Giáo án môn Ngữ văn 6 - Tiết 85: Vượt thác

Tuần 22 Tiết 85
Vượt thác
Ngày soạn: 1/2/2008
A
Mục tiêu 
1
Kiến thức : 
Giúp HS cảm nhận vẻ đẹp phong phú, hùng vĩ của thiên nhiên trên sông Thu Bồn và vẻ đẹp của người lao động.
2
Thái độ :
Giáo dục cho HS tình yêu thiên nhiên, yêu con người lao động, không nản chí khi gặp hoàn cảnh khó khăn.
3
Kỹ năng :
Đọc đúng, diễn cảm, biết cách làm một bàI văn miêu tả.
B
Phương pháp:
Thảo luận; phân tích...
C
Chuẩn bị :
1
Giáo viên:
Giáo án; Tham khảo tài liệu; tranh ảnh 
2
Học sinh:
- Soạn bài 
C
Tiến trình lên lớp :
I
ổn định tổ chức : 6A vắng : 6B vắng : 6C vắng :
II
Bài cũ : ? Phân tích tâm trạng người anh khi đứng trước bức tranh đoạt giải của Kiều Phương?
III
*
Bài mới :
Đặt vấn đề :
Nếu như bài “Sông nước Cà Mau” Đoàn Giỏi đã đưa người đọc đi tham quan một vùng đất rộng lớn hùng vĩ đầy sức ssống hoang dã ở phía Nam Tổ quốc, thì hôm nay chúng ta sẽ cùng Võ Quảng dừng lại ở mảnh đất miền Trung để ngắm nhìn cảnh quan trên sông Thu Bồn và hoạt động của con người ở đó.
Hoạt động của thầy và trò 
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: Tìm hiểu tác giả - Tác phẩm
GV: Gọi HS đọc chú thích ( *) trong SGK, cần nắm một số nét cơ bản về tác giả, tác phẩm
GV: Gọi HS đọc văn bản, chú ý giọng điệu của từng đoạn.
GV: Gọi HS đọc các chú thích trong SGK
? VB được diễn đạt theo phương thức nào?
TL: Miêu tả
? VB có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng phần?
? Mặc dù bài văn có 3 phần rạch ròi như thế nhưng chủ yếu miêu tả cảnh nào?
TL: Cảnh thiên nhiên và con thuyền vượt thác.
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả - Tác phẩm:
- Sinh năm 1920
- Quê: Quảng Nam
- Là nhà văn của thiếu nhi
- Là hội viên Hội nhà văn Việt Nam
- “Vượt thác” được trích từ chương XI của truyện “Quê nội” ( 1974).
2. Đọc -Chú thích:
3. Bố cục: 3 phần:
- Phần 1: Từ đầuđ “chuẩn bị vượt nhiều thác nước” : Con thuyền vượt qua dòng sông phẳng lặng trước khi đến chân thác.
- Phần 2: Tiếpđ “thác Cổ Cò”: Cảnh con thuyền vượt qua đoạn sông có nhiều thác dữ
- Phần 3: Còn lại: Con thuyền ở đoạn sông đã qua nhiều thác dữ
Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản
III. Tìm hiểu văn bản:
1. Cảnh dòng sông và hai bên bờ:
- Bãi dâu bạt ngàn
? Cảnh dòng sông và hai bên bờ được miêu tả qua những chi tiết nào theo từng chặng đường của con thuyền?
? Những hình ảnh, chi tiết nào được tác giả miêu tả mà em cho là đặc sắc? Vì sao?
? Bằng nghệ thuật nào nhà văn đã tái hiện lại cảnh thiên nhiên này?
? Bức tranh thiên nhiên ở đây như thế nào?
? Em thấy cảnh thiên nhiên ở đây có sự thay đổi như thế nào qua những chặng đường của con thuyền?
TL: Êm đềm, trù phú, hiền hoàđ dữ dộiđ hiền hoà, trù phú.
? Theo em vị trí của người kể chuyện ở chỗ nào? Vị trí đó có thích hợp không? Vì sao?
TL: Trên thuyền. Miêu tả cụ thể
? Hãy chỉ ra hai hình ảnh cây cổ thụ ở trong bài ? Tác giả đã sử dụng cách chuyển nghĩa nào ở mỗi hình ảnh? 
? Cảnh con thuyền vượt thác dữ dưới sự điều khiển của dượng Hương Thư đã thể hiện dưới ngòi bút của tác giả như thế nào?
? Tìm những chi tiết miêu tả ngoại hình, động tác của dượng Hương trong cuộc vượt thác?
? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì? Nhận xét cách sử dụng từ ngữ?
? ở trong đoạn này so sánh dượng Hương với hình ảnh nào? ý nghĩa của cách so sánh này?
? Dượng Hươ ng khác với lúc ở nhà như thế nào?
? Quan sát tranh( SGK) và nêu cảm nhận của em?
? Qua văn bản này em cảm nhận được gì về thiên nhiên và con người ở đây?
- Vườn tược um tùm, núi hiện ra
- Chòm cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm.
- Nước phóng xuống.. . chảy đứt đuôi rắn.
- Dòng sông quanh co
- Cây to, bụi lúp xúp như cụ già
- Đồng ruộng mở ra.
đ Miêu tả, so sánh, nhân hoá
ị Bức tranh thiên nhiên rộng lớn, trù phú, hùng vĩ, gợi cảm, sống động, có hồn.
2. Cảnh dượng Hương Thư chỉ huy con thuyền vượt thác:
- Hoàn cảnh: mùa nước to
- Thuyền vùng vằng chực trụt xuống đ khó khăn, nguy hiểm
- Dượng Hương Thư:
+ Như một pho tượng đồng đúc 
+ Bắp thịt cuồn cuộn
+ Răng cẳn chặt, quai hàm bạnh ra, mắt nảy lửa như hiệp sĩ Trường Sơn
+ Co, ghì. phóng, thả, rút sào
đMiêu tả, so sánh, động từ mạnh
ị Khoẻ mạnh, vững chãi, dũng mạnh, quyết tâm chiến thắng thác dữđ vẻ đẹp của người lao động
IV
Củng cố - Dặn dò:
Về nhà học bài; Làm phần luyện tập
Soạn bài : So sánh( tiếp)