Tiết 81+82 Văn bản BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI
(Tạ Duy Anh)
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
Giúp học sinh:
* Kiến thức
- Hiểu được nội dung và ý nghĩa của truyện: Tình cảm trong sáng và lòng nhân hậu của người em gái có tài năng đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình và vượt lên lòng tự ái. tư đó hình thành thái độ và cách ứng xửđúng đắ, biết thắng được sự ghen tỵ trước tài năng hay thành công của người khác.
- Nắm được nghệ thuật kể chuyện và miêu tả.
* Kỹ năng.
- Rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm truyện, kỹ năng miêu tả thông qua tác phẩm, kỹ năng ứng xử với người khác.
* Giáo dục.
- Giáo dục cho học sinh tình cảm anh em, bạn bè. Tình thương yêu, biết nhường nhịn, tinh thần độ lượng biết nhận ra lỗi lầm và sửa chữa.
B. CHUẨN BỊ:
- Giáo viên: + Soạn bài, chuẩn bị bảng phụ (hoặc đèn chiếu)
+ Đọc sách giáo viên và sách bài soạn.
- Học sinh: + Soạn bài, trả lời các câu hỏi trong SGK
Ngµy d¹y: 17/01/2010 TiÕt 81+82 V¨n b¶n Bøc tranh cña em g¸i t«i (T¹ Duy Anh) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: * KiÕn thøc - HiÓu ®îc néi dung vµ ý nghÜa cña truyÖn: T×nh c¶m trong s¸ng vµ lßng nh©n hËu cña ngêi em g¸i cã tµi n¨ng ®· gióp cho ngêi anh nhËn ra phÇn h¹n chÕ ë chÝnh m×nh vµ vît lªn lßng tù ¸i. t ®ã h×nh thµnh th¸i ®é vµ c¸ch øng xö®óng ®¾, biÕt th¾ng ®îc sù ghen tþ tríc tµi n¨ng hay thµnh c«ng cña ngêi kh¸c. - N¾m ®îc nghÖ thuËt kÓ chuyÖn vµ miªu t¶. * Kü n¨ng. - RÌn luyÖn kü n¨ng ®äc diÔn c¶m truyÖn, kü n¨ng miªu t¶ th«ng qua t¸c phÈm, kü n¨ng øng xö víi ngêi kh¸c. * Gi¸o dôc. - Gi¸o dôc cho häc sinh t×nh c¶m anh em, b¹n bÌ. T×nh th¬ng yªu, biÕt nhêng nhÞn, tinh thÇn ®é lîng biÕt nhËn ra lçi lÇm vµ söa ch÷a. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi, chuÈn bÞ b¶ng phô (hoÆc ®Ìn chiÕu) + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK C. C¸c bíc lªn líp: 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò: 1- Qua ®o¹n trÝch S«ng níc Cµ Mau, em c¶m nhËn ®îc g× vÒ vïng ®Êt nµy? 2- Qua v¨n b¶n nµy, em häc tËp ®îc t¸c gi¶ ®iÒu g× khi viÕt v¨n miªu t¶? 3. Bµi míi * Giíi thiÖu bµi Cuéc ®êi ai còng cã nh÷ng lçi lÇm khiÕn ta ©n hËn. Song sù ©n hËn vµ hèi lçi ®ã l¹i lµm t©m hån ta trong trÎo h¬n, l¾ng dÞu h¬n. truyÖn Bøc tranh cña em g¸i t«i, viÕt vÒ anh em KiÒu Ph¬ng rÊt thµnh c«ng trong viÖc thÓ hiÖn chñ ®Ò tÕ nhÞ ®ã. * Bµi míi Ho¹t ®éng cña thÇy H§ cña trß Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn HS ®äc vµ t×m hiÓu chung i. §äc - t×m hiÓu chung: ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm? * GV Bæ sung: T¹ Duy Anh lµ héi viªn héi nhµ v¨n VN; hiÖn c«ng t¸c t¹i nhµ xuÊt b¶n Héi Nhµ v¨n. ¤ng ®· tõng nhËn gi¶i thëng tuyÖn ng¾n n«ng th«n do b¸o V¨n nghÖ, b¸o N«ng