I. Mục tiêu:
- HS nắm được bốn tính chất cơ bản của phép cộng các số nguyên: giao hoán, kết hợp, cộng với 0, cộng với số đối
- Bước đầu hiểu và có ý thức vận dụng các tính chất cơ bản để tính nhanh và tính toán hợp lý
- Biết và tính đúng tổng của nhiều số nguyên
II. Chuẩn bị:
- GV: Bài tập, trục số, phấn màu, thước kẻ
- HS: Xem bài trước ở nhà
III. Tiến trình tiết
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:
TRÖÔØNG THCS RÔØ KÔI Giaùo vieân: Hoaøng vaên Chieán Tuaàn:16 Ngaøy soaïn:29/11/2008 Tieát: 47 Ngaøy daïy: 01/12/2008 §6. TÍNH CHAÁT CUÛA PHEÙP COÄNG CAÙC SOÁ NGUYEÂN I. Muïc tieâu: - HS naém ñöôïc boán tính chaát cô baûn cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân: giao hoaùn, keát hôïp, coäng vôùi 0, coäng vôùi soá ñoái - Böôùc ñaàu hieåu vaø coù yù thöùc vaän duïng caùc tính chaát cô baûn ñeå tính nhanh vaø tính toaùn hôïp lyù - Bieát vaø tính ñuùng toång cuûa nhieàu soá nguyeân II. Chuaån bò: - GV: Baøi taäp, truïc soá, phaán maøu, thöôùc keû - HS: Xem baøi tröôùc ôû nhaø III. Tieán trình tieát 1. OÅn ñònh lôùp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa GV&HS Noäi dung H: Trong taäp hôïp soá töï nhieân pheùp coäng coù caùc tính chaát naøo? HS:.. GV: Tieát hoïc naøy giuùp caùc em naém ñöôïc tính chaát cuûa pheùp coäng trong taäp hôïp soá nguyeân GV: Yeâu caàu HS laøm ?1(SGK) Töø ?1 HS ruùt ra nhaän xeùt Keâtù quaû cuûa caùc pheùp tính gioáng nhau GV(noùi): Pheùp coäng caùc soá nguyeân cuõng coù tính chaát giao hoaùn H: Haõy vieát coâng thöùc toaùn hoïc cuûa tính chaát giao hoaùn ñoái vôùi pheùp coäng caùc soá nguyeân? GV: Höôùng daãn HS laøm ?2 Tính toång caùc soá trong ngoaëc ñôn, ngoaëc vuoâng tröôùc roài coäng vôùi soá thöù ba GV: Giôùi thieäu pheùp coäng caùc soá nguyeân cuõng coù tính chaát keát hôïp H: Haõy vieát coâng thöùc toaùn hoïc cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân? GV: Giôùi thieäu chuù yù cho HS Keát quaû treân goïi laø toång cuûa ba soá a, b, c vaø vieát laø: a + b + c VD: = (-3)+ 4 +2 Khi thöïc hieän coäng nhieàu soá ta coù theå thay ñoåi tuyø yù thöù töï caùc soá haïng, nhoùm caùc soá haïng moät caùch tuyø yù baèng caùc daáu [(-5) + 3 + 5] + 10 + (-3) = [(-5)+ 5] + [3 + (-3)] + 10 = 0 + 0 + 10 = 10 GV: Yeâu caàu HS phaùt bieåu thaønh lôøi tính chaát naøy GV: Vieát tính chaát coäng vôùi soá 0 GV: Cho HS ñoïc trong ba phuùt GV: Giôùi thieäu tính chaát a + (-a) = 0 H: Ngöôïc laïi neáu a + b = 0 thì coù theå keát luaän gì veà a vaø b? HS: a vaø b laø hai soá ñoái nhau GV: Khi ñoù a vaø b laø hai soá ñoái nhau vaø: a = -b hoaëc b = -a GV(choát vaán ñeà): hai soá ñoái nhau laø hai soá coù toång baèng 0 Cuûng coá: HS: Laøm ?3 GV(Gôïi yù): Tìm caùc soá nguyeân a thoaû