Giáo án lớp 8 môn Ngữ văn - Tuần 1 - Bài 1 - Tiết 1- 2: Văn bản: Tôi đi học

Ngày soạn:........
Ngày giảng.......	
 TUẦN 1 - BÀI 1
 Tiết 1-2 
 VĂN BẢN:
 TÔI ĐI HỌC
 (Thanh Tịnh)
1, Mục tiêu bài dạy
1.1 Kiến thức:
- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích : Tôi đi học.
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh.
1.2 Kĩ năng:
- Đọc - hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Trình bày những suy nghĩ , tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân.
2, Chuẩn bị:
- GV: Tìm hiểu kĩ văn bản, chuẩn kiến thức, soạn bài .
HD HS chuẩn bị bài.
HS: Soạn bài theo định hướng của SGK và hướng dẫn của GV
3, Phương pháp:
- PP vấn đáp, nêu vấn đề, bình giảng, HĐ nhóm.
- KT trình bày 1 phút
- KT hoàn tất một nhiệm vụ
4, Tiến trình giờ dạy
4.1. Ổn định tổ chức lớp
4.2.Kiểm tra bài cũ
GV kiểm tra việc chuẩn bị sách vở, ... của học sinh có đánh giá ( Khen, chê)
4.3. Bài Mới
Giới thiệu bài:
 Trong cuộc đời mỗi người, những kỉ niệm tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong kí ức. Đặc biệt là những kỉ niệm của ngày tựu trường đầu tiên. Hôm nay cô cùng các em tìm hiểu truyện ngắn " Tôi đi học" để cùng Thanh Tịnh sống lại những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường đầu tiên ấy.
Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
Hướng dẫn H tìm hiểu tác giả - tác phẩm
? Căn cứ vào chú thích SGK em hãy nêu những hiểu biết của em về nhà văn Thanh Tịnh?
H: T. bày: - Ngày tháng năm sinh, mất quê, cuộc đời, sự nghiệp:Tên khai sinh là Trần Văn Ninh sau đổi thành Trần Thanh Tịnh- nhà giáo, nhà văn , nhà thơ.
- Ông đã có mặt trên khá nhiều lĩnh vực: Truyện ngắn, thơ, ca dao, bút kí văn học. Song có lẽ thành công hơn cả là truyện và thơ.
- Văn của ông nhẹ nhàng mà thấm sâu, mang dư vị vừa ngậm ngùi buồn thương , vừa ngọt ngào, quyến luyến. T.yêu lai láng man mác đối với làng quê thơ mộng trong những đêm trăng sáng trên sông nước, niềm đồng cảm với những con người có tâm hồn mộc mạc mà đằm thắm đẫ làm nên sức hẫp dẫn riêng của nhiều trang văn Thanh Tịnh
“Tôi đi học” là 1 truyện ngắn như thế.
? Hãy giới thiệu khái quát về tác phẩm " Tôi đi học"?
H: Truyện ngắn đậm chất hồi kí in trong tập “quê mẹ”, xuất bản 1941.
GV: Hướng dẫn H đọc bài và chú thích từ khó
 - Đây là 1 bài văn bản tự sự giàu chất trữ tình -> Đọc với giọng nhẹ nhàng, sâu lắng, ngọt ngào.
 - Giọng tự truyện, cảm xúc hồi hộp, bỡ ngỡ.
GV: Đọc mẫu từ đầu -> Như 1 làn mây lướt ngang trên ngọn núi.
H1: Đọc tiếp -> Lòng tôi vẫn không cảm thấy xa nhà hay xa mẹ tôi chút nào hết
H2: Đọc phần còn lại của V. bản
GV: Tìm 1 số từ ngữ đọc chú thích có liên quan đến KN lần dầu tiên đi học của N. vật tôi
H: GT Chú thích 2-5-6-7 SGK
Tìm hiểu bố cục V. bản
? Truyện ngắn “Tôi đi học” có bố cục khác với những tr.ngắn em đã biết ở điểm nào ?
