Giáo án Văn tự chọn 6 - Tiết 1 đến tiết 6

Ngµy 28/9/2010
V¨n tù sù
TiÕt 1: LËp dµn ý cho v¨n tù sù.
A/ Môc tiªu bµi häc.
Gióp HS nhËn thøc ®­îc vÒ thÓ lo¹i v¨n tù sù. N©ng cao kiÕn thøc vÒ thÓ lo¹i v¨n tù sù.
Qua tiÕt häc gióp HS biÕt c¸ch lËp dµn ý chi tiÕt.
RÌn kü n¨ng lËp dµn bµi cho mét bµi v¨n.
B/ ChuÈn bÞ.
GV: So¹n gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o.
Mét dµn ý chi tiÕt.
 HS: ®äc bµi, häc bµi theo c©u hái SGK trªn líp.
C/ TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc.
1. æn ®Þnh tæ chøc: KiÓm tra sü sè líp.
2. KiÓm tra bµi cò: S¸ch, vë.
3. Bµi míi:
GV: C¸c em ®· ®­îc biÕt: Tù sù lµ (tøc lµ kÓ chuyÖn) lµ ph­¬ng thøc tr×nh bµymét chuçi c¸c sù viÖc, sù viÖc nµy dÉn ®Õn sù viÖc kia, cuèi cïng dÉn ®Õn mét kÕt thóc, thÓ hiÖn mét ý nghÜa.
Tù sù gióp ng­êi kÓ, gi¶i thÝch sù viÖc, t×m hiÓu con ng­êi, nªu vÊn ®Ò vµ bµy tá th¸i ®é khen chª.
§Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã chóng ta tr­íc hÕt ph¶i lËp ®­îc dµn ý.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV: bµi v¨n tù sù cã mÊy phÇn? ®ã lµ nh÷ng phÇn nµo?
HS: Cã 3 phÇn.
+ PhÇn më bµi.
+ PhÇn th©n bµi.
+ PhÇn kÕt bµi.
GV: Më bµi nãi g×? Th©n bµi nãi g×? KÕt bµi nãi g×?
HS: Tr¶ lêi theo suy nghÜ.
GV: §Ó lËp ®­îc dµn ý c¸c em h·y t×m hiÓu ®Ò, VËy theo em ®Ò yªu cÇu g×?
HS: KÓ mét c©u chuyÖn mµ em thÝch b»ng chÝnh lêi v¨n cña em.
GV: Em h·y x¸c ®Þnh néi dung cô thÓ trong ®Ò lµ g×?
HS: TruyÖn kÓ " Con Rång, ch¸u Tiªn"
- Nh©n vËt: L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬.
- Sù viÖc: Gi¶i thÝch nguån gèc cña ng­êi ViÖt Nam.
- DiÔn biÕn: 
+ LLQ thuéc nßi rång, con trai thÇn Long N÷...
+ ¢u C¬ con ThÇn N«ng xinh ®Ñp ....
+ LLQ vµ ¢u C¬ gÆp nhau, lÊy nhau....
+ ¢u C¬ sinh ra bäc tr¨m trøng...
+ LLQ vµ AC chia con lªn rõng xuèng biÓn...
+ Con tr­ëng theo AC lªn lµm vua....gi¶i thÝch nguån gèc cña ng­êi ViÖt nam. 
I/ Bè côc cña bµi v¨n tù sù
+ Më bµi Giíi thiÖu chung vÒ nh©n vËt vµ sù viÖc
+ Th©n bµi: KÓ diÔn biÕn cña sù viÖc.
+ KÕt bµi: KÓ kÕt côc cña sù viÖc.
I/ LËp dµn ý.
§Ò bµi: Em h·y kÓ mét c©u chuyÖn mÇ em thÝch b»ng lêi v¨n cña em?
- T×m hiÓu ®Ò:
- LËp ý:
- Nh©n vËt:
- Sù viÖc:
- DiÔn biÕn:
- KÕt qu¶:
- ý nghÜa cña truyÖn.
Dµn ý chi tiÕt:
1. Më bµi:
Trong kho tµng truyÖn truyÒn thuÕt, cæ tÝch ViÖt Nam ta cã rÊt nhiÒu c©u chuyÖn ly kú, hÊp dÉn.Trong ®ã cã mét c©u chuyÖn gi¶i thÝch nh»m suy t«n nguån gèc cña ng­êi ViÖt Nam ta. §ã chÝnh lµ c©u chuyÖn "Con Rång, ch¸u Tiªn" - mét c©u chuyÖn mµ em thÝch nhÊt.
2. Th©n bµi:
- Giíi thiÖu vÒ L¹c Long Qu©n: con trai thÇn Long N÷, thÇn m×nh rång, sèng d­íi n­íc,cã søc khoÎ vµ nhiÒu phÐp l¹...
- Giíi thiÖu vÒ ¢u C¬: con cña ThÇn N«ng, xinh ®Ñp tuyÖt trÇn....
- L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ gÆp nhau, yªu nhau råi kÕt thµnh vî chång....
