Giáo án lớp 6 môn học Số học - Tiết 40: Làm quen với số nguyên âm

Ngày soạn: / /2011
Ngày giảng: / / 2011
Chương II: Số NGUYÊN
 Tiết 40: LàM QUEN VớI Số NGUYÊN ÂM
I. MụC TIÊU
- Kiến thức: + HS biết được nhu cầu cần thiết (trong toán học và trong thực tế) phải mở rộng tập N thành tập số nguyên.
 + HS biết khái niệm số dương, số âm qua các VDcụ thể.
 - Kĩ năng: + HS biết biểu diễn các số nguyên trên trục số.
- Thái độ: Nghiêm túc, cẩn thận.
ii. Đồ dùng 
- Giáo viên: Thước kẻ chia đơn vị, phấn màu, nhiệt kế to có chia độ âm, bảng ghi nhiệt độ các thành phố, bảng vẽ 5 nhiệt kế H35, hình vẽ biểu diễn độ cao.
- Học sinh: Thước kẻ có chia đơn vị.
III. Phương pháp
- PP vấn đáp, PP luyện tập và thực hành, 
- PP phát hiện và giải quyết vấn đề
IV. Tổ chức giờ học
1. Khởi động
- Mục tiêu: Giới thiệu chương II
- Thời gian: 4 phút
- Đồ dùng dạy học:
- Cách tiến hành:
- GV đưa ra 3 phép tính, yêu cầu HS thực hiện:
 4 + 6 = ?
 4 . 6 = ?
 4 - 6 = ?
- ĐVĐ vào bài: Để phép trừ các số tự nhiên luôn thực hiện được người ta phải đưa vào một loại số mới: Số nguyên âm. Các số nguyên âm cũng tương tự như số tự nhiên tạo thành tập hợp các số nguyên.
2. Hoạt động 1: Các ví dụ
- Phương pháp: PP đặt và giải quyết vấn đề, vấn đáp
- Mục tiêu: + HS biết được nhu cầu cần thiết (trong toán học và trong thực tế) phải mở rộng tập N thành tập số nguyên.
 + HS biết khái niệm số dương, số âm qua các VDcụ thể.
- Thời gian: 18 phút
- Đồ dùng dạy học: thước, bảng phụ, phấn
- Cách tiến hành:
- VD1: GV đưa nhiệt kế H31, cho HS quan sát và giới thiệu về các nhiệt độ: 00C ; trên 00C; dưới 00C.
- Quan sát nhiệt kế
- GV giới thiệu các số nguyên âm và hướng dẫn HS cách đọc.
- Tập đọc các số nguyên âm.
- Giải thích ý nghĩa các số đo nhiệt độ
- Cho HS làm ?1.
- GV treo bảng phụ ?1
- Cho HS làm bài tập 1 
- Ví dụ 2: GV đưa (VD) hình vẽ giới thiệu độ cao với quy ước độ cao mực nước biển là 0 m. Giới thiệu độ cao trung bình của cao nguyên Đắc Lắc (600m) và độ cao trung bình của thềm lục địa VN (- 65 m).
- Cho HS làm ?2.
- Yêu cầu HS làm bài tập 2 và giải thích ý nghĩa các con số.
- Ví dụ 3
- Cho HS làm ?3 và giải thích ý nghĩa các con số.
1. Các ví dụ
VD1:
30C : ba độ C
- 30C: âm ba độ C
?1: Nóng nhất: TP HCM
 Lạnh nhất: Macxơva
Bài tập 1:
a) Nhiệt kế a : - 30C b : - 20C
 c : 00C d : 20C
 e : 30C
b) Nhiệt kế b có nhiệt độ cao hơn
VD2:
l?2
Bài tập 2
Độ cao của đỉnh Êvơrét là 8848m, nghĩa là đỉnh Êvơrét cao hơn mực nước biển 8848m
Độ cao của đáy vực Marian là -11542m, nghĩa là đáy vực đó thấp hơn mực nước biển 11542m
VD3: Có và nợ
+ Ông A có 10.000đ.
 + Ông A nợ 10.000đ có thể nói:
"Ông A có - 10.000đ".
?3.
Ông Bảy có -150000 đồng có nghĩa là ông Bảy nợ 150000 đồng
Bà Năm có 200000 đồng
Cô Ba có -20000 đồng có nghĩa là cô Ba nợ 20000 đồng
* Kết luận: 
- Ngoài việc dùng các số tự nhiên bên cạnh đó người ta còn dùng số nguyên âm với các dấu trừ ở đằng trước con số
- Dùng số nguyên âm để chỉ nhiệt độ dưới 00C, chỉ độ sâu dưới mực nước biển, chỉ số nợ, chỉ thời gian trước công nguyên ...
3. Hoạt động 2: Trục số
- Phương pháp: PP vấn đáp, luyện tập và thực hành
- Mục tiêu: + HS biết cách biểu diễn các số tự nhiên và các số nguyên âm trên trục số, vẽ được trục số.
- Thời gian: 12 phút
- Đồ dùng dạy học: Thước, bảng phụ, phấn màu
- Cách tiến hành:
- GV gọi một HS lên bảng vẽ tia số, nhấn mạnh tia số phải có gốc, chiều, đơn vị.
- GV vẽ tia đối của tia số và ghi các số - 1; - 2; - 3 ... từ đó giới thiệu gốc, chiều âm, chiều dương của trục số.
- HS vẽ tia số vào vở, hoàn chỉnh trục số.
- Cho HS làm ?4.
- GV treo bảng phụ ?4
- GV giới thiệu trục số thẳng đứng H34.
- Cho HS làm bài tập 4 
- HS làm bài tập 4 theo nhóm (hai HS 1 nhóm)
2. Trục số
 -2 -1 O 1 2
Gốc: O
Chiều dương: Chiều mũi tên
Chiều âm: chiều ngược lại
?4: Điểm A: - 6 ; Điểm C: 1.
 Điểm B: - 2; Điểm D : 5.
* Chú ý: Ta có thể vẽ trục số nằm gang hoặc thẳng đứng đều được
* Kết luận:
 -2 -1 O 1 2
Gốc: O
Chiều dương: Chiều mũi tên
Chiều âm: chiều ngược lại
4. Hoạt động 3: Củng cố
- Phương pháp: PP vấn đáp, luyện tập và thực hành 
- Mục tiêu: Vận dụng các kiến thức vùă học vào bài tập
- Thời gian: 8 phút
- Đồ dùng dạy học: Thước, bảng phụ, phấn màu
- Cách tiến hành:
- GV: Trong thực tế người ta dùng số nguyên âm khi nào ? 
Cho VD.
- Cho HS làm bài tập 3
.
- GV vẽ trục sốtrên bảng phụ.
- Gọi HS lên bảng làm
- Dùng số nguyên âm để chỉ nhiệt độ dưới 00C, chỉ độ sâu dưới mực nước biển, chỉ số nợ, chỉ thời gian trước công nguyên ...
Bài tập 3.
Thế vận hội đầu tiên diễn ra năm -776
Bài tập 4
 -3 -2 -1 O 1 2 3
5. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà (3 ph)
- HS đọc SGK để hiểu rõ các VD có các số nguyên âm. Tập vẽ thành thạo trục số.
- Bài tập số 3 (68 - SGK)
 1 ; 3 ; 4 ; 6 ; 7 .