Giáo án lớp 8 môn Ngữ văn - Tiết 13, 14: Văn bản: Lão Hạc

 Ngày soạn : 11/09/2011 
 Ngày dạy : 13/09/2011 
 Tiết 13,14 
 Văn bản.
 LÃO HẠC	 
	- Nam Cao -
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
 I/ Kiến thức: 
 - Cốt truyện, Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.
 - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn.
 - Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện, khắc họa hình tượng nhân vật.
 II/ Kĩ năng: 
 - Đọc diễn cảm, hiểu tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.
 - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.
B. CHUẨN BỊ :
Gv : Ảnh chân dung Nam Cao .
HS : Đọc toàn truyện ngắn , tóm tắt nội dung truyện .
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
1/. Ổn định lớp: (1’)
 Kiểm tra sĩ số, tác phong HS. 
2/ Kiểm tra bài cũ: (3’)
 ? Em có nhận xét gì về nhân vật chị Dậu?
 ? Chị Dậu thay đổi thái độ như thế có hợp lí không?
3/ Baøi môùi :
Hoạt động 1: Giới thiệu bài
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng chú ý cho HS.
Phương pháp: Thuyết trình.
Thời gian: 2 phút.
Nam Cao lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c chuyªn viÕt vÒ ®Ò tµi ng­êi n«ng d©n vµ tri thøc tiÓu t­ s¶n tr­íc c¸ch m¹ng. vËy «ng muèn göi g¾m ®iÒu g× qua thiªn truyÖn ®au th­¬ng nµy ta cïng t×m hiÓu t¸c phÈm .
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
 Nội dung kiến thức
Ho¹t ®éng 2:T×m hiÓu chung
- Môc tiªu: Cung cÊp nh÷ng tri thøc vÒ nhµ v¨n Nam Cao vµ t¸c phÈm LH 
- Ph­¬ng ph¸p: vÊn ®¸p, gîi më 
- Thêi gian: 39phót
Gv gọi hs đọc chú thích sgk/45
? Nêu vài nét về tác giả Nam Cao?
? Ông có các tác phẩm nào tiêu biểu?
? Em hãy nêu vài nét về tác phẩm?
GV : đọc mẫu một đoạn và hướng dẫn học sinh đọc.
+ Lão Hạc giọng chua xót , chậm rãi.
+ Ông giáo giọng ấm áp , từ tốn, thương cảm.
? Đoạn trích kể về việc gì? Bao gồm mấy nội dung lớn?
Hướng dẫn học sinh tóm tắt phần chữ nhỏ.
GV: Khi phải đành lòng bán đi người bạn thân của mình tâm trạng lão Hạc như thế nào? Lão đã quyết định điều gì? Các em sẽ tìm hiểu ở tiết học sau
- HS đọc phần chú thích
- Nam Cao (1915-1951), tên khai sinh là Trần Hữu Tri , quê ở Hà Nam. Ông là một nhà văn hiện thực xuất sắc viết về người nông dân nghèo và người trí thức nghèo trong xã hội cũ. Ông được nhà nước truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
- Chí Phèo, Trăng sáng, Đời thừa, Một bữa no, Đám cưới, Sống mòn, Đôi mắt
- “Lão Hạc“ là tác phẩm tiêu biểu của ngà văn Nam Cao được đăng báo lần đầu năm 1943.
HS đọc bài
- Kể về tình cảnh của lão Hạc
+ Lão Hạc kể chuyện bán chó và nhờ ông giáo hai việc
+ Thái độ của ông giáo
+ Cái chết của lão Hạc
- Tình cảnh lão Hạc nhà nghèo, vợ chết, chỉ có đứa con trai, vì nghèo con lão không cưới được vợ bỏ làng đi làm đồn điền cao su, mấy năm không tin tức. Lão Hạc sống thui thủi với cậu Vàng. Nó là kỉ vật của đứa con trai
Vừa là người bạn. Sau trận ốm sự túng quẩn ngày càng đe dọa lão: nghèo đói, thiên tai phá hoại, giá gạo tăngNgười bố giàu lòng nhân hậu, biết tự trọng không thể phạm vào tiền dành dụm cho con trai, vả lại không đủ tiền để nuôi cậu Vàng đành phải đắn đo suy tính và đi đến quyết định bán con chó.
