Giáo án môn Ngữ văn 6 - Tiết 23: Bổ trợ kiến thức: Sông nước Cà mau - Vượt thác

Tuần 23
Tiết 22:
Ngày soạn: /01/2010
Ngày dạy: /02/2010
bổ trợ kiến thức:
sông nước cà mau - vượt thác
I. Mục tiêu bài học:
	* Học xong bài này, HS có được:
1. Kiến thức: - Mở rộng nâng cao, bổ sung kiến thức có liên quan hai văn bản "Sông nước Cà Mau" và "Vượt thác"	
	- Cảm nhận được vẻ đẹp phong phú, độc đáo của cảnh thiên nhiên sông nước cũng như vẻ đẹp của con người lao động.
2. Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng làm bài tập trắc nghiệm và trả lời các câu hỏi tự luận.
	- Biết tích hợp phần văn bản với phân môn Tập làm văn (Văn miêu tả) và phân môn Tiếng Việt (So sánh,...)
3. Thái độ: - Bồi dưỡng tình yêu đất nước, quê hương, yêu cái đẹp.
ii. chuẩn bị:
	- GV: SGK, Hướng dẫn tự học ngữ văn 6,...
	- HS: SGK, BTTN, vở ghi
iii. Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động của thầy và trò:
Yêu cầu cần đạt:
Hoạt động 1: ổn định tổ chức	 
 - Lớp 6A : + Sĩ số: 45.
 + Vắng:.... 
Hoạt động 2: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS
(Kiểm tra xen kẽ trong quá trình bổ trợ)
Hoạt động 3: Bài mới
 # Giới thiệu bài:
 GVgiới thiệu sơ lược về vẻ đẹp phong phú đa dạng của một số vùng miền đất nước, đặc biệt là vẻ đẹp sông nước... à dẫn dắt HS vào bài.
 # Nội dung dạy học cụ thể:
 Yêu cầu HS nhắc lại nội dung kiến thức cơ bản đã học về hai văn bản theo hai dãy:
+ Nhóm 1+2 (Dãy trong):
?- Qua văn bản "Sông nước Cà Mau", nhà văn Đoàn Giỏi giúp em cảm nhận được điều gì?
- Bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ở vùng Cà Mau cực nam của Tổ quốc vừa cụ thể vừa bao quát.
?- Bức tranh ấy hiên ra với những nét đẹp nào?
+ Cảnh sông nước Cà Mau rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã.
+ Hình ảnh cuộc sống (Chợ Năm Căn) tấp nập, trù phú, độc đáo.
?- Thành công nghệ thuật của Đoàn Giỏi trong văn bản này?
- Sự cảm nhận trực tiếp và vốn hiểu biết phong phú
- Quan sát, miêu tả độc đáo, tinh tế
- Từ ngữ chính xác, tinh tế, gợi cảm
- Sử dụng thành công các biện pháp NT: so sánh, nhân hóa, liệt kê,...
+ Nhóm 3+3 (Dãy ngoài):
?- Đoạn trích "Vượt thác" miêu tả cảnh gì?
- Cảnh vượt thác của con thuyền trên sông thu Bồn.
?- Qua đó, nhà văn muốn làm nổi bật điều gì?
- Vẻ hùng dũng và sức mạnh của con người lao động trên nền thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ.
?- Đặc sức trong nghệ thuật miêu tả của đoạn trích?
- Nghệ thuật tả cảnh, tả người tự nhiên, sinh động
+ Điểm nhìn hợp lí
+ Từ ngữ chính xác, tinh tế, gợi cảm
+ So sánh, nhân hóa,... độc đáo.
+ Hình ảnh mang nhiều nghĩa.
Hướng dẫn HS làm các bài tập bổ trợ 
(1) BT trắc nghiệm: 
(Cho HS lên bảng điền à Nhận xét +chữa)
?- Đãnh dấu (x) vào cột của hai văn bản "Sông nước Cà Mau" và "Vượt thác" sao cho phù hợp!
