Giáo án môn Hình học Lớp 6 - Tiết 10: Vẽ đoạn thẳng cho biết độ dài - Trần Thị Giao Linh

Ngµy so¹n : 
 Ngµy gi¶ng : D¹y líp: 6A 
 Ngµy gi¶ng : D¹y líp: 6B 
 Tiết 11. VẼ ĐOẠN THẲNG CHO BIẾT ĐỘ DÀI
 	 I. Mục tiêu :
 a. Kiến thức cơ bản: 
 + Học sinh nắm vững trên tia Ox có 1 và chỉ 1 điểm M sao cho OM = m 
 (đơn vị đo độ dài) (m >0).
 + Trên tia Ox, nếu OM = a; ON = b (a, b là đơn vị đo độ dài) và a < b 
 thì M nằm giữa O và N.
 b. Kĩ năng cơ bản: Biết vận dụng các kiến thức trên để giải bài tập.
 c. Thái độ: Giáo dục tính cẩn thận, đo, đặt điểm chính xác.
	2. Chuẩn bị: 
	 a. Chuẩn bị của giáo viên: GA, thước thẳng, phấn màu, compa.
	 b. Chuẩn bị của học sinh: Học và làm bài ở nhà, Đọc trước bài, thước thẳng, compa.
	3. Tiến trình bài dạy:
 * Ổn định tổ chức: 6A: 6B:
	a. Kiểm tra bài cũ: (4phút)
	HS đứng tại chỗ nhắc lại một số kiến thức đã học:
	1. Nếu điểm M nằm giữa 2 điểm A và B thì ta có đẳng thức nào?
	2. Muốn đo độ dài đoạn thẳng AB ta làm thế nào?
	 * Đặt vấn đề: Chúng ta đã biết nếu cho trước một đoạn thẳng AB chẳng hạn thì tìm được số đo (độ dài) đoạn thẳng đó lớn hơn 0. Bây giờ ta xét vấn đề ngược lại: Nếu cho trước một số lớn hơn 0, vẽ một đoạn thẳng có số đo bằng độ dài cho trước đó ta làm thế nào? Ta học bài hôm nay:
 b. Bài mới: 
Hoạt động của thầy và trò
Học sinh ghi
GV
HS
?
KH
?
TB
GV
GV
HS
?
KG
GV
HS
GV
?
KG
GV
HS
GV
HS
KH
GV
HS
?
KG
TB
?
TB
GV
?
TB
?
TB
GV
?
KG
?
TB
GV
KG
GV
?
TB
?
TB
Giới thiệu dụng cụ để vẽ:
Thước thẳng có chia khoảng, com pa.
Đọc cách vẽ (SGK-112) 
Ta đã xác định đợc mút nào của đoạn thẳng? Cần xác định mút nào?
Đã biết mút O. Cần XĐ mút M.
Nêu cách vẽ đoạn thẳng 
 OM = 2cm?
Trình bày.
Ghi bảng:
Nhấn mạnh: Muốn vẽ một đoạn thẳng thì phải biết hai mút của đoạn thẳng. Mút O đã biết, ta chỉ vẽ tiếp mút M.
Hướng dẫn cách vẽ bằng compa (GV vừa hướng dẫn vừa thực hành)
Làm theo sự hướng dẫn của GV.
Vẽ trên cùng tia Ox với 2 cách khác nhau em có nhận xét gì về điểm M vừa vẽ?
Vẽ đợc một điểm M trên tia Ox để OM = 2cm.
Chốt lại: Cho trước một đoạn thẳng OM có độ dài a (bất kì) bao giờ ta cũng vẽ được điểm M sao cho OM = a, bằng cách:(GV nêu cách vẽ như VD1)
Ghi nhận xét và nhắc lại nhận xét.
Nêu ví dụ 2. 
Vẽ một đoạn thẳng bằng một đoạn thẳng cho trước ta làm thế nào?
Nêu cách vẽ CD dựa vào VD1?
- Vẽ tia Cx bất kì.
- Đo độ dài AB (chẳng hạn m (cm)).
- Đặt cạnh của thước trùng với tia Cx; vạch 0 trùng với C.
- Điểm C trùng với vạch m (cm).
Ngoài cách trên, ta dùng compa để vẽ.
Nghiên cứu cách vẽ trong Ví dụ 2.
Trình bày như (SGK - 123).
Thực hành trên bảng. 
Dưới lớp làm vào vở.
Một em lên bảng làm bài tập 58 
(SGK-124).
Dưới lớp cùng làm và nhận xét.
Đặt vấn đề: Ta đã biết cách vẽ một đoạn thẳng trên một tia. Vậy để vẽ hai đoạn thẳng trên tia ta làm thế nào?
Đọc VD (SGK- 123)
Lên bảng thực hiện vẽ hai đoạn thẳng OM, ON?
Lên bảng thực hiện.
Dưới lớp làm vào vở.
 Nhận xét hình vẽ trên bảng của bạn.
Quan sát hình vẽ hãy cho biết trong ba điểm O, M, N điểm nào nằm giữa 2 điểm còn lại?
