Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 77: Văn bản Bài học đường đời đầu tiên (Tiếp)

Ngày soạn: 
Ngày giảng: 
Ngữ văn – Bài 18 – Tiết 77
Văn bản
Bài học đường đời đầu tiên
( Tiếp)
I. Mục tiêu:
1. kiến thức: Phân tích, trình bầy;
Nội dung, ý nghĩa bài học đờng đời đầu tiên. 
Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả và kể chuyện của nhà văn về câu truyện bài học đầu tiên của Dế Mèn.
2. Kỹ năng:
	Phân tích, tìm hiểu về nhân vật.
3. Thái độ:
Có lòng yêu thương loài vật, lòng yêu thơng con người trong cuộc sống.
II. Các kỹ năng sống cần giáo dục cho học sinh:
Tự nhận thức và xác định cách ứng xử: Sống khiêm tốn và biết tôn trọng người khác.
Giao tiếp, phản hồi/ lắng nghe tích cực trình bầy suy nghĩ/ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện.
III. Chuẩn bị:
1. Giáo viên: Tranh ảnh Dế Mèn (Nếu có)
 2. Học sinh: Chuẩn bị bài theo hướng dẫn của giáo viên
IV. Phương pháp: Hỏi và trả lời, phân tích, HĐN
V. Tổ chức giờ học: 
1.ổn định tổ chức lớp: (1’) + Hát:
 + KTSS: 6A1:
 6A2:
2.Kiểm tra bài cũ: (3’)
	H. Đặc điểm, hình thức bên ngoài của Dế Mèn?
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động:
* Giới thiệu bài: (1’) Giờ trước các em đã nắm được đặc điểm, hình thức bên ngoài và hành động của nhân vật Dế Mèn Để giúp các em they được bài học đường đời đầu tiên mà Dế Mèn rút ra là gìHôm nay cô cùng các em.
 Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung chính
Hoạt động 1: Tìm hiểu văn bản
 ( Tiếp) 20’
Mục tiêu: Phân tích nắm được nội dung bài học đường đời đầu tiên của nhân vật Dế Mèn.
+ Học sinh kể lại truyện: Đoạn từ Câu chuyện ân hận đầu tiên. 
+ Học sinh theo dõi đoạn tiếp theo.
H. Đoạn văn miêu tả dế Choắt như thế nào? 
H.Nhận xét cách sử dụng nghệ thuật khi miêu tả về nhân vật? 
H. Choắt là chú Dế như thế nào?
+ Theo dõi đoạn còn lại của bài.
H. Mèn đã xưng hô với Choắt như thế nào? Nhận xét về cách xưng hô đó?
H. Khi nghe choắt nhờ đào ngách thông sang tổ của Mèn thì thái độ của Mèn ra sao?
H. Em có nhận xét gì về cách kể ở đoạn này? 
H. Qua thái độ và lời nói của Mèn em có nhận xét gì về Dế Mèn?
H. Thấy chị Cốc đang kiếm ăn, Mèn nghĩ ra kế gì ? 
H. Xuất phát từ đâu Mèn lại nghĩ ra như vậy? 
(Từ tính hay nghịch ranh)
H. Thái độ sau khi trêu chị Cốc?
H. Thái độ với Choắt và với chị Cốc có đối lập nhau không? Vì sao lại như vậy?
(Đối lập: Với những người yếu đuối thì bắt nạt. Với những kẻ mạnh: sợ hãi)
H. Khi choắt chết, thái độ và việc làm của Mèn ra sao? Vì sao mèn lại có thái độ như vậy
H. Vậy bài học đường đời đầu tiên của Mèn là gì? Qua lời nói của ai, hãy đọc lại câu văn đó?
- Học sinh đọc câu văn cuối cùng.
H. Câu cuối cùng của đoạn văn có gì đặc sắc. ?
(Câu văn vừa thuật lại sự việc, vừa gợi lại tâm trạng mang ý nghĩa suy ngẫm sâu sắc)
H. Theo em Mèn có phải là một kẻ ác, kẻ xấu hay không? Vì sao?
(Chưa phảiVì: Mèn đã nhận ra lỗi lầm, biết ăn năn khi Choắt chết, biết rút ra bài học đường đờiTừ bài học đó người đọc tin rằng Mèn sẽ sống tốt hơn)
H. Em có nhận xét gì về nghệ thuật kể, tả của Tô Hoài?
Thảo luận nhóm bàn (3’)
H. Qua đoạn trích vừa học em học tập được gì ở Dế mèn và cần tránh xa những đức tính gì của Dế Mèn?
- Đại diện nhóm trình bày kết quả.