nghiÖp vµ §µi tiÕng nãi VN tæ chøc; gi¶i thëng truyÖn ng¾n cña t¹p chÝ V¨n nghÖ qu©n ®éi... - GV nªu yªu cÇu ®äc, ®äc mÉu 1 ®o¹n. - Gäi HS ®äc 4 chó thÝch trong SGK * GV: Yªu cÇu HS kÓ tãm t¾t theo bè côc : - ChuyÖn vÒ hai anh em MÌo - KiÒu Ph¬ng anh trai bùc v× em nghÞch. - MÌo bÝ mËt häc vÏ, tµi n¨ng héi ho¹ bÊt ngê ®îc ph¸t hiÖn. - T©m tr¹ng vµ th¸i ®é cña ngêi anh tríc sù viÖc Êy. - Em g¸i thµnh c«ng, c¶ nhµ mõng vui. - Ngêi anh hèi hËn v« cïng. ? Theo em truyÖn ®îc kÓ theo ng«i thø mÊy? ? Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ai? v× sao em cho ®ã lµ nh©n vËt chÝnh? ? ViÖc t¸c gi¶ chän ng«i kÓ nh vËy cã thÝch hîp kh«ng? ? Cã thÓ ®Æt l¹i nhan ®Ò cña truyÖn nh thÕ nµo? - HS tr¶ lêi - HS nghe - Nghe GV híng dÉn ®äc. - 2 HS mçi em ®äc 1 ®o¹n - HS ®äc - HS kÓ tãm t¾t - HS tr¶ lêi - HS rao ®æi nhãm trong 1 phót - HS suy nghÜ tr¶ lêi 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm: - T¹ Duy Anh sinh 9/9/1959 quª Hµ T©y lµ c©y bót trÎ næi lªn trong thêi k× ®æi míi v¨n häc nh÷ng n¨m 1980. - TruyÖn ng¾n Bøc tranh cña em g¸i t«i ®¹t gi¶i nh× trong cuéc thi thiÕu nhi n¨m 1998. 2. §äc vµ gi¶i nghÜa tõ khã: - Yªu cÇu ®äc: Ph©n biÖt râ gi÷a lêi kÓ, c¸c ®èi tho¹i diÔn biÕn t©m lÝ cña nh©n vËt ngêi anh. - Gi¶i nghÜa tõ khã: C¸c chó thÝch: 4 chó thÝch trong SGK 3. KÓ tãm t¾t: - Ng«i kÓ: ng«i thø nhÊt, ngêi anh xng t«i. - Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ngêi anh vµ KiÒu Ph¬ng v× chñ ®Ò s©u s¾c cña truyÖn lµ lßng nh©n hËu vµ thãi ®è kÞ, trong ®ã nh©n vËt trung t©m lµ ngêi anh, mang chñ ®Ò chÝnh cña truyÖn: sù thÊt b¹i cña lßng ®è kÞ. - Ng«i kÓ rÊt thÝch hîp víi chñ ®Ò, h¬n n÷a ®Ó cho sù hèi lçi ®îc bµy tá mét c¸ch ch©n thµnh h¬n, ®¸ng tin cËy h¬n. - §Æt nhan ®Ò kh¸c: + ChuyÖn anh em KiÒu Ph¬ng + ¢n hËn, ¨n n¨n + T«i muèn khãc qu¸! Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu néi dung v¨n b¶n ii. T×m hiÓu v¨n b¶n: ? Nh©n vËt ngêi anh ®îc miªu t¶ chñ yÕu ë ®êi sèng t©m tr¹ng. em thÊy t©m tr¹ng ngêi anh diÔn biÕn trong c¸c thêi ®iÓm nµo? - HS: T×m hiÓu, trao ®æi vµ tr¶ lêi, nhËn xÐt vµ bæ sung. 1. Nh©n vËt ngêi anh: DiÔn biÕn qua c¸c thêi ®iÓm: + Th¸i ®é thêng ngµy ®èi víi em + Khi mäi ngêi thÊy em cã tµi vÏ vµ ®îc gi¶i + khi nhËn ra h×nh ¶nh cña m×nh trong bøc tranh cña c« em g¸i. ? Khi ph¸t hiÖn em g¸i chÕ thuèc vÏ tõ nhä nåi, ngêi anh nghi g×? - Suy nghÜ vµ tr¶ lêi ? - “Trêi ¹!, th× ra nã chÕ thuèc vÏ” ? ý nghÜ Êy ®· nãi lªn th¸i ®é g× cña ngêi anh ®èi víi em? Th¸i ®é Êy ®· biÓu hiÖn t©m tr¹ng nµo cña ngêi anh trong lóc nµy? - Trao ®æi, suy nghÜ vµ Tr¶ lêi. - Th¸i ®é ng¹c nhiªn, xem thêng. =Th¸i ®é vui vÎ. ? Khi mäi ngêi ph¸t hiÖn ra tµi n¨ng vÏ cña KiÒu Ph¬ng nh: “Mét thiªn tµi héi ho¹” th× ngêi anh cã ý nghÜ vµ hµnh ®éng g×? - Th¶o luËn vµ tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung. - Ngêi anh c¶m thÊy: + M×nh bÊt tµi. + LÐn xem tranh cña em g¸i. + Thë dµi. + Hay g¾t gán víi em ? Tai sao sao Nguyễnêi anh l¹i “LÐn trót ra mét tiÕng thë dµi” sau khi xem tranh cña em g¸i? - T×m hiÓu vµ tr¶ lêi - Anh thÊy em cã tµi thËt, cßm m×nh th× kÐm cái so víi em. ? Khi em g¸i béc lé t×nh c¶m chi vui víi Ngêi anh v× ®îc gi¶i thëng tranh, Ngêi anh ®· cã cö chØ g×? - Suy nghÜ vµ tr¶ lêi - Ngêi anh ®· ®Èy em ra ? T¹i soa ngêi anh l¹i cã cö chØ kh«ng th©n thiÖn ®ã? - Trao ®æi vµ tr¶ lêi - V× kh«ng chÞu ®îc sù thµnh ®¹t cña ngêi em, thÊy m×nh thua kÐm em. ? §»ng sau c¸i cö chØ vµ th¸i ®é kh«ng b×nh thêng Êy lµ t©m tr¹ng g× cña ngêi anh? - T×m kiÕm, suy nghÜ vµ tr¶ lêi. - Ngêi anh tøc tèi, ghen tÞ víi ngêi h¬n m×nh. ? NÕu cÇn cã lêi khuyªn, th× em nãi g× víi ngêi anh lóc nµy? - Tr¶ lêi - Ghen tÞ lµ thãi xÊu lµm ngêi ta nhá bÐ ®i. - Ghen tÞ sÏ chia rÏ t×nh c¶m tèt ®Ñp cña con ngêi. Ghen tÞ víi ngêi em sÏ kh«ng cßn t c¸ch lµm anh. ? Ngêi anh ®· “Muèn khãc” Khi nµo? - T×m kiÕm, suy nghÜ vµ tr¶ lêi. - Muèn khãc khi thÊy m×nh hoµn ho¶ qu¸ trong bøc tranh cña em g¸i. ? Theo em, ngêi anh muèn khãc v× lÝ do g×? ? Cã ng¹c nhiªn kh«ng? ? Cã H·nh diÖn kh«ng? Cã hay xÊu hæ kh«ng? - Tr¶ lêi - Muèn khãc v× nhiÒu lý do: + Cã ng¹c nhiªn: Kh«ng ngê m×nh hoµn h¶o thÕ, em ta×o thÕ. + H·nh diÖn: V× c¶ hai anh em ®Òu hoµn h¶o. + XÊu hæ: V× m×nh ®· xa l¸nh vµ ghen tÞ víi em g¸i, tÇm thêng víi em g¸i. ? Cuèi truyÖn, ngêi anh muèn nãi víi mÑ: Kh«ng ph¶i con ®©u, ®Êy lµ t©m hån vµ lßng nh©n hËu cña em con ®Êy? C©u nãi ®ã gîi cho em nh÷ng suy nghÜ g× vÒ nh©n vËt ngêi anh? - Th¶o luËn, trao ®æi vµ tr¶ lêi. C¸c em kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung. - Ngêi anh ®· nhËn ra thãi xÊu cña m×nh. NhËn ra t×nh c¶m trong s¸ng nh©n hËu cña em g¸i. BiÕt xÊu hæ, ngêi anh cã thÓ thµnh ngêi tèt nh bøc tranh cña c« em g¸i. ? T¹i sao bøc tranh chø kh«ng ph¶i vËt nµo kh¸c l¹i cã søc c¶m ho¸ ngêi anh ®Õn thÕ? * Bøc tranh lµ nghÖ thuËt, søc m¹nh cña nghÖ thuËt lµ t×m kiÕm c¸i ®Ñp lµm ®Ñp cho con ngêi, n©ng con ngêi lªn bËc thang cao nhÊt cña c¸i ®Ñp, ®ã lµ ch©n – thiÖn – mü. - Trao ®æi, tr¶ lêi - Nghe gi¸o viªn b×nh 2. Nh©n vËt ngêi em ? Trong truyÖn nµy, nh©n vËt ngêi em g¸i hiÖn lªn víi nh÷ng nÐt ®¸ng yªu, ®¸ng quý nµo vÒ tÝnh t×nh vµ tµi n¨ng? - T×m kiÕm, suy nghÜ vµ tr¶ lêi. - TÝnh t×nh hån nhiªn, trong s¸ng, ®é lîng vµ nh©n hËu. - Tµi n¨ng: VÏ sù vËt cã hån, vÏ nh÷ng g× yªu quý nhÊt, vÏ ®Ñp nh÷ng ®iÒu m×nh yªu mÕn nhÊt nh com mÌo, ngêi anh trai. ? Theo em, tµi n¨ng hay tÊm lßng cña c« em g¸i ®· c¶m ho¸ ®îc ngêi anh? - Trao ®æi vµ tr¶ lêi. - C¶ tµi n¨ng vµ tÊm lßng. - NhiÒu h¬n lµ ë tÊm lßng trong s¸ng, hån nhiªn, ®é lîng dµnh cho anh trai. ? ë nh©n vËt nµy, ®iÒu g× khiÕn em