a/ Nhóm 1+3: 	
Những nét riêng, đặc sắc của phong cảnh thiên nhiên
Sông nước Cà Mau
Vượt
thác
- Rộng lớn, hùng vĩ
x
x
- Đầy sức sống hoang dã
x
- Sông lớn, rừng dày
x
- Thác dữ, núi cao
x
- Chợ liền sông, trên sông
x
- Kênh rạch giăng chi chít
x
- Bãi dâu bạt ngàn tít tắp
x
- Rừng đước tầng tầng, lớp lớp
x
- Những chòm cổ thụ
x
a/ Nhóm 2+4: 	
Nghệ thuật miêu tả
Sông nước Cà Mau
Vượt
thác
- Điểm nhìn từ trên bờ
x
- Điểm nhìn từ trên thuyền
x
- So sánh
x
x
- Nhân hóa
x
x
- Liệt kê
x
x
- Hình ảnh đa nghĩa
x
- Lời kể theo ngôi thứ ba
- Lời kể theo ngôi thứ nhất
x
x
- Tả người theo lối đặc tả
x
(2)?- Nêu ấn tượng chung ban đầu về cảnh quan thiên nhiên vùng Cà Mau?
 (à HS suy nghĩ à trả lời à Nhận xét + bổ sung à GV đánh giá, cho điểm).
* Gợi ý:
- Những hình ảnh khái quát được cảm nhận qua thị giác và thính giác của nhà văn:
+ Một vùng không gian rộng lớn mênh mông với sông ngòi kênh rạch bủa giăng chi chít
+ Tất cả được bao trùm trong màu xanh: "Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh, chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá" và trải dài trong "tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối..."
Hoạt động 4: Củng cố:
(3) a/?- Chi tiết nào không thể hiện được sự hùng vĩ của sông nước Cà Mau?
 A. Rộng hơn ngàn thước.
 B. Hai bên bờ mọc toàn những cây mái giầm.
 C. Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác.
D. Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
 b/?- Câu nào thể hiện đầy đủ nhất sự độc đáo của chợ Năm Căn?
 A. Chợ sầm uất, có nhiều hàng hóa, người mua bán đông vui nhộn nhịp.
 B. Đèn chợ chiếu sáng rực rỡ trên mặt nước như những khu phố nổi
 C.Chợ họp trên sông, đi lại mua bán bằng thuyền, có thể mua mọi thứ mà không cần ra khỏi thuyền.
 D. Chợ họp trên sông, thuyền bán hàng len lỏi mọi nơi, người mua bán thuộc nhiều dân tộc, có thể mua mọi thứ mà không cần ra khỏi thuyền.
c/?- Hai so sánh "như một pho tượng đồng đúc", "như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ" cho thấy dượng HươngThư là người như thế nào?
 A. Khỏe mạnh, vững chắc, dũng mãnh, hào hùng
 B. Mạnh mẽ, không sợ khó khăn gian khổ
 C. Dày dạn kinh nghiệm chèo thuyền vượt thác
 D. Khỏe mạnh, dũng mãnh, khó ai địch được.
Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà
- Nắm chắc nội dung đã học 
- Hoàn thành các bài tập trên lớp và làm BT (4):
?- Viết đoạn văn (khoảng 10 dòng) nêu cảm nhận của em về hình ảnh thiên nhiên và con ngườiđược miêu tả trong đoạn trích "Vượt thác".
 - Chuẩn bị: Rèn luyện chính tả.
I. kiến thức cơ bản:
1. Sông nước Cà Mau
("Đất rừng phương Nam" - Đoàn Giỏi)
a. Nội dung:
+ Cảnh sông nước Cà Mau rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã.
+ Hình ảnh cuộc sống (Chợ Năm Căn) tấp nập, trù phú, độc đáo.
b. Nghệ thuật:
- Sự cảm nhận trực tiếp và vốn hiểu biết phong phú
- Quan sát, miêu tả độc đáo, tinh tế
- Từ ngữ chính xác, gợi cảm...
2. Vượt thác
("Quê nội" - Võ Quảng)
a. Nội dung:
- Vẻ hùng dũng và sức mạnh của con người lao động trên nền thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ.
b. Nghệ thuật:
- Tả cảnh, tả người tự nhiên, sinh động
Ii. bài tập: 
1. Bài 1: (BT trắc nghiệm)
a/ Những nét riêng đặc sắc của cảnh thiên nhiên
b/ Nghệ thuật miêu tả
2. Bài 2
 ấn tượng chung ban đầu về cảnh quan thiên nhiên vùng Cà Mau:
+ Một vùng không gian rộng lớn mênh mông với sông ngòi kênh rạch bủa giăng chi chít
+ Tất cả được bao trùm trong màu xanh và trải dài trong những tiếng rì rào bất tận....
a/ Đáp án B
b/ Đáp án D
c/ Đáp án A
	Kiểm tra ngày ..... tháng 01 năm 2010