Giáo án Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn 7

Giáo án Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn 7

-Tóm tắt vb” Cổng trường mở ra

? Vb viết về tâm trạng của ai?về việc gì ?

- VB viết về tâm trạng của người mẹ trong một đêm không ngủ trước ngày khai trường đầu tiên của con.

? Tâm trạng người mẹ và đứa con có gì khác nhau ?

? Hãy tường thuật lời tâm sự của người mẹ?Người mẹ đang tâm sự với ai ? Cách viết này có tác dụng gì ?

? Vậy tâm trạng nhân vật thường được biều hiện ntn ? (suy nghĩ ,hành động lời nói )

-Qua hình ảnh người mẹ trong văn bản em có suy nghĩ gì về người mẹ VN nói chung?

-Em phải làm gì để tỏ lòng kính yêu mẹ?

-Tại sao trong bức thư chủ yếu miêu tả thái độ tình cảm và những suy nghĩ của người bố mà nhan đề của VB là”Mẹ tôi”?

-Thái độ của bố như thế nào qua lời nói vô lễ của En-ri- cô ? Bố tức giận như vậy theo em có hợp lý không ?

-Nếu em là En-ri-cô sau khi lỡ lời với mẹ thì em sẽ làm gì? Có cần bố nhắc nhở vậy không ?

-Theo em nguyên nhân sâu xa nào khiến cho bố phải viết thư cho En-ri cô?( thương con )

Tại sao bố không nói thẳng với En-ri-cô mà phải dùng hình thức viết thư ?

-Em hãy liên hệ bản thân mình xem có lần nào lỡ gây ra một sự việc khiến bố mẹ buồn phiền –hãy kể lại sự việc đó?(HS thảo luận)

? Đọc xong chuyện em có nhận xét gì về cách kể chuyện của tác giả?

? Từ cách kể chuyện trên em dễ nhận ra những nội dung vấn đề đăt ra trong truyện như thế nào? (phong phú) Thể hiện ở những phương diện nào ?

-Nêu nhận xét của em về truyện ngắn này?

-Việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất có tác dụng gì?

-Trong truyện có mấy cách kể ?

- kể như vậy có tác dụng gì?

 

doc 65 trang Người đăng vanady Lượt xem 9331Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn 7", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Th¸ng 10 
Bµi 1 ¤n tËp phÇn v¨n
A - Mơc tiªu cÇn ®¹t
1. KiÕn thøc: 
N¾m ®­ỵc néi dung c¬ b¶n vµ nh÷ng nÐt nghƯ thuËt chđ yÕu cđa ba v¨n b¶n ®· häc: Cỉng tr­êng më ra, MĐ t«i, cuéc chia tay cđa nh÷ng con bĩp bª
2. KÜ n¨ng: 
RÌn kÜ n¨ng ph¸t hiƯn néi dung vµ nghƯ thuËt truyƯn ng¾n
3.Th¸i ®é: 
T×nh yªu gia ®×nh, nhµ tr­êng, b¹n bÌ
B -ChuÈn bÞ 
- GV: H­íng dÉn HS so¹n bµi , thiÕt kÕ bµi d¹y , chuÈn bÞ c¸c ph­¬ng tiƯn d¹y häc cÇn thiÕt 
- HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cđa SGK vµ nh÷ng huíng dÉn cđa GV.
C. TiÕn tr×nh tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc
1 - KiĨm tra : Trong qu¸ tr×nh «n tËp
2 - Bµi míi: 
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
-Tóm tắt vb” Cổng trường mở ra’’
? Vb viết về tâm trạng của ai?về việc gì ?
- VB viết về tâm trạng của người mẹ trong một đêm không ngủ trước ngày khai trường đầu tiên của con.
? Tâm trạng người mẹ và đứa con có gì khác nhau ?
? Hãy tường thuật lời tâm sự của người mẹ?Người mẹ đang tâm sự với ai ? Cách viết này có tác dụng gì ?
? Vậy tâm trạng nhân vật thường được biều hiện ntn ? (suy nghĩ ,hành động lời nói)
-Qua hình ảnh người mẹ trong văn bản em có suy nghĩ gì về người mẹ VN nói chung?
-Em phải làm gì để tỏ lòng kính yêu mẹ?
I - CỔNG TRƯỜNG MỞ RA
1/ Tóm tắt VB:
2/Phân tích tâm trạng của người mẹ:
-Mẹ: thao thức không ngủ suy nghĩ triền miên.
-Con:Thanh thản, nhẹ nhàng, vô tư.
-Mẹ đang nói với chính mình, tự ôn lại kỷ niệmcủa riêng mình ® khắc họa tâm tư tình cảm, những điều sâu thẳm khó nói bằng lời trực tiếp 
*Bộc lộ tâm trạng .
3/Bồi dưỡng tình cảm kính yêu mẹ:
-Tại sao trong bức thư chủ yếu miêu tả thái độ tình cảm và những suy nghĩ của người bố mà nhan đề của VB là”Mẹ tôi”?
-Thái độ của bố như thế nào qua lời nói vô lễ của En-ri- cô ? Bố tức giận như vậy theo em có hợp lý không ?
-Nếu em là En-ri-cô sau khi lỡ lời với mẹ thì em sẽ làm gì? Có cần bố nhắc nhở vậy không ?
-Theo em nguyên nhân sâu xa nào khiến cho bố phải viết thư cho En-ri cô?( thương con )
Tại sao bố không nói thẳng với En-ri-cô mà phải dùng hình thức viết thư ?
-Em hãy liên hệ bản thân mình xem có lần nào lỡ gây ra một sự việc khiến bố mẹ buồn phiền –hãy kể lại sự việc đó?(HS thảo luận)
? Đọc xong chuyện em có nhận xét gì về cách kể chuyện của tác giả?
? Từ cách kể chuyện trên em dễ nhận ra những nội dung vấn đề đăt ra trong truyện như thế nào? (phong phú) Thể hiện ở những phương diện nào ?
-Nêu nhận xét của em về truyện ngắn này?
-Việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất có tác dụng gì?
-Trong truyện có mấy cách kể ?
- kể như vậy có tác dụng gì?
II- MẸ TÔI
1/Tìm hiểu nhan đề VB:
-Nhan đề VB này do tác giả đặt cho đoạn trích
-Điểm nhìn ở đây xuất phát từ ngươì bố-qua caí nhìn của người Bố mà thấy thấy hình ảnh và phẩm chất của người mẹ 
-Điểm nhìn ấy một mặt làm tăng tính khách quan cho sự việc và đối tượng được kể .Mặt khác thể hiện được tình cảm và thái độ của người kể.
2/Thái độ, tình cảm, suy nghĩ của bố
-Thái độ buồn bã, tức giận.
*Tình yêu thương con,mong muốn con phải biết công lao của bố mẹ.
-Việc bố viết thư:
+Tình cảm sâu sắc tế nhị và kín đáo nhiều khi không nói trực tiếp được.
+Giữ được sự kín đáo tế nhị ,vừa không làm người mắc lỗi mất lòng tự trọng
*Đây chính là baì học về cách ứng xử trong gia đình và ngoài xã hội
3/ Liên hệ bản thân
III - CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ
1/Đánh giá về cách kể của tác giả:
-Kể chân thật tạo sức truyền cảm khá mạnh khiến người 
đọc xúc động 
-Nội dung vấn đề đặt ra trong truyện khá phong phú thể hiện các phương diện sau:
 + Phê phán những bậc cha mẹ thiếu trách nhiệm với con cái
 +Ca ngợi tình cảm nhân hậu trong sáng,vị tha của hai em bé chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh .
2/Cốt truyện và nhân vật,có sự việc và chi tiết,cómở đầu va økết thúc .
3/ Người kể , ngôi kể:
-Chọn ngôi kể thứ nhất giúp tác giả thể hiện được một cách sâu sắc những suy nghĩ tình cảm và tâm trạng nhân vật .
-Mặt khác kể theo ngôi này cũng làm tăng thêm tính chân thực cuả truyện
-Do vậy sức thuyết phục của truyện cao hơn.
4/Tác dụng của cách kể chuyện:
-Cách kể bằng sự miêu tả cảnh vật xung quanh và cách kểbằng nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật của tác giả.
-Lời kể chân thành giản dị,phù hợp với tâm trạngnhân vật nên có sức truyền cảm.
3. Củng cố và hướng dẫn về nhà
- Đọc kĩ các văn bản đã học 
- Nắm vững nội dung và nghệ thuật
- Chuẩn bị nội dung ôn tập phần tiếng Việt
Bµi 2
ƠN TẬP TIẾNG VIỆT
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh:
1. Kiến thức:Ơn tập, nắm vững các kiến thức về từ ghép, từ láy qua một sỗ bài tập cụ thể .
Đọc lại nội dung bài học -> rút ra được những nội dung cÇn nhí
 Nắm được những ®iều cần lưu ý khi vận dụng vào thực hành. 
 2. Kĩ Năng: Bước đầu phát hiện và phân tích tác dụng vai trị của các từ loại trong văn, thơ.
3. Thái độ : Nâng cao ý thức cầu tiến, ý thức trách nhiệm.
 II.CHUẨN BỊ 
GV: Chọn một số bài tập để học sinh tham khảo và luyện tập.
HS: soạn theo hướng dẫn của giáo viên.
 III- TIẾN TRÌNH Tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra dụng cụ học tập. Kiểm tra sự chuẩn bị của hs.
2 Giới thiệu bài mới : Hơm nay các em sẽ ơn tập và tiến hành luyện tập một số bài tập về "từ ghép", 
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
? Nêu định nghĩa về từ ghép. Kể tên các loại từ ghép.
Tù ghép cĩ nghĩa như thế nào.
- HS trình bay,nhận xét, bổ sung .
Giáo viên chốt vấn đề.
Hướng dẫn hs nhận các từ ghép để phân loại.
Hướng dẫn hs thực hiện.
Nhận xét, bổ sung-> rút kinh nghiệm.
Lưu ý kiến thức bài từ Hán Việt để làm .
Cho hs giải thích nghĩa của từ-> làm bt.
.
Yêu cầu hs thực hành viết đoạn văn cĩ chúa từ ghép Chốt lại vấn đề cho hs nắm
Từ láy là gì?
Cĩ mấy loại từ láy
Gv chốt vấn đề cho hs nắm.
* HD2 :( Thực hành)
Tìm những từ láy trong đoạn văn và phân loại những từ láy ấy?...
GV: Gợi ý cho hs tìm các từ láy cĩ trong đoạn văn và phân loại chúng.
Điền các tiếng vào trước hoặc sau các tiếng gốc để tạo từ láy.
Gv: Cho học sinh đọc yêu cầu bài tập 3-> cá nhân thực hiện.
Đặt câu với mỗi từ láy.
Gv: Hướng dẫn HS đặt câu cĩ sử dụng từ láy .
Gv nhận xét.
Tìm các từ láy cĩ nghĩa giảm nhẹ so với tiếng gốc cho trước
Hướng dẫn hs thực hiện.
Nhận xét, bổ sung-> hs rút kinh nghiệm.
Tìm các từ cĩ ý nghĩa nhấn mạnh so với tiếng gốc cho trước.
Gv: nhận các nhĩm. Chốt lại vấn đề.
Hãy chỉ ra các từ láy và cho biết giá trịn, tác dụng của chúng trong các câu.
Theo dõi hs trình bày, nhận xét, bổ sung.
Gv tổng hợp ý kiến của hs, bổ sung sửa chữa cho hồn chỉnh, giúp các em rút kinh nghiệm.
Tiết 1 + 2 : Ôn tập từ ghép
I-Ơn tập.
1.ĐN từ ghép.
2.Cĩ 2 loại:- TGCP
 - TGĐL
3.Nghĩa của từ ghép.
a. TGCP cĩ tính chất phân nghĩa. Nghĩa của từ ghép chính phụ hẹp hơn nghĩa của tiếng chính.
b. TGĐL cĩ tính chất hợp nghĩa .Nghĩa của TGĐL khái quát hơn nghĩa của các tiếng tạo nên nĩ.
II.Luyện tập.
Bài tập1: Em hãy phân loại các từ ghép sau đây theo cấu tạo của chúng: ốm yếu, tốt đẹp, kỉ vật, núi non, kì cơng, mĩc ngoặc, cấp bậc,rau muống, cơm nước, chợ búa vườn tượt, xe ngựa,
Hướng dẫn : chú ý xem lại phần ghi nhớ để giải bài tập này.
Bài tập 2: trong các từ ghép sau đây: tướng tá, ăn nĩi, đi đứng, binh lính, giang sơn, ăn uống, đất nước, quần áo, vui tươi, chờ đợi, hát hị từ nào cĩ thể đổi trật tự giữa các tiếng? vì sao?
* Hướng dẫn : Làn lượt đổi trật tự c¸c tiếng trong mỗi từ. Những từ nghĩa khơng đổi và nghe xuơi tai là những từ cĩ thể đổi được trật tự.
Bài tập 3: Trong các từ sau: giác quan , cảm tính thiết giáp, suy nghĩ , can đảm, từ nào là từ ghép chính phụ từ nào là từ ghép đẳng lập?
*Hướng dẫn : Đây là những từ Hán Việt, vì thế em hãy sử dụng thao tác giải nghĩa từ rồi dặ vào đĩ, em dễ dàng xác định từ nào là từ ghép đẳng lập, từ nào là từ ghép chính phụ.
Bài tập 4: Giải thích nghĩa của từ ghép được in đậm trong các câu sau:
Mọi người phải cùng nhau gánh vác việc chung.
Đất nước ta đang trên đà thay đổi thịt.
Bà con lối xĩm ăn ở với nhau rất hịa thuận.
Chị Võ Thị Sáu cĩ một ý chí sắt đá trước quân thù.
* Hướng dẫn: Các từ in đậm đều cĩ nghĩa chuyển.
a. Chỉ sự đảm đương,chịu trách nhiệm.
b. Chỉ một quốc gia.
c. Chỉ cách cư xử.
d. Chỉ sự cứng rắn.
Bài tập 5: Viết đoạn văn ngắn kể về ấn tượng trong ngay khai trường đầu tiên trong đĩ cĩ sử dụng ít nhất hai từ ghép đẳng lập, hai từ ghép chính phụ (gạch chân các từ ghép).
TIẾT 2 +3 :ÔN TẬP TỪ LÁY
I-Lí thuyết.
1.Từ láy: Là một kiểu từ phức đặc biệt cĩ sự hịa phối âm thanh, cĩ tác dụng tạo nghĩa giữa các tiếng. Phần lớn các từ láy trong tiếng việt được tạo ra bằng cách láy các tiếng gốc cĩ nghĩa.
2.Các loại từ láy :
a. Từ láy tồn bộ:
 Láy tồn bộ giữ nguyên thanh điệu.
 Láy tồn bộ cĩ biến đổi thanh điệu.
b. Láy bộ phận: láy phụ âm đầu hoặc phần vần.
II- Luyện tập.
 Bài tập 1:
Láy tồn bộ: Khơng cĩ từ nào.
Láy bộ phận: Bâng khuâng, phập phồng, bồi hồi, xốn xang, nhớ nhung, lấm tấm.
Bài tập 2:
Nặng nề, tràn trề, nhỏ nhoi, be bé, đo đỏ, xa xa, gần gũi.
Bài tập 3:
a. nhỏ nhẻ b. nhỏ nhen
c. nhỏ nhặt d. nhỏ nhoi.
Bài tập 4:
Ví dụ: Hơm nay,trời trở giĩ lành lạnh.
 Xong việc – tơi thấy lịng nhẹ nhõm.
Bài tập 5: Từ láy cĩ ý nghĩa giảm nhẹ; be bé, thấp thấp,
Bài tập 6:Các từ láy cĩ ý nghĩa nhấn mạnh so với tiếng gốc là: mạnh mẽ, bùng nổ, xấu xí, nặng nề, buồn bã.
Bài tập 7: Gía trị và tác dụng của từ láy :
Tù láy giàu giá trị gợi tả và biểu cảm .Cĩ từ láy làm giảm nhẹ hoặc nhấn mạnh sắc thái nghĩa so với tiếng gốc.
Từ láy tượng hình như: vằng vặc, đinh ninh, song song, phất phơ, đằng đẵng, dằng dặc, lập lịe, lĩng lánh cĩ giá trị gợi tả đường nét, hình dáng, màu sắc của sự vật.
Tù láy tượng thanh như; eo ĩc, gợi tả âm thanh cảnh vật.
Lúc nĩi viết , nếu biết sử dụng từ tượng thanh, từ láy tượng hình, một cách đắc, sẽ làm cho câu văn giàu hình tượng , giàu nhạc điệu, và gợi cảm.
3.Củng cố,hướng dãn về nhà
 - Em hiểu thế nào là từ ghép kể tên các loại từ ghép đã học. Viết hồn chỉnh đoạn văn cĩ dụng các loại từ ghép.
- Em hi ... dơ
- Em ®­ỵc c« gi¸o khen
- Bçng roi (bÞ) s¾t g·y, giãng liỊn nhỉ tre lµm vị khÝ quËt cho lị giỈc ¢n t¬i bêi.
?Tìm câu bị động trong đoạn trích sau:
 Buổi sớm nắng sáng. Những cánh buồm nâu trên biển được nắng chiếu vào rực hồng lên như đàn bướm múa lượn giữa trời xanh. Mặt trời xế trưa bị mây che lỗ đỗ. Những tia nắng giác vàng một vàng biển trịn, làm nổi bậc những cánh bườm duyên dáng như ánh sáng chiếu cho các nàng tiên biển múa vui. Chiều nắng tàn, mát dịu, pha tím hồng. Những con sĩng nhè nhẹ liếm lên bãi cát, bọt sĩng màu bưởi đào.
 ( Vũ Tú Nam)
? Chuyển những câu bị động của bài tập 1 thành câu chủ động
? T×m nh÷ng c©u bÞ ®éng trong c¸c ®o¹n trÝch d­íi ®©y? Nh÷ng c©u bÞ ®äng võa t×m cã thĨ chuyĨn ®ỉi thµnh c©u chđ ®¹ng ®­ỵc kh«nh ? t¹i sao?
a) “ D©n ta cã mét lßng nång nµn yªu n­íc. §ã lµ mét truyỊn thèng quý b¸u cđa ta.Tõ x­a ®Õn nay, mçi khi tỉ quèc bÞ x©m l¨ng, th× tinh thÇn Êy l¹i s«i nỉi, nã kÕt thµnh mét lµn sãng v« cïng m¹nh mÌ, to lín, nã l­ít qua mäi sù nguy hiĨm, khã kh¨n, nã nhÊn ch×m tÊt c¶ lị ban n­íc vµ lị c­íp n­íc”
b) ChiÕc sµo cđa d­ỵng H­¬ng d­íi søc chèng bÞ cong l¹i. N­íc bÞ c¶n v¨ng bät tø tung, thuyỊn vïng v»ng cø hùc chơt xuèng, quay ®Çu ch¹y l¹i vª Hoµ Ph­íc
c) C¸nh ®ång lµng ®­ỵc phï sa vµ n­íc ngät s«ng th­¬ng båi ®¾p, t¾m t¸p, l¹i ®­ỵc c¸c mĐ , c¸c chÞ vun xíi, ch¨m bãn, ngµy mét trë nªn mµu mì.
? ViÕt mét ®o¹n v¨n kho¶ng 10 dßng trong ®ã cã sư dơng c©u chđ ®éng vµ c©u bÞ ®éng. Gach ch©n c¸c c©u ®ã trong ®o¹n, thư chuyĨn ®ỉi l¹i vµ nhËn xÐt?
HS: ViÕt nh¸p råi tr×nh bµy
GV: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸
TiÕt 1+2- Tr¹ng ng÷
I.LÝ thuyÕt:
1.Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u