H: - Đây là 1 truyện ngắn tuy không có nhiều sự kiện, nhân vật, xung đột mà toàn tác phẩm là những kỉ niệm mơn man cuẩ buổi tựu trường đầu tiên được tái hiện theo dòng hồi tưởng của kí ức mà yếu tố xuyên suốt là dòng cảm xúc thiết tha nguyên khiết tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên.
 ? Truyện được kể theo trình tự nào ?
? Qua dòng hồi tưởng ấy, tg muốn diễn tả điều gì ?
H: Cảm xúcvà tâm trạng của NV tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
G: -Xuyên suốt toàn bộ TP là những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường qua hồi tưởng của tỏc giả. Đó cũng chính là chủ đề của TP. để hiểu rõ hơn về chủ đề , chúng ta sẽ được học ở tiết sau.
 - chuyển sang phần 3: phân tích.
H : đọc phần 1 của VB ( từ đầu -> như 1 làn mây lướt ngang trên ngọn núi.
 ? Kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên của NV tôi được miêu tả ở những thời điểm nào ?
.H: Q.sát toàn bộ TP chỉ ra các thời điểm: 
 - Khi cùng mẹ trên đường tới trường.
 - Lúc ở sân trường
 - Khi ngồi trong lớp học.
? Những kỉ niệm lần đầu tiên đi học được gắn với thời gian, không gian cụ thể nào ? Vì sao thời gian, không gian ấy lại trở thànhkỉ niệm trong trí tưởng tượng của tôi ?
H: - thời gian 1 buổi mai đầy sương....
Kg : con đường dài và hẹp......
->Đó là thời điểm, nơi chốn gần gũi, quen thuộc gắn liền với tuổi thơ, gắn với tình yêu quê hương.
? Đọc lại những câu văn đầu của VB và NX cái đặc sắc, cái hay của những câu văn đó ?
H: Ngay từ những dòng đầu của TP, những câu văn thấm đẫm chất trữ tình như 1 cánh cửa dịu dàng mở ra 
dẫn người đọc vào 1 thế giới đày ắp những SV, những con người, những cung bậc tình cảm đẹp đẽ trong sáng, đáng nhớ. 
? Tìm câu văn MT tâm trạng, cảm xúc của NV tôi 
H: Thảo luận : Dùng bút chì gạch chân từ ngữ quan trọng
 + Cảm nhận con đường làng vốn quen thuộc tự nhiên thấy lạ, cảnh vật đều thay đổi.
 + cảm thấy mình đứng đắn trang trọng trong bộ quần áo với mấy quyển vở mới trên tay
 + Thận trọng nâng niu mấy quyển vở, vừa lúng túng, vừa muốn thử sức, muốn kiểm định mình khi xin mẹ được cầm cả bút thước như các bạn khác.
? Hãy chỉ ra ý nghĩa của 2 chi tiết sau:
-Con đường quen........lạ
-Cảm thấy trang trọng............
H; đó là dấu hiệu sự đổi khác trong tình cảm và nhận thứccủa cậu bé.
-> Tất cả những cảm giác ấy do 1 sự kiện quan trọng hôm nay tôi đi học.	
? Qua những chi tiết học, em cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nv tôi lúc này ntn?Vì sao tôi có tâm trạng đó ?
- Cảm giác này được tg ghi lại thật tinh tế, chân thực
H: Quan sát đoạn văn: trước sân trường-> cả ngày cơ mà
? Cảnh sân trường Mĩ Lí lưu lại trong tâm trí tôi có gì nổi bật ? Cảnh tượng ấy phản ánh điều gì ?
H: T luận - liệt kê các chi tiết
* Bỗng thấy sân trường hôm nay dày đặc cả người, ai cũng áo quần sạch sẽ gương mặt vui tươi sáng sủa.
- Nhìn ngôi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng hoà ấp. -> phản ánh không khí đặc biệt cuả ngàỳ hội khai trường.
? Ngôi trường được so sánh với cái đình làng, theo em sự so sánh ấy có ý nghĩa như thế nào ?
