Sáng kiến kinh nghiệm Hoạt động dạo chơi ở lứa tuổi 5 – 6 tuổi

 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI: HOẠT ĐỘNG DẠO CHƠI Ở LỨA TUỔI 5 – 6 TUỔI
Họ và tên: Mai Thị Ba 
Chức vụ : Giáo viên 
Đơn vị công tác : Trường Mầm non Vành Khuyên 
I/ . LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
	Trẻ mầm non “Học mà chơi - chơi mà học”. Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của lứa tuổi mầm non, mà trong đó vui chơi ngoài trời là một hoạt động không thể thiếu vi trẻ sẽ được hít thở không khí trong lành, được quan sát thế giới xung quanh khám phá những điều mới lạ từ thiên nhiên giúp trẻ tăng thêm vốn sống và nhất là trẻ được tự do hoạt động
	Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời sẽ là một môi trường hấp dẫn và lôi cuốn trẻ nếu chúng ta biết nắm bắt và tận dụng tất cả những yếu tố có sẵn trong thiên nhiên, tác động vào chúng qua các trò chơi, quan sát, tìm hiểu sự vật xung quanh trẻ trong các tình huống. Những câu hỏi như : vì sao, làm thế nào và từ sự tò mò ham hiểu biết ở trẻ, ta giáo dục cho trẻ hình thành hành vi đẹp, thói quen tốt, góp phần phát triển nhân cách trẻ. Chính vì nhu cầu nhận thức của trẻ muốn khám phá thế giới xung quanh, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Phát huy tính tích cực chủ động của trẻ ở hoạt động vui chơi ngoài trời”.
II/ MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI
Hoạt động ngoài trời là một trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng thú nhất, mang lại cho trẻ nhiều niềm vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh chúng.Trẻ nhận thức thế giới xung quanh bằng cách tiếp xúc, tìm hiểu, khám phá và quan tâm đến những gì xảy ra ở cuộc sống xung quanh mình.
	Qua hoạt động ngoài trời trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động, nhu cầu tìm hiểu khám phá của trẻ.
	Hoạt động vui chơi ngoài trời tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và thích ứng với môi trường tự nhiên đồng thời trẻ tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống.
III. CÁC BIỆN PHÁP
* Biện pháp 1: Cách tổ chức trong các hoạt động liên ý để tạo hứng thú cho trẻ, trẻ có thể trải nghiệm qua hoạt động trẻ được học trong lớp.
	Ÿ Hoạt động quan sát:
	- Đây là một hình thức cho trẻ làm quen với những kiến thức tự nhiên, xã hội xung quanh trẻ, kích thích óc tìm tòi khám phá của trẻ. Nội dụng quan sát thường dựa vào khả năng của từng trẻ để có thể nâng cao hay hạ thấp yêu cầu tùy từng trường hợp quan sát. Để cho trẻ quan sát được tốt hơn, tôi đã hướng trẻ cùng chuẩn bị trước khi quan sát với tôi, chẳng hạn với chủ điểm thế giới thực vật thì yêu cầu trẻ thực hiện ở nhà như tìm hiểu về một số loại hoa và mang hoa vào trong lớp cho cả lớp cùng xem, hay vận động sự hỗ trợ của phụ huynh trò chuyện cùng trẻ hay dẫn cho trẻ tham quan vườn hoa ở công viên, ngoài ra cô cần có câu hỏi gợi ý nhằm phát triển tư duy của trẻ Với cách này tôi nhận thấy trẻ hoạt động rất tích cực và không những thế cũng đã nhận được sự tham gia rất nhiệt tình của phụ huynh học sinh. 
	- Đồng thời với phương pháp mới luôn lấy trẻ làm trung tâm trong quá trình quan sát chính vì thế cô cần có những kiến thức rộng về thế giới xung quanh để cung cấp cho trẻ.
	- Để có thể kết hợp liên ý giữa hoạt động chung và hoạt động ngoài trời tạo hứng thú để trẻ hoạt động.
VD: Tiết môi trường xung quanh chủ đề một số loại hoa.