maõn ñieàu kieän cuûa baøi toaùn roài tính toång 1. Tính chaát giao hoaùn Pheùp coäng caùc soá nguyeân coù tính chaát giao hoaùn töùc laø: a+ b = b+a 2. Tính chaát keát hôïp Tính chaát keát hôïp cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân: (a + b) + c = a + (b + c) cc+) Chuù yù: (SGK) 3. Coäng vôùi soá 0 a+ 0 = 0 + a = a 4. Coäng vôùi soá ñoái + Toång hai soá nguyeân ñoái nhau luoân baèng 0 a + (-a) = 0 + Ngöôïc laïi neáu toång cuûa hai soá nguyeân baèng 0 thì chuùng laø hai soá ñoái nhau Neáu a + b = 0 thì a = -b hoaëc b = -a 4. Cuûng coá: - Caùc tính chaát cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân 5. Daën doø: - Hoïc baøi, laøm baøi 36; 37; 39; 40; 41; 42; 43; 44(SGK) 6. Ruùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... TRÖÔØNG THCS RÔØ KÔI Giaùo vieân: Hoaøng vaên Chieán Tuaàn:16 Ngaøy soaïn:30/11/2008 Tieát: 48 Ngaøy daïy: 02/12/2008 §6. LUYEÄN TAÄP TÍNH CHAÁT CUÛA PHEÙP COÄNG CAÙC SOÁ NGUYEÂN I. Muïc tieâu: - HS bieát vaän duïng caùc tính chaát cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân ñeå tính ñuùng, tính nhanh caùc toång, ruût goïn bieåu thöùc - Tieáp tuïc cuûng coá kyõ naêng tìm soá ñoái, timg giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá nguyeân - Aùp duïng pheùp coäng soá nguyeân vaøo baøi taäp thöïc teá - Reøn luîeân tính saùng taïo cuûa HS II. Chuaån bò: - GV: Baûng phuï ghi baøi taäp 40(SGK) - HS: Chuaån bò baøi taäp ôû nhaø III. Tieán trình tieát: 1. Oån ñònh lôùp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - HS: Phaùt bieåu tính chaát cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân, vieát coâng thöùc - Laøm baøi 36(SGK) 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa GV&HS Noäi dung GVHD: Tröôùc heát tìm caùc soá nguyeân x thoaû maõn ñieàu kieän cuûa baøi toaùn sau ñoù tính toång H: -4< x < 3 vaäy x goàm nhöõng giaù trò naøo? (GV Coù theå minh hoaï treân truïc soá) HS: x {-3; -2; -1; 0; 1; 2} GV: Goïi hai HS leân baûng laøm caâu a vaø b HS döôùi lôùp nhaän xeùt GV: Goïi 2HS leân baûng thöïc hieän HS döôùi lôùp theo doõi vaø nhaän xeùt GV: Löu yù cho HS coù theå thöïc hieän baøi toaùn theo hai caùch + Tính thoâng thöôøng töø traùi sang phaûi + Tính nhanh baèng caùch nhoùm caùc soá haïng vaø söû duïng caùc daáu ngoaëc moät caùch thích hôïp GV: Löu yù HS neân laøm theo caùch tính nhanh ñeå baøi toaùn ñôn giaûn H: Ñeå tính nhanh baøi taäp naøy caàn thöïc hieän nhö theá naøo? HS:.. GV: Yeâu caàu HS nhaéc laïi qui taéc boû daáu ngoaëc HS: 1HS leân baûng laøm caâu a HS döôùi lôùp nhaän xeùt GV: Veõ truïc soá vaø yeâu caàu HS tìm treân truïc soá nhöõng soá nguyeân coù giaù trò tuîeät ñoái nhoû hôn 10 GV: Goïi 1HS leân laøm caâu b HS Döôùi lôùp