c¶m mÕn nhÊt? - Tr¶ lêi, nhËn xÐt vµ bæ sung. - TÊm lßng trong s¸ng, ®Ñp ®Ï dµnh cho ngêi th©n vµ nghÖ thuËt. ? T¹i sao, t¸c gi¶ l¹i ®Ó ngêi em vÏ bøc tranh ngêi anh hoµn thiÖn ®Õn thÕ? * C¸i gèc cña nghÖ thuËt lµ ë tÊm lßng ®Ñp, cña con ngêi dµnh cho con ngêi. Xø mÖnh cña nghÖ thuËt lµn hoµn thiÖn vÎ ®Ñp cña con ngêi. ®©y lµ mét ý tëng nghÖ thuËt s©u s¾c mµ t¸c gi¶ göi g¾m vµ t¸c phÈm nµy - Trao ®æi, suy nghÜ vµ tr¶ lêi, nhËn xÐt vµ bæ sung. - Nghe. - Bøc tranh lµ t×nh c¶m tèt ®Ñp cña em dµnh cho anh m×nh. Em muèn anh cña m×nh thËt tèt ®Ñp. Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu ý nghÜa v¨n b¶n III. ý nghÜa v¨n b¶n ? T«i kh«ng tr¶ lêi mÑ v× t«i muèn khãc qu¸. Bêi v× nÕu nãi ®îc víi mÑ, t«i sÏ nãi r»ng: Kh«ng ph¶i coln ®©u, ®Êy lµ t©m hån vµ tÊm lßng nh©n hËu cña em nã ®Êy. §o¹n kÕt ®· hÐ më ý nghÜa cña truyÖn Bøc tranh cña em g¸i t«i. Theo em ®ã lµ c¸c ý nghÜ nµo? - Trao ®æi, suy nghÜ vµ tr¶ lêi. - Sù chiÕn th¾ng cña t×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu ®èi víi t×nh c¶m ghen ghÐt, ®è kÞ. - T×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu bao giê còng lín h¬n, cao ®Ñp h¬n t×nh c¶m ghen ghÐt, ®è kÞ. ? Ngoµi ý nghÜa x· héi, truyÖn nµy cßn cã mét ý nghÜa kh¸c vÒ nghÖ thuËt, em hiÓu biÕt g× vÒ ý nghÜa nµy? TruyÖn cßn ®Ò cao søc m¹nh cña nghÖ thuËt lµ gãp phÇn hoµn thiÖn con ngêi, n©ng cao con ngêi lªn tÇm cao cña ch©n – thiÖn – mü. - Suy nghÜ, Tr¶ lêi. Nghe. ? V¨n b¶n nµy cho em hiÓu g× vÒ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn vµ miªu t¶ trong truyÖn hiÖn ®¹i? - Tr¶ lêi dùa vµo ghi nhí - KÓ chuyÖn b»ng ng«i thø nhÊt. DÔ kÓ, hån nhiªn, ch©n thùc. - Miªu t¶ ch©n thùc diÔn biÕn t©m lý cña nh©n vËt. ThiÖn c¶m cña em dµnh cho nh©n vËt nµo trong truyÖn Bøc tranh cña em g¸i t«i? - GV gäi 1 HS ®äc phÇn ghi nhí - HS thÓ hiÖn t×nh c¶m cña m×nh - Dµnh cho em g¸i v× lßng nh©n hËu. - Dµnh cho anh trai v× nhËn ra lçi lÇm. - Dµnh cho c¶ hai v× hoj ®Òu lµ ngêi tèt * Ghi nhí - SGK tr35 Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp iv. LuyÖn tËp: 1. T¶ nh©n vËt ngêi anh theo tëng tîng cña em? 2. ViÕt ®o¹n v¨n thuËt l¹i t©m tr¹ng cña ngêi anhtrong truyÖn khi ®øng tríc bøc tranh ®îc gi¶i nhÊt cña em g¸i? - HS lµm bµi 4. Cñng cè. ? Em häc tËp ®îc nh÷ng t×nh c¶m nµo sau khi häc v¨n b¶n? 5. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn phÇn luyÖn tËp - So¹n: luyÖn nãi vÒ quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. ----------------------------------*****---------------------------------- Ngµy d¹y: 19/01/2011 TiÕt 83+84 LuyÖn nãi vÒ quan s¸t, tëng tëng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶ A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: * KiÕn thøc - Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶ cho häc sinh. * Kü n¨ng - RÌn kÜ n¨ng nãi tríc tËp thÓ (líp) qua ®ã n¾m v÷ng h¬n kÜ n¨ng quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. - LuyÖn kÜ n¨ng nhËn xÐt c¸ch nãi cña b¹n. * Th¸i ®é. - Cã th¸i ®é ®óng ®¾n trong qu¸ tr×nh miªu t¶ vµ nãi tríc líp. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + TËp nãi ë nhµ C. C¸c bíc lªn líp: 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi * Giíi thiÖu bµi. * Bµi míi TiÕt 1: Ho¹t ®éng cña thÇy H§ cña trß Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: Nªu yªu cÇu cñ ... ông phÐp so s¸nh trong ®o¹n trÝch Vît th¸c: - ThuyÒn rÏ sãng ... nh ®ng nhí nói rõng. - Nói cao nh ®ät ngét hiÖn ra... - Nh÷ng ®éng t¸c... nhanh nh c¾t... - Dîng H¬ng Th nh mét pho tîng ®ång ®óc... gièng nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh... - ... nh÷ng c©y to... nh nh÷ng cô giµ. b. Em thÝch h×nh ¶nh: dîng H¬ng Th nh mét pho tîng ®ång ®óc... gièng nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh... V×: Qua h×nh ¶nh ta thÊy ®îc trÝ tëng tîng phong phó cña t¸c gi¶ - H×nh ¶nh nh©n vËt hiÖn lªn khoÎ, ®Ñp, hµo hïng. - ThÓ hiÖn søc m¹nh vµ kh¸t väng chinh phôc thiªn nhiªn cña con ngêi. Bµi 3: - Néi dung: t¶ c¶nh DHT ®a thuyÒn vît qua th¸c d÷. - §é dµi: 3 - 5 c©u - KÜ n¨ng: sö dông hai kiÓu so s¸nh ngang b»ng vµ kh«ng ngang b»ng. 4. Cñng cè - Nh vËy, em ®· häc mÊy phÐp so s¸nh? Nªu tªn c¸c phÐp so ®ã? 5. Híng dÉn häc ë nhµ. - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng ----------------------------------*****---------------------------------- Ngµy d¹y: 26/01/2011 TiÕt 87 Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn TiÕng ViÖt RÌn luyÖn chÝnh t¶ A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Gióp häc sinh nhËn ra vµ ch÷a mét sè lçi chÝnh t¶ mang tÝnh ®Þa ph¬ng. - RÌn luyÖn kü n¨ng ®äc, nãi, viÕt ®óng chÝnh t¶. - Cã ý thøc söa lçi trong khi nãi vµ viªt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô - Häc sinh: + T×m hiÓu mét sè tõ ng÷ dïng cha chÝnh x¸c ë ®Þa ph¬ng. C. C¸c bíc lªn líp: 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi * Giíi thiÖu bµi: §Þa ph¬ng chóng ta trong khi nãi vµ viÕt hay bÞ nhÇm lÉn mét sè tõ ng÷. VËy ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng ®ã, tiÕt häc nµy, thÇy còng c¸c em t×m hiÓu vµ kh¾c phôc nh÷ng lçi ®ã. * Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng. Ho¹t ®éng cña thÇy H§ cña trß Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1 T×m hiÓu c¸c lçi chÝnh t¶ thêng m¾c ë ®Þa ph¬ng I. c¸C LçI CHÝNH T¶ THêng m¾c ë ®Þa ph¬ng ? Theo em, t¹i ®Þa ph¬ng em ®ang sèng, em nhËn thÊy thêng m¾c nh÷ng lçi chÝnh t¶ nµoÈtong khi nãi vµ viªt lµ chñ yÕu? Tr¶ lêi trªn c¬ së ®· t×m hiÓu ë nhµ. - Nh÷ng lçi ë ®Þa ph¬ng thêng m¾c: + Sai phô ©m ®Çu: l – n; d – gi – r. + Sai phÇn