H: Diễn tả cảm xúc trang nghiêm về mái trường và đề cao tri thức con người trong trường học.
? Cảm xúc, tâm trạng của NV tôi cũng như các bạn nhỏ khác lúc này được miêu tả ntn ?
H: - Cảm thấy mình nhỏ bé đâm ra lo sợ vẩn vơ, bỡ ngỡ đứng nép bên người thân, chỉ dám nhìn một nửa hay chỉ dám đi từng bước nhẹ.
 - Họ như những con chim non....... e sợ. 
 - Khi hồi trống thúc vang. học trò cũ bước vào lớp thì cái cảm giác chơ vơ ập đến khiến chú bé và các cậu trò mới đều lúng túng.
 - Khi ông đốc đọc tên từng người, tôi cảm thấy như quả tim tôi ngừng đập đến quên cả mẹ đứng sau tôi. Khi nghe gọi đến tên tôi tự nhiên giật mình lúng túng.
Được mọi người ngắm nhìn nhiều hơn hết, đã lúng túng chúng tôi càng lúng túng hơn.
 - Bỗng cảm thấy sợ khi sắp rời bàn tay mẹ. Những tiếng khóc nức nở hay thút thít cứ bật ra tự nhiên như phản ứng dây chuyền. Cảm thấy chưa lần nào xa mẹ như lần này.
? Chỉ ra cái hay của h/ả so sánh “ Họ như con chim..... e sợ” ? 
H: Sự so sánh chính xác, sinh động, tinh tế miêu tả đúng tâm trạng của các em nhỏ lần đàu tiên tới trường.
G: Câu văn gợi sự liên tưởng về 1 thời tuổi thơ đứng dưới mái trường mến yêu. Mỗi 1 học trò hồn nhiên ngây thơ như 1 cánh chim đầy khảt vọngvới biết bao bồi hồi lo lắng nhìn bầu trời tri thức cao rộng, chân trời học vấn mênh mang.
? Trong những từ ngữ miêu tả tâm trạng, từ nào được lặp đi lặp lại nhiều lần nhất? hãy phân tích tác dụng cảu việc lặp từ đó?
H: Riêng từ lúng túng điệp tới 4 lần:
+ Chung quang là những cậu bé vụng về lúng túng như tôi cả.
+ Nghe gọi đến tên tôi tự nhiên giật mình và lúng túng
+ Chúng tôi được người la ngắm nhìn đã lúng túng, càng lúng túng hơn.
-> Đây là 1 từ có ý nghĩa khái quát, giúp ta hiểu sâu thêm nỗi lòng của nhân vật và tài năng của nhà văn trong việc diễn tả tinh tế cái vụng về , bỡ ngỡ, nỗi sợ sệt, lo âu của những đứa trẻ . 
? Có nhận xét cho rằng : Tiếng khóc của các cậu trò nhỏ như 1 phản ứng dây chuyền, rất tự nhiên, rất ngây thơ, giàu ý nghĩa . Theo em nhận xét đó có đúng không? hãy giải thích?
H: Thảo luận: Trình bày
- Vừa lúc nãy, trên đường tới trường các cô còn náo nức, muốn tỏ ra mình đã lớn, cũng vừa lúc nãy, cảm thấy hãnh diện vì nhiều người chú ý, mà giờ đây lại khóc -> tiếng khóc như phản ứng dây chuyền rất tự nhiên, ngây thơ và rất giàu ý nghĩa:
+ Đó là tiếng khóc của sự nuối tiếc những ngày chơi đùa thoải mái, sự lưu luyến những người thân.
+ Cũng là tiếng khóc của sự e sợ trước 1 thời kì thử thách, trước không ít khó khăn của thế giới học đường hay đây là tiếng khóc của niềm vui, niềm quan tâm để bước vào 1 thế giới khác lạ đầy hẫp dẫn
+ Báo hiệu sự ttrưởng thành. 
? Nhận xét từ ngữ và biện pháp miêu tả của tác giả trong đv trên? Qua đó tg đã làm nổi bật tâm trạng của NV tôi ntn?