nhaän xeùt GV: Treo baûng phuï baøi taäp 40 HS: Traû lôøi mieäng B & C & A GV(gôïi yù)Neáu vaän toác cuûa hai ca noâ ñeàu laø soá döông töùc laø hai ca noâ ñi cuøng chieàu vôùi nhau vaø ñeàu ñi töø C veà B Neáu vaän toác cuûa hai ca noâ laø moät soá döông vaø moät soá aâm thì hai ca noâ ñi ngöôïc chieàu nhau Töø ñoù HS tìm ra caùch giaûi 1HS leân baûng trình baøy HS döôùi lôùp nhaän xeùt Baøi 37(SGK) a. -4 x {-3; -2; -1; 0; 1; 2} Goïi S laø toång caùc soá nguyeân x thoaû -4<x<3 Vaäy S = (-3)+(-2)+ (-1) + 0 + 1 + 2 S = (-3) + 0 +[(-2)+2]+ [(-1)+1] S = (-3)+0 + 0 + 0 S = -3 b. Giaûi töông töï caâu a Baøi 39(SGK) a. 1 + (-3) + 5 + (-7) + 9 + (-11) = (1 + 9) + [(-3) + (-7)] + [1 + (-11)] = 10 + (-10) + (-6) = 0 + (-6) = -6 b, (-2) + 4 + (-6) + 8 + (-10) + 12 = [(-2) + (-6) + 8] + [4 + 12 + (-10)] = [(-8) + 8] + [16 + (-10)] = 0 + 6= 6 Baøi 42(SGK): Tính nhanh a. 217 + [43 + (-217) + (-23)] = 217 + 43 + (-217) + (-23) = [217 + (-217)] + [43 + (-23)] = 0 + 20 = 20 b, Caùc soá nguyeân coù giaù trò tuyeät ñoái nhoû hôn 10 laø: -9; -8; -7; -6; -5; -4; -3; -2; 1; 0; 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9 Goïi S laø toång caùc soâ ngyeân coù giaù trò tuyeät ñoái nhoû hôn 10 Vaäy S = [(-9) + 9] + [(-8) + 8] + [(-7)+7] + + [(-1) + 1] + 0 S = 0 + 0 + 0 ++ 0 S = 0 Baøi 40(SGK) a 3 -15 -2 0 -a -3 15 2 0 3 15 2 0 Baøi 43(SGK) Giaûi: a, Theo ñeà baøi chieàu töø C ñeán B laø chieàu döông. Vaäy neáu vaän toác cuûa hai ca noâ laàn löôït laø: 10km/h vaø 7km/h thì sau 1 giôø chuùng caùch nhau: 10 –7 = 3(km) B, Neáu vaän toác cuûa chuùng laàn löôït laø: 10km/h vaø –7km/h thì sau 1 giôø chuùng caùch nhau: 10 – (-7) = 10 + 7 = 17(km) 4. Cuûng coá: - Caùc tính chaát cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân - Caùc daïng baøi taäp trong tieát 5. Daën doø: - Hoïc baøi, laøm baøi 65; 67; 68; 69; 71(SBT) 6. Ruùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... TRÖÔØNG THCS RÔØ KÔI Giaùo vieân: Hoaøng vaên Chieán Tuaàn:16 Ngaøy soaïn:01/12/2008 Tieát: 49 Ngaøy daïy: 03/12/2008 §7. PHEÙP TRÖØ HAI SOÁ NGUYEÂN I. Muïc tieâu: - HS hieåu ñöôïc qui taéc pheùp tröø trong Z - Bieát tính ñuùng hieäu cuûa hai soá nguyeân - Böôùc ñaàu hình thaønh, döï ñoaùn treân cô sôû nhìn thaáy quy luaät thay ñoåi cuûa moät loaït hieän töôïng(toaùn hoïc) lieân tieáp vaø pheùp töông töï II. Chuaån bò: - GV: Baûng phuï ghi baøi taäp ? - HS: Xem tröôùc baøi ôû nhaø III. Tieán trình tieát 1. OÅn ñònh lôùp: 2. kieåm tra baøi cuõ: HS: Phaùt bieåu tính chaát cuûa pheùp coäng caùc soá nguyeân Laøm baøi 71(SBT) 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa GV&HS Noäi dung H: Pheùp tröø hai soá töï nhieân ñöôïc thöïc hieän khi naøo? HS: Pheùp tröø hai soá töï nhieân ñöôïc thöïc hieän khi soá bò tröø lôùn hôn hoaëc baèng soá tröø GV: Baøi hoïc naøy giuùp caùc em hieåu ñöôïc pheùp tröø trong taäp hôïp caùc soá nguyeân vaø caùch thöïc hieän pheùp tröø trong taäp hôïp soá nguyeân GV: Yeâu caàu HS laøm ?