Trẻ chuẩn bị một số loại hoa
Cho trẻ quan sát và trò chuyện cùng trẻ về một số loại hoa trong trường.
Trẻ nêu lên sự hiểu biết của mình về một số loại hoa.
Dựa vào hiểu biết của trẻ cô gợi ý để mở rộng sự hiểu biết của trẻ và cung cấp một số đặc điểm mà trẻ hiểu sai.
Cho trẻ kể chuyện về đặc điểm của hoa mà trẻ có.
 VD: Các bạn có biết hoa mai không ?
Hoa mai đặc biệt có 5 cánh và nở vào mùa xuân
Hoa có màu vàng và chỉ nở vào mùa xuân .
Qua đó trẻ có thể sáng tạo theo suy nghĩ của mình về một số loại hoa.
VD: Tiết toán với số lượng 5 và chủ đề về các loại hoa.
	§ Sau khi kiến thức đã được cung cấp trong giờ hoạt động chung thì ở hoạt động ngoài trời có thể kết hợp trong giờ quan sát vườn hoa và yêu cầu trẻ chọn cho cô hoa có 5 cánh, kể tên 5 loại hoa mà con biết, kể tên 5 loại hoa theo màu sắc và tìm trong sân trường có các đồ vật nào có số lượng là 5 
	§ Khi chơi trò chơi bằng các nguyên vật liệu mở trẻ có thể sắp xếp các hạt thành các loại hoa có 5 cánh như : hoa mai, hoa cánh bướm 
	§ Trò chơi động cô yêu cầu trẻ chạy theo nhóm, mỗi nhóm có một loại hoa và phân loại về đặc điểm, hình dáng, màu sắc, nơi sống của loại hoa mà trẻ chuẩn bị.
	Khi tổ chức quan sát cho cho trẻ cô giáo cần lưu ý :
	§ Tạo điều kiện cho trẻ tự do tìm tòi và khám phá đối tượng, tự trẻ suy luận, cô dặt những câu gợi mở để trẻ tự trả lời 
 VD: Đặt ra những câu hỏi về các loại hoa 
Theo con hoa này là hoa gì ?
Tại sao con đặt tên như vậy ?
Hoa có đặc điểm gì ?
Hoa sống ở đâu ?
Làm cách nào để chăm sóc cây ?
Con có yêu thích hoa không ?
Hoa giúp ích gì cho cuộc sống ? 
§ Không nên kéo dài thời gian quan sát bởi vì sẽ có thể làm phản tác dụng giáo dục trẻ. Trẻ cần được hoạt động và kết thúc trong tâm trạng tích cực
§ Đối tượng và yêu cầu quan sát phải phù hợp và kích thích được tư duy của trẻ.
* Biện pháp 2: Sưu tầm, sáng tạo đồng dao, hò vè, câu đố  ứng dụng vào trò chơi nhằm phát triển 5 mục tiêu giáo dục.
VD : Qua những câu hò vè giúp cho trẻ kích thích hứng thú khi hoạt động vừa hát vừa vui vẻ nhặt lá vàng rơi hay thích thú khi vẽ những lá vàng mà trẻ đã nhặt được trong sân trường. Đồng thời còn giúp cho trẻ phát triển ngôn ngữ về các từ khó như chữ “ v, r” rèn luyện cho trẻ phát âm chuẩn hơn và nhận thức phải giữ gìn bảo vệ môi trường sạch ở mọi nơi và phát triển tính sang tạo, thẩm mỹ cho trẻ với mọi sự vật trong thiên nhiên.
Ve vẻ vè ve
Thấy lá vàng rơi
Cùng nhau thi đua
Nhặt lá vàng rơi
Sân trường thêm sạch
Thêm sạch cái mà thêm sạch.
Các bạn ới ời ơi
Cùng nhau thi đua
Tranh tài vẽ đẹp
Xem ai sang tạo 
Được các bạn khen
Được khen cái mà được khen
VD: Trò chơi mèo đuổi chuột : Chơi tập thể với số lượng từ 20 bạn trử lên.