H: Tg đã sử dụng 1 loạt động từ đặc tả tâm trạng, cảm giác như: cảm giác ngập ngừng, e sợ, bỡ ngỡ, rụt rè, lúng túng dềnh dàng, run run -MT tinh tế, chân thực, chính xác t/trạng của NV tôi => B.chính
GV Bình:
 Một lần nữa ta lại thấy cây bút văn xuôi Thanh Tịnh truyền cảm biết bao, trữ tình biết bao, thấu tỏ lòng người biết bao.
Ta thấy ông đâu phải là viết văn mà đang sống lại những kỉ niệm của chính mình, Ông giãi bày tuổi thơ của chính mình. Những KN ấy trong sáng chân thực đến vô cùng.
? Tâm trạng của NV tôi trong đoạn văn gợi trong lòng người đọc suy nghĩ gì ?
H: PB
G: phút cuối của buổi tựu trường CX của NV tôi càng trong sáng và chân thực hơn.
H: q.sát đoạn văn cuối.
GV: Tìm những chi tiết h/ả miêu tả cảm xúc, t/trạng của NV tôi khi ngồi trong lớp học ? Tại sao nv tôi có cảm giác đó ?
H: Thấy mùi hương lạ xông lên trong lớp bàn ghế chỗ ngồi tự nhiên lạm nhận làm vật riêng của mình
- Nhìn người bạn không cảm thấy xa lạ chút nào
- Chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm học vần
-> + Lạ bởi lần đầu tiên được vào lớp học.
 + Gần gũi bởi tôi ý thức được rằng mọi thứ sẽ gắn bó, thân thiết với mìnhbây giờ và mãi mãi.
 +T/c của tôi trong sáng, hồn nhiên, chân thực.
? Đv kthúc bằng những h/ả đẹp và nhiều ý nghĩa. Đó là những h/ả nào ? Những h/ả ấy giúp em hiểu thêm gì về NV tôi ?
H: - Chú chim hót....... bay cao.
Kỉ niệm bẫy chim
Tiếng phấn...
 -> 1 chút buồn khi từ giã tuổi thơ, bắt đầu trưởng thành trong nhận thức và bắt đầu vào việc học hành. Phải chăng đay là phút sang trang của1 t/hồn trẻ dại, tạm biệt thời thơ ấu để bước vào thgiới tuổi h.trò đầy khó khăn mà biết bao hấp dẫn.
Ngoài NV tôi còn có các NV khác;ông đốc, phụ huynh, thầy giáo.
GV: H/ả những người lớn hiện ra trong kí ước tuổi thơ của Nv tôi ntn?
H: - Ông đốc: Nhìn các em vơi cặp mắt hiền từ và cảm động, lời nói khẽ khàng đầy yêu thương, lại tươi cười nhẫn nại dỗ dành các em khóc vì phải xa mẹ
 - thầy giáo: Gương mặt tươi cười đón các em t ...  th¸n tõ th­êng gÆp?
§Æt c©u?
H: Tr×nh bµy ghi nhí. §Æt c©u
+ Chao «i, biÓn ®Ñp qu¸!
+ Nµy, cËu ®i ch¬i víi tí ®i!
+ D¹, tr­êng cña ch¸u ®©y råi!
* H­íng dÉn H luyÖn tËp
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
 A.Lí thuyết:
I, Trî tõ
1. Phân tích ngữ liệu
- C¸c tõ " Nh÷ng, cã" ®i kÌm " 2 b¸t c¬m" ®Ó nhÊn m¹nh ý vµ biÓu thÞ th¸i ®é ®¸nh gi¸ cña ng­êi nãi ®èi víi sù viÖc ®­îc nãi ë trong c©u-> Trî tõ
2. Ghi nhí: SGK
 II, Th¸n tõ
 1. Phân tích ngữ liệu
- A: Béc lé c¶m xóc
- Nµy: Dïng ®Ó gäi
- V©ng: Dïng ®Ó ®¸p
* C¸ch dïng:
- Th­êng ®øng ë ®Çu c©u cã khi ®­îc t¸ch ra thµnh mét c©u ®Æc biÖt
-> Th¸n tõ
2. Ghi nhí
* Lưu ý: Thán từ gồm hai loại:
- Thán từ bộc lộ tình cảm, cảm xúc.