Điểm M nằm giữa hai điểm O và N.
So sánh độ dài OM và ON?(OM < ON)
Trên tia Ox , OM = a; ON = b
(a, b > 0 cùng đơn vị đo) và a < b
Trong 3 điểm O, M, N điểm nào nằm giữa 2 điểm còn lại?
Đọc nhận xét (SGK-123)
Nhìn hình vẽ dưới đề bài , trả lời câu hỏi? (bảng phụ có vẽ sẵn hình).
- Trả lời: Khi a < b.
Đây là một dấu hiệu nhận biết điểm nằm giữa hai điểm khác.
Nhắc lại hai dấu hiệu nhận biết một điểm nằm giữa hai điểm khác?
1. Nếu AM + MB = AB
=> M nằm giữa A và B.
2. Trên tia Ax nếu AM < AB
=> M nằm giữa A và B.
Đọc đề bài - Xác định yêu cầu của bài toán.
- Vẽ OM; ON.
- Tính MN.
- So sánh OM; ON?
Cho HS giải bài toán theo các yêu cầu trên.
Một em lên bảng làm hai phần a và b?
Dưới lớp cùng làm và nhận xét.
Lưu ý HS: Lập luận bài toán.
So sánh 2 đoạn thẳng như  thế nào?
Nhắc lại cách so sánh đoạn thẳng.
Hãy so sánh OM và ON?
OM = ON (=3 cm).
1. Vẽ đoạn thẳng trên tia: (14 phút)
* Ví dụ 1: Trên tia Ox, hãy vẽ đoạn thẳng OM có độ dài bằng 2cm.
- Dụng cụ: Thước thẳng có chia khoảng.
- Cách vẽ:
 + Đặt cạnh thước nằm trên tia Ox sao cho vạch số 0 của thước trùng với gốc O của tia.
 + Vạch số 2 (cm) của thước sẽ cho ta điểm M.
Đoạn thẳng OM là đoạn thẳng phải vẽ.
* Nhận xét: (SGK-122)
* Ví dụ 2: Cho đoạn thẳng AB. Hãy vẽ đoạn thẳng CD sao cho CD = AB?
Giải
- Cách vẽ: (SGK-123)
* Bài tập 58 (124- SGK)
Vẽ đoạn thẳng AB = 3,5 cm?
Giải
B
A
x
 3,5 cm 
2. Vẽ hai đoạn thẳng trên tia:
* Ví dụ: Trên tia Ox, hãy vẽ hai đoạn thẳng OM và ON biết OM = 2 cm; ON = 3 cm. Trong 3 điểm O, N, M điểm nào nằm giữa 2 điểm còn lại?
3
2
Giải
x
N
M
O
O
Sau khi vẽ hai điểm M và N, ta thấy M nằm giữa hai điểm O và N.
(vì 2 cm < 3 cm)
* Nhận xét: (SGK - 123)
3. áp dụng.
* Bài tập 53 (124 - SGK)
Giải
N
M
O
3
6
- Tính MN?
Trên tia Ox có OM < ON 
(vì 3cm < 6cm) nên M nằm giữa O và N.
=> OM + MN = ON.
mà OM = 3 cm; ON = 6cm, thay vào ta có: 3 cm + MN = 6 (cm)
 MN = 6 - 3 = 3 cm
Vậy MN = 3 (cm)
- Ta có:
 c. Củng cố, luyện tập: (8 phút)
* Củng cố: HS nhắc lại cách vẽ đoạn thẳng trên tia?
	 Dấu hiệu nhận biết điểm nằm giữa 2 điểm khác đã biết?
* Bài tập 55 (124 - SGK).
Giải
2cm
* Trường hợp 1: B nằm giữa O và A.
x
O
B
A
Ta có OB + BA = OA
Thay BA = 2 cm; OA = 8 cm vào ta đợc:
 OB + 2 (cm) = 8 (cm)
 OB = 8 - 2 = 6 (cm). Vậy OB = 6cm.
* Trường hợp 2: A nằm giữa O và B.
2cm
8cm
B
x
A
Vì A nằm giữa O và B nên ta có :
 OA + AB = OB
thay OA = 8cm; AB =2cm vào ta được 
 8 (cm) + 2 (cm) = OB 
 => OB =10 cm. Vậy OB = 10 cm.
- Bài toán có 2 đáp số:OB = 6 cm
 OB = 10 cm
	d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: (2 phút)
	 - Học toàn bộ bài, nắm chắc cách vẽ đoạn thẳng trên tia. 
 Các dấu hiệu nhận biết điểm nằm giữa hai điểm khác đã biết?
 - BTVN: 54; 56; 57; 59 (124-SGK)
	 - Hướng dẫn giải bài tập 10(SGK – 124).
 Muốn biết trong ba điểm M, N, P điểm nào nằm giữa hai điểm còn lại ta phải
 tính độ dài các đoạn thẳng
 MN, MP rồi xét trên tia Ox đặt 
 Các đoạn thẳng MN, MP
 thì trong ba điểm: M, N, P điểm nào nằm giữa hai điểm còn lại.