Luật chơi : Khi nghe hiệu lệnh thì bạn làm chuột sẽ chạy, và bạn làm mèo đuổi theo nếu bạn làm mèo mà bắt được bạn làm chuột thì bạn làm chuột sẽ bị nhảy lò cò xung quanh vòng tròn .
Cách chơi : Cho một bạn lên làm chuột và một bạn làm mèo, mèo sẽ đuổi bắt chuột và những bạn còn lại sẽ nắm tay nhau thành một vòng tròn, và khi có hiệu lệnh thì chuột chạy và tất cả các bạn nắm tay và giơ tay lên cao để chuột chạy, và mèo bắt được chuột thì sẽ thắng cuộc và đổi vai chơi. Khi bắt đầu chơi cả lớp hát bài thươg con mèo, 
Với trò chơi này giúp cho trẻ củng cố lại các bài hát mà trẻ đã được học và phát triển các cơ cho trẻ nhanh nhẹn qua các hoạt động chạy, uốn lượn tay khi chạy đồng thời kích thích cho trẻ hứng thú khi được vận động chơi.
Thông qua những câu chuyện kể trong lớp cô có thể gợi ý cho trẻ một số hình ảnh trong sân trường và trẻ có thể sang tạo câu chuyện trong chuyện qua hình ảnh đó.
VD : Chủ đề Mùa Xuân, cô kể cho trẻ nghe câu chuyện về sự tích hoa hồng và khi nàng tiên nghe các loài hoa nói chuyện với nhau thì nàng tiên đã đến xin thần mặt trăng và thần mặt trời ban cho các loài hoa có màu sắc hương rực rỡ và khi trẻ quan sát tranh cô kể cháu biết hoa có màu vàng thì cô gợi ý cho trẻ biết về câu chuyện của loài hoa có nhiều màu. Qua đó cũng giúp cho trẻ có trí tưởng tượng và tính sang tạo phong phú trong nhận thức của trẻ, đồng thời giáo dục cho trẻ tính thẩm mỹ về vẻ đẹp của các loài hoa và ngôn ngữ của trẻ dùng từ cũng phong phú hơn
* Biện pháp 3 : Chuẩn bị tận dụng các nguyên vật liệu phục vụ cho hoạt động chơi thiên nhiên.
- Để cho trẻ có sự ham thích khám phá tự nhiên ta cần cho trẻ quan sát các hiện tượng sự vật xung quanh mình.
VD : Trẻ xuống sân trường thấy nhiều lá vàng thì cô cho trẻ thi nhau nhặt lá vàng và cùng trò chuyện với nhau về lá vàng.
§ Đố bạn đó là lá của cây gì ? Tại sao bạn biết.?
§ Tại sao lá rụng, quan sát trên cây lúc này như thế nào.
§ Theo bạn mình bảo vệ cây bằng cách nào.
§ Quan sát xem có bao nhiêu cây cùng giống với loại cây này.
- Đồng thời để tạo hứng thú cho trẻ chơi với thiên nhiên cô gợi ý cho trẻ đem nhiều nguyên vật liệu mở như các loại hạt đã luộc sẵn, cọng rau muống, cỏ và thay đổi nhiều hình thức cho phong phú.
- Cô gợi ý cho trẻ chơi, giúp trẻ sang tạo trong sản phẩm của mình.
VD : Tạo bức tranh bằng lá cây
	§ Đi nhặt nhiều loại lá khác nhau (Lá tròn, dài, răng cưa, to, nhỏ) phân loại lá theo đặc điểm.
	§ Sau đó tô màu một mặt với nhiều màu sắc khác nhau, rồi dán lên tờ giấy A3 hoặc A4 tạo thành bức tranh rất đẹp.
	§ Xâu hạt bằng hạt đậu đã luộc sơ qua mềm.
	§ Xỏ vòng bằng cọng rau muống
	§ Xếp hình các con vật bằng lá cây
* Biện pháp 4 : Vai trò của giáo viên trong định hướng tổ chức cho trẻ.