- Thán từ gọi đáp.
B. LuyÖn tËp
Bµi tËp 1
C¸c ®Þnh trî tõ ( H th¶o luËn nhóm bµn )
a, ChÝnh
c, Ngay ( nhÊn m¹nh vµo ®èi t­îng t«i )
g: Lµ
i, Nh÷ng
Bµi tËp 2 :th¶o luËn nhóm 
Gi¶i thÝch nghÜa cña c¸c trî tõ in ®Ëm ( lµm bµi theo nhãm tæ )
Tæ 1/ a: LÊy ( NhÊn m¹nh ý tèi thiÓu ) nghĩa là không có một lá thư, không có một lời nhắn gửi, không có một đồng quà.
Tæ 2: / B: Nguyªn ( ChØ riªng vÒ 1 thø nµo ®ã, kh«ng cã g× thªm hoÆc kh«ng cã g× kh¸c ) nghĩa là chỉ riêng tiền thách cưới đã quá cao.
đÕn: nhÊn m¹nh møc ®é cao cña ®èi t­îng nghĩa là quá vô lí
Tæ 3/ C: C¶: NhÊn m¹nh việc ăn quá mức bình thường
cứ: NhÊn m¹nh ý kh¼ng ®Þnh sù viÖc nªu trong c©u
Bµi tËp 3:
T×m c¸c th¸n tõ:
a, C¸c th¸n tõ béc lé t/c, c¶m xóc cña ng­êi nãi: µ, Êy, chao «i, hìi ¬i
Th¸n tõ dïng ®Ó gäi ®¸p: nµy, v©ng
Bµi tËp 4:
Nªu t¸c dông b/ lé c¶m xóc cña c¸c th¸n tõ
a, Ha ha: c. xóc vui mõng , t¸n th­ëng, tho¶i m¸i
c, ¸i ¸i: c¶m xóc c¶m gi¸c bÞ ®au ®ét ngét
d, than «i: C¶m xóc ®au buån th­¬ng tiÕc
Bµi tËp 5:
- Trời! Bông hoa đẹp quá!
- Ôi! Tôi mừng vô kể.
- Vâng! em biết ạ.
- Eo ôi! Trông con rắn kìa.
- Ái! Đau quá!
Bài tập 6:
* Nghĩa đen: Dùng thán từ gọi đáp biểu thị sự lễ pháp.
* Nghĩa bóng: Nghe lời một cách máy móc, thiếu suy nghĩ.
Bµi tËp 7: ( KT viết tích cực)
- ViÕt 1 ®o¹n v¨n tù sù víi ®Ò tµi tù chän trong ®ã cã sö dông th¸n tõ, trî tõ
- H ®äc: GV ®¸nh gi¸ nhËn xÐt
4.4 Cñng cè néi dung bµi häc
- ThÕ nµo lµ th¸n tõ ? trî tõ ? KÓ tªn th¸n tõ, trî tõ th­êng gÆp
4.5.H­íng dÉn H häc bµi
- Vận dụng kiến thức đã học để nhận biết trợ từ, thán từ trong văn bản tự chọn.
- Häc bµi theo néi dung ghi nhí, hoµn thµnh bµi tËp
- ChuÈn bÞ bµi: Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù
5. Rót kinh nghiÖm:
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày so¹n: / / 2010
Ngàygi¶ng / / 2010 
 TiÕt 24 
Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù
1. Môc tiªu bµi d¹y
1.1 Kiến thức: 
- Vai trò của yếu tố kể trong văn bản tự sự.
- Vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự.
- Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự.
1.2 Kĩ năng:
- Nhận ra và phân tích được tác dụng của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một văn bản tự sự.
- Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn tự sự.
2. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß: 
 - SGK, SGV, STK -> so¹n bµi, b¶ng phô, b¶ng nhãm
3. Ph­¬ng ph¸p: 
- Quy n¹p, vÊn ®¸p, trao ®æi, h® nhãm, luyÖn tËp.
- KT viết tích cực, KT động não
4. TiÕn tr×nh bµi d¹y
4.1 æn ®Þnh tæ chøc líp
4.2. Bµi cò
? ThÕ nµo lµ tãm t¾t vb tù sù ? Nªu c¸c b­íc tãm t¾t 1 vb tù sù
? Tãm t¾t vb " C« bÐ b¸n diªm": 
4.3 Bµi míi
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
KT động não
* H­íng dÉn H t×m hiÓu kÕt hîp c¸c yÕu tè kÓ, t¶, biÓu c¶m trong vb tù sù
GV: Nh¾c l¹i vai trß cña c¸c yÕu tè kÓ, t¶, b/c?
H: - KÓ: tËp trung kÓ l¹i hµnh ®éng viÖc lµm cña n/v
 - T¶: Kh¾c ho¹, t¸i hiÖn mµu s¾c t/chÊt, ... cña sù vËt, sù viÖc
 - B/c : Bµy tá th¸i ®é c¶m xóc cña ng­êi viÕt tr­íc sù viÖc, ...
GV: §äc phÇn trÝch trong sgk?§©y lµ ®o¹n v¨n tù sù, ®óng hay sai?
H: §äc ®o¹n trÝch-> ®©y lµ ®o¹n v¨n tù sù.
GV yªu cÇu H th¶o luËn nhãm
GV: §o¹n v¨n kÓ l¹i chuyÖn g×?
H1: KÓ l¹i cuéc gÆp gì ®Çy c¶m ®éng cña nh©n vËt t«i víi ng­êi mÑ sau bao ngµy xa c¸ch
GV: T×m vµ chØ ra yÕu tæ miªu t¶ vµ yÕu tè bc trong ®o¹n v¨n trªn? Cho biÕt c¸c yÕu tè nµy ®øng riªng hay ®an xen víi yÕu tè tù sù?
H: * YÕu tè miªu t¶: tả ng­êi
+ T«i ( BÐ hång): Thë hång héc, tr¸n dÉm må h«i, rÝu c¶ ch©n l¹i
+ MÑ kÐo tay t«i, xoa ®Çu t«i, t«i oµ lªn khãc nøc në
+ MÑ thÊm n­íc m¾t cho t«i råi xèc n¸ch t«i lªn xe
+ G­¬ng mÆt mÑ: T­¬i s¸ng, ®«i m¾t trong, n­íc da mÞn, næi bËt mµu hång cña 2 gß m¸
+ §Çu ¸p, ®Çu mÑ t«i, ®Çu ng¶ vµo c¸nh tay mÑ t«i
* YÕu tè biÓu c¶m ( T/c¶m mÑ con )
+ Hay t¹i sù sung s­íng nh­ thuë cßn sung tóc
+ t«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c Êm ¸p... m¬n man kh¾p da thÞt, nh÷ng h¬i thë ë khu«n miÖng xinh x¾n ... th¬m tho l¹ th­êng.
+ Ph¶i bÐ l¹i ... ng­êi mÑ cã mét ªm dÞu v« cïng.
 * Qua c¸c chi tiÕt trªn ta thÊy c¸c yÕu tè t¶, biÓu c¶m kh«ng ®øng riªng mµ ®an xen vµo nhau, ®an xen kÕt hîp yÕu tè kÓ.
- Miªu t¶ lµ ®Ó biÓu c¶m bëi t×nh c¶m con ng­êi th­¬ng béc lé trong d¸ng vÎ, cö chØ, th¸i ®é hµnh ®éng do miªu t¶ gîi lªn.