- ¢u C¬ sinh ra bäc tr¨m trøng, në tr¨m con trai....
- LLQ vÒ thuû cung, AC ë l¹i nu«i con mét m×nh...
- LLQ vµ AC chia con, kÎ xuèng biÓn, ng­êi lªn rõng...
- Con tr­ëng cña AC lªn lµm vua....gi¶i thÝch nguån gèc cña ng­êi ViÖt Nam.
3. KÕt bµi.
C©u chuyÖn trªn lµm em thËt c¶m ®éng. C©u chuyÖn gióp em hiÓu biÕt râ h¬n vÒ nguèn gèc cña ng­êi d©n ViÖt Nam chóng ta - gißng gièng Tiªn, Rång
4. cñng cè, dÆn dß.
GV: §Ó lËp ®­îc dµn ý cho mét ®Ò v¨n tù sù th× lµm thÕ nµo?
VÒ nhµ em h·y kÓ mét c©u chuyÖn kh¸c mµ em thÝch nhÊt?
Chñ ®Ò 1: V¨n tù sù
TiÕt 2: Ng«i kÓ vµ lêi kÓ trong v¨n tù sù
A/ Môc tiªu bµi häc.
Gióp HS hiÓu ng«i kÓ vµ lêi kÓ trong v¨n tù sù lµ rÊt quan träng.V× thÕ trªn c¬ së ®· häc lý thuyÕt Gv nh»m gióp HS n©ng cao nhËn thøc vÒ ng«i kÓ.
BiÕt vËn dung ng«i kÓ, lêi kÓ vµo lµm v¨n mét c¸ch linh hoat.
RÌn kü n¨ng viÕt v¨n cho HS.
B/ ChuÈn bÞ.
GV: So¹n gi¸o ¸n chi tiÕt, tµi liÖu tham kh¶o.
HS: Häc bµi vµ lµm bµi.
C/ TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc.
1. æn ®Þnh tæ chøc: KiÓm tra sü sè 
2. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV: Ng«i kÓ lµ g×?
HS: Lµ vÞ trÝ giao tiÕp mµ ng­êi kÓ sö dông ®Ó kÓ chuyÖn.
GV: Cã mÊy ng«i kÓ? KÓ tªn gäi ng«i kÓ?
HS: cã 2 ng«i kÓ: ng«i kÓ thø nhÊt vµ ng«i kÓ thø 3.
Gv: Nªu t¸c dung cña hai ng«i kÓ trªn?
HS: Dùa vµo SGK tr¶ lêi. 
GV: TruyÒn truyÕt "Con Rång, ch¸u Tiªn" ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy?
HS: KÓ theo ng«i thø ba.
GV: Em h·y cho biÕt ®o¹n v¨n trªn ®­îc viÕt theo ng«i kÓ thø mÊy?
HS: §äan v¨n ®­îc viÕt theo ng«i kÓ thø nhÊt.
GV: C¨n cø vµo ®©u mµ em biÕt ®­îc ®iÒu ®ã?
HS: Ng­êi kÓ ®· tù x­ng lµ "t«i".
GV: Theo em "t«i" ë ®©y lµ t¸c gi¶ T« Hoµi hay lµ DÕ MÌn?
HS: DÕ MÌn.
GV: Ng«i kÓ cã thÓ thay ®æi ®­îc, vËy em h·y thay ®æi ng«i kÓ trong ®o¹n v¨n trªn b»ng ng«i kÓ trø ba?
HS: " Bëi DÕ MÌn ¨n uèng ®iÒu ®é vµ lµm viÖc cã chõng mùc nªn anh ta chãng lín l¾m. Ch¼ng bao l©u, MÌn ®· thµnh mét chµng dÕ thanh niªn c­êng tr¸ng. §«i cµng mÉm bãng...MÌn co c¼ng lªn... §«i c¸nh DÕ MÌn... Mçi khi MÌn vç c¸nh... tiÕng phµnh ph¹ch gißn gi·."
GV: Em h·y thay ®æi ng«i kÓ trong ®o¹n v¨n trªn?
HS: Thay tõ "Thanh, chµng" trong ®o¹n v¨n b»ng tõ "t«i".
GV: Theo em lêi kÓ trong v¨n tù sù bao gåm nh÷ng lêi v¨n nµo?
HS: Lêi v¨n giíi thiÖu nh©n vËt vµ lêi v¨n kÓ sù viÖc.
GV gi¶ng: V¨n tù sù chñ yÕu lµ v¨n kÓ ng­êi vµ viÖc.
GV: VËy theo em khi kÓ ng­êi lêi v¨n nh­ thÕ nµo?VÝ dô minh ho¹?
HS: Ph¶i giíi thiÖu tªn, hä, lai lÞch, quan hÖ, tÝnh t×nh, tµi n¨ng, ý nghÜa cña nh©n vËt.
VÝ dô: S¬n Tinh: ë nói T¶n Viªn, cã nhiÒu phÐp l¹.
GV: Khi kÓ viÖc th× lêi v¨n nh­ thÕ nµo?
HS: tr¶ lêi theo suy nghÜ.