- Đối với giáo viên cần phải nâng cao trình độ chuyên môn, luôn học tập qua sách báo, nắm bắt sự đổi mới của quá trình hoạt động để trẻ có kiến thức sâu đáp ứng được yêu cầu ham học hỏi khám phá của trẻ.
- Luôn có ý tìm tòi và sưu tầm những trò chơi hay lạ, những đề tài khám phá để hướng trẻ quan sát thử nghiệm.
- Sáng tạo trong đồ dùng đồ chơi với các nguyên vật liệu đơn giản, gần gũi xung quanh trẻ mà hiệu quả và nâng cao yêu cầu từ trò chơi đó.
- Luôn có hướng thay đổi cách hướng dẫn đồ dung đồ chơi, nguyên vật liệu mới mẻ, phong phú để tạo hứng thú thu hút trẻ tham gia hoạt động.
- Nắm bắt được ý trẻ, tôn trọng ý kiến của trẻ dựa vào ý trẻ để giúp trẻ phát triển theo mục tiêu chương trình chăm sóc giáo dục mầm non mới.
- Cô luôn tạo cơ hội để trẻ nói theo suy nghĩ của mình.
IV. MẶT TÍCH CỰC VÀ HẠN CHẾ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM :
Tích cực : 
- Luôn tìm tòi, sáng tạo nhiều trò chơi mới lạ và thay đổi nhiều hình thức trò chơi để thu hút sự hứng thú của trẻ.
- Học hỏi nhiều kinh nghiệm của các đồng nghiệp qua các trò chơi, tạo tình huống cho trẻ hứng thú.
- Trẻ hứng thú và tích cực tham gia vào các hoạt động.
- Phụ huynh an tâm khi thấy trẻ ham thích đi học.
Hạn chế : 
- Cần sưu tầm nhiều trò chơi mới lạ lôi cuốn và hấp dẫn trẻ.
V. KẾT LUẬN, ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ 
1/ KẾT LUẬN
	Qua một năm cho cháu hoạt động ngoài trời theo các phương pháp trên tôi nhận thấy cháu trở nên nhanh nhẹn rõ rệt, cháu tích cực và chủ động trong mọi hoạt động tìm tòi và khám phá thế giới xung quanh. Cháu biết suy nghĩ và đặt ra nhiều câu hỏi suy luận lý thú cho cả cô và trẻ khác cùng suy nghĩ trả lời
	Bên cạnh đó ngôn ngữ trẻ trở nên mạch lạc hơn, trẻ mạnh dạn và tự tin hơn trong giao tiếp rất nhiều, thói quen lao động tự phục vụ ở trẻ tốt hơn. Không những thế ở trẻ còn hình thành những phẩm chất tốt như khả năng phối hợp hoạt động tốt với các bạn, khả năng tự kiềm chế, nhường nhịn bạn, biết chơi cùng bạn và giúp đỡ bạn. Đó là niềm vui không chỉ dành cho các bậc cha mẹ mà còn là niềm vui lớn của cô giáo mầm non, của những người làm công tác giáo dục.
2/ ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ
Hoạt động ngoài trời là hoạt động rất gần gủi đối với lứa tuổi mầm non vì cháu đầu tiên được làm quen với tất cả mọi sự vật hiện tượng thiên nhiên, cháu thích khám phá tìm tòi, sáng tạo nên cô giáo cần phải sưu tầm thêm những trò chơi mới lạ để lôi cuốn trẻ. 
Nhà trường cần có tủ sách và nhiều tài liệu hơn nữa để giáo viên tham khảo.
	Qua áp dụng sáng kiến kinh nghiệm ở trường đó là một bài học để mình thử nghiệm phương pháp dạy của mình trên trẻ. Qua đó ta thấy được những trò chơi nào nên áp dụng và áp dụng vào lúc nào, vào thời điểm nào để lôi cuốn sự chú ý của trẻ và tạo cho trẻ sự hứng thú, thoải mái trong khi chơi./.
	Ngày 15 tháng 11 năm 2009
	Người viết
	Mai Thị Ba