- Cã yÕu tè biÓu c¶m ®øng riªng. Khi tg muèn nhÊn m¹nh kh¾c s©u t/c c¶m xóc cña nh©n vËt
GV: Thö bá hÕt c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong ®o¹n v¨n trªn c¸c em sÏ cã mét ®o¹n v¨n kÓ ng­êi vµ viÖc ntn? H·y ®èi chiÕu víi ®o¹n ng/ b¶n vµ nªu n/xÐt?
H: §o¹n v¨n mµ GV ®· ghi lªn b¶ng phô:
 Xe ch¹y chÇm chËm ... MÑ t«i vÉy t«i. T«i duæi kÞp vµ trÌo lªn xe. Mẹ kÐo tay xoa ®Çu t«i h¬i, t«i khãc mÑ t«i còng khãc. MÑ lÊy v¹t ¸o thÊm n­íc m¾t cho t«i råi xèc n¸ch t«i lªn xe, «m t«i vµo lßng. tõ ng· t­... c©u g×?
-> §o¹n v¨n trªn chØ kÓ l¹i sù viÖc hai mÑ con gÆp nhau . Nh­ng t/c gi÷a 2 mÑ con ch­a ®­îc béc lé râ. Ng­êi ®äc ch­a h×nh dung t/c cña 2 mÑ con ra sao.
-> Lêi kÓ ®¬n ®iÖu, kh« khan, thiÕu sù sinh ®éng, hÊp dÉn, kh«ng gîi ®­îc cảm xúc trong lßng ng­êi ®äc, kh«ng thÓ hiÖn ®­îc t/c, th¸i độ cña ng­êi viÕt víi nv vµ sv ®­îc kÓ.
GV: Tõ ®ã rót ra kÕt luËn vÒ vai trß, t¸c dông cña yÕu tè t¶, biÓu c¶m trong kÓ chuyÖn?
H: YÕu tè miªu t¶ gióp cho sù viÖc ®­îc kÓ l¹i thªm s©u s¾c, sinh ®éng.
- yÕu tè b/c¶m gióp ng­êi viÕt thÓ hiÖn ®­îc t×nh c¶m, c¶m xóc, ý nghÜ.
GV: Thö bá hÕt c¸c yÕu tè trong ®o¹n v¨n trªn, chØ ®Ó l¹i c¸c c©u v¨n miªu t¶ vµ biÓu c¶m th× ®o¹n v¨n sÏ bÞ ¶nh h­ëng ra sao?
H: Th¶o luËn:
 NÕu chØ ®Ó l¹i c¸c c©u v¨n miªu t¶ vµ biÓu c¶m th× ng­êi ®äc sÏ khã h×nh dung ra c©u chuyÖn bëi hä chØ thÊy hai mÑ con th­¬ng nhau. Nh­ng sù viÖc x¶y ra ntn, b¾t ®Çu tõ ®©u, diÔn biÕn ra sao vµ kÕt thóc ntn th× kh«ng râ.
 VËy vai trß cña yÕu tè kÓ trong v¨n b¶n tù sù rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt. Nã dùng lªn c¸i khung cña c©u chuyÖn, cho ng­êi ®äc thÊy ®­îc diÔn biÕn cña cèt truyÖn. C¸c yÕu tè t¶, biÓu c¶m chØ cã thÓ c¨n cø vµo sù viÖc míi ph¸t triÓn ®­îc
GV: Tõ vÝ dù trªn, em rót ra mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè kÓ, t¶, biÓu c¶m trong 1 vb tù sù?
H: Khi kÓ th­êng ®an xen t¶ + B/c
GV: Trong vb tù sù yÕu tè t¶ + BiÓu c¶m cã vai trß ý nghÜa g×?
H: YÕu tè t¶: Lµm cho sù viÖc ®­îc kÓ thªm sinh ®éng vµ hiÖn lªn nh­ thËt 
- YÕu tè biÓu c¶m c¶m xóc ®èi víi sù viÖc nh©n vËt ®­îc kÓ
- §äc to râ rµng ghi nhí SGK
LuyÖn tËp
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
I, Sù kÕt hîp c¸c yÕu tè kÓ, t¶ vµ béc lé t×nh c¶m trong v¨n tù sù 
1. Phân tích ngữ liệu: §o¹n trÝch trong vb " Trong lßng mÑ"
- ND: cuéc gÆp gì c¶m ®éng cña chó bÐ Hång víi mÑ .
