Giáo án môn Ngữ văn 6 - Tiết 26: Luyện tập về văn tả người

Tuần 27
Tiết 26:
Ngày soạn: /02/2010
Ngày dạy: / 3/2010
luyện tập về văn tả người
I. Mục tiêu bài học:
	* Học xong bài này, HS đạt được:
1. Kiến thức: - Hiểu rõ hơn phương phỏp tả người và bố cục hỡnh thức của một bài văn tả người.
2. Kĩ năng: - Luyện tập kĩ năng quan sỏt và lựa chọn, kĩ năng trỡnh bày những điều quan sỏt, lựa chọn để tả người theo thứ tự hợp lớ.
3. Thái độ: - Có ý thức tìm hiểu và thực hành văn tả người.
ii. chuẩn bị:
	- GV: SGK, Một số KTKN - BT nõng cao NV6; Các dạng TLVvà CTTV 6,...
	- HS: SGK, Các dạng bài TLVvà CTTV 6, vở ghi
iii. Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động của thầy và trò:
Yêu cầu cần đạt:
Hoạt động 1: ổn định tổ chức	 
 - Lớp 6A1: ..........
 - Lớp 6A2: ..........
Hoạt động 2: Kiểm tra 15 phút.
Đề số I:
Câu1: Chi tiết nào khụng cần thiết đưa vào dàn ý tả một cõy hoa trong dịp tết đến, xuõn về?
 A. Giới thiệu cõy hoa định tả là cõy gỡ? Cõy đú được em quan sỏt ở đõu?
 B. Giải thớch cụ thể về nguồn gốc của loài hoa đó
 C. Lần lượt tả vẻ đẹp của cây hoa theo trình tự quan sát ở nhiều góc nhìn và thời điểm khác nhau
 D. Nêu nhận xét và suy nghĩ về vẻ đẹp của cây hoa.
Câu 2: Viết đoạn văn mở bài cho đề văn sau:
 Hãy tả lại quang cảnh sân trường em trong giờ ra chơi giữa giờ.
Đề số II:
Câu1: Chi tiết nào khụng nờn đưa vào dàn ý tả hàng cõy phượng vĩ khi hố đến?
 A. Là loài cõy đặc trưng và quen thuộc với tuổi học trũ.
 B. Nờu những nột độc đỏo của hàng cõy phượng vĩ.
 C. Màu đỏ của hoa phượng gợi nỗi buồn khi mựa hố đến. 
 D. Cảm nghĩ của bản thân khi nhìn thấy sắc đỏ của hoa phượng.
Câu 2: Viết đoạn văn mở bài cho đề văn sau:
 Hãy tả lại không khí lớp học em trong một tiết kiểm tra Ngữ văn hoặc Toán.
Đáp án – Biểu điểm:
Câu 1: 2,0 điểm 
Đề 1: B; Đề 2: C
Câu 2: 8,0 điểm
Yêu cầu: Viết đúng yêu cầu của mở bài trong một bài văn tả cảnh. Văn lưu loát, diễn đạt tốt. Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp...
Hoạt động 3: Bài mới
 # Giới thiệu bài:
 Từ phần kiểm tra bài cũ à GV dẫn dắt HS vào nội dung luyện tập.
 # Nội dung dạy học cụ thể:
 Yờu cầu HS nhắc lại phương phỏp làm văn tả người
?- Khi làm bài văn tả người, ta cần lưu ý những gỡ?
- Xỏc định đối tượng miờu tả (tả chõn dung hay tả người trong tư thế hoạt động; tuổi tỏc, nghề nghiệp, giới tớnh,)
- Quan sỏt, lựa chọn cỏc chi tiết tiờu biểu
+ Nếu tả người núi chung thỡ phải làm nổi bật được đặc điểm ngoại hỡnh và tớnh cỏch
+ Nếu tả người trong trạng thỏi hoạt động thỡ phải tập trung vào cử chỉ, động tỏc
- Trỡnh bày kết quả quan sỏt theo một thứ tự hợp lớ.
* GV lưu ý HS: Khi tả người cũng cần chỳ trọng tới ngụn ngữ tượng hỡnh, tượng thanh, NT so sỏnh. Đặc biệt, người viết phải bộc lộ tỡnh cảm đối với người được tả trong quỏ trỡnh làm văn.
?- Bài văn tả cảnh cú bố cục mấy phần? Nờu nhiệm vụ của từng phần?
+ Mở bài: Giới thiệu người được tả
+ Thõn bài: Miờu tả chi tiết (ngoại hỡnh, cử chỉ, hành động, lời núi, việc làm,)
+ Kết bài: Nhận xột, nờu cảm nghĩ.