A/ Tìm hiểu chung
2/ Tác giả:
 Nam Cao (1915 – 1951) là nhà văn đã đóng góp cho nền văn học dân tộc các tác phẩm hiện thực xuất sắc viết về đề tài người nông dân nghèo bị áp bức và người trí thức ngèo sống mòn mõi ttrong xã hội cũ.
3/Tác phẩm:
“Lão Hạc“ là tác phẩm tiêu biểu của ngà văn Nam Cao được đăng báo lần đầu năm 1943.
3. Đọc văn bản và tìm hiểu chú thích 
Ho¹t ®éng 3: Đọc – hiểu văn bản 
- Môc tiªu: N¾m ®­îc néi dung, ý nghÜa, gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n.
- Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò.
- Thêi gian: 30 phút
? Nêu vài nét về hoàn cảnh của lão Hạc khi quyết định bán con chó?
? Trước khi bán cậu Vàng lão Hạc có suy nghĩ gì?
? Tại sao bán cậu Vàng được xem là việc quan trọng
? Tìm chi tiết miêu tả cử chỉ , bộ dạng của lão Hạc sau khi bán cậu Vàng?
GV nhận xét, ghi bảng
? Qua ngoại hình và cử chỉ lời nói em có nhận xét gì về tâm trạng lão Hạc?
? Em có nhận xét gì về con người lão Hạc?
? Nguyên nhân nào dẫn đến cái chết của lão Hạc?
GV: đó chính là tình cảnh của người nông dân trong xã hội cũ
 ? Lão tìm đến cái chết bằng cách nào? Lão xuất phát từ đâu?
? Em có nhận xét gì về cái chết của lão?
Giáo dục HS phải yêu thương và kính trọng cha mẹ
GV: Ông giáo là một trí thức ở nông thôn, giàu lòng thương người, khiến lão Hạc rất kính trọng.
? Thái độ và tình cảm của lão Hạc đối với ông giáo như thế nào?
?
 Khi nghe Binh Tư kể chuyện ông giáo nghĩ gì?
? Khi đứng trước cái chết của lão Hạc ông giáo có thái độ ra sao?
? Em hiểu gì vế câu nói của ông giáo? Ông giáo đối với lão Hạc như thế nào?
- Vợ chết, vì nhà nghèo nên con trai lão không cưới được vợ phải bỏ xứ đi làm đồn điền cao su, lão Hạc sống với cậu Vàng- kỉ vật của người con. Sau trận ốm lão yếu đi không làm ra tiền bạc lại không muốn phạm vào tiền dành dụm cho con nên không thể tiếp tục nuôi cậu Vàng.
- Suy tính đắn đo nhiều lần, coi đây là một việc quan trọng
- Vì nó là bạn thân của lão, là kỉ vật của đứa con trai.
Thảo luận nhóm 4 (3 phút)
- Buồn, hối hận
- Sống rất tình nghĩa và rất thương con
- Tình cảnh túng quẩn quá đã đẩy lão Hạc đến cái chết như một hành động tự giải thoát.
- Bằng bã chó, xuất phát từ lòng thương con và lòng tự trọng
- Chết vì thương con và giàu lòng tự trọng.
- Tỏ ra thương xót cho hoàn cảnh của lão Hạc, tìm cách an ủi, giúp đỡ
- Tưởng lão Hạc đã tha hóa vì cùng túng , đói khổ.
- Không cuộc đời nghĩa khác
- Cuộc đời chưa hẳn đáng buồn vì còn những nhân cách cao quý sẵn sàng nhận cái chết chứ không chấp nhận làm việc xấu.
B/ Đọc- hiểu văn bản.
1. Tâm trạng của lão Hạc sau khi bán con chó:
- Cố làm ra vẻ vui vẻ, cười như mếu, mắt ầng ậng nước.
- Mặt co rúm , vết nhăn xô lại, ép cho nước mắt chảy ra, đầu ngoẹo, miệng móm mém, mếu như con nít, hu hu khóc.
àLão Hạc đau đớn , xót xa khi phải bán đi cậu Vàng, kỉ vật của đứa con trai.
2. Cái chết của lão Hạc:
- Tình cảnh nghèo khổ đã đẩy lão Hạc phải chọn cái chết.
- Lão ăn bã chó để kết thúc cuộc đời.