- YÕu tè MT: 
 + Tôi thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, rÝu c¶ ch©n. 
 + mÑ kÐo tay,xoa ®Çu, oµ khãc, nøc në.
 + MÑ thÊm n­íc m¾t, xèc n¸ch t«i...
 + MÑ kh«ng cßm câi, g­¬ng mÆt t­¬i s¸ng,....
-YÕu tè biÓu c¶m:
 + Hay t¹i sù sung s­íng....
 +T«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c....
 + Ph¶i bÐ l¹i ...
-> C¸c y/tè MT, BC ®an xen víi c¸c y/tè tù sù.
- Vai trß:
+ YÕu tè miªu t¶ gióp cho sv ®ù¬c kÓ thªm sinh ®éng
+ YÕu tè biÓu c¶m gióp cho c©u chuyÖn thªm ý nghÜa, s©u s¾c.
+ Yếu tè kÓ cã vai trß dùng lªn c¸i khung cña c©u chuyÖn
-> quan träng.
2. Ghi nhí: SGK
II. LuyÖn tËp
Bµi tËp 1
T×m ®o¹n v¨n trong văn bản "T«i ®i häc" vµ "Tøc n­íc vì bê" cã sö dông yÕu tè biÓu c¶m: ( KT động não )
 A, Vb t«i ®i häc ( §o¹n ®Çu cña vb):
- Yếu tè kÓ: KÓ l¹i t×nh huèng gîi nhí kØ niÖm lÇn ®Çu tiªn ®i häc.
- Y tè t¶: Gîi thêi gian, thêi gian, không gian cña buæi tùu tr­êng 
- Y tè biÓu c¶m: Gîi c¶m xóc trong s¸ng
 B, Tøc n­íc vì bê: §o¹n v¨n kÓ chi DËu ®¸nh nhau víi cai lÖ
- KÓ l¹i sù viÖc ®¸nh nhau cña chi Dậu - Cai lÖ
- Y tè t¶: Gióp ng­êi ®äc h/ dung râ bé d¹ng thÊt b¹i th¶m h¹i cña cai lÖ vµ søc m¹nh cña ng­êi ®µn bµ lùc ®iÒn
- y tè b/c: Th¸i ®é mØa mai của tác gỉa với tên cai lệ
 Bµi tËp 2 ( KT viết tích cực )
ViÕt 1 vb tù sù cã sö dông yếu tè miªu t¶ + biểu cảm
Gîi ý:
- Sù viÖc: Gi©y phót ®Çu tiªn khi gÆp l¹i ng­êi th©n sau bao ngµy xa c¸ch
- Nh©n vËt: Cã " T«i" , bµ ( ¤ng, cha, mÑ, b¹n )
- Ng«i kÓ: KÓ ng«i thø nhÊt 
- Chi tiÕt t¶: Cö chØ, hµnh ®éng, lêi nãi
BiÓu c¶m: béc l« c¶m xóc trong gi©y phót ®Çu tiªn gÆp l¹i ng­êi th©n
* H viÕt bµi, ®äc : GV nhËn xÐt ®¸nh gi¸
4.4 Cñng cè néi dung bµi d¹y
- Sù kÕt hîp y tè t¶ sù + t¶ + Bc trong v¨n tù sù ®­îc biÓu hiÖn ntn?
- Yếu tè miªu t¶, biểu cảm cã vai trß g×?
4.5 H­íng dÉn häc bµi
- Vận dụng kiến thức trong bài học để đọc- hiểu, cảm thụ tác phẩm tự sự có sử dụng kết hợp các yếu tố kể tả, biểu cảm.
- Häc bµi theo néi dung ghi nhí Sgk, hoµn thµnh c¸c bµi tËp
 ChuÈn bÞ bµi " §¸nh nhau víi cèi xay giã"
5. Rót kinh nghiÖm:
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................