vÇn: I – ie + Sai dÊu thanh khi ph¸t ©m: ~ (DÊu ng·) Ho¹t ®éng 2 Híng dÉn häc sinh c¸ch söa lçi sai. II. C¸ch söa lçi sai ? GV chän mét ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n ®Ó cho häc sinh ®äc. Trong qu¸ tr×nh häc si8nh ®äc, gi¸o viªn söa l¹i c¸c lçi sai cho häc sinh. - §äc ®o¹n v¨n, nhËn xÐt c¸ch ®äc cña b¹n. söa nh÷ng lçi sai. - Gi¸o viªn chän ®o¹n v¨n tõ chç: “C¸i chµng dÕ Cho¾t Êy nh hang t«i” - Sau khi ®äc ®o¹n v¨n vµ chØnh söa c¸ch ®äc xong, gi¸o viªn ®äc cho häc sinh chÐp. Gäi 1 em lªn b¶ng ®Ó chÐp l¹i ®o¹n v¨n. - Gäi 1 em ®äc l¹i ®o¹n v¨n b¹n chÐp trªn b¶ng, sau ®ã cho c¸c em nhËn xÐt vÒ lçi chÝnh t¶ cña b¹n vµ söa l¹i. - Mét em chÐp trªn b¶ng, díi líp c¸c em kh¸c chÐp theo gi¸o viªn ®äc. - C¶ líp ®äc thÇm vµ t×m lçi, nhËn xÐt, bæ sung. - Sau khi nhËn häc sinh nhËn xÐt, gi¸o viªn ®¸nh gi¸ vµ kÕt luËn. - HS nghe. 4. Cñng cè. - GV nhÊn m¹nh l¹i c¸ch söa lçi chÝnh t¶ ®Ó c¸c em cã thÓ tù söa lçi. 4. Híng dÉn häc ë nhµ. - TiÕp tôc t×m c¸c lçi chÝnh t¶ bÞ dïng sai vµ ch÷a l¹i cho ®óng, cã thãi quen söa lçi. - So¹n bµi: Ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh ----------------------------------*****---------------------------------- Ngµy d¹y: 26 / 01 / 2011 TiÕt 88 Ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: * KiÕn thøc. N¾m ®îcc¸ch miªu t¶ vµ bè côc h×nh thøc cña mét bµi v¨n, ®o¹n v¨n t¶ c¶nh. * Kü n¨ng. - LuyÖn tËp kÜ n¨ng quan s¸t vµ luq¹ chän, kÜ n¨ng tr×nh bµy nh÷ng ®iÒu quan träng, lùa chon theo mét thø tù hîp lÝ. - TÝch hîp v¨n b¶n Vît th¸c vµ c¸c biÖn ph¸p so s¸nh vµ nh©n hãa. * Gi¸o dôc. - T×nh c¶m víi v¶nh vËt ®îc t¶, th¸I ®é t«n träng víi c¶nh. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: + So¹n bµi + B¶ng phô ho¹t ®éng nhãm C. C¸c bíc lªn líp. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp vµ so¹n bµi. 3. Bµi míi * Giíi thiÖu bµi Chóng ta sèng cïng thiªn nhiªn, sèng gi÷a thiªn nhiªn nhng lµm thÕ nµo ®Ó c¶nh thiªn nhiªn k× thó ÊyhiÖn h×nh, sèng ®éng trªn trang giÊy qua mét bµi hoÆc ®o¹n v¨n miªu t¶? * Tæ chøc c¸c ho¹t déng d¹y vµ häc. Ho¹t ®éng cña thÇy H§ cña trß Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vÒ ph¬ng ph¸p viÕt v¨n t¶ c¶nh i. Ph¬ng ph¸p viÕt v¨n t¶ c¶nh. * GV: Sö dông b¶ng phô ®· viÕt VD - Gäi HS ®äc - GV chia 3 nhãm chuÈn bÞ cho 3 v¨n b¶n. Nhãm 1: Tæ 1 - V¨n b¶n ®Çu tiªn t¶ h×nh ¶nh ai trong trong mét chÆng ®êng cña cuéc vît th¸c? - T¹i sao cã thÓ nãi qua h×nh ¶nh nh©n vËt, ta cã thÓ h×nh dung ®îc nh÷ng nÐt tiªu biÓu cña c¶nh s¾c ë khóc s«ng cã nhiÒu th¸c d÷? Nhãm 2: Tæ 2 - V¨n b¶n thø hai t¶ quang c¶nh g×? - Ngêi viÕt ®· t¶ quang c¶nh Êy theo mét thø tù nµo? Nhãm 3: Tæ 3 + 4 - V¨n b¶n thø ba lµ mét bµi v¨n miªu t¶ cã ba phÇn t¬ng ®èi chän vÑn. Em h·y chØ ra vµ tãm t¾t c¸c ý cña mçi phÇn - Tõ dµn ý ®ã h·y