àLão Hạc rất thương con và giàu lòng tự trọng.
3. Thái độ và tình cảm của ông giáo:
- Thương xót, đồng cảm với hoàn cảnh của lão Hạc.
- An ủi , giúp đỡ lão
- Có lúc hiểu lầm nhưng rồi nhận ra sự thật càng quý lão Hạc hơn.
àTrân trọng, ngợi ca vẻ đẹp tiềm ẩn của người nông dân trong cảnh khốn cùng vẫn giàu lòng tự trọng.
Hoaït ñoäng 4, Toång keát.
 Muïc tieâu: Khaùi quaùt ñaëc saéc noäi dung vaø ngheä thuaät
 PP: Thuyeát trình, vaán ñaùp
 Thôøi gian: 8p
? Em có nhận xét như thế nào về phương thức biểu đạt được nhà văn vận dụng trong văn bản?
? Em có nhận xét như thế nào về ngôn ngữ, lối kể, xây dựng hình tượng nhân vật?
? Qua phân tích em thấy từ tác phẩm đã toát lên vẻ đẹp của người nông dân Việt Nam nghèo trong XH cũ như thế nào?
- Sử dụng ngôi kể thứ nhất. Kết hợp tự sự, trữ tình, lập luận thể hiện chiều sâu tâm lí nhân vật.
- Sử dụng ngôn ngữ hiệu quả, xây dựng được hình tượng nhân vật có tính cá thể hóa cao.
- Ca ngợi phẩm giá của người nông dân không bị hoen ố dù phải sống trong cảnh khốn cùng.
III. Tæng kÕt 
 1. NghÖ thuËt
- Sử dụng ngôi kể thứ nhất.
- Kết hợp tự sự, trữ tình, lập luận thể hiện chiều sâu tâm lí nhân vật.
- Sử dụng ngôn ngữ hiệu quả, xây dựng được hình tượng nhân vật có tính cá thể hóa cao.
III. Ý nghĩa văn bản:
 Ca ngợi phẩm giá của người nông dân không bị hoen ố dù phải sống trong cảnh khốn cùng.
IV Củng cố (3’)
	- Qua vieäc phaân tích dieãn bieán taâm traïng cuûa Laõo Haïc xung quanh vieäc baùn caäu vaøng, em thaáy Laõo Haïc laøn göôøi nhö theá naøo? Tìm chi tieát daãn chöùng.
 - Caùi cheát cuûa Laõo Haïc trong truyeän ngaén treân coù yù nghóa nhö theá naøo?
	- Truyeän “Laõo Haïc” neâu baät noäi dung gì cuûa taùc phaåm?
V/ Höôùng daãn veà nhaø: (4’) 
 1. Bài vừa học : - Về nhà học bài, nắm vững nội dung bài.
 - Đọc lai đoạn trích “ Tức nước vỡ bờ” và truyện ngắn lão Hạc, em hiểu như thế nào về cuộc đời và tính cách của người nông dân trong xã hội cũ?
2. Bài sắp học : Soạn tiếp bài “Từ tượng hình và từ tượng thanh” 
 - Soạn theo câu hỏi trong sách giáo khoa.
 -Tìm thêm những từ tượng hình , từ tượng thanh mà em biết trong thực tế sử dụng.
 Ngaøy soaïn: 
 Ngaøy daïy: 
 TIEÁT 15: Tieáng Vieät : TỪ TƯỢNG HÌNH, TỪ TƯỢNG THANH
A/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT: 
 I/ Kieán thöùc
 - Đặc điểm của từ tượng hình, từ tượng thanh.
 - Công dụng của từ tượng hình, từ tượng thanh.
 II/ Kó naêng: - Nhận biết từ tượng hình, từ tượng thanh và giá trị của chúng trong văn miêu tả.
Lựa chọn, sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh phù hợp với hoàn cảnh nói, viết.
B/ CHUAÅN BÒ:
 GV: baûng phuï, tìm ví duï minh hoaï cho baøi hoïc.
 HS: Ñoïc vaø chuaån bò baøi theo caâu hoûi SGK.
C/ PHƯƠNG PHÁP: 
 Vaán ñaùp, gôïi môû, qui naïp.
D/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HỌC:
I/ Oån ñònh toå chöùc(1phuùt)
II/ Kieåm tra baøi cuõ: (5’)? Trường từ vựng là gì?
