Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Tiết 11 và 12 - Năm học 2012-2013 - Đỗ Viết Cường

1Ngày soạn:18.9.2012
Ngày dạy: 26.9.2012 Dạy lớp: 7B
Ngày dạy:....................Dạy lớp:....................
PHẦN II: 
LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ THẾ KỈ X ĐẾN GIỮA THẾ KỈ XIX
Chương I: 
BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP THỜI NGÔ - ĐINH- TIỀN LÊ (THẾ KỈ X)
Tiết 11 - Bài 8: 
NƯỚC TA BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP
1) Mục tiêu.
a) Về kiến thức
- Biết được những nét lớn về mặt chính trị, kinh tế, văn hóa,.... của buổi đầu độc lập thời Ngô – Đinh.
b) Về kỹ năng
- Bồi dưỡng cho HS kĩ năng lập biểu đồ, sử dụng bản đồ khi đọc bài .
c) Về thái độ
- Giáo dục ýựứ thức độc lập tự do vàự thống nhất đất nước của dân tộc 
- Ghi nhớ công ơn của Ngô Quyền và Đinh Bộ Lĩnh đã có công giành quyền tự chủ, thống nhất đất nước, mở ra thời kì độc lập lâu dài cho nước ta
2) Chuẩn bị của GV và HS.
a) Chuẩn bị cuả GV
1.Sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước (thời Ngô Quyền)
2.Lược đồ 12 sứ quân
3. Một số tranh ảnh, tư liệu về di tích liên quan đến thời Ngô, Đinh ..
b) Chuẩn bị của HS
- Học bài cũ, đọc trước bài mới.
3. Tiến trình bài dạy
a) Kiểm tra bài cũ (Kiểm tra 15 phút )
-Trình bày những đặc điểm cơ bản của XHPK châu Âu?
* Đặt vấn đề vào bài mới: Sau hơn 1000 năm kiên cường bền bỉ chống lại ách đô hộ của PK phương Bắc , cuối cùng nhân dân Ta đã giành lại được nền độc lập. Với trận Bạch Đằng lịch sử (năm 938), nước Ta bước vào thời kì độc lập, tự chủ. (1 phút)
b) Dạy nội dung bài mới
Hoạt động của GV và HS
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: (15 phút)
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập.
? Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 có ý nghĩa ntn?( Đánh bại âm mưu XL của quân Nam Hán, chấm dứt hơn 10 TK thống trị của các TĐại PK phương Bắc)
? Sau chiến thắng Bạch Đằng 938 Ngô Quyền đã làm gì? 
GV : Treo LĐ Đại Việt từ TK X -> XV -giởi thiệu Cổ loa.
? Việc NQ bãi bỏ bộ máy cai trị của họ Khúc, lên ngôi vua XD triều đình mới có ý nghĩa ntn ?( Họ Khúc mới giành quyền tự chủ vẫn phụ thuộc nhà Hán Việc NQ xưng vua -> NQ quyết tâm XD 1 quốc gia độc lập)
 ? Vua có vai trò gì trong bộ máy nhà nước? 
HS: 1HS lên vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước: 
VUA
 QUAN VĂN QUAN VÕ
 THỨ SỬ CÁC CHÂU
Thảo luận : Em có nhận xét gì về bộ máy nhà nước thời Ngõ? (Còn đơn giản, sơ sài nhưng bước đầu đã thể hiện ý thức độc lập, tự chủ).
? Những việc làm của NQ có tác dụng ntn?
( Đất nước được yên bình ).
- 939 Ngô quyền lên ngôi vua - đóng đô ở Cổ loa .
* Bộ máy nhà nước 
- Trung ương:
 +Vua Đứng đầu triều đình, giải quyết mọi công việc chính trị, ngoại giao, QS 
 + Đặt các chức quan văn, võ 
- Địa phương:.
 + Cử thứ sử đứng đầu các châu .
Hoạt động 2: (10 phút)
2. Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất nước.
? Sau khi NQ mất tình hình đất nước ntn? 
GV: Năm 950, Ngô Xương Văn giành lại được ngôi Vua song uy tín của nhà Ngô đã giảm sút đất nước không ổn định.
? Điều đó ảnh hưởng như thế nào tới đất nước? (Các Sứ quân chiếm đóng ở nhiều vị trí quan trọng trên khắp đất nước, liên tiếp đánh lẫn nhau đất nước loạn lạc là điều kiện thuận lợi cho giặc ngoại xâm tấn công đất nước) .
 ? Em có hiểu biết gì về Đinh Bộ Lĩnh? 
(Con của thứ sử Đinh Công Trứ, người Ninh Bình, có tài thống lĩnh quân đội).