Hướng dẫn HS làm các bài tập bổ trợ 
(1)- BTTN:
?- Chi tiết nào sau đõy khụng phự hợp khi miờu tả một em bộ chừng 4-5 tuổi?
Khuụn mặt bầu bĩnh
 Đụi đen sỏng, luụn mở to
Mỏi túc dài duyờn dỏng
Dỏng vẻ nhanh nhẹn, tinh nghịch.
(2)?- Viết một đoạn văn (8à10 dũng) tả gương mặt của bạn em khi nhận được điểm 10.
- HS suy nghĩ, thảo luận nhúm theo từng bàn à viết à trỡnh bày à Nhận xột, đỏnh giỏ
 Gợi ý: Khi viết cần tạo ra được hỡnh ảnh cụ thể, sống động về gương mặt người bạn khi được điểm cao. Chỳ ý cỏch dựng từ ngữ (chọn cỏc từ cú tớnh biểu cảm cao), cỏch sử dụng cỏc biện phỏp nghệ thuật (so sỏnh, ẩn dụ, hoỏn dụ,); kiểu cõu phải linh hoạt
(3)?- Tỡm hiểu đề và lập dàn ý cho đề văn sau:
 Hóy tả lại hỡnh ảnh của mẹ (hoặc bố) em khi em mắc lỗi và khi em làm được việc tốt.
* Tỡm hiểu đề:
- Kiểu bài: Tả người (gắn với tõm trạng, cụng việc)
- Nội dung: Hỡnh ảnh của mẹ (hoặc bố) trong hai trường hợp: 
 + Khi em mắc lỗi
 + Khi em làm được một việc tốt
*Lập dàn ý:
I- Mở bài:
 Giới thiệu khỏi quát về mẹ (bố)
II- Thõn bài: Miờu tả chi tiết về mẹ (bố) trong hai tỡnh huống cụ thể 
1. Hình ảnh mẹ (bố) khi em mắc lỗi :
+ Nêu lí do: em mắc lỗi gì (ngắn gọn)
+ Miêu tả:
- Gương mặt: buồn bã
- ánh mắt: ngạc nhiên/bực bội/đau đớn/thẫn thờ,
- Thái độ: im lặng, không mắng mỏ, không hay nói cười
- Dáng đi: lặng lẽ,
- Lời nói: Nghiêm khắc/ bao dung, nhẹ buồn,
à Hình ảnh mẹ: da sạm lại, vết rạn chân chim nơI khoé mắt hằn sâu thêm, tay thô ráp, nụ cười vắng trên môi,...
à Cảm nghĩ: thương mẹ (bố), ân hận, tự trách mình, hứa và quyết tâm không bao giờ làm mẹ (bố) buồn nữa.
2. Hình ảnh mẹ (bố) khi em làm được việc tốt:
+ Việc tốt em làm
+ Miêu tả:
- Nét mặt; tươi vui, rạng rỡ
- ánh mắt: lấp lánh niềm vui
- Đi lại nhanh nhẹn
- Nói cười vui vẻ
- Lời nói: âu yếm, động viên khích lệ,...
à Cảm nghĩ bản thân: cố gắng làm nhiều việc tốt để bố mẹ vui lòng
III- Kết bài:
- Nêu cảm nghĩ chung về tình yêu thương con cái của bố mẹ
(HS thực hiện à Lên bảng trình bày
 à Nhận xét, đánh giáà Cho điểm)
Hoạt động 4: Củng cố:
 GV nhận xột, đỏnh giỏ chung về nội dung tiết học.
Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà
- Nắm chắc nội dung đã luyện tập 
- Hoàn thành các bài tập trên lớp
- Làm bài tập sau:
(4)? – Viết bài văn hoàn hoàn chỉnh cho dàn ý đã lập ở lớp.
 - Chuẩn bị BTKT về 02 văn bản:
 + Đêm nay Bác không ngủ
 + Lượm
I. kiến thức cơ bản:
1. Phương phỏp tả người:
- Xỏc định đối tượng miờu tả 
- Quan sỏt, lựa chọn cỏc chi tiết tiờu biểu
- Trỡnh bày kết quả quan sỏt theo một thứ tự hợp lớ.
2. Bố cục của bài văn tả người: 3 phần
Ii. bài tập: 
1. Bài 1: 
Đỏp ỏn C
2. Bài 2:
(Viết đoạn văn)
3. Bài 3
+ Tỡm hiểu đề
- Kiểu bài: Tả người (gắn với tõm trạng, cụng việc)
- Nội dung: Hỡnh ảnh của mẹ (bố) trong hai trường hợp: 
 + Khi em mắc lỗi
 + Khi em làm được một việc tốt
+ Lập dàn ý
Kiểm tra ngày ..... tháng ... năm 2010