 ? Lập trường từ vựng về nước uống?
III/ Baøi môùi:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng chú ý cho HS.
Phương pháp: Thuyết trình.
Thời gian: 2 phút.
 * Giôùi thieäu vaøo baøi: trong khi nói và viết để cho lời văn thêm sinh động , gợi cảm người ta sử dụng loại từ tượng hình , từ tượng thanh để biểu đạt . Vậy từ tượng hình , tượng thanh là gì ? Ta cùng tìm hiểu trong tiết học hôm nay 
 * Noäi dung baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
 Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung kieán thöùc
Hoạt động 2 : Hướng dẫn tìm hiểu khái niệm từ tượng hình , từ tượng thanh 
-Muïc tieâu:Giuùp cho HS naém ñöôïc khaùi nieäm theá naøo laø töø töôïng hình,töø töôïng thanh;Hieåu ñöôïc coâng duïng cuûa töø töôïng hình ,töø töôïg thanh;bieát laáy ví duï veà 2 loaïi töø naøy.
- Phöông phaùp: vaán ñaùp,gôïi môû,qui naïp.
- Thôøi gian: 20 phuùt
Gv gọi hs đọc đoạn trích /sgk/49.
 ? Trong những từ in đậm, từ nào gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự vật?
? Những từ nào mô phỏng âm thanh của tự nhiên , của con người?
? Các từ ngữ trên có tác dụng gì trong văn miêu tả và tự sự?
? Qua tìm hiểu ví dụ, em hãy trình bày đặc điểm của từ tượng hình, từ tượng thanh?
? Hãy cho ví dụ và đặt câu với những từ tượng thanh và tượng hình đó ?
? Những từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái hoặc mô phỏng âm thanh như trên có tác dụng gì trong văn miêu tả và văn tự sự?
 * Löu yù: Töø soøng soïc tuyø theo vaên caûnh noù coù theå laø:
- Töø töôïng hình. VD: Hai maét long soøng soïc.
- Laø töø töôïng thanh VD: Laõo ho soøng soïc
HS đọc đoạn trích.
- Móm mém, xồng xộc, vật vã, rũ rượi, xộc xệch, sòng sọc
- ư ử, hu hu
- Gợi tả hình ảnh cụ thể, sinh động
- Từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái, kích thước,  của sự vật, hiện tượng tự nhiên và con người là từ tượng hình.
- Từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, con người là từ tượng thanh.
- HS cho ví dụ và đặt câu 
- Từ tượng hình, từ tượng thanh có khả năng gợi tả hình ảnh, âm thanh một cách cụ thể, sinh động, chân thực, có giá trị biểu cảm cao. Nó giúp cho người đọc, người nghe như nhìn thấy được, nghe thấy được về sự vật, con người được miêu tả.
- Từ tượng hình, từ tượng thanh thường được dùng trong văn miêu tả và tự sự.
I. Tìm hiểu chung 
 1 Đặc điểm :
- Từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái : móm mém, xồng xộc, vật vã, rũ rượi, xộc xệch, sòng sọc. 
=> Từ tượng hình.
 VD : lù lù , loắt choắt 
- Từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người: ư ử, hu hu. 
=> Từ tượng thanh.
VD : leng keng , lộc cộc 
2. Công dụng:
- Gợi tả hình ảnh, âm thanh một cách cụ thể, sinh động, chân thực, có giá trị biểu cảm cao.
- Từ tượng hình và từ tượng thanh thường được dùng trong văn miêu tả và tự sự
Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập 
- Muïc tieâu: HS xaùc ñònh ñuùng ñöôïc töø töôïng hình vaø töø töôïng thanh vaø cho bieát ñöôïc taùc duïng cuûa caùc töø naøy trong vaên baûn; Bieát giaûi nghóa ñöôïc caùc töø töôïng hình vaø töø töôïng thanh.
- Phöông phaùp: Thaûo luaän nhoùm,vaán ñaùp.
- Thôøi gian: 12 phuùt.
? Tìm các từ tượng hình, từ tượng thanh?
? Tìm 5 từ tượng hình gợi tả dáng đi của người?
? Hãy phân biệt ý nghĩa các từ tượng thanh tả tiếng cười?