? ông làm gì để chuẩn bị dẹp loạn? (Tổ chức lực lượng, rèn vũ khí, XD căn cứ ở Hoa Lư).
GV trình bày quá trình thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh trên lược đồ.
? Vì sao Đinh Bộ Lĩnh lại dẹp yên được các Sứ Quân? (Được nhân dân ủng hộÑ, có tài đánh đâu thắng đo ựcác Sứ Quân xin hàng hoặc lần lượt bị đánh bại).
?Việc Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 Sứ Quân có ý nghĩa gì?
(Thống nhất đất nước, lập lại hòa bình trong cả nướctạo Đ /k để XD đất nước chống lại âm mưu xâm lược của kẻ thù).
* Tình hình đất nước:
- Loạn 12 Sứ Quân đất nước chia cắt, loạn lạc.
- Nhà Tống có âm mưu xâm lược,
* Quá trình thống nhất:
- Đinh Bộ Lĩnh lập căn cứ ở Hoa Lư.
Liên kết với Sứ Quân Trần Lãm.
- Được nhân dân ủng hộ. năm 967: đất nước thống nhất.
c) Củng cố, luyện tập (3 phút)
- Vẽ sơ đồ bộ máy chính quyền nhà Ngô. Trình bày những biểu hiện về ý thức tự chủ của Ngô quyền trong việc xây dựng đất nước?
- T/h đất nước cuối thời Ngô có gì đặc biệt? Ai đã có công dẹp yên các Sứ Quân?
d) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà (1 phút)
- Học bài, Làm bài tập 3,4 SBT - soạn bài 9
* Rút kinh nghiệm sau tiết dạy:
	.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn:22.9.2012
Ngày dạy: 29.9.2012 Dạy lớp: 7B
Ngày dạy:....................Dạy lớp:....................
Tiết 12 - Bài 9 :
NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ
1) Mục tiêu.
a) Về kiến thức
- Thời Đinh – Tiền Lê, bộ máy nhà nước đã xây dựng tương đối hoàn chỉnh không còn đơn giảnhhư thời Ngô.
- Nhà Tống tiến hành chiến tranh xâm lược và đã bị quân dân ta đánh bại.
b) Về kỹ năng
- Bồi dưỡng kĩ năng vẽ sơ đồ, lập biểu đồ, trong quá trình học bài.
c) Về thái độ
- Lòng tự hào, tự tôn dân tộc.
- Biết ơn các vị anh hùng có công xây dựng và bảo vệ đất nước
2) Chuẩn bị của GV và HS.
a) Chuẩn bị cuả GV
- Lược đồ của kháng chiến chống Tống lần thứ nhất.
- Tranh ảnh di tích lịch sử về đền thờ Vua Đinh, Vua Lê.
b) Chuẩn bị của HS
- Học bài cũ, đọc trước bài mới.
3. Tiến trình bài dạy
a) Kiểm tra bài cũ (5 phút)
- Trình bày T /h nước ta cuối thời Ngô và quá trình thống nhất của ĐB Lĩnh.
- Trình bày công lao của Ngô Quyền và Đinh Bộ Lĩnh đối với nước ta trong buổi đầu độc lập?
* Đặt vấn đề vào bài mới: Sau khi dẹp yên 12 Sứ Quân, đất nước lại được thanh bình, thống nhất. Đinh Bộ lên ngôi vua, tiếp tục xây dựng một quốc gia vững mạnh mà Ngô quyền đã đặt nền móng. (1 phút)
b) Dạy nội dung bài mới
Hoạt động của GV và HS
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: (8 phút)
I. Tình hình chính trị , quân sự.
1. Nhà Đinh xây dựng đất nước:
? Việc dẹp được loạn 12 sứ quân có ý nghĩa ntn? (đất nước thống nhất ñ) .
? Sau khi thống nhất đất nước Đinh Bộ Lĩnh đã làm gì?.
GV: “Đại”: lớn; “Cồ” lớn . -> Nước Việt to lớn có ý đặt ngang hàng với Trung Hoa. 
HS: QSH19 :-
? Tại sao Đinh tiên Hoàng lại đóng đô ở Hoa Lư? (Là quê hương của Đinh Tiên Hoàng, đất hẹp, nhiều đồi núi à thuận lợi cho việc phòng thủ).
? Việc nhà Đinh k0 dùng niên hiệu của PKTQ để đặt tên nước nói lên điều gì?
(Đinh Bộ Lĩnh muốn khẳng định nền độc lập, ngang hàng với Trung Quốc chứ không phụ thuộc vào Trung Quốc).
GV: Vương: tước hiệu của Vua (dùng cho nước nhỏ, chư hầu); Đế: là tước hiệu của Vua nước lớn mạnh, có nhiều nước thuần phục .
?Đinh Tiên Hoàng còn áp dụng biện pháp gì để xây dựng đất nước?