(SGK) H: Döï ñoaùn 3 –4 = ?; 3 –5 = ? GV: Töông töï ?a, yeâu caøu HS döï ñoaùn 2-(-1) = ? ; 2 – (-2) = ? GV: Trong pheùp tröø 3 –1 ta ñaõ chuyeån pheùp tröø thaønh pheùp coäng baèng caùch naøo? HS: Chuyeån pheùp tröø 3-1 thaønh 3 coäng vôùi soá ñoái cuûa 1 laø –1 GV: Töông töï trong caùc pheùp tröø coøn laïi chuùng ta ñaõ laáy soá bò tröø coäng vôùi soá ñoái cuûa soá tröø Vaäy muoán tröø soá nguyeân a cho soá nguyeân b ta laøm nhö theá naøo? GV(choát laïi vaán ñeà) Muoán tröø soá nguyeân a cho soá nguyeân b ta coäng a vôùi soá ñoái cuûa b HS: Nhaéc laïi qui taéc trong SGK HS: 1 HS ñoïc VD trong SGK GV: Toùm taét ñeà toaùn trong VD H: Ñeå tính nhieät ñoä ôû Sa Pa ta laøm theá naøo? HS: 3-4 = 3 +(-4) GV: Nhieät ñoä giaûm 40c töùc laø nhieät ñoä taêng theâm –40c Ñieàu naøy hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi qui taéc tröø maø caùc em vöøa ñöôïc hoïc GV(giôùi thieäu nhaän xeùt) Pheùp tröø hai soá töï nhieân khoâng phaûi luùc naøo cuõng thöïc hieän ñöôïc, noù chæ thöïc hieän ñöôïc khi soá bò tröø lôùn hôn hoaëc baèng soá tröø coøn pheùp tröø hai soá nguyeân luoân thöïc hieän ñöôïc vaø cho keát quaû laø moät soá nguyeân GV: Giôùi thieäu cho HS bieát vì sao caàn môû roäng taäp hôïp soá töï nhieân thaønh taäp hôïp Z laø ñeå pheùp tröø luoân thöïc hieän ñöôïc trong Z GV: Goïi 1HS leân baûng HS döôùi lôùp laøm vaøo vôû vaø theo doõi baøi cuûa baïn 1. Hieäu cuûa hai soá nguyeân (?) a, 3 - 1 = 3 + (-1) = 2 3 – 2 = 3 + (-2) = 1 3 – 3 = 3 + (-3) = 0 3 – 4 = 3 + (-4) = -1 3 – 5 = 3 + (-5) = -2 b, 2-(-1) = 2 + 1= 3 2 – (-2) = 2 + 2 = 4 Qui taéc: Muoán tröø soá nguyeân a cho soá nguyeân b ta coäng a vôùi soá ñoái cuûa b a –b = a + (-b) 2. Ví duï Hoâm qua, nhieät ñoä ôû Sa Pa: 30c Hoâm nay, nhieät ñoä giaûm: 40c Hoâm nay, nhieät ñoä ôû Sa Pa ? Giaûi Vì nhieät ñoä giaûm 40c neân nhieät ñoä ôû Sa Pa hoàm nay laø: 3-4 = 3+(-4) = -1(0c) Nhaän xeùt Pheùp tröø trong N khoâng phaûi bao giôø cuõng thöïc hieän ñöôïc, coøn trong Z luoân thöïc hieän ñöôc Luyeän taäp taïi lôùp Baøi 47 2 – 7 = 2 + (-7) = -5 1 – (-2) = 1 + 2 = 3 (-3) – 4 = (-3)+(-4) = -7 (-3) – (-4) = (-3) +4 = 1 4. Cuûng coá: - Qui taéc tröø hai soá nguyeân, oân laïi qui taéc coäng hai soá nguyeân cuøng daáu, khaùc daáu 5. Daën doø: - Hoïc baøi, laøm baøi 48; 49; 52; 53(SGK); 73; 74; 76(SBT) 6. Ruùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... TRÖÔØNG THCS RÔØ KÔI Giaùo vieân: Hoaøng vaên Chieán Tuaàn:16 Ngaøy soaïn:02/12/2008 