GV: yêu cầu HS làm bài tập 4 ở nhà
HS đọc bài tập 1
-> Soàn soạt, rón rén,bịch, bốp, lẻo khẻo, chỏng quèo
Thảo luận nhóm 4
(3 phút)
 HS đọc bài tập 3
- Ha hả: gợi tả tiếng cười to, tỏ ra rất khoái chí.
- Hì hì: mô phỏng tiếng cười phát ra bằng mũi, biểu lộ sự thích thú, hiền lành .
- Hô hố: cười to và thô lỗ, gây cảm giác khó chịu cho người nghe.
- Hơ hớ: mô phỏng tiếng cười thoải mái, vui vẻ không cần che đậy.
II/ Luyện tập.
 Bài 1: Xác định từ tượng hình, từ tượng thanh
- Từ tượng hình: rón rén, lẻo khẻo, chỏng quèo
 - Từ tượng thanh: soàn soạt, bịch, bốp
 Bài 2: Từ tượng hình gợi tả dáng đi của người:
 Lom khom, thướt tha, đủng đỉnh , khập khiểng, rón rén
Bài 3: Ý nghĩa các từ tượng thanh tả tiếng cười
- Ha hả: gợi tả tiếng cười to, tỏ ra rất khoái chí.
- Hì hì: mô phỏng tiếng cười phát ra bằng mũi, biểu lộ sự thích thú, hiền lành .
Bài tập 4:
- Chiếc đồng hồ báo thức trên bàn kiên nhẫn kêu tích tắc suốt đêm.
- Mưa rơi lộp bộp trên những tàu lá chuối.
- Đàn vịt đang lạch bạch về chuồng.
- Người đàn ông cất tiếng ồm ồm.
- Gió thổi ào ào nhưng vẫn nghe rõ tiếng cành cây khô gãy lắc rắc.
- Cô bé khóc nước mắt rơi lã chả.
- Trên cành đào đã lấm tấm những nụ hoa.
- Đêm tối trên con đường khúc khuỷu thấp thoáng những đóm sáng đom đóm lập lòe.
IV/ Củng cố (2’) 1.Theá naøo laø töø töôïng hình? Töø töôïng thanh?
 2.Söû duïng töø töôïng hình,töø töôïng thanh coù taùc duïng gì?
V/ Hướng dẫn về nhà (3’)
 - Về nhà học bài. Sưu tầm một số bài thơ có sử dụng các từ tượng thanh mà em cho là hay.
 - Soạn bài: Liên kết các đoạn văn trong văn bản:
 + Đọc các đoạn văn và trả lời các câu hỏi sau các đoạn văn trang 50,51,52,53 SGK.
 + Đọc và chuẩn bị trước phần luyện tập 1,2 trang 53,54,55 SGK
 Ngaøy soaïn: 
 Ngaøy daïy: 
 TIEÁT 16: Laøm vaên LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN 
A/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT: 
 I/ Kieán thöùc
 - Sự liên kết giữa các đoạn, các phương tiện liên kết đoạn (từ liên kết và câu nối).
 - Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong quá trình tạo lập văn bản.
 II/ Kó naêng: Nhận biết sử dụng được các câu, các từ có chức năng, tác dụng liên kết các đoạn văn trong một văn bản.
B/ CHUAÅN BÒ:
 GV: giaùo aùn,N/cöùu taøi lieäu
 HS: Hoïc baøi vaø chuaån bò baøi nhö ñaõ daën.
C/ PHƯƠNG PHÁP: 
 Vaán ñaùp, gôïi môû, qui naïp.
D/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HỌC:
I /Ổnñònh toå chöùc(1phuùt)
 II/ Kieåm tra baøi cuõ: (5’) Caâu 1. Theá naøo laø ñoaïn vaên? Töø ngöõ chuû ñeà? Caâu chuû ñeà? 
 Caâu 2. Coù theå trình baøy ñoaïn vaên baèng maáy caùch?
 III/ Baøi môùi:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng chú ý cho HS.
Phương pháp: Thuyết trình.
Thời gian: 2 phút.
 * GV: giôùi thieäu vaøo baøi: 
 Xaây döïng ñoaïn vaên ñaõ khoù, nhöng ñeå caùc ñoaïn vaên aáy thöïc hieän toát coâng vieäc theå hieän chuû ñeà, maïch laïc vaø logích phaûi caàn ñeán söï lieân keát. Vaäy lieân keát trong vaên baûn laø gì? Ngöôøi ta thöôøng duøng caùc caùch lieân keát naøo trong vaên baûn? Baøi hoïc hoâm nay seõ laøm roõ ñieàu ñoù.
 * Noäi dung baøi hoïc:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
 Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung kieán thöùc
Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu taùc duïng cuûa vieäc lieân keát caùc ñoaïn vaên trong vaên baûn
- Muïc tieâu: Giuùp cho HS thaáy ñöôïc taùc duïng cuûa vieäc lieân keát caùc ñoaïn vaên trong vaên baûn;Caùch lieân keát caùc ñoaïn vaên trong vaên baûn.
- Phöông phaùp: Vaán ñaùp,phaân tích,gôïi môû,hoïc theo goùc.
- Thôøi gian: 20phuùt.
Gv gọi hs đọc đoan văn.
 ? Hai đoạn văn có mối quan hệ gì không ? Tại sao?
GV: Theo logic thông thường thì cảm giác ấy phải là cảm giác ở hiện tại khi chứng kiến ngày tựu trườngà nên người đọc cảm thấy hụt hẫng.
Gv gọi hs đọc đoan văn.
? Cụm từ “trước đó mấy hôm” bổ sung ý nghĩa gì cho đoạn văn thứ hai?
? Theo em, với cụm từ trên hai đoạn văn đã liên hệ với nhau như thế nào?
GV choát yù: Cuïm töø “ tröôùc ñoù maáy hoâm” -> laø phöông tieän lieân keát ñoaïn vaên.
? Tác dụng của việc liên kết đoạn văn trong văn bản?
GVnhấn mạnh : LK các đoạn văn để hướng tới một chủ đề duy nhất à
Gv gọi hs đọc đoan văn.
? Hai đoạn văn trên liệt kê những khâu nào của quá trình lĩnh hội và cảm tác phẩm văn học?
?
 Tìm các từ ngữ liên kết trong đoạn văn trên?
? Hãy kể tiếp các phương tiện liên kết có quan hệ liệt kê?
Gv gọi hs đọc đoan văn II. 1b
? Tìm quan hệ ý nghĩa giữa hai đoạn văn?
? Tìm thêm các phương tiện liên kết có ý nghĩa đối lập?
? Từ “ đó” thuộc loại từ nào?
? Tìm thêm các đại từ , chỉ từ có tác dụng liên kết?
? Quan hệ ý nghĩa giữa hai đoạn văn là gì?
? Tìm thêm các phương tiện liên kết tổng kết, khái quát?
? Để liên kết các đoạn văn với nhau, chúng ta sẽ sử dụng những từ ngữ có tác dụng liên kết nào?
Gv gọi hs đọc đoan văn.
? Tìm câu liên kết hai đoạn văn?
? Tại sao câu đó có tác dụng liên kết?
GV: Như vậy, ngoài dùng từ ngữ để liên kết đoạn văn ta còn dùng câu nối để liên kết đoạn văn 
Học sinh đọc bài tập 1
- Đoạn 1:: tả cảnh sân trường Mĩ Lí trong ngày tựu trường.
- Đoạn 2: Nêu cảm giác của nhân vật “tôi” một lần ghé qua thăm trường trước đây.
àTuy cùng viết về một ngôi trường nhưng giữa việc tả cảnh hiện tại với cảm giác về ngôi trường ấy không có sự gắn bó với nhau.
Học sinh đọc bài tập 2
- Bổ sung ý nghĩa về thời gian .
- Hai đoạn văn gắn kết chặt chẽ ,liền mạch, liền ý với nhau.
- Tạo sự gắn bó, thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các đoạn văn với nhau. 
HS đọc 2 đoạn văn:
- Đó là khâu tìm hiểu và khâu lĩnh hội.
- Bắt đầu
- Sau khâu tìm hiểu
- Trước hết, đầu tiên, cuối cùng, sau nữa, một mặt, mặt khác, một là , hai là, thêm vào đó, ngoài ra
HS đọc ví dụ b
- Tương phản, đối lập.
- Nhưng mà, tuy nhiên, thế mà, trái lại, ngược lại, song, tuy vậy.
- Đóà chỉ từ.
- Trước đóàchỉ thời gian quá khứ.