VÝ dô: Thuû Tinh: "h« m­a, gäi giã lµm thµnh gi«ng b·o rung chuyÓn c¶ ®Êt trêi, d©ng n­íc s«ng lªn cuån cuén ®¸nh S¬n Tinh. N­íc ngËp ruéng ®ång, n­íc ngËp nhµ cöa, n­íc d©ng lªn l­ng ®åi, s­ên nói, thµnh Phong Ch©u nh­ næi lÒnh bÒnh trªn mét biÓn n­íc."
GV: Em h·y dïng lêi v¨n cña m×nh ®Ó kÓ vÒ mét ng­êi b¹n cña em?
HS:Hä tªn, lai lÞch... 
H×nh d¸ng...
TÝnh t×nh...
Tµi n¨ng...
Nh÷ng viÖc lµm cña b¹n...
KÕt qu¶ cña viÖc lµm mang l¹i...
Sù thay ®æi cña hµnh ®éng Êy.
GV: NhËn xÐt.
I/ Ng«i kÓ trong v¨n tù sù
- Ng«i kÓ thø nhÊt: Tù x­ng lµ t«i, ng­êi kÓ cã thÓ kÓ trùc tiÕp ra nh÷ng g× m×nh nghe, m×nh thÊy, m×nh tr¶i qua, cã thÓ trùc tiÕp nãi ra c¶m t­ëng, ý nghÜ cña m×nh.
- Ng«i kÓ thø ba: Ng­êi tù kÓ dÊu m×nh ®i, ng­êi kÓ cã thÓ linh ho¹t, tù do diÔn ra nh÷ng g× víi nh©n vËt.
* VÝ dô minh ho¹
- TruyÒn truyÕt "con Rång, ch¸u Tiªn": §­îc kÓ theo ng«i thø ba.
- " Bëi t«i ¨n uèng ®iÒu ®é vµ lµm viÖc cã chõng mùc nªn t«i chãng lín l¾m. Ch¼ng bao l©u, t«i ®· trë thµnh mét chµng dÕ thanh niªn c­êng tr¸ng. §«i cµng t«i mÉm bãng. Nh÷ng c¸i vuèt ë ch©n, ë khoeo cø cøng dÇn vµ nhän ho¾t. ThØnh tho¶ng, muèn thö sù lîi h¹i cña nh÷ng chiÕc vuèt, t«i co c¼ng lªn, ®¹p phanh ph¸ch vµ c¸c ngän cá.Nh÷ng ngän cá g·y r¹p, y nh­ cã nh¸t dao võa lia qua. §«i c¸nh t«i, tr­íc kia ng¾n hñn ho¼n, b©y giê thµnh c¸i ¸o dµi kÝn xuèng tËn chÊm ®u«i. Mçi khi t«i vò lªn, ®· nghe tiÕng phµnh ph¹ch gißn gi·."
 ( T« Hoµi, DÕ MÌn phiªu l­u kÝ)
Ò§o¹n v¨n trªn ®­îc kÓ theo ng«i kÓ thø nhÊt.
C¨n cø vµo tõ "t«i"- ®¹i tõ x­ng h«.
- Cho ®o¹n v¨n: "Mét c¸i bãng lÑ lµng tõ trong vôt ra, r¬i xuèng mÆt bµn.Thanh ®Þnh thÇn nh×n râ: con mÌo giµ cña bµ chµng, con mÌo giµ vÉn ch¬i ®ïa vêi chµng ngµy tr­íc. Con vËt nÐp ch©n vµo m×nh khÏ phe phÈy c¸i ®u«i, råi hai m¾t ngäc th¹ch xanh gi­¬ng lªn nh×n ng­êi. Thanh mØm c­êi l¹i gÇn vuèt ve con mÌo.
(Th¹ch Lam, D­íi bãng hoµng lan)
Ò"Mét c¸i bãng lÑ lµng, r¬i xuèng mÆt bµn. T«i ®Þnh thÇn nh×n râ: con mÌo giµ cña bµ t«i, con mÌo giµ vÉn ch¬i ®ïa víi t«i ngµy tr­íc.Con vËt nÐp ch©n vµo m×nh khÏ phe phÈy c¸i ®u«i, råi hai m¾t ngäc th¹ch xanh gi­¬ng lªn nh×n ng­êi. T«i mØm c­êi l¹i gÇn vuèt ve con mÌo."
II/ Lêi kÓ trong v¨n tù sù
- Lêi v¨n giíi thiÖu nh©n vËt: giíi thiÖu tªn, hä, lai lÞch, tinh t×nh, tµi n¨ng,h×nh d¹ng, quan hÖ, ý nghÜa cña nh©n vËt.
- Khi kÓ viÖc th× kÓ c¸c hµnh ®éng, viÖc lµm, kÕt qu¶ vµ sù thay ®æi do c¸c hµnh ®éng Êy ®em l¹i.
4. Cñng cè vµ dÆn dß.
Chñ ®Ò 1: V¨n tù sù
TiÕt 3: X©y dùng nh©n v©t t×nh tiÕt trong v¨n tù sù.
A/ Môc tiªu bµi häc.
Trªn c¬ së HS ®· biÕt thÕ nµo lµ sù viªc, nh©n v©t trong v¨n tù sù, GV gióp HS hiÓu ®Æc ®iÓm vµ c¸ch thÓ hiÖn sù viÖc vµ nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù. Hai lo¹i nh©n vËt chñ yÕu: Nh©n vËt chÝnh vµ nh©n vËt phô.
RÌn kü n¨ng viÕt v¨n tù sù.
B/ ChuÈn bÞ 
- GV: So¹n bµi, tµi liÖu tham kh¶o.
- HS: Häc bµi vµ lµm bµi.
C/ TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc.
1. æn ®Þnh tæ chøc: KiÓm tra sü sè.
2. KiÓm tra bµi cò: ? theo em trong v¨n tù sù cã mÊy ng«i kÓ?®ã lµ nh÷ng ng«i kÓ nµo?
3. Bµi míi:
Trong t¸c phÈm tù sù bao giê còng ph¶i cã viÖc, cã ng­êi.§ã lµ sù viÖc vµ nh©n vËt - hai ®Æc ®iÓm cèt lâi cña t¸c phÈm tù sù. Nh­ng vai trß, tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña nh©n vËt vµ sù viÖc trong t¸c phÈm tù sù nh­ thÕ nµo? Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn ra? Lµm thÕ nµo ®Ó x©y dùng nã cho hay, cho sopãng ®äng trong bµi viÕt cña m×nh, chóng ta cïng t×m hiÓu bµi h«m nay.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
GV: Em h·y cho biÕt trong t¸c phÈm tù sù cã mÊy sù viÖc? H·y chØ râ?
HS: Tù tr×nh bµy.
GV: em h·y chØ râ c¸c sù viÖc ®ã trong v¨n b¶n S¬n Tinh, Thuû Tinh?
HS: + Sù viÖc khëi ®Çu: Vua Hïng kÐn rÓ.
+ Sù viÖc ph¸t triÓn: Hai thÇn ®Õn cÇu h«n
Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn kÐn rÓ.
S¬n Tinh ®Õn tr­íc, ®­îc vî
+ Sù viÖc cao trµo: Thuû Tinh thua cuéc, ghen tu«ng, dang n­íc ®¸nh S¬n Tinh.
Hai thÇn ®¸nh nhau hµng th¸ng trêi, cuèi cïng Thuû Tinh thua , rót vÒ.
+ Sù viÖc kÕt thóc: H»ng n¨m Thuû Tinh l¹i d©ng n­íc ®¸nh S¬n Tinh, nh­ng ®Òu thua.
Gv: Sù viÖc trong t¸c phÈm tù sù cã mÊy yÕu tè?
HS: Cã 6 yÕu tè.
GV: Em h·y chØ râ 6 yÕu tè trong truyÖn S¬n Tinh, Thuû Tinh?
HS: + Hïng V­¬ng, S¬n Tinh, Thuû Tinh.
+ ë Phong ch©u, ®Êt cña vua Hïng.
+ Thêi gian x¶y ra: Thêi vua Hïng.
+ Nguyªn nh©n: Nh÷ng trËn ®¸nh nhau dai d¼ng cña hai thÇn h»ng n¨m.
+ KÕt qu¶: Thuû Tinh thua nh­ng kh«ng cam chÞu. H»ng n¨m cuéc chiÕn gi÷a hai thÇn vÉn x¶y ra.
GV: Nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù lµ ai?
HS: tr¶ lêi theo suy nghÜ.
GV: Theo em cã mÊy kiÓu nh©n vËt? §ã lµ kiÓu nh©n vËt nµo?
HS: Hai kiÓu nh©n vËt: Nh©n vËt chÝnh vµ nh©n vËt phô.
GV: Nh©n vËt trong v¨n tù sù ®­îc kÓ ntn?
HS: §­îc gäi tªn, ®Æt tªn, giíi thiÖu lai lÞch, tÝnh t×nh, tµi n¨ng.
GV: Em h·y lÊy VD ®Ó minh ho¹ cho nh÷ng vÊn ®Ò trªn?
HS: lÊy VD.
1. Sù viÖc trong t¸c phÈm tù sù
* 4 sù viÖc:
+ Sù viÖc khëi ®Çu.
+ Sù viÖc ph¸t triÓn.
+ Sù viÖc cao trµo.
+ Sù viÖc kÕt thóc.
* YÕu tè trong v¨n tù sù:
+ Ai lµm(nh©n vËt).
+ X¶y ra ë ®©u?(kh«ng gian, ®Þa ®iÓm)
+ X¶y ra lóc nµo?(thêi gian)
+ V× sao l¹i x¶y ra?(nguyªn nh©n)
+ X¶y ra nh­ thÕ nµo?(diÔn biÕn, qu¸ tr×nh).
+ KÕt qu¶ ra sao?
2. Nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù.
- Lµ kÎ võa thùc hiÖn c¸c sù viÖc võa lµ kÓ ®­îc nãi tíi, ®­îc biÓu d­¬ng hay bÞ lªn ¸n.
- Cã hai kiÓu nh©n vËt:
+ Nh© ... nh­ mét danh tõ.
GV: Theo em CDT cã cÊu tróc ntn?
HS: PhÇn phô tr­íc, phÇn trung t©m vµ phÇn phô sau.
GV: Em h·y viÕt cÊu t¹o cña CDT b»ng m« h×nh?
HS: 
PhÇn tr­íc
PhÇn trung t©m
PhÇn sau
t 1
t2
T1
T2
s1
s2
GV: Dßng nµo d­íi ®©y nªu ®óng m« h×nh cÊu tróc cña côm danh tõ?
A. CDT lµ tæ hîp tõ cß m« h×nh cÊu tróc phøc t¹p h¬n DT.
B. CDT lµ tæ hîp DT cã m« h×nh cÊu tróc gåm 2 phÇn: PhÇn tr­íc vµ phÇn trung t©m.
C. CDT lµ lo¹i tæ hîp DT cã m« h×nh cÊu tróc gåm 2 phÇn: PhÇn trung t©m vµ phÇn sau.
D. CDT lµ lo¹i tæ hîp DT cã m« h×nh cÊu tróc gåm 3 phÇn: PhÇn tr­íc, phÇn trung t©m vµ phÇn sau.
GV: Trong c¸c CDT sau, côm nµo cã ®ñ cÊu tróc 3 phÇn?
A. Mét l­ìi bóa.
B. Chµng trai kh«i ng« tuÊn tó Êy.
C. TÊt c¶ c¸c b¹n HS líp 6.
D. ChiÕc thuyÒn c¾m cê ®u«i nheo.
GV: Trong c¸c CDT sau côm nµo chØ cã mét thµnh tè trong phÇn trung t©m?
A. Mét chµng trai kh«i ng« tuÊn tó.
B. Tóp lÒu.
C. Nh÷ng em HS.
D. ChiÕc thuyÒn c¾m cê ®u«i nheo.
GV: H·y cho nh÷ng CDT sau vµo m« h×nh cÊu t¹o cña CDT?
- lµng Êy
- ba thóng g¹o nÕp
- ba con tr©u ®ùc
- ba con tr©u Êy
- chÝn con 
- n¨m sau 
- c¶ lµng
HS:
PhÇn tr­íc
PhÇn trung t©m
PhÇn sau
t1
t2
ba
c¶
ba
ba
chÝn
T1
T2
Lµng
thóng
g¹o
lµng
con
tr©u
con
tr©u
con
n¨m
s1
s2
Êy
nÕp
®ùc
Êy
sau
GV: NhËn xÐt c¸ch lµm cña HS.
1. Côm danh tõ lµ g×?
- KN:
- §Æc ®iÓm: 
+Ng÷ nghÜa:
 +Ng÷ ph¸p:
2. CÊu t¹o cña côm danh tõ.
3. Bµi tËp.
a. Bµi tËp 1
Khoanh vµo c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt?
- §¸p ¸n: D
b. Bµi tËp 2
- §¸p ¸n: C
c. Bµi tËp 3
- §¸p ¸n: B
d. Bµi tËp 4
4. Cñng cè, dÆn dß.
GV: - vÒ nhµ lµm bµi tËp cßn l¹i
Chñ ®Ò 2: Tõ lo¹i
TiÕt 3: §éng tõ.
A/ Môc tiªu cÇn ®¹t
Gióp HS cñng cè vµ n©ng cao kiÕn thøc vÒ ®éng tõ.
BiÕt ph¸t hiÖn vµ vËn dông ®éng tõ vµo bµi lµm v¨n cña m×nh.
BiÕt c¸ch sö dông ®éng tõ.
B/ ChuÈn bÞ cña GV- HS.
- GV: So¹n gi¸o ¸n vµ tµi liÖu tham kh¶o
- HS: Häc bµi vµ so¹n bµi.
C/ TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. æn ®Þnh tæ chøc: KiÓm tra sü sè.
2. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ cum danh tõ? Cho VD?
?CDT cã cÊu t¹o nh­ thÕ nµo? LÊy mét côm danh tõ vµ sau ®ã ®iÒn vµo m« h×nh cÊu t¹o?
3. Bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV: §éng tõ lµ g×?
HS: Lµ nh÷ng tõ chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i cña sù vËt.
GV: H·y t×m §T trong c©u sau?
" Trong trêi ®Êt, kh«ng g× quý b»ng h¹t g¹o.[...] H·y lÊy g¹o lµm b¸nh mµ lÔ Tiªn v­¬ng.
HS: LÊy, lµm, lÔ.
GV: Gi÷a DT vµ §T cã sù kh¸c biÖt nh­ thÕ nµo?
HS: - DT: + Kh«ng kÕt hîp víi ®·, sÏ. ®ang, còng, vÉn, chí, ®õng...
+ Th­êng lµm chñ ng÷ trong c©u.
+ Khi lµm VN ph¶i cã tõ lµ ®øng tr­íc.
- §T: + Cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi ®·, sÏ, ®ang, còng, vÉn, h·y, chí, ®õng...
+Th­êng lµm VN trong c©u.
+ Khi lµm chñ ng÷, mÊt kh¶ n¨ng kÕt hîp víi ®·, sÏ, ®ang, còng, vÉn, h·y, chí, ®õng...
GV: Em h·y lÉy VD mµ §T kÕt hîp víi tõ h·y, vÉn, sÏ, ®ang?
HS: H·y häc, vÉn lµm, sÏ ®i, ®ang ®Õn.
GV: LÊy §T th­êng lµm VN trong c©u?
HS: T«i häc.
GV: LÊy VD vÒ §T lµm CN?
HS: Häc tËp lµ nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu cña HS.
 §T
GV: §T cã nh÷ng lo¹i nµo?
HS: §T cã 2 lo¹i: 
- §T t×nh th¸i( th­êng ®ßi hái c¸c §T kh¸c ®i kÌm).
- §T chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i(Kh«ng ®ßi hái c¸c §T kh¸c ®i kÌm). Bao gåm 2 lo¹i nhá:
+ §T chØ hµnh ®éng( tr¶ lêi c©u hái Lµm g×?)
+ §T chØ tr¹ng th¸i( tr¶ lêi c©u hái Lµm sao?, ThÕ nµo?)
GV: Dßng nµo sau ®©y kh«ng phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña §T?
A. Th­êng lµm VN trong c©u.
B. Cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi ®·, sÏ, ®ang, còng, vÉn, chí
C. Khi lµm CN mÊt kh¶ n¨ng kÕt hîp víi ®·, sÏ, ®ang, còng, vÉn, chí
D. Th­êng lµm thµnh phÇn phô trong c©u
GV: §T lµ nh÷ng tõ kh«ng tr¶ lêi cho c©u hái nµo sau ®©y?
A. C¸i g×?
B. Lµm g×?
C. ThÕ nµo?
D. Lµm sao?
GV: Tõ ng÷ nµo cã thÓ ®iÒn vµo chç trèng thÝch hîp cho c©u v¨n " Bµ cho lµ hæ ... ¨n thÞt m×nh, run sî kh«ng... nhóc nhÝch"?
A. ®Þnh
B. ®õng
C. d¸m
D. s¾p
 HS: " Bµ cho lµ hæ ®Þnh ¨n thÞt m×nh, run sî kh«ng d¸m nhóc nhÝch"?
GV: X¸c ®Þnh vµ ph©n lo¹i c¸c §T trong c¸c c©u sau:
a. Anh d¸m lµm kh«ng?
b. Nã toan vÒ quª.
c. Nam §Þnh ®i Hµ Néi
d. B¾c muèn viÕt th­.
e. §«ng ph¶i thi l¹i.
g. S¬n cÇn häc ngo¹i ng÷.
h. Hµ nªn ®äc s¸ch.
i. Giang ®õng khãc
HS: + §T t×nh th¸i: d¸m, ®Þnh, muèn, ph¶i, cÇn, nªn, ®õng.
+ §T hµnh ®éng: lµm, vÒ, ®i, viªt, thi, häc, ®äc, khãc
1. §Æc ®iÓm cña ®éng tõ
- VD:
- Sù kh¸c biÖt gi÷a DT vµ §T:
2. C¸c lo¹i §T:
+ §t t×nh th¸i.
+ §T chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i
3. LuyÖn tËp.
a. Bµi tËp 1.
Khoanh vµo c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt?
- §¸p ¸n: D
b. Bµi tËp 2.
- §¸p ¸n: A
c. Bµi tËp 3
- §¸p ¸n: A,C
d. Bµi tËp 4
4. Cñng cè, dÆn dß
Chñ ®Ò 2: Tõ lo¹i
TiÕt 4: Côm ®éng tõ.
A/ Môc tiªu cÇn ®¹t.
- Gióp HS n¾m v÷ng kh¸i niÖm vµ cÊu t¹o cña C§T.
- N©ng cao kiÕn thøc vÒ C§T.
- RÌn kü n¨ng nhËn biÕt vµ vËn dông C§T khi nãi, viÕt.
B/ ChuÈn bÞ cña GV - HS.
- GV: So¹n bµi, tµi liÖu tham kh¶o.
- HS: Häc bµi, lµm bµi.
C/ TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc.
1. æn ®Þnh tæ chøc: KiÓm tra sü sè.
2. KiÓm tra bµi cò: ? H·y x¸c ®Þnh vµ ph©n lo¹i ®éng tõ trong c©u sau?
a. Anh d¸m lµm kh«ng?
b. Nam §Þnh ®i Hµ Néi
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV: ThÕ nµo lµ C§T? LÊy VD?
HS: Nh¾c l¹i KN
- VD: Viªn quan Êy ®· ®i nhiÒu n¬i
GV: Nªu vÒ mÆt ng÷ nghÜa cña C§T?
HS: C§T cã ü nghÜa ®Çy ®ñ vµ cã cÊu t¹o phøc t¹p h¬n §T.
GV: Nªu vÒ mÆt ng÷ ph¸p?
