Đề cương ôn tập môn Ngữ văn Lớp 6 - Học kỳ II (bản chuẩn)

Phần văn bản:
tt
 tác phẩm
Tác giả
Thể loại
Nghệ thuật
Ý nghĩa
1
Bài học đường đời đầu tiên
(Trích Dế Mèn phiêu lưu kí )
Tô Hoài
Truyện 
( Đoạn trích )
- Kể chuyện kết hợp với miêu tả.
- Xây dựng hình tượng nhân vật Dế Mèn gần gũi với trẻ thơ.
- Sử dụng hiệu quả các phép tu từ.
- Lựa chọn lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.
Tính kiêu căng của tuổi trẻ có thể làm hại người khác khiến ta phải ân hận suốt đời.
2
Sông nước Cà Mau
( Trích ''Đất rừng Phương Nam )
Đoàn Giỏi
Truyện ngắn
-Miêu tả từ bao quát đến cụ thể.
- Lựa chọn từ ngữ gợi hình, chính xác kết hợp với việc sử dụng các phép tu từ.
- Sử dụng ngôn ngữ địa phương.
- Kết hợp miêu tả và thuyết minh.
Sông nước Cà Mau là một đoạn trích độc đáo và hấp dẫn thể hiện sự am hiểu, tấm lòng gắn bó của nhà văn Đoàn Giỏi với thiên nhiên và con người vùng đất Cà Mau.
3
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
Truyện ngắn
- Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất tạo nên sự chân thật cho câu chuyện.
- Miêu tả chân thực diễn biến tâm lí của nhân vật.
Tình cảm trong sáng nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị.
4
Vượt thác
( Trích '' Quê nội " )
Võ Quảng
Truyện 
( Đoạn trích )
-Phối hợp miêu tả cảnh thiên nhiên và miêu tả ngoại hình , hành động của con người.
Sử dụng phép nhân hóa so sánh phong phú và có hiệu quả.
Lựa chọn các chi tiết miêu tả đặc sắc, chọn lọc.
 Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm và gợi nhiều liên tưởng.
- Vượt thác là một bài ca về thiên nhiên, đất nước quê hương, về người lao động ; từ đó đã kín đáo nói lên tình yêu đất nước, dân tộc của nhà văn.
5
Buổi học cuối cùng
An-Phông-xơ Đô-Đê
Tuyện ngắn Pháp
- Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất.
- Xây dựng tình huống truyện độc đáo.
- Miêu tả tâm lí nhân vật qua tâm trạng suy nghĩ, ngoại hình.
- Ngôn ngữ tự nhiên, sử dụng câu văn biểu cảm, từ cảm thán và các hình ảnh so sánh.
-Tiếng nói là một giá trị văn hóa cao quý của dân tộc, yêu tiếng nói là yêu văn hóa của dân tộc. Tình yêu tiếng nói dân tộc là một biểu hiện cụ thể của lòng yêu nước. Sức mạnh của tiếng nói dân tộc là sức mạnh của văn hóa, không một thế lực nào có thể thủ tiêu. Tự do của một dân tộc gắn liền với việc giữ gìn và phát triển tiếng nói dân tộc mình.
- Văn bản cho thấy tác giả là một người yêu nước, yêu độc lập, tự do, am hiểu sâu sắc về tiếng mẹ đẻ.
6
Cô Tô
( Đoạn trích )
Nguyễn Tuân
Kí 
( Tùy bút )
- Khắc họa hình ảnh tinh tế, chính xác, độc đáo.
- Sử dụng các phép so sánh mới lạ và từ ngữ giàu tính sáng tạo.
- Bài văn cho thấy vẻ đẹp độc đáo của thiên nhiên trên biển đảo Cô Tô, vẻ đẹp của người lao động trên vùng đảo này. Qua đó thấy được tình cảm yêu quý của tác giả đối với mảnh đất quê hương.
7
Cây tre Việt Nam
Thép Mới
Kí
Kết hợp giữa chính luận và trữ tình.
Xây dựng hình ảnh phong phú chọn lọc vừa cụ thể vừa mang tính biểu tượng.
Lựa chọn lời văn giàu nhịp điệu và có tính biểu cảm cao.
Sử dụng thành công các phép so sánh, nhân hóa, điệp ngữ.
- Văn bản cho thấy vẻ đẹp và sự gắn bó của cây tre với đời sống dân tộc ta. Qua đó cho thấy tác giả là người có hiểu biết về cây tre, có tình cảm sâu nặng có niềm tin và tự hào chính đáng về cây tre Việt Nam.
8
Lòng yêu nước
( Trích trong báo'' Thử lửa ''
I-li-a Êren Bua
( Nga )
Tùy bút
Chính luận
Kết hợp giữa chính luận và trữ tình.
Kết hợp sự miêu tả tinh tế chọn lọc những hình ảnh tiêu biểu của từng miền với biểu hiện cảm xúc tha thiết, sôi nổi và suy nghĩ sâu sắc.
Cách lập luận của tác giả khi lí giải ngọn nguồn của lòng yêu nước lô-gic và chặt chẽ.
Lòng yêu nước bắt nguồn từ lòng yêu những gì gần gũi thân thuộc nhất nơi nhà, xóm, phố, quê hương. Lòng yêu nước trở nên mãnh liệt trong thử thách của cuộc chiến tranh
vệ quốc. Đó là bài học thấm thía mà nhà văn I-li-a Ê -ren -bua truyền tới.
9
Lao xao
Duy Khán
Hồi kí tự truyện
Nghệ thuật miêu tả tự nhiên sinh động và hấp dẫn.
Sử dụng nhiều yếu tố dân gian như đồng dao, thành ngữ.
Lời văn giàu hình ảnh.
Việc sử dụng các phép tu từ giúp hình dung cụ thể hơn về đối tượng đượcmiêu tả.
Bài văn đã cung cấp những thông tin bổ ích và lí thú về đặc điểm một số loài chim ở làng quê nước ta, đồng ht[ì cho thấy mối quan tâm của con người với mloaif vật trong thiên nhiên. 
10
Đêm nay Bác không ngủ
Minh Huệ
Thơ ngũ ngôn
Lựa chọn sử dụng thể thơ năm chữ kết hợp tự sự miêu tả và biểu cảm.
Lựa chọn, sử dụng lời thơ giản dị có nhiều hình ảnh thể hiện tình cảm tự nhiên, chân thành.
Sử dụng từ láy tạo giá trị gợi hình và biểu cảm khắc họa hình ảnh cao đẹp về Bác Hồ kính yêu.
Bài thơ thể hiện tấm lòng Yêu thương bao la của Bác Hồ với bộ đội và nhân dân; tình cảm kính yêu cảm phục của bộ đội của nhân dân ta đối với Bác.
11
Lượm
Tố Hữu
Thơ bốn chữ
Sử dụng thể thơ bốn chữ giàu chất dân gian phù hợp với lối kể chuyện
Sử dụng nhiều từ láy có giá trị gợi hình và giàu âm điệu.
Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt: miêu tả, kể chuyện, biểu cảm.
Kết cấu đầu cuối tương ứng
Bài thơ khắc họa hình ảnh chú bé hồn nhiên dũng cảm hi sinh vì nhiệm vụ kháng chiến. Đó là một hình tượng cao đẹp trong thơ Tố Hữu. Đồng thời bài thơ đã thể hiện chân thaatjtinhf cảm mến thương và cmar phục của tác giả giành cho chú bé Lượm nói riêng và những em bé yêu nước nói chung.
12
Mưa
Trần Đăng Khoa
Thơ
Sử dụng thể thơ tự do với những câu ngắn, nhịp nhanh
Sử dụng các phép nhân hóa tác giả đã tạo dựng được hình ảnh sống động về cơn mưa.
Khắc họa hình ảnh người cha đi cày về mang ý nghĩa biểu trưng cho tư thế lớn lao, sức mạnh và vẻ đẹp của cn người trước thiên nhiên.
Quan sát và miêu tả thiên nhiên một cách hồn nhiên tinh tế và độc đáo.
Bài thơ co thấy sự phong phú của thiên nhiên và tư thế vững chãi của con người. Từ đó thể hienj tình cảm vui tươi và thân thiện của tác giả đối với thiên nhiên và làng quê yêu quý của mình.
* Đặc điểm của truyện - kí.
Tên tác phẩm
Thể loại
Cốt truyện
Nhân vật
Nhân vật kể chuyện
Bài học đường đời đầu tiên
Truyện đồng thoại
Có - Kể theo trình tự thời gian
- Nhân vật chính: Dế Mèn
- Nhân vật phụ: Dế Choắt, chị Cốc
- Dế Mèn
( Ngôi thứ nhất )
Sông nước Cà Mau
Truyện
Đoạn trích không có cốt truyện vì đây là đoạn văn tả cảnh
- Ông Hai, thằng An, thằng Cò..
( Xưng chúng tôi )
- Thằng An
( Ngôi thứ nhất )
Bức tranh của em gái tôi
Truyện ngắn
Có trình tự thời gian
- Bố, mẹ, chú Tiến Lê, anh trai, Kiều Phương...
- Người anh trai
( Ngôi thứ nhất )
Buổi học cuối cùng
Truyện ngắn
Có trình tự thời gian
- Chú bé Ph răng, cụ gì Hô de, thầy giáo Ha-Men
Chú bé Ph-răng
( Ngôi thứ nhất )
Vượt thác
Truyện dài
Không có vì đây là đoạn trích tả cảnh ngược sông vượt thác
Dượng Hương Thủ cùng các bạn chèo
Chú bé Cục và Cù Lao
( Ngôi kể thứ nhất )
Xưng: chúng tôi
Cô Tô
Kí - tùy bút
Không có cốt truyện
Anh hùng Châu Hòa Mãn, vợ con, tác giả, người dân
Tác giả
( Ngôi thứ nhất )
Cây tre Việt Nam
Bút kí
Không có
- Cây tre, những người dân
Ngôi thứ ba
Lòng yêu nước
Bút kí chính luận
Không
- Các dân tộc Liên Xô cũ
Ngôi thứ ba
Lao xao
Hồi kí tự truyện
Không
Các loài hoa, ong, bướm, chim...
II.Phần tiếng Việt:
1.Phó từ:
*Khái niệm : Phó từ là những từ chuyên đikèm động từ, tính từ để bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ.
*Ví dụ: Vậy là mùa xuân mong ước đã đến.
*Có 2 loai phó từ lớn:
+Phó từ đúng trước động từ, tính từ: chỉ quan hệ thời gian, mức độ, sự tiép diễn tương tự, sự phủ định, sự cầu khiến.
+Phó từ đứng sau động từ, tính từ: Chỉ mức độ, chỉ khả năng, chỉ kết quả và hướng.
2.So sánh :
*So sánh là đối chiếu sự vật này với sự vật khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diẽn đạt.
: Ví dụ: Những ngôi sao thức ngoài kia.
 Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con.
 Đêm nay con ngủ giấc tròn.
 Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.
 *Mô hinh cấu tạo chung : Gồm 4 phần sau:Vế A, Vế B, phương diện so sánh, từ so sánh. 
*Có 2 kiểu so sánh:
+So sánh ngang bằng : Vế A là vế B.
+So sánh không ngang bằng:Vế A chẳng bằng vế B.
*Tác dụng của so sánh : Vừa có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tạư vật, sự việc được sinh động hấp dẫn.,vừa có tác dụng biểu hiện tu tưởng tình cảm sâu sắc.
3.Nhân hoá:
Nhân hoá là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn dùng để gọi hoặc tả người,làm cho thế giới loà vật,cây cối, đồ vật trở nên gần gũi với con người, biểu lộ được những suy nghĩ ,tình cảm của con người.
*Ví dụ: Trâu ơi, ta bảo trâu này.
*Có 3 kiểu nhân hoá:
+Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật.
+Dùng từ chỉ hoạt động tính chất của người để chỉ những hoạt dộng tính chất của vật.
+Trò chuyện,xưng hô với vật như đối với người.
4.ẩn dụ :
Ân dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác có nét tương đồng nhằm làm tăng sức gợi hình gợi ảm cho sự diễn đạt.
*Ví dụ: Người Cha mái tóc bạc.
Có 4 kiểu ẩn dụ :
+ ẩn dụ hình thức, 
+ẩn dụ cách thức, 
+ẩn dụ phẩm chất, 
+ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
5.Hoán dụ:
Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng bằng tên của sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
*Ví dụ: Aó chàm đưa buổi phân li. 
 Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay.
Có 4 kiểu hoán dụ thường gặp:
+Lấy cái bộ phận để chỉ cái toàn thể.
+Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng.
+Lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật.
+Lấy cái cụ thể để chỉ cái trừu tượng.
6. Các thành phần chính của câu:
Câu có 2 thành phần chính: chủ ngữ và vị ngữ.
* Vị ngữ:
_ Trả lời cho các câu hỏi: Làm gì? làm sao?như thế nào? là gì?
_ Vị ngữ thường là các động từ, cụm động từ; tính từ, cụm tính từ.; danh từ hoặc cụm danh từ.
*Chủ ngữ:
-Trả lời cho các câu hỏi: Ai? Con gì? Cái gì? 
-Chủ ngữ thường là danh từ, đại từ, hoặc cụm danh từ.
7. Câu trần thuật đơn:
-Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành  ... yªu cÇu:
 - T¶ ch©n dung nh©n vËt (cÇn t¶ nhiÒu vÒ ngo¹i h×nh, tÝnh nÕt...) 
- T¶ ng­êi trong t­ thÕ lµm viÖc (t¶ ng­êi trong hµnh ®éng: chó ý c¸c chi tiÕt thÓ hiÖn cö chØ, tr¹ng th¸i c¶m xóc)
 * C¸ch miªu t¶:
- Më bµi: Giíi thiÖu ng­êi ®­îc t¶ (chó ý ®Õn mèi quan hÖ cña ng­êi viÕt víi nh©n vËt ®­îc t¶, tªn, giíi tÝnh vµ Ên t­îng chung vÒ ng­êi ®ã)
- Th©n bµi: 
+ Miªu t¶ kh¸i qu¸t h×nh d¸ng, tuæi t¸c, nghÒ nghiÖp..
+ t¶ chi tiÕt: ngo¹i h×nh, cö chØ, hµnh ®éng, lêi nãi... (chó ý t¶ ng­êi trong c«ng viÖc cÇn quan s¸t tinh tÕ vµo c¸c ®éng t¸c cña tõng bé: khu«n mÆt thay ®æi, tr¹ng th¸i c¶m xóc, ¸nh m¾t...).
VÝ dô: 
D­îng H­¬ng Th­ nh­ mét pho t­îng ®ång ®óc, c¸c b¾p thÞt cuån cuén, hai hµm r¨ng c¾n chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo gièng nh­ mét hiÖp sÜ cña Tr­êng S¬n oai linh hïng vÜ. 
 (Vâ Qu¶ng)
+ Th«ng qua t¶ ®Ó kh¬i gîi tÝnh c¸ch nh©n vËt: qua t¶ c¸c chi tiÕt ng­êi ®äc cã thÓ c¶m nhËn ®­îc tÝnh c¸ch cña ®èi t­îng vµ th¸i ®é cña ng­êi miªu t¶ ®èi víi ®èi t­îng ®ã.
- KÕt bµi: NhËn xÐt hoÆck nªu c¶m nghÜ cña ng­êi viÕt vÒ ng­êi ®­îc miªu t¶.
. Miªu t¶ s¸ng t¹o
 §èi t­îng miªu t¶ th­êng xuÊt hiÖn trong h×nh dung t­ëng t­îng cã b¾t nguån tõ mét c¬ së thùc tÕ nµo ®ã.
* T¶ ng­êi trong t­ëng t­ëng: nh©n vËt th­êng lµ nh÷ng ng­êi cã ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt víi ng­êi th­êng nh­ c¸c nh©n vËt «ng Tiªn, «ng Bôt trong cæ tÝch hay mét ng­êi anh hïng trong truyÒn thuyÕt....CÇn dùa vµo ®Æc ®iÓm cã tÝnh b¶n chÊt ®Ó t­ëng t­îng nh÷ng nÐt ngo¹i h×nh cho phï hîp, t¹o sù hÊp dÉn
L­u ý: Dï miªu t¶ theo c¸ch nµo vµ ®èi t­îng nµo còng cÇn chó ý vËn dông vÝ von so s¸nh ®Ó bµi v¨n miªu t¶ cãi nÐt ®éc ®¸o mang tÝnh c¸ nh©n râ.
3. CÇn chó ý chi tiÕt khi miªu t¶. VÝ dô:
a) VÒ c¶nh mïa ®«ng, cã thÓ nªn nh÷ng ®Æc ®iÓm
- BÇu trêi ©m u, nhiÒu m©y.
- Giã l¹nh, cã thÓ cã m­a phïn.
- C©y cèi rông l¸ chê cµnh.
- Chim trãc bay ®i tr¸nh rÐt.
- Trong nhµ, ng­êi ta ®èt löa s­ëi.
b) VÒ khu«n mÆt mÑ cã thÓ chó ý tíi c¸c ®Æc ®iÓm
- H×nh d¸ng khu«n mÆt (trßn, tr¸i xoan...).
- VÇng tr¸n.
- Tãc «m khu«n mÆt hai ®­îc bói lªn?
- §«i m¾t, miÖng.
- N­íc da, vÎ hiÒn hËu, t­¬i t¾n... 
c) T¶ mét em bÐ chõng 4 - 5 tuæi: 
- M¾t ®en trßn ng©y th¬;
- M«i ®á nh­ son;
- Ch©n tay mòm mÜm;
- MiÖng c­êi toe toÐt;
- N­íc da tr¾ng mÞn;
- Nãi ch­a sâi...
d) T¶ mét cô giµ:
-Tãc tr¾ng da måi;
- CÆp m¾t tinh anh;
- D¸ng vÎ chËm ch¹p hoÆ nhanh nhÑn;
- Giäng nãi trÇm Êm...
- C« gi¸o ®ang say s­a gi¶ng bµi trªn líp: giäng nãi trong trÎo, cö chØ ©u yÕm ©n cÇn, ®«i m¾t lÊp l¸nh khÝch lÖ...
4. CÇn chó ý thø tù khi miªu t¶. VÝ dô:
IV. mét sè ®Ò vµ dµn bµi 
§Ò 1. Miªu t¶ c« gi¸o ®ang say s­a gi¶ng bµi trªn líp.
- Më bµi: Giíi thiÖu khung c¶nh líp häc, tªn c« gi¸o hoÆc tªn m«n häc.
- Th©n bµi: Miªu t¶ nh÷ng nÐt tiªu biÓu vÒ cö chØ, h×nh d¸ng, ®iÖu bé, biÓu hiÖn s­ ph¹m cña c« gi¸o... g¾n víi diÔn biÕn cña bµi häc hoÆc giê häc.
- KÕt bµi: Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ c« gi¸o qua giê häc ®ã.
*§Ò bµi: H·y t¶ mét ng­êi b¹n th©n cña em.
*Bµi viÕt
Em vµ An kh«ng ë cïng khu tËp thÓ, thÕ nh­ng ngay tõ khi ®i häc líp mét chóng em ®· rÊt th©n nhau. Chóng em ngåi cïng bµn, mÆc nh÷ng bé quÇn ¸o gièng nhau vµ mçi buæi ®i häc vÒ chóng em l¹i cïng nhau ®i chung mét con ®­êng, b¹n An th­êng chia tay em tr­íc bëi nhµ b¹n gÇn tr­êng h¬n nhµ em. Song cã mét ®iÒu ®· gióp chóng em th©n nhau h¬n lµ bëi chóng em rÊt ham häc. Sau giê häc ë tr­êng, chóng em l¹i ®Õn nhµ nhau ®Ó «n bµi vµ cïng nhau gi¶i nh÷ng bµi to¸n khã.
B¹n An cña em rÊt xinh, tr¸i ng­îc víi n­íc da b¸nh mËt cña em th× b¹n l¹i cã n­íc da tr¾ng mÞn, lóc nµo còng ph¬n phít hång nh­ ®­îc ®¸nh mét líp phÊn máng. NhÊt lµ vµo nh÷ng ngµy hÌ da cña b¹n l¹i cµng nh­ ®Ñp h¬n. B¹n cßn cã khu«n mÆt trßn bÇu bÜnh tr«ng rÊt ®¸ng yªu, chiÕc mòi nhá nh¾n th¼ng t¾p tr«ng thËt thanh tó, cÆp m«i ®á t­¬i nh­ võa ®­îc thoa son. Nô c­êi cña b¹n còng rÊt t­¬i, mçi khi b¹n c­êi l¹i khoe chiÕc r¨ng khÓnh rÊt duyªn. Ch¬i víi nhau ®· kh¸ l©u, Êy vËy mµ lóc nµo nh×n thÊy b¹n em còng thÊy b¹n thËt xinh thËt ®¸ng yªu. B¹n An cña em cßn cã mét giäng h¸t rÊt hay, b¹n lµ c©y v¨n nghÖ cña tr­êng, mçi khi tr­êng cã v¨n nghÖ b¹n An l¹i tham gia. Trong buæi ca nh¹c giäng h¸t cña An lu«n ®­îc c¸c b¹n trong tr­êng yªu thÝch vµ th­êng tÆng cho b¹n nh÷ng trµng ph¸o tay to nhÊt. 
H¬n thÕ, An cßn lµ mét ng­êi rÊt t×nh c¶m, em nhí cã lÇn bÞ èm em ph¶i nghØ häc mÊy ngµy, An ®Õn mang vë vÒ chÐp bµi hé em sau ®ã b¹n cßn ®Õn gi¶ng l¹i bµi cho em hiÓu. 
Vµ cã lÇn em bÞ ®au ch©n kh«ng tù m×nh ®i häc ®­îc, An còng ®Õn gióp em ®i.
VÒ vÊn ®Ò häc hµnh th× em vµ An mçi ®øa l¹i cã mét së tr­êng riªng. An th× ®am mª c¸c m«n tù nhiªn, cßn em th× thÝch häc V¨n. Vµ mét c©u chuyÖn ®· x¶y ra nh­ thÕ nµy. H«m ®ã cã tiÕt bµi tËp To¸n, Êy vËy mµ tèi h«m tr­íc do m¶i mª xem phim ho¹t h×nh em kh«ng kÞp lµm hÕt bµi tËp, ®Õn líp em rÊt lo l¾ng, lì ®©u c« gi¸o l¹i gäi lªn kiÓm tra vë th× em sÏ bÞ ®iÓm kÐm. ThÕ lµ em ®µnh ®¸nh liÒu m­în vë cña An víi ý ®Þnh chÐp bµi. Em cø t­ëng An sÏ vui vÎ cho em m­în v× chóng em lµ b¹n th©n cña nhau c¬ mµ. Nh­ng thËt bÊt ngê An ®· kh«ng ®ång ý vµ b¹n nãi:
- M×nh kh«ng muèn b¹n trë thµnh ng­êi kh«ng trung thùc.
Lóc ®ã ®ang lo l¾ng vÒ chuyÖn bÞ c« ph¹t nªn em rÊt tù ¸i, sau buæi häc ®ã em kh«ng ®îi b¹n vÒ cïng. Ngay buæi chiÒu h«m ®ã An xuèng nhµ em ch¬i. B¹n vui vÎ gäi em ra vµ sau khi nghe b¹n ph©n tÝch em hiÓu b¹n ®· ®óng. ViÖc m­în vë b¹n ®Ó chÐp bµi lµ sai. Em thÇm c¶m ¬n v× An ®· gióp em hiÓu h¬n vÒ lßng ch©n thùc.
Chóng em l¹i ch¬i th©n víi nhau nh­ x­a. Ngay chiÒu h«m ®ã em vµ Lan rñ nhau ®i ¨n chÌ mãn chÌ mµ em víi b¹n rÊt thÝch.
	HÌ võa råi em ®­îc bè mÑ cho vÒ quª ch¬i, em ®· xin phÐp bè mÑ An cho b¹n vÒ cïng. En vµ An v« cïng sung s­íng khi ®­îc bè mÑ An ®ång ý. ThÕ lµ chóng em l¹i cã nh÷ng ngµy hÌ ë bªn nhau vµ thêi gian d­êng nh­ cµng gióp em vµ Lan hiÓu nhau ¬n, yªu quý nhau h¬n.
*§Ò bµi: Dùa vµo v¨n b¶n Bøc tranh cña em em g¸i t«i, h·y miªu t¶ l¹i h×nh ¶nh ng­êi em g¸i theo trÝ t­ëng t­îng cña em.
*Bµi viÕt
KiÒu ph­¬ng lµ tªn mÑ ®Æt cho c« em g¸i nhá cña t«i. Nh÷ng c¶ nhµ t«i l¹i gäi nã b»ng mét c¸i tªn dÔ mÕn lµ MÌo. Ch¶ lµ nã m¶i mª vÏ tranh l¾m l¾m nªn mÆt mòi lóc nµo còng lem luèc tr«ng ngé nghÜnh nh­ mét chó mÌo con. T«i yªu em KiÒu Ph­¬ng l¾m! Nh÷ng nghÜ l¹i mµ thÊy thËt buån v× cã lÇn t«i ®· c­ xö kh«ng tèt víi Ph­¬ng
MÌo mª héi ho¹ l¾m! Tr­íc ®©y, khi ch­a trë thµnh “ho¹ sÜ”, nã cø say x­a suèt c¶ ngµy víi ®èng nguyªn liÖu cã s½n trong nhµ ®Ó chÕ ra nh÷ng lä bét mµu lµm thuèc vÏ. Hµng ngµy khi ch­a “t¸c nghiÖp:, khu«n mÆt mÆt nã tr«ng tr¾ng trÎo, bÇu bÜnh, víi mét ®«i m¾t ®en lay l¸y thËt dÔ th­¬ng, MÑ t«i nãi, mÌo ®Ñp nhÊt ë c¸i mòi däc dõa. Nªn lóc nµo vui nã l¹i chØ vµo c¸i mòi ra vÎ vui mõng l¾m. Míi m­êi tuæi mµ t«i ®· rÊt bÊt ngê v× tãc nã ®Ñp, ®en l¸nh nh­ mun. M¸i tãc lóc nµo còng ®­îc bÐ bÖn hän gµng thµnh hai bÝm ®u«i sam treo trªn ®«i vai gÇy máng.
Mét h«m ®i häc vÒ t«i lao ngay ra v­ên æi Nh­ngkh×a! MÌo ®ang lµm g× vËy? T«i tiÕn l¹i råi nÊp ë mét gãc c©y. å th× ra con bÐ l¹i ch¬i trß chÕ nh÷ng lä bét mÇu. Tr«ng nã cã vÎ thÝch thó l¾m, hai bÝm tã ®u«i sam sung rung rugn cø ®­a qua ®­a l¹i liªn håi.
ThÕ råi bÝmËt cña MÌo con còng bÞ lé vµo ngµy chó TiÕn Lª - b¹n cña bè ®Õn ch¬i. Nh­ng thùc ra ph¶i kÓ ®Õn bÐ Quúnh, con g¸i cña chó ho¹ sÜ, em míi lµ ng­êi ph¸t hiÖn ra nh÷ng bøc vÏ cña MÌo con chó Lª ng¹c nhiªn v« cïng tr­íc "bé s­u tËp" cña KiÒu Ph­¬ng vµ råi chó kh¼ng ®Þnh: "Con bÐ sÏ lµ mét nh©n tµi".
Tõ h«m ®ã, c¶ gia ®×nh ®Ò chó träng tíi Mìo con lµm t«i cã c¶m gi¸c nh­ mét ng­êi thõa. Hµng ngµy cø nh×n thÊy nã mÆc bé v¸y míi nµo lµ t«i l¹i t×m nh÷ng lêi tèt ®Ñp mµ khen ngîi nh­ng mÊy h«m võa råi dï tr«ng nã lung linh l¾m, t«i còng ch¼ng thÌm quë ®Õn. T«i b¾t ®Çu thÊy ganh tÞ víi ®«i bµn tay cã nh÷ng ngãn bóp m¨ng thon dµi cña KiÒu Ph­¬ng. vµ nãi tãm l¹i t«i thÊy ch¸n mäi ng­êi.
Nh­ng mäi chuyÖn ®· thay ®æi tõ h«m c¶ nhµ t«i cïng mÌo ®i nhËn gi¶i v× Mìo ®¹t gi¶i nhÊt trong cuéc thi héi ho¹ mï. T«i s÷ng sê tr­íc bøc tranh cßn Mìo cø hÝch hÝch c¸i mòi däc dõa vµo m¸ t«i mµ tù hµo l¾m. Lóc Êy t«i chît nh×n qua ®«i m¾t cña KiÒu Ph­êng. H×nh nh­ t«i võa nhËn ra trong ¸nh m¾t Êy mét niÒm th­¬ng yªu s©u s¾c l¾m.
MÌo con ¬i! Tha lçi cho anh nhÐ! Anh ®· tr¸ch lÇm em. Tõ nay anh høa sÏ lµ mét ng­êi anh tèt. Vµ råi trªn con ®­êng häc tËp, anh em m×nh sÏ l¹i tiÕp tôc thi ®ua.
*§Ò bµi: MÑ lµ ng­êi gÇn gòi vµ th©n thiÕt víi em. H·y t¶ vµ kÓ l¹i mét vµi kû niÖm vÒ mÑ. 
Con dï lín vÉn lµ con cña mÑ
§i suèt cuéc ®êi, lßng mÑ vÉn theo con
Hai c©u th¬ ®óng lµ mét ch©n lý ch¼ng bao giê thay ®æi c¶. Ng­êi con trong m¾t mÑ lu«n nhá bÐ th©n th­¬ng vµ non nít tr­íc cuéc ®êi. Cßn con, ngay tõ ngµy cÊt tiÕng nãi ®Çu tiªn, con ®· lÝu l« gäi "mÑ" gäi "bµ". Kû niÖm vÒ mÑ sÏ cßn m·i trong em vµ trong mçi chóng ta ch¼ng bao giê phai nh¹t. 
MÑ em xinh l¾m. Mét ng­êi phô n÷ ®· b­íc qua tuæi ba m­¬i l¨m mµ dáng ng­êi thon th¶. MÑ em hiÓu vÒ nghÖ thuËt nªn nh÷ng bộ ®å mÑ mÆc lu«n to¸t lªn mét vÎ ®Ñp riªng Êy ®Çy c¸ tÝnh. MÑ ®Ñp mµ ch¼ng bao giê lÉn víi ai.
Da mÑ tr¾ng vµ rÊt mÞn mµng. Dï ®· lín nh­ng c¸i thãi quen ®­îc vuèt lªn m¸ mÑ nh÷ng lóc mÑ ngåi bªn vÉn t¹o ra sù thÝch thó v« cïng. MÆt mÑ ®Ñp vµ phóc hËu. §«i gß m¸ dï ®· b¾t ®Çu cã dÊu hiÖu nh« cao, nh­ng chiÕc mòi däc dõa vµ ®«i m¾t ®en vÉn khiÕn mÑ cuèn hót l¾m. MÑ ch¼ng bao giê c­êi to c¶ nh­ng mçi lÇn em gÆp ®iÒu g× buån phiÒn trªn líp, vÒ nhµ chØ nh×n thÊy nô c­êi mØm cña hµm r¨ng tr¾ng ®Òu nh­ chia cña mÑ lµ mäi bùc béi tan ®i hÕt c¶.
Dï viÖc nhµ bén rén mÑ vÉn lo l¾ng cho bè con em rÊt chu ®¸o. NhÊt lµ nh÷ng bõa c¬m mÑ nÊu, ch¼ng bao giê em vµ bè thÊy cã ®iÒu g× ph¶i phµn nµn. MÑ bËn thÕ mµ kh«ng hiÓu sao vÉn rÊt n¨ng ®éng trong c«ng viÖc cña c¬ quan. N¨m nµo mÑ còng mang vÒ giÊy khen vµ phÇn th­ëng. MÑ thËt tµi t×nh.
Cßn kû niÖm vÒ mÑ ­? Nã nh­ mét c¸i kho ®Çy ¾p kh«ng biÕt tù bao giê. H«m Êy mÑ ®Ìo em ®Õn cæng nh­ng em võa sî võa nòng nÞu nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu vµo tr­êng. Nh­ng råi em nhanh chãng bÞ thuyÕt phôc b»ng nh÷ng lêi nãi ngät ngµo, b»ng nô c­êi vµ ¸nh m¾t cña mÑ. Em cÇm tay c« b­íc vµo buæi häc ®Çu tiªn.
L¹i nhí mét lÇn kh¸c em ®¸ bãng lµm vì mét c¸i lä hoa. Tuy c¸i lä kh«ng ®¾n gi¸ nh­ng ®ã lµ kû niÖm vÒ mét ng­êi b¹n cò cña mÑ ®· mÊt c¸ch ®ã vµi n¨m. MÑ kh«ng hÒ m¾ng nh­ng chØ nh×n sù tiÕc nuèi xãt th­¬ng vµ t©m tr¹ng cña mÑ lóc Êy mµ em thÊy thÊm thÝa vµ ©n hËn v« cïng.
N¨m th¸ng tr«i ®i, em ®· lín song ch­a hÒ dêi xa mÑ. Quª h­¬ng vÉn ngµy mét më réng h¬n bªn mÑ mçi ngµy. MÑ ¬i! Con sÏ chuÈn bÞ v÷ng vµng ®Ó khi xa mÑ con sÏ bay cao, bay xa b»ng chÝnh ®«i chÝnh m¬ ­íc mµ mÑ ®· ch¾p cho tuæi th¬ con.