GV: Thời Đinh chưa có luật pháp cụ thể, Vua sai đặt vạc dầu và chuồng cọp trước điện à răn đe kẻ phản loạn.
? Những việc làm của Đinh Bộ Lĩnh có ý nghĩa như thế nào? (ổn định đời sống XH à cơ sở để xây dựng và phát triển đất nước). 
- 968: Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Vua.
- Đặt tên nước là Đại Cồ Việt đóng đô ở Hoa Lư.
- Phong vương cho con, cắt cử tướng lĩnh thân cận giữ chức vụ chủ chốt, dựng cung điện, đúc tiền, xử phạt nghiêm kẻ có tội.
Hoạt động 2: (20 phút)
I. Tình hình chính trị , quân sự.
2. Tổ chức chính quyền thời Tiền Lê:
HS: đọc SGK phần2:
? Nhà Tiền lê được thành lập trong hoàn cảnh nào?
? Vì sao Lê Hoàn lại được suy tôn làm vua? (Là người có tài, có chí lớn, mưu lược, lại được giữ chức Thập đạo tướng quân thống lĩnh quân đội à lòng người quy phục).
GV phân biệt Tiền Lê - Hậu Lê
+Tiền Lê: Thời Lê Hoàn
+ Hậu Lê: Thời Lê Lợi
? Chính quyền thời Lê được tổ chức ntn?
 Vua
 Thái sư Đại sư 
 Quan Quan Tăng
 Văn Võ Quan
 Lộ Lộ Lộ Lộ
 Phủ Châu Phủ
? Em có n / x gì về bộ máy thời Đinh -Tiền Lê so với thời Ngô?. (chặt chẽ, qui củ hơn) 
? Quân đội thời Tiền Lê được tổ chức như thế nào?
?Cấm quân được tuyển chọn ntn? Có n /v gì ? Quân ĐP có n /v gì ? 
* Sự thành lập của nhà Lê:
- Năm 979: Đinh Tiên Hoàng bị giết nội bộ lục đục.
- Nhà Tống lăm le XL ->980 Lê Hoàn được suy tôn lên làm vua.
* Tổ chức chính quyền.
- Vua đứng đầu, dưới Vua là quan văn, quan võ và tăng quan. Cả nước chia thành 10 lộ, dưới lộ là phủ và châu.
* Quân đội:
- Gồm 10 đạo, chia 2 bộ phận:
- Cấm quân (quân của triều đìnhq)
- Quân địa phương
Hoạt động 3: (7 phút)
I. Tình hình chính trị , quân sự.
3. Cuộc kháng chiến chống Tống của Lê Hoàn:
?Quân Tống XL nước ta trong hoàn cảnh nào?
GV: treo LĐ
HS: XĐ trên LĐ
? Quân Tống tiến công nước ta theo mấy hướng? Là những hướng nào?
(Hầu Nhân Bảo chỉ huy theo 2 hướng 
-Bộ: Lạng Sơn
-Thuỷ: S. Bạch Đằng) 
? Trước t /h quân giặc XL Lê hoàn T /c cuộc kháng chiến ntn?(Cho quân đóng cọc ở sông Bạch Đằng)
?Vì sao Lê hoàn chọn S.Bạch Đằng là nơi chặn giặc?( Lợi dụng thuỷ triều, địa thế thuận lợi cho mai phục )
? Trận chiến diễn ra trên S.Bạch Đằng ntn? KQ ra sao ?
? Nguyên nhân nào dẫn đến thắng lợi?
? ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Tống là gì?
* Hoàn cảnh lịch sử:
- Cuối năm 979, nội bộ nhà Đinh lục đục vì tranh quyền lợi à quân Tống xâm lược.
* Diễn biến:
- Đầu 981 quân tiến đánh nước ta.
- Lê Hoàn trực tiếp Lđạo cuộc K / c.
+ Chặn quân thuỷ giặc ở Sông Bạch Đằng
-> Thuỷ binh giặc bị đánh lui .
+ Quân bộ ta chặn đánh quyết liệt buộc phải rút quân về nước.
* Kết quả :
- Quân Tống đại bại.
* Ý nghĩa :
- Khẳng định quyền làm chủ đất nước.
- Đánh bại âm mưu xâm lược của nhà Tống, củng cố nền độc lập.
c) Củng cố, luyện tập (3 phút)
- Bộ máy chính quyền trung ương và địa phương thời Lê được tổ chức ntn? 
- Việc nhân dân ta lập đền thờ Vua Đinh (Ninh Bình) chứng tỏ điều gì?
d) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà (1 phút)
- Học bài, Làm bài tập 4, 5SBT và soạn bài 9 phần II.
* Rút kinh nghiệm sau tiết dạy:
	.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................