a) Để các định thời điểm, nơi chốn, nguyên nhân, mục đích, phương tiện, cách thức diễn ra sự việc nêu trong câu, câu thường được mở rộng bằng cách thêm trạng ngữ.
b). Trạng ngữ cĩ thể đứng ở đầu câu, giữa câu, cuối câu.
c) Trạng ngữ được dùng để më rộng câu, cĩ trường hợp bắt buộc phải dùng trạng ngữ.
2. T¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng
- §Ĩ nhÊn m¹nh ý, chuyĨn ý hoỈc thỴ hiĨn nh÷ng t×nh huèng c¶m xĩc nhÊt dÞnh
II- Luyện tập
Bài tập 1: trạng ngữ cđa câu:
a)Mùa đơng, giũa ngày mùa
b) mùa đơng năm ấy
c)Ngµy h«m qua, trªn ®­êng lµng, lĩc 12 giê tr­a
d)khi ®i qua nh÷ng c¸nh ®ång xanh, mµ h¹t thãc nÕp ®Çu tiªn lµm trÜu th©n lĩa cßn t­¬i
Bài tập 2:
a)Trên quãng trường Ba Đình lịc sủ .-> Trạng ngữ xác định nơi chốn diễn ra sự việc 
b) trong một ngày, Bình minh, Trưa, khi chiều tà.
( trạng ngữ xác định thời gian, điều kiện diễn ra sự việc: sự thay đổi màu sắc của biển và liên kết, thể hiện mạch lạc giũa các câu trong đoạn văn)
Bài tập 3:
Đêm ->Trạng ngữ nhằm nhấn mạnh ý về thời gian)
Bµi tËp 4: ViÕt ®o¹n v¨n biĨu c¶m hoỈc chøng minh kho¶ng 10 c©u chĩ ý sư dơng tr¹ng ng÷.
TiÕt 2+3
c©u chđ ®éng – c©u bÞ ®éng
I. LÝ thuyÕt
1. Kh¸i niƯm
- Câu chủ động lµ c©u cã CN lµ ng­êi, vËt thùc hiƯn hµnh ®éng h­íng vµo ng­êi vËt kh¸c
- Câu bị động lµ c©u cã CN lµ ng­êi, vËt bÞ, ®­ỵc ho¹t ®éng cđa ng­êi kh¸c h­íng vµo.
2. ChuyĨn ®ỉi CC§-CB§
- Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngược lại :
+ Tr¸nh lỈp l¹i mét kiĨu c©u, dƠ g©u Ên t­ỵng ®¬n ®iƯu.
+ §¶m b¶o m¹ch v¨n ®­ỵc thèng nhÊt.
3. C¸c kiĨu c©u bÞ ®éng
- C©u bÞ ®éng cã c¸c tõ ”bÞ”, “®­ỵc”
- C©u bÞ ®éng kh«ng cã c¸c tõ ”bÞ”, “®­ỵc”
II- Luyện tập
Bài tập 1: 
-Những cánh buồm nâu trên biển được nắng chiếu vào rực hồng lên như đàn bướm múa lượn giữa trời xanh.
-Mặt trời xế trưa bị mây che lỗ đỗ.
Bài tập 2:
Mây che mặt trời xế trưa lỗ đỗ.
Nắng chiếu vào những cánh bườm nâu trên biển hồng rực lên như đàn bướm múa lượn giữa trời xanh.
Bài tập 3:
a) mçi khi tỉ quèc bÞ x©m l¨ng
b) ChiÕc sµo cđa d­ỵng H­¬ng d­íi søc chèng bÞ cong l¹i. N­íc bÞ c¶n v¨ng bät tø tung
c) C¸nh ®ång lµng ®­ỵc phï sa vµ n­íc ngät s«ng th­¬ng båi ®¾p, t¾m t¸p, l¹i ®­ỵc c¸c mĐ , c¸c chÞ vun xíi, ch¨m bãn, ngµy mét trë nªn mµu mì
=> C¸c c©u bÞ ®éng trªn kh«ng thĨ chuyĨn thµnh c©u chđ ®éng ®­ỵc, do t×nh thÕ diƠn ®¹t béc ph¶i nh­ vËy.
Bài tập 4: ViÕt ®o¹n v¨n
3. Cđng cè vµ HDVN
- Nh¾c l¹i kiÕn thøc vỊ tr¹ng ng÷, c©u chđ ®éng, c©u bÞ ®éng.
- N¾m v÷ng lÝ thuyÕt vËn dơng vµo lµm bµi tËp
- ChuÈn bÞ néi dung bµi sau
Bµi 2
¤n tËp v¨n b¶n nghÞ luËn
 (ý nghÜa v¨n ch­¬ng, §øc tÝnh gi¶n dÞ cđa B¸c Hå)
I-MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 
1.- Kiến thức:
 - Giĩp häc sinh «n tËp nhí l¹i néi dung c¬ b¶n vµ ph­¬ng ph¸p lËp luËn cđa hai v¨n b¶n : Tinh thÇn yªu n­íc cđa nh©n d©n ta, Sù giµu ®Đp cđa tiÕng ViƯt
2- Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng ph©n tÝch v¨n b¶n nghÞ lu¹n
3- Thái độ:
- Gi¸o dục tư tưởng, båi d­ìng t×nh yªu tiÕng ViƯt, häc tËp vµ lµm theo tÊm g­¬ng gi¶n dÞ cđa chđ tÞch Hå ChÝ Minh
 II- CHUẨN BỊ :
 GV:Tham khảo sgk, sgv và một số tài liệu cĩ liên quan.
 HS: Soạn theo sự hướng dẫn của gv.
III. Ho¹t ®éng d¹y häc
1.KiĨm tra bµi cị
2.Bµi míi
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
? Bµi viÕt d· ®Ị cËp ®Õn sù gi¶n dÞ cđa B¸c ë nh÷ng ph­¬ng diƯn nµo?
A .B÷a ¨n, c«ng viƯc 
B. §å dïng, c¨n nhµ
C. Quan hƯ víi mäi ng­êi, trong lêi nãi, bµi viÕt
D. C¶ ba ph­¬ng diƯn trªn
? Søc thuyÕt phơc cđa ®o¹n trÝch nµy lµ g×?
A B»ng d·n chøng tiªu biĨu
B. B»ng lÝ lÏ hỵp lÝ
C. B»ng th¸i ®é t×nh c¶m cđa t¸c gi¶
D. C¶ ba nguyªn nh©n trªn
? theo t¸c gi¶, sù gi¶n dÞ trong ®êi sèng vËt chÊt cđa BH b¾t nguån tõ nguyªn do g×?
V× tÊt c¶ mäi ng­êi VN ®Ịu sèng gØn dÞ
V× ®Êt n­íc ta cßn qua nghÌo nµn thiÕu thèn
V× B¸c sèng s«i nỉi phong phĩ ®êi sèng vµ cuéc ®Êu tranh cđa quÇn chĩng nh©n d©n
V× B¸c muèn mäi ng­êi ph¶i noi g­¬ng B¸c
? v× sao t/g coi c/s cđa BH lµ c/s thùc sù v¨n minh
A.V× ®ã lµ cuéc sèng ®Ị cao vËt chÊt
B. V× ®ã lµ c/s ®¬n gi¶n
C. V× ®ã lµ c/s mµ tÊ c¶ mäi ng­êi ®Ịu cã
D. V× ®ã lµ c/s cao ®Đp vỊ tinh thÇn t×nh c¶m, ko mµng ®Ðn h­ëng thơ v/c, ko v× riªng m×nh.
? ViÕt vÌ sù gi¶n dÞ cđa B¸c, t¸c gi¶ dùa trªn c¬ së nµo?
tõ nh÷ng ng­êi phơc vơ B¸c
Sù t­ëng t­ỵng cđa t¸c gi¶
Sù hiĨu biÕt t­êng tËn kÕt hỵp víi t×nh c¶m yªu kÝnh chaan thµnh, th¾m thiÕt cđa t¸c gi¶ ®èi víi ®êi sèng hµng ngµy vµ c«ng viƯc cđa b¸c
Nh÷ng buỉi t¸c gi¶ pháng vÊn BH
? H·y t×m mét sè VD ®Ĩ CM sù gi¶n dÞ trong v¨n th¬ B¸c
? t¸c phÈm nghÞ luËn v¨n ch­¬ng cđa HT më ra cho em nh­ng hiĨu biÕt míi mỴ s©u s¾c nµo vỊ ý nghÜa cđa v¨n ch­¬ng
? §Ỉc s¾c trong nghƯ thuËt nghÞ luËn cđa bµi v¨n trªn lµ g×?
? Theo hoµi thanh nguån gèc cèt yÕu cđa v/c lµ g×?
Cuéc sèng lao ®éng cđa con ng­êi
T×nh yªu lao ®éng cđa con ng­êi
Lßng th­¬ng ng­êi vµ réng ra lµ th­¬ng c¶ mu«n vËt mu«n loµi
Do lùc l­ỵng thÇn th¸h t¹o ra
? C«ng dơng nµo cđa v/c ch­a ®­ỵc ®Ị cËp ®Õn trong bµi viÕt?
V¨n ch­¬ng giĩp cho ng­êi gÇn ng­êi h¬n
V¨n ch­¬ng giĩp cho t/c vµ gỵi lßng vÞ tha
V¨n ch­¬ng lµ lo¹i h×nh gi¶i trÝ cđa con ng­êi
V¨n ch­¬ng dù bµo nh÷ng ®iỊu x¶y ra trong t­¬ng lai
? T¹i sao HT l¹i nãi” VC sÏ lµ h×nh dung cđa sù sèng mu«n h×nh v¹n tr¹ng?
V× c/s trong v/c ch©n thËt hën trong bÊt k× mét lo¹i h×nh nghƯ thuËt nµo kh¸c
V× nhiƯm vơ cđa nhµ v¨n lµ ph¶i ghi chÐp l¹i tÊt c¶ nh÷ng g× «ng ta nh×n thÊy ngoµi c/®
V× v/c cã nhiƯm vơ ph¶n ¸nh ®êi sèng phong phĩ vµ ®a d¹ng cđa con ng­êi xh
C¶ A,B,C ®Ịu sai
? v× sao HT l¹i nãi v¨n ch­¬ng s¸ng t¹o ra sù sèng
V× c/s trong v/c hoµn toµn kh¸c víi c/s ngoµi ®êi
V× v/c cã thĨ dùng len nh÷ng h/a, ®­a ra nh÷ng ý t­ëng mµ c/s ch­a cã hoỈc cÇn cã ®Ĩ mäi ng­êi phÊn ®Êu x©y dùng, biÕn chĩng thµnh hiƯn thùc trong t­¬ng lai
V× c/s trong v/c ®­ỵc hµ v¨n t¹o ra lu«n ®Đp h¬n c/s ngoµi ®êi
V× v/c lam cho con ng­êi muèn tho¸t li víi c/s
? Hoµi Thanh viÕt” V¨n ch­¬ng g©y cho ta nh÷ng t/c ta ko cã, kuyƯn cho ta nh÷ng t/c ta s½n cã”. Dùa vµo kiÐn thøc v¨n häc ®· cã, gi¶i hÝch vµ t×m d/c ®Ĩ cm cho c©u nãi ®ã.
TiÕt 1+2
®øc tÝnh gi¶n dÞ cđa b¸c hå
I. Néi dung
§øc tÝnh gi¶n dÞ mµ s©u s¾c trong lèi sèng , lèi nãi vµ viÕt lµ mét vỴ ®Đp cao quý trong con ng­êi HCM
II. NhgƯ thuËt
- Sù kÕt hỵp c¸c ph­¬ng thøc nghÞ luËn: CM, GT, BL
- DÉn chøng tiªu biĨu,cơ thĨ, gÇn gịi b×nh luËn x¸c ®¸ng
III. LuyƯn tËp
1.D. C¶ ba ph­¬ng diƯn trªn
2.D. C¶ ba nguyªn nh©n trªn
3.C.V× B¸c sèng s«i nỉi phong phĩ ®êi sèng vµ cuéc ®Êu tranh cđa quÇn chĩng nh©n d©n
4.D. V× ®ã lµ c/s cao ®Đp vỊ tinh thÇn t×nh c¶m, ko mµng ®Ðn h­ëng thơ v/c, ko v× riªng m×nh
5.C. Sù hiĨu biÕt t­êng tËn kÕt hỵp víi t×nh c¶m yªu kÝnh chaan thµnh, th¾m thiÕt cđa t¸c gi¶ ®èi víi ®êi sèng hµng ngµy vµ c«ng viƯc cđa b¸c
6. sù gi¶n dÞ trong v¨n th¬ B¸c
- VËn ®éng quÇn chĩng tham gia VM, ®oµn kÕt ®¸nh Ph¸p
 Muèn ph¸ s¹ch nçi bÊt b×nh
D©n cµy ph¶i kiĨm ViƯt Minh mµ vµo
 Hìi ai con ch¸u Hång Bµng 
Chĩng ta ph¶i biÕt kÕt ®oµn mau mau
- ChØ ra nguyªn nh©n ®au khỉ cđa n«ng d©n, nçi khỉ nhơc cđa kỴ buéc ph¶i cÇm sĩng b¾n vµo cha mĐ anh em, bµ con
 D©n ta kh«ng cã ruéng cµú
Bao nhiªu ®Êt tèt vỊ T©y ®ån ®iỊn
 Hai tay cÇm khÈu sĩng dµi
Ng¾m ®i ng¾m l¹i, b¾n ai b©y giê
- Bµi th¬ chĩc tÕt cuèi cïng 1969
 N¨m qua th¾ng lỵi vỴ vang
N¨m nay tiỊn tuýªn ch¾c cµng th¾ng to
 V× ®éc l¹p, v× tù do
§¸nh cho MÝ cĩt. ®¸nh cho nguþ nhµo
 TiÕn lªn! ChiÐn sÜ ®ång bµo
B¾c Nam xum häp xu©n nµo vui h¬n
 TiÕt 2+3
ý nghÜa v¨n ch­¬ng
I. Néi dung
- Nguån gãc v¨n ch­¬ng lµ t×nh c¶m nh©n ¸i
- V¨n ch­¬ng cã c«ng dơng ®Ỉc biƯt: võa lµm giµu cho t×nh c¶m cong ng­êi võa lµm giµu cho c/s
II. NghƯ thuËt
LËp luËn võa cã lÝ lÏ võa cã c¶m xĩc, h×nh ¶nh
III.LuyƯn tËp
1.C. Lßng th­¬ng ng­êi vµ réng
2 C. V¨n ch­¬ng lµ lo¹i h×nh gi¶i trÝ cđa con ng­êi
3.C .V× v/c cã nhiƯm vơ ph¶n ¸nh ®êi sèng phong phĩ vµ ®a d¹ng cđa con ng­êi xh
4.V× v/c cã thĨ dùng len nh÷ng h/a, ®­a ra nh÷ng ý t­ëng mµ c/s ch­a cã hoỈc cÇn cã ®Ĩ mäi ng­êi phÊn ®Êu x©y dùng, biÕn chĩng thµnh hiƯn thùc trong t­¬ng 
6.- GT: V/c g©y cho ta nh÷ng t/c ta ko cã v× ®èi víi nh÷ng ng­êi hoỈc c¶nh ta ch­a tõng tiÕp xĩc , gỈp gì ta cá thĨ yªu hoỈc ghÐt khi ta ®äc ®­ỵc trong v/c. V/c luyƯn cho ta nh÷ng t/c ta s½n cã v× t/y g/®, ng­êi th©n, quª h­¬ng ®Êt n­íc lµ nh÷ng t/c ta s½n cã nhê cã v/c mµ nh÷ng t/c ®è thÕm©u s¾c.
- CM: Khi ®äc “ cuéc chia tay cđa nh÷ng con bĩp bª” , ta ch­a biÕt Thµnh vµ Thủ lµ ng­êi ntn, ë ®©u, nh­ng ta c¶m thÊy rÊt th­¬ng c¶m cho hoµn c¶nh Ðo le cđa hä, hay ®äc “ sèng chÕt mỈc bay”, ta thÊy c¨m ghÐt v« cïng tªn quan phơ mÊu v« l­¬ng t©m v« tr¸ch nhiƯm dï ta ch­a tõng ®­ỵc chøng kiÕn c¶nh ®ã , thÊy ng­êi ®ã. T/Y gia ®×nh , ng­êi th©n thªm s©u s¾c thÊm thÝa h¬n khi ®äc nh÷ng bµi ca dao vỊ t/c gia ®×nh, cµng thªm yªu q/h ®/n khi ®äc nh­ng c©u ca dao vỊ chđ ®Ị ®ã
3. Cđng cè vµ HDVN
- N¾m ®­ỵc néi dung c¬ b¶n vµ nh÷ng ®Ỉc s¾c nghƯ thuËt cđa c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn ®· häc
- vËn dơng c¸c ph­¬ng ph¸p lËp luËn ®Ĩ lµm v¨n nghÞ luËn
- chuÈn bÞ néi dung bµi sau

Tài liệu đính kèm:

  • docBỒI DƯỠNG HS GIỎI VĂN 7.doc