- Ấy, nọ, kia, đây.
- Tổng kết khái quát
- Tóm lại, nhìn chung, nói chung.
- Có thể sử dụng các phương tiện từ ngữ (quan hệ từ, chỉ từ, đại từ, từ ngữ thể hiện quan hệ so sánh, đối lập, khái quát,) để liên kết đoạn văn.
HS đọc mục II phần 2
- “Ái dàcơ đấy”
- Vì nó nối tiếp và phát triển ý ở cụm từ “ Bố đóng sách cho mà đi học”
A/ Tìm hiểu chung.
I. Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong văn bản.
- Đoạn 1:
 Hai đoạn văn không có mối quan hệ với nhau.
- Đoạn 2:
 Cụm từ “Trước đó mấy hôm” tạo sự liên tưởng với đoạn văn trước.
=> Tác dụng: Tạo sự gắn bó, thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các đoạn văn với nhau. 
II. Cách liên kết các đoạn văn trong văn bản:
1. Dùng từ ngữ để liên kết các đoạn văn.
* Ví dụ a.
- Từ ngữ liên kết
+ Bắt đầu
+ Sau khâu tìm hiểu
à Liên kết theo quan hệ liệt kê
* Ví dụ b.
- Từ ngữ liên kết: nhưng
à Quan hệ tương phản, đối lập
* Ví dụ c.
- Từ ngữ liên kết: đó
à Phương tiện liên kết là chỉ từ
* Ví dụ d.
- Từ ngữ liên kết: nói tóm lại
à Quan hệ tổng kết khái quát
=> Có thể sử dụng các phương tiện từ ngữ (quan hệ từ, chỉ từ, đại từ, từ ngữ thể hiện quan hệ so sánh, đối lập, khái quát,) để liên kết đoạn văn.
2. Dùng câu nối để liên kết các đoạn văn.
- Câu liên kết: “ Ái dàcơ đấy”
-> Dùng câu nối. 
=> Ta có thể dùng câu nối để liên kết đoạn văn với đoạn văn.
Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn luyeän taäp
- Muïc tieâu: Nhaèm luyeän cho HS kó naêng söû duïng töø ngöõ vaø caâu vaên coù taùc duïng lieân keát trong v/baûn:nhaän ra ñöôïc caùc töø ngöõ,caâu vaên lieân keát Vieát ñöôïc moät ñoaïn vaên vaên ngaén coù söû duïng PT lieân keát.
- Phöông phaùp : Thaûo luaän
- Thôøi gian: 10 phuùt.
HS đọc bài tập 1
Thảo luận nhóm 4
( 3 phút)
Tổ 1: câu a
Tổ 2: câu b
Tổ 3,4 : câu c
HS đọc đọc bài tập 2
HS lên bảng làm
HS đọc bài tập 1
Thảo luận nhóm 4
( 3 phút)
Tổ 1: câu a
Tổ 2: câu b
Tổ 3,4 : câu c
HS đọc đọc bài tập 2
HS lên bảng làm
B/ Luyện tập.
Bài tập 1:
a. Nói như vậyà quan hệ tổng kết.
b. Thế màà quan hệ tương phản.
c. cũngà quan hệ liệt kê
Tuy nhiênà quan hệ tương phản.
Bài tập 2:
a. Từ đó.
b. Nói tóm lại.
c. Tuy nhiên.
d. Thật khó trả lời.
 IV/ Cuûng coá: HS ñoïc laïi ghi nhôù baøi hoïc.
 1. Lieân keát caùc ñoaïn vaên trong vaên baûn coù taùc duïng gì?
 2. Coù maáy caùch lieân keát caùc ñoaïn vaên trong vaên baûn? Ñoù laø nhöõng caùch naøo?
 V/ Höôùng daãn veà nhaø: 
 - Học bài, nắm kỹ nội dung cơ bản của bài.
 - Làm bài tập 3
 - Tìm và chỉ ra tác dụng của các từ ngữ và câu văn được dùng liên kết đoạn văn trong văn bản “Trong lòng mẹ”.
 - Soạn bài: Từ địa phương và biệt ngữ xã hội.
 + Khái niệm: Từ địa phương và biệt ngữ xã hội.
 + Cách sử dụng từ địa phương và biệt ngữ xã hội.
BGH ký duyệt Tổ chuyên môn nhận xét