- GV kết luận.
Hoạt động 4: Ghi nhớ(3’)
Mục tiêu: Tóm tắt nội dung bài rút ra 
g hi nhớ.
+ Giáo viên tóm tắt nội dung bài
H. Nêu nội dung chính của bài?
H. Hãy tìm hiểu những câu văn liên kết giữa đoạn 1 và đoạn 2 và nói rõ vai trò, chức năng của những câu văn ấy.?
(Chao ôi! Có biết đâu rằng lại được -> Liên kết hai đoạn văn và câu truyện ở sau là minh chứng và hệ quả của thói hung hăng xốc nổi của Dế Mèn.)
 Hoạt động 5: Luyện tập (12’)
Mục tiêu: Vận dụng nội dung vừa học vào làm bài tập 1,2.
+ Gv chia thành hai nhóm là 2 bài tập
- Các nhóm cử đại diện trình bày?
+Yêu cầu: Đoạn văn hoàn chỉnh (4-5 câu)
+Nội dung: Theo từng bài tập.
III. Tìm hiều văn bản (tiếp)
2. Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên của Mèn
a. Anh chàng Dế Choắt
+ Người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện
+ Cánh ngắn củnnhư người cởi trần mặc áo gi- lê
+ Đôi càng bè bè, râu tia cụt một mẩu, mặt mũi ngẩn ngẩn ngơ ngơ, tính nết ăn xổi ở thì
- > Dùng hàng loạt các tính từ, biện pháp so sánh đắt giá.
=> Choắt là anh chàng xấu xí, yếu đuối, ốm đau.
b. Bài học đường đời đầu tiên của Mèn
+ Xưng hô: “ Chú mày có lớn mà chẳng có khôn", chú mày hôi như cú mèo thế này ta nào chịu được.
 Mày bảo tao sợ cái gì?.
- Thái độ: hếch răng xì một hơi rõ dàikhinh khỉnhmắng: đào tổ nông thì cho chết.
 - Nghệ thuật đối thoại.
= > Mèn kẻ cả, hách dịch, coi thường người hàng xóm yếu đuối của mình.
+ Nghĩ kế trêu chị Cốc
- Chui tọt vào hang, nằm khểnh bụng nghĩ thú vị.
- Khi chị Cốc mổ dế Choắt Mèn sợ hãi nằm im thin thít.
+ Khi choắt chết: Mèn hoảng hốt nâng đầu Choắt lên mà than:"tôi hối hận lắm" đứng hồi lâu trước mộ Dế Choắt nghĩ về bài học đường đời đầu tiên.
- Mèn hống hách với người yếu đuối, hèn nhát trước kẻ mạnh, Mèn vô tình giết chết dế Choắt từ hành động ngỗ nghịch, tính kiêu căng tự phụ và rút ra bài học về sự ngu xuẩn của mình.
- Nét dặc sắc về NT: Thể loại truyện đồng thoại rất phù hợp với lứa tuổi thiếu niên.
+ Nhân vật Mèn, Choắt được miêu tả sống động phù hợp với tâm lý người mà ko xa lạ với đặc điểm của loài vật
+ Ngôi kể thứ 1 tạo cho truyện có không khí thân mật gần gũi giữa người đọc với nhân vật chính = > Người kể chuyện 
IV. Ghi nhớ 
(SGK- 11)
V. Luyện tập
1. Viết đoạn văn diễn tả tâm trạng của Mèn sau khi chôn cất dế Choắt
2. Viết đoạn văn cảm nhận nhân vật Dế Choắt về câu nói cuối đời cà cái chết thảm thướng
 4.Củng cố: (3’)
 + GV hệ thống bài giảng
	 H. Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên của Mèn?
 5.Hướng dẫn học và chuẩn bị bài: (2’)
 + Học phần phân tích và ghi nhớ nắm nội dung bài.
 + Chuẩn bị bài: Phó từ
 ( Đọc kỹ nội dung từng phần và trả lời các câu hỏi)
 _______________________________________________