HS: Ho¹t ®éng trong c©u nh­ mét §T
GV: Em h·y nªu cÊu t¹o cña C§T?
HS: Cã 3 phÇn PhÇn tr­íc
 PhÇn trung t©m
 PhÇn sau
GV: Phô ng÷ tr­íc bæ sung cho §T c¸c ý nghÜa g×?
HS: Bæ sung Quan hÖ thêi gian
 Sù tiÕp diÔn t­¬ng tù
 Sù khuyÕn khÝch hoÆc ng¨n c¶n hµnh ®éng.
 Sù kh¼ng ®Þnh hoÆc phñ ®Þnh hµnh ®éng. 
GV: Phô ng÷ sau bæ sung cho §T nh÷ng g×?
HS: Bæ sung §èi t­îng
 H­íng
 §Þa ®iÓm
 Thêi gian
 Môc ®Ých
 Nguyªn nh©n
 Ph­¬ng tiÖn vµ c¸ch thøc hµnh ®éng...
GV: NhËn ®Þnh nµo sau ®©y kh«ng ®óng vÒ C§T?
A. HoatÞ ®éng trong c©u nh­ mét ®éng tõ.
B. Ho¹t ®éng trong c©u kh«ng nh­ mét ®éng tõ.
C. Do mét ®éng tõ vµ mét sè tµ ng÷ phô thuéc nã t¹o thµnh.
D. Cã ý nghÜa ®Çy ®ñ h¬n vµ cÊu tróc phøc t¹p h¬n ®éng tõ
GV: Dßng nµo sau ®©y kh«ng cã C§T?
A. Viªn quan Êy ®· ®i nhiÒu n¬i.
B. Th»ng bÐ cßn ®ang ®ïa nghÞch ë sau nhµ.
C. Ng­êi cha cßn ®ang ch­a biÕt tr¶ lêi ra sao.
D. Ngµy h«m Êy, nã buån.
GV: Trong C§T, c¸c phô ng÷ ë phÇn phô tr­íc kh«ng cã t¸c dông bæ sung cho §T c¸c ý nghÜa nµo?
A. Quan hÖ thêi gian.
B. Sù tiÕp diÔn t­¬ng tù.
C. Sù kh¼ng ®Þnh hoÆc phñ ®Þnh hµnh ®éng.
D. ChØ c¸ch thøc hµnh ®éng.
GV: Cho C§T: ®ang ®i nhiÒu n¬i, em h·y cho biÕt phÇn phô tr­íc trong C§T bæ sung ý nghÜa cô thÓ nµo hco §T?
A. Sù kh¼ng ®Þnh hoÆc phñ ®Þnh hµnh ®éng
B. Quan hÖ thêi gian.
C. Sù khuyÕn khÝch hoÆc ng¨n c¶n hµnh ®éng
D. Sù tiÕp diÔn.
1. Côm ®éng tõ lµ g×?
- KN:
- ý nghÜa:
- Ng÷ ph¸p:
2. CÊu t¹o
- PhÇn tr­íc:
- PhÇn trung t©m:
- PhÇn sau:
3. Bµi tËp
a. Bµi tËp 1
Khoanh vµo c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt?
- §¸p ¸n: B
b. Bµi tËp 2.
- §¸p ¸n: D
c. Bµi tËp 3
- §¸p ¸n: D
d. Bµi tËp 4
- §¸p ¸n: D
4. Cñng cè, dÆn dß.
GV: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i KN cña C§T?
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i m« h×nh cÊu t¹o cña C§T?
Chñ ®Ò 2: Tõ lo¹i
TiÕt 5: TÝnh tõ
A/ Môc tiªu cÇn ®¹t
- Gióp HS n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm cña tÝnh tõ vµ mét sè lo¹i tÝnh tõ
- N©ng cao kiÕn thøc vÒ tÝnh tõ.
- RÌn kü n¨ng biÕt vËn dông tÝnh tõ trong khi nãi hoÆc viÕt.
B/ ChÈn bÞ cña thÇy vµ trß.
- GV: So¹n bµi,tµi liÖu tham kh¶o.
- HS: häc bµi vµ lµm bµi.
C/ TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. æn ®Þnh tæ chøc: KiÓm tra sü sè.
2. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê.
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV: yªu cÇu HS nh¾c l¹i KN tÝnh tõ ®· häc ë bËc tiÓu häc?
HS: tr¶ lêi
GV: Nªu ®Æc ®iÓm cña tÝnh tõ?
HS: TÝnh tõ kÕt hîp víi c¸c tõ: ®·, sÏ, ®ang, còng, vÉn... ®Ó t¹o thµnh côm tÝnh tõ
- TÝnh tõ cã thÓ lµm vÞ ng÷, chñ ng÷ trong c©u.
GV: TÝnh tõ cã mÊy lo¹i?
HS: Cã 2 lo¹i:
- TÝnh tõ chØ ®Æc ®iÓm t­¬ng ®èi(cã thÓ kÕt hîp víi c¸c tõ chØ møc ®é)
- TÝnh tõ chØ ®Æc ®iÓm tuyÖt ®èi(kh«ng thÓ kÕt hîp víi tõ chØ møc ®é)
GV: Cho ®o¹n v¨n sau:
" Trong c¸c gièng vËt, tr©u lµ kÎ vÊt v¶ nhÊt. Sím tinh m¬ ®· bÞ goi dËy ®i cµy, ®i bõa, ¸ch kho¸c lªn vai, d©y ch·o x©u ®¨ng mòi.Th«i th× tuú chñ, miÖng qu¸t, tay ®¸nh, tr©u chØ mét lßng ch¨m chØ lµm lông, kh«ng kÓ ruéng c¹n ®ång s©u, ngÇy m­a ngµy n¾ng, chØ mong lóa ng« t­¬i tèt ®Òn ¬n chñ"
Em h·y cho biÕt ®o¹n v¨n trªn cã mÊy tÝnh tõ?
A. ChÝn
B. T¸m
C. B¶y
D. S¸u
GV: D­íi ®©y lµ n¨m c©u cña n¨m «ng thÇy bãi:
- Nã sun sun nh­ con ®Øa.
- Nã chÇn chÉn nh­ c¸i ®ßn cµn.
- Nã bÌ bÌ nh­ c¸i qu¹t thãc.
- Nã sõng s÷ng nh­ c¸i cét ®×nh.
- Nã tun tñn nh­ c¸i chæi xÓ cïn.
Em h·y nhËn xÐt viÖc dïng c¸c tÝnh tõ vµ phô ng÷ so s¸nh trong nh÷ng c©u trªn cã t¸c dông phª b×nh vµ g©y c­êi nh­ thÕ nµo?
1. §Æc ®iÓm tÝnh tõ
2. C¸c lo¹i tÝnh tõ
3. Bµi tËp
a. Bµi tËp 1
B. Bµi tËp 2
4. cñng cè, d¨n dß
Chñ ®Ò 2: Tõ lo¹i
TiÕt 6: Côm tÝnh tõ
A/ Môc tiªu bµi häc
- gióp HS kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ cÊu t¹o cña côm tÝnh tõ
- Gióp HS biÕt vËn dông côm tÝnh tõ trong khi nãi vµ trong khi viÕt.
B/ ChuÈn bÞ:
- GV: So¹n gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o.
- HS: Häc bµi vµ lµm bµi.
C/ TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. æn ®Þnh tæ chøc: KiÓm tra sü sè
2. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê.
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV: M« h×nh cña côm tÝnh tõ cã mÊy phÇn?
HS: Cã 3 phÇn.
GV: PhÇn tr­íc cña tÝnh tõ biÓu thÞ vÒ c¸i g×?
HS: BiÓu thÞ vÒ quan hÖ thêi gian, Sù tiÕp diÔn t­¬ng tù, møc ®é cña ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, sù khÈng ®Þnh hay phñ ®Þnh...
GV: C¸c phô ng÷ ®óng sau biÓu thÞ vÒ c¸i g×?
HS: BiÓu thÞ vÒ vÞ trÝ, sù so s¸nh, møc ®é, ph¹m vi hay nguyªn nh©n cña ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt...
GV: NhËn xÐt vµ kÕt luËn.
GV:T×m côm tÝnh tõ trong c¸c c©u sau?
- Nã sun sun nh­ con ®Øa.
- Nã chÇn chÉn nh­ c¸i ®ßn cµn.
- Nã bÌ bÌ nh­ c¸i qu¹t thãc.
- Nã sõng s÷ng nh­ c¸i cét ®×nh.
- Nã tun tñn nh­ c¸i chæi xÓ cïn
GV: Cho ®o¹n v¨n sau:
" Trong c¸c gièng vËt nu«i, tr©u lµ kÎ vÊt v¶ nhÊt. Sím tinh m¬ ®· bÞ gäi dËy ®i cµy, ®i bõa, ¸ch kho¸c lªn vai, d©y ch·o x©u ®»ng mòi.Th«i th× tuú chñ, miÖng quat, tay ®¸nh, tr©u chØ mét lßng ch¨m chØ lµm lông, kh«ng kÓ ruéng c¹n ®ång s©u, ngµy m­a ngµy n¨ng, chØ mong lóa ng« t­¬i tèt ®Ó ®Òn ¬n chñ"
Em h·y cho biªt ®o¹n v¨n trªn cã mÊy cum tÝnh tõ?
A. Hai
B. Bèn
C. N¨m 
D. S¸u
GV: Dßng nµo sau ®©y ch­a ph¶i lµ mét côm tÝnh tõ cã ®Çy ®ñ cÊu tróc 3 phÇn?
A. VÉn cßn khoÎ m¹nh l¸m
B. RÊt ch¨m chØ lµm lông
C. Cßn trÎ
D. §ang sung søc nh­ thanh niªn.
1. §Æc ®iÓm cña côm tÝnh tõ.
2. Bµi tËp
a. Bµi tËp 1
b. Bµi tËp 2.
c. Bµi tËp 3
4. Cñng cè, dÆn dß.