Tieát: 50 Ngaøy daïy: 04/12/2008 §7. LUYEÄN TAÄP I. Muïc tieâu: - Cuûng coá caùc qui taéc pheùp tröø, qui taéc pheùp coäng caùc soá nguyeân - Reøn luyeän kó naêng tröø soá nguyeân: bieán tröø thaønh coäng, thöïc hieän pheùp coäng, kó naêng tìm soá haïng chöa bieát cuûa moät toång, thu goïn bieåu thöùc - Höôùng daãn söû duïng maùy tính boû tuùi ñeå thöïc hieän pheùp tröø II. Chuaån bò: - GV: Baûng phuï ghi baøi taäp 49; 53; 56 vaø maùy tính boû tuùi - HS: Chuaån bò baøi taäp ôû nhaø III. Tieán trình tieát: 1. OÅn ñònh lôùp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: HS: Phaùt bieåu qui taéc pheùp tröø hai soá nguyeân, vieát coâng thöùc Laøm baøi 48(SGK) 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa GV&HS Noäi dung GV: Treo baûng phuï baøi taäp 49 HS: traû lôøi mieäng GV(choát laïi): Soá ñoái cuûa 0 laø 0 GV: Goïi 1HS leân baûng thöïc hieän HS döôùi lôùp theo doõi vaø nhaän xeùt HS: Xaây döïng bai giai a vaø b döôùi söï höôùng daãn cuûa GV HS: 2HS leân baûng laøm caâu c vaø d H: Muoán tính tuoåi thoï nhaø baùc hoc Aùc-si-meùt Ta laøm nhö theá naøo? HS:Laáy naêm maát tröø ñi naêm sinh GV: Goïi 1HS leân baûng laøm HS döôùi lôùp theo doõi vaø nhaän xeùt HS: Nhaéc laïi vai troø cuûa x trong töøng pheùp tính vaø neâu caùch tìm x HS: 1HS leân baång thöïc hieän HS döôùi lôùp nhaän xeùt GV: Ñöa ra baøi taäp d, e coù chöùa daáu giaù trò tuyeät ñoái H: = 0 thì a = ? HS: a = 0 H: = b (b>0) thì a nhaän nhöõng giaù trò naøo? HS:.. GV(gôïi yù) = b => a = b hoaëc a = -b HS: Leân baûng thöïc hieän GV: Höôùng daãn söû duïng maùy tính boû tuùi nhö baøi taäp 56(SGK) HS: Thöïc haønh treân maùy tính cuûa mình Daïng 1: Thöïc hieän pheùp tính Baøi 49(SGK) a -15 2 0 -3 -a 15 -2 0 -(-3) Baøi 53(SGK) x -2 -9 3 0 y 7 -1 8 15 x - y -9 8 -5 -15 Baøi 81(SBT) a, 8 – (3 - 7) = 8 – [3 + (-7)] = 8 – (-4) = 8 + 4 = 12 b, (-5)- (9-12)= (-5) – [9 + (-12)] = (-5) – (-3) = (-5) + 3 = -2 c, 7- (-9) – 3 = 7 + 9 – 3 = 16 – 3 = 13 d, (-3)+ 8 – 1 = 5 –1 = 4 Baøi 52(SGK) Tuoåi thoï cuûa nhaø baùc hoïc Aùc-si meùt laø: -212 – (-287) = -212 + 287 = 75(tuoåi) Daïng 2: Tìm x Baøi 54(SGK) a, 2 + x = 3 x = 3 –2 x = 1 b, x + 6 = 0 x = -6 c, x + 7 = 1 x = 6 d, = 0 => x + 3 = 0 x = -3 e, = 2 => x – 2 = 2 hoaëc x – 2 = -2 * x – 2 = 2 => x = 4 x – 2 = -2 => x = 0 Daïng 3: Höôùng daãn HS söû duïng maùy tính boû tuùi a, 169 – 733; b, 53- (-478) c, -135 – (-1936) 4. Cuûng coá: - Qui taéc tröø hai soá nguyeân, oân laïi qui taéc coäng hai soá nguyeân cuøng daáu, khaùc daá - Caùc daïng baøi taäp ñaõ giaûi trong tieát 5. Daën doø: - Hoïc baøi, laøm baøi 48; 49; 52; 53(SGK); 73; 74; 76(SBT) 6. Ruùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................
Tài liệu đính kèm: