luận các bộ phận của hạt?
 GV cho HS thảo luận nhóm để tìm ra những điểm giống nhau và khác nhau giữa hạt đỗ đen và hạt ngô?
Phôi: Lá mầm chứa chất dinh dưỡng dự trữ,Chồi mầm,Thân mầm, Rễ mầm
Phôi: lá mầm, chồi mầm, thân mầm, rễ mầm
Phôi nhũ
HS nhóm 3 phút để hoàn thành bảng dưới dây:
Câu hỏi
Trả lời
Hạt đỗ đen
Hạt ngô
Hạt gồm những bộ phần nào?
Vỏ và phôi
Vỏ, phôi, phôi nhũ
Bé phËn nµo bao bäc vµ b¶o vÖ h¹t?
Vỏ hạt
Vỏ hạt
Ph«i gåm nh÷ng bé phËn nµo ?
Chồi, thân, lá, rễ mầm
Chồi, thân, lá, rễ mầm
Ph«i cã mÊy l¸ mÇm
2 lá mầm
1 lá mầm
ChÊt dinh dưìng dù tr÷ cña h¹t chøa ë ®©u 
ở 2 lá mầm
ở phôi nhũ
HS trả lời
HS thảo luận nhóm 2 phút 
 Giống nhau: - vỏ và phôi
- Phôi: rễ, thân, lá , chồi mầm
Khác nhau:
H¹t ®ç ®en
H¹t ng«
H¹t kh«ng cã ph«i nhò
H¹t cã thªm ph«i nhò
Ph«i cã hai l¸ mÇm
Ph«I cã mét l¸ mÇm
ChÊt dinh dưìng cña h¹t chøa ë hai l¸ mÇm
ChÊt dinh dưìng dù tr÷ cña h¹t chøa ë ph«i nhò
1. Các bộ phận của hạt
Gồm: vỏ, phôi và chất dinh dưỡng dự trữ
 a) Vỏ hạt:
 - Vị trí: Nằm ở ngoài cùng
- Chức năng: Bảo vệ các bộ phận bên trong hạt
 b) Phôi: 
- Các bộ phận của phôi: rễ mầm, thân mầm, lá mầm, chồi mầm
- Số lá mầm của phôi:1 lá mầm và 2 lá mầm
- Chức năng của phôi: 
 b) Chất dinh dưỡng dự trữ của hạt
- Vị trí: chứa trong 1 lá hoặc phôi nhũ
- Chức năng: 
 2. Phân biệt hạt 1 lá mầm và 2 lá mầm
- C©y 2 l¸ mÇm: ph«i cña h¹t cã 2 l¸ mÇm.
VÝ dô: ®ç ®en, l¹c,
cam
- C©y 1 l¸ mÇm: ph«i cña h¹t cã 1 l¸ mÇm.
VÝ dô: ng«, lóa, kª
 4. Củng cố: Những câu hỏi trong sgk
Chän h¹t to, mÈy, ch¾c v×: sÏ cã nhiÒu chÊt dinh dìng vµ cã bé phËn ph«I khoÎ.
 Chän h¹t kh«ng søt sÑo v×: ®¶m b¶o cho h¹t n¶y mÇm thµnh c©y con ph¸t triÓn b×nh thêng
- Chän h¹t kh«ng bÞ s©u, bÖnh ®Ó tr¸nh nh÷ng yÕu tè g©y h¹i cho c©y non khi míi h×nh thµnh.
 5. Dặn dò: + Hoïc baøi traû lôøi caâu hoûi 1,2,3, SGK 
 Chuẩn bị bài: Phát tán của và hạt 
Tiết 42 PHÁT TÁN CỦA QUẢ VÀ HẠT
I. Muïc tieâu :
 - Giải thích được vì sao ở 1 số loài thực vật quả và hạt có thể phát tán xa.
 - Kỹ năng: quan sát, so sánh, phân tích
 - Bảo quản các loại hạt theo mục đích
II/ Chuẩn bị
 - GV: Tranh hình 34.1
	- HS: kiến thức
II. Phöông phaùp : Thảo luận nhóm, đàm thoại, vấn đáp
IV. Hoaït Ñoäng Daïy Hoïc:
Ổn định 
Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi
Đáp án
 Hạt gồm những bộ phận nào?
 Phân biệt cây 1 lá mầm và cây 2 lá mầm? Cho ví dụ?
Gồm: vỏ, phôi và chất dinh dưỡng dự trữ
 a) Phôi: rễ mầm, thân mầm, lá mầm, chồi mầm
 b) Chất dinh dưỡng dự trữ của hạt chứa trong 1 lá hoặc phôi nhũ
- C©y 2 l¸ mÇm: ph«i cña h¹t cã 2 l¸ mÇm.
VÝ dô: ®ç ®en, l¹c,cam
- C©y 1 l¸ mÇm: ph«i cña h¹t cã 1 l¸ mÇm.
VÝ dô: ng«, lóa, kª
 3. Bài mới
 Cây thường sống cố định 1 chỗ nhưng quả của chúng lại được phát tán đi xa hơn nơi nó sống. Vậy những yếu tố nào để quả và hạt phát tán được?
Hoaït ñoäng cuûa Giaùo Vieân
Hoaït ñoäng cuûa Hoïc Sinh
Nội dung
 GV treo tranh hình 34.1 và giới thiệu các loại quả. Sau đó yêu cầu HS quan sát kỹ và cho HS thảo luận nhóm 4 phút ghi nội dung vào bảng dưới đây:
Tên quả hoặc hạt
Các phát tán quả và hạt
Nhờ gió
Động vật
Tự phát tán
Quả chò
Quả cải
Bồ công anh
Ké đầu ngựa
Chi chi
Chim ăn thịt thông
Đậu bắp
Quả xấu hổ
Trâm bầu
Hoa sữa
 Như vậy quả và hạt thường có những cách phát tán nào?
 GV cho HS quan sát những quả phát tán nhờ gió.
 Những quả phát tán nhờ gió có những đặc điểm gì giúp chúng phát tán đi xa?
 Những quả phát tán nhờ động vật có những đặc điểm gì giúp chúng phát tán đi xa?
 Những quả tự phát tán có những đặc điểm gì giúp chúng phát tán đi xa?
 GV: con người cũng giúp rất nhiều cho sự phát tán của quả và hạt bằng nhiều cách: vận chuyển, nhập khẩu.
 HS quan sát hình 34.1 sgk
Thảo luận nhóm 4 phút để tìm nội dung phù hợp điền vào bảng
Tên quả hoặc hạt
Các phát tán quả và hạt
Nhờ gió
Động vật
Tự phát tán
Quả chò
x
Quả cải
x
Bồ công anh
x
Ké đầu ngựa
x
Chi chi
x
Chim ăn thịt thông
x
Đậu bắp
x
Quả xấu hổ
x
Trâm bầu
x
Hoa sữa
x
HS trả lời
HS quan sát những quả phát tán nhờ gió.
Có cánh hoặc có túm lông
có nhiều gai hoặc nhiều móc hoặc những quả được động vật thường ăn
vỏ quả có khả năng tự tách hoặc mở ra để cho hạt tự tung ra ngoài
 1. Các cách phát tán quả và hạt
- Phát tán nhờ gió
- Phát tán nhờ động vật
- Phát tán nhờ người
- Tự phát tán
 2. Đặc điểm thích nghi với các cách phát tán quả và hạt
- Những quả phát tán nhờ gió có những đặc điểm: Có cánh hoặc có túm lông
- Những quả phát tán nhờ động vật có những đặc điểm: có nhiều gai hoặc nhiều móc hoặc những quả được động vật thường ăn
- Những quả tự phát tán có những đặc điểm: vỏ quả có khả năng tự tách hoặc mở ra để cho hạt tự tung ra ngoài
 4. Củng cố: Những câu hỏi trong sgk
 5. Dặn dò: + Hoïc baøi traû lôøi caâu hoûi 1,2,3, 4SGK 
 Chuẩn bị bài: Những điều kiện cần cho hạt nảy mầm 
 Kí duyệt, ngày tháng năm
 PHT