nhËn xÐt vÒ thø tù miªu t¶ cña t¸c gi¶ trong ®o¹n v¨n? - VËy muèn t¶ c¶nh chóng ta cÇn ghi nhí ®iÒu g×? - Nh¾c l¹i bè côc cña bµi v¨n t¶ c¶nh? * GV nhÊn m¹nh c¸c bíc khi t¶ vµ bè côc mét bµi v¨n t¶ c¶nh - HS ®äc - HS th¶o luËn theo nhãm theo c¸c c©u hái GV ra - HS tr×nh bµy - HS rót ra kÕt luËn 1. T×m hiÓu vÝ dô: * §o¹n a: T¶ ngêi chèng thuyÒn vît th¸c. - Qua h×nh ¶nh DHT, ngêi ®äc cã thÓ h×nh dung ®îc phÇn nµo c¶nh s¾cë khóc s«ng nhiÒu th¸c d÷. §ã lµ bëi v× ngêi vît th¸c ®· ph¶i ®em hÕt g©n søc, tinh thÇn ®Ó chiÕn ®Êu cïng th¸c d÷: Hai hµm r¨ng c¾n chÆt, cÆp m¾t n¶y löa, quuai hµm b¹nh ra, b¾p thÞt cuån cuén, nh hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh..(Nhê t¶ ngo¹i h×nh vµ c¸c ®éng t¸c) * §o¹n b: t¶ c¶nh s¾c mét vïng s«ng níc Cµ Mau - N¨m C¨n. - Theo tr×nh tù: + Tõ díi mÆt s«ng nh×n lªn bê. + Tõ gÇn ®Õn xa - Tr×nh tù t¶ nh thÕ lµ rÊt hîp lÝbëi ngêi t¶ ®ang ngåi trªn thuyÒn xu«i tõ kªnh ra s«ng. TÊt nhiªn, c¸i ®¹p vµo m¾t ngêi ngåi tríc hÕt ph¶i lµ c¶nh dång s«ng, níc ch¶y, råi míi tíi c¶nh vËt hai bªn bê s«ng. NÕu t¶ kh¸c ®i, ngîc l¹i ch¼ng h¹n th× ngêi t¶ còng ph¶i ngåi ë chç kh¸c ®i. * §o¹n c: dµn ý gåm 3 phÇn: - Më ®o¹n gåm 3 c©u ®Çu: T¶ kh¸i qu¸t vÒ t¸c dông, cÊu t¹o, mÇu s¾c cña luü tre lµng. - Th©n ®o¹n: T¶ kÜ 3 vßng cña luü tre. - KÕt ®o¹n: T¶ m¨ng tre díi gèc. - NhËn xÐt vÒ tr×nh tù miªu t¶: Tõ kh¸i qu¸t ®Õn cô thÓ, tõ ngoµi vµo trong (tr×nh tù kh«ng gian). C¸ch t¶ nh vËy còng rÊt hîp lÝ bëi c¸i nh×n cña ngêi t¶ lµ híng tõ bªn ngoµi. NÕu t¶ theo trËt tù thêi gian th× ch¾c ch¾n ph¶i t¶ kh¸c. 2. Ghi nhí: (SGK - tr 47) Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp ii. LuyÖn tËp: - Cho HS tr¶ lêi tõng ý mét - GV cho HS viÕt phÇn më bµi vµ kÕt bµi Gäi HS ®äc - Gäi HS ®äc ®Ò bµi - HS tr¶ lêi c¸ nh©n - HS viÕt bµi - HS ®äc - HS lµm viÖc c¸ nh©n - Tr×nh bµy bµi lµm cña m×nh - HS lµm viÖc theo nhãm trong 3 phót - 4 nhãm tr×nh bµy Bµi 1: NÕu ph¶i t¶ quang c¶nh líp häc trong giê viÕt bµi TLV th× em sÏ miªu t¶ nh thÕ nµo a. Tõ ngoµi vµo trong (Tr×nh tù kh«ng gian) b. Tõ lóc trèng vµo líp ®Õn khi hÕt giê. c. KÕt hîp c¶ hai tr×nh tù trªn - Nh÷ng h×nh ¶nh cô thÓ tiªu biÓu. - c¶nh HS nhËn ®Ò, mét vµi g¬ng mÆt tiªu biÓu - C¶nh HS ch¨m chó lµm bµi, GV quan s¸t HS lµm bµi. - C¶nh bªn ngoµi líp häc: S©n trêng, gã, c©y... Bµi 2: T¶ c¶nh s©n trêng lóc ra ch¬i: a. C¶nh t¶ theo tr×nh tù thêi gian - Trèng hÕt tiÕt 2, b¸o giê ra ch¬i ®· ®Õn - HS tõ c¸c líp ïa ra s©n trêng - c¶nh HS ch¬i ®ïa - C¸c trß ch¬i quen thuéc - Trèng vµo líp, HS vÒ líp - c¶m xóc cña ngêi viÕt b. C¸ch t¶ theo tr×nh tù kh«ng gian: - C¸c trß ch¬i gi÷a s©n trêng, c¸c gãc s©n - Mét trß ch¬i ®Æc s¾c, míi l¹, s«i ®éng. Bµi 3: dµn ý chi tiÕt bµi BiÓn ®Ñp a. Më bµi: BiÓn thËt ®Ñp b. Th©n bµi: - C¶nh biÓn ®Ñp trong mäi thêi ®iÓm kh¸c nhau - Buæi sím n¾ng s¸ng - Buæi chiÒu giã mïa ®«ng b¾c - Ngµy ma rµo - Buæi sím n¾ng mê - Buæi chiÒu l¹mh - buæi chiÒu n¾ng tµn , m¸t dÞu - Buæi tra xÕ - BiÓn, trêi ®æ mµu c. KÕt bµi: nhËn xÐt v× sao biÓmn ®Ñp Tãm l¹i: Ngêi viÕt kh«ng t¶ theo tr×nh tù thêi gian, còng kh«ng t¶ theo kh«ng gian mµ theo m¹ch c¶m xóc vµ híng theo con m¾t cña m×nh. 4. Cñng cè. - Muèn viÕt bµi v¨n tr¶ c¶nh, ta cÇn chó ý nh÷ng g×? 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: Buæi häc cuèi cïng. - Bµi viÕt sè 5 ë nhµ. - §Ò bµi. ----------------------------------*****---------------------------------- VIÕT BµI LµM V¡N T¶ C¶NH Bµi viÕt ë nhµ A - Môc ®Ých yªu cÇu: * KiÕn thøc Bµi kiÓm tra nh»m ®¸nh gi¸ häc sinh ë c¸c ph¬ng diÖn: BiÕt c¸ch lµm bµi v¨n t¶ c¶nh b»ng thùc hµnh viÕt. Trong khi thùc hµnh, biÕt c¸ch vËn dông c¸c kü n¨ng vµ kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶ nãi chung vµ v¨n t¶ c¶nh nãi riªng ®· häc ë c¸c tiÕt häc tríc ®ã * kü n¨ng: DiÔn ®¹t, tr×nh bµy, ch÷ viÕt, ng÷ ph¸p * Th¸i ®é: Cã ý thøc coi träng bµi viÕt vµ quyÕt t©m viÕt víi tÊt c¶ kh¶ n¨ngc ao nhÊt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + §Þnh híng vµ «n tËp cho häc sinh + Ra ®Ò vµ duyÖt ®Ò víi tæ chuyªn m«n. - Häc sinh: + RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt bµi tríc khi viÕt I - §Ò bµi Trêng em thêng tæ chøc lÔ chµo cê. Em h·y t¶ l¹i buæi chµo cê ®ã. ----------------------------------*****---------------------------------- PhÇn Néi dung §iÓm Më bµi - Giíi thiÖu buæi lÔ chµo cê. 1,5 Th©n bµi - Quang c¶nh tríc buæi lÔ chµo cê: + T¶ c¸c nhãm b¹n häc sinh cßn ch¬i c¸c trß ch¬i ë s©n trêng: ch¬i nhÈy d©y, ®¸ cÇu rén rµng, nhén nhÞp. + Riªng líp trùc tuÇn ®i kª bµn ghÕ ngay ng¾n, th¼ng hµng. + Miªu t¶ h×nh ¶nh l¸ cê. + tiÕng trèng b¸o hiÖu tËp trung, t¶ ho¹t ®éng cña c¸c líp tËp trung. + C¸c líp trëng b¸o c¸o sÜ sè c¸c líp. Liªn ®éi trëng mêi c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®øng lªn chuÈn bÞ lµm lÔ chµo cê. - Quang c¶nh buæi lÔ chµo cê: + TiÕng h« "nghiªm! Chµo cê, chµo!" cña b¹n liªn ®éi trëng. + S©n trêng trang nghiªm im ph¨ng ph¾c mäi ngêi híng lªn quèc kú. TiÕng h¸t bµi "Quèc ca" trÇm hïng vang lªn. + Miªu t¶ l¸ quèc kú, giã, bÇu trêi, kh«ng gian xung quanh. + Nghi thøc ban ®Çu kÕt thóc. §¹i diÖn cho líp trùc tuÇn lªn nhËn xÐt. ThÇy (c«) tæng phô tr¸ch ®éi lªn nhËn xÐt vµ trao cê. + Miªu t¶ giäng thÇy (c«) hiÖu trëng nhËn xÐt. - Quang c¶nh sau lÔ chµo cê. + C¸c líp trËt tù theo hµng vµo líp. + Líp trùc tuÇn khiªng bµn ghÕ trë l¹i líp häc. 0,5 0,5 0,5 0,5 1 0,5 1 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 KÕt bµi - Ph¸t biÓu c¶m tëng vÒ buæi lÔ chµo cê ®ã. 1,5 ----------------------------------*****----------------------------------
Tài liệu đính kèm: