Giáo án Số học - Lớp 6 - Tiết 100, Bài 16: Tìm tỉ số của hai số - Năm học 2008-2009

& Tuần 33 - Tiết 100	Ngày soạn : 22/04/2009 
	 	Ngày dạy : 25/04/2009
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ	 
A/ MỤC TIÊU
1) Kiến thức
- Hiểu được ý nghĩa và biết cách tìm tỉ số của hai số, tỉ số phần trăm, tỉ lệ xích.
 2) Kỹ năng
- Có kĩ năng tìm tỉ số, tỉ số phần trăm, tỉ lệ xích.
3) Thái độ
- Rèn tính cẩn thận, chính xác, trình bày khoa học.
B/PHƯƠNG PHÁP: Phát hiện và giải quyết vấn đề, vấn đáp 
C/ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
GV : Thước thẳng, bảng phụ.
HS : Thước thẳng.	
D/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 
I) Ổn định tổ chức
II) Kiểm tra bài cũ
III) Bài mới
1) Đặt vấn đề: - Trên bản đồ thường có ghi tỉ lệ xích, ví dụ : . Vậy, con số đó có ý nghĩa gì thì bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu.
2) Triển khai bài mới:
Hoạt động 1 : Tỉ số của hai số
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Ví dụ1 : Một hình chữ nhật có chiều rộng là 3m, chiều dài là 4m. Tìm tỉ số giữa chiều dài và chiều rộng ?
- Vậy, tỉ số giữa hai số a và b là gì ?
- GV nhấn mạnh định nghĩa tỉ số của hai số và điều kiện của nó.
- Hãy lấy ví dụ về tỉ số ?
- Gv lấy thêm ví dụ : ; .
- Vậy, tỉ số khác phân số ở điểm nào ?
Ví dụ 2: Đoạn thẳng AB dài 20cm, đoạn thẳng CD dài 1m. Tìm tỉ số độ dài của hai đoạn thẳng AB và CD ?
- Cho HS làm bài tập 137 (SGK)
- Làm bài tập 140 (SGK)
- Qua bài tập trên em phải ghi nhớ điều gì ? 
- GV nhận xét, bổ sung. 
- Tỉ số giữa chiều dài và chiều rộng là 
	3 : 4 = = 0,75
- Tỉ số giữa hai số a và b (b 0) là thương trong phép chia số a cho số b.
- 2HS nhắc lại.
- HS tự lấy ví dụ.
- Hs ghi vở.
- Phân số thì a và b là số nguyên, còn đối với tỉ số thì a và b có thể là số nguyên, số thập phân, phân số, 
- Tìm tỉ số độ dài của hai đoạn thẳng AB và CD là : 
- 2HS lên bảng thực hiện. 
a) 75cm = m. = m
b) 20 phút = h. = 
- HS đứng tại chỗ trả lời.
Bài toán sai vì đơn vị không thống nhất.
Sửa lại : 5 tấn = 5 000 000g
- Ta chỉ lập được tỉ số khi đơn vị đo thống nhất.
*) Kết luận 	 	 1) Tỉ số của hai số
 Tỉ số giữa hai số a và b (b 0) là thương trong phép chia số a cho số b.
Ví dụ : ; ; ; 
- Trong thực tế, người ta thường dùng tỉ số dưới dạng tỉ số phần trăm. Vậy, thế nào là tỉ số phầnn trăm.
Hoạt động 2 : Tỉ số phần trăm
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Ví dụ : Tìm tỉ số phần trăm của hai số 78,1 và 25.
- Ở lớp 5 chúng ta đã học cách tìm tỉ số phần trăm như thế nào ?
- Ap dụng vào ví dụ trên.
- Vậy, muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b ta làm như thế nào ?
- GV nhấn mạnh nội dung quy tắc.
- Cho HS làm ?1
- GV nhận xét, bổ sung. 
- Để tìm tỉ số phần trăm của hai số ta cần tìm thương của 2 số, nhân thương của hai số đó với 100 rồi kí hiệu % vào kết quả.
	.100% = 312,4%
- Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta nhân a với 100 rồi chia cho b và viết kí hiệu % vào kết quả : %.
- 2HS nhắc lại.
- 2HS lên bảng thực hiện. 
a) 62,5%	b) 83%
- HS nhận xét, bổ sung. 
*) Kết luận 	 2) Tỉ số phần trăm
- Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta nhân a với 100 rồi chia cho b và viết kí hiệu % vào kết quả : %.
Ví dụ : .100% = 312,4%
- Trên các tấm bản đồ có ghi các tỉ lệ xích. Vậy, tỉ lệ xích là gì ?.
Hoạt động 3 : Tỉ lệ xích
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Cho Hs quan sát một tấm bản đồ và giới thiệu tỉ lệ xích của tấm bản đồ đó.
- Gv giới thiệu khái niệm tỉ lệ xích.
Kí hiệu : T
a : Khoảng cách giữa 2 điểm trên bản vẽ.
b : Khoảng cách giữa hai điểm tương ứng trên thực tế.
	T = (a, b cùng đơn vị đo)
- Cho HS đọc ví dụ và giải thích.
- Cho Hs làm ?2
- GV nhận xét, bổ sung. 
- Hs quan sát.
 Hs lắng nghe và ghi vở.
- HS đứng tại chỗ giải thích.
a = 1cm ; b = 1km = 100 000 cm
 T = = 
a = 16,2 cm ; b = 162 000 000 cm
 T = = 
- HS nhận xét, bổ sung. 
*) Kết luận 	 	 3) Tỉ lệ xích
Tỉ lệ xích T là tỉ số khoảng cách giữa hai điểm tương ứng trên bản đồ va khoảng cách giữa hai điểm tương ứng trên thực tế.
	T = (a, b cùng đơn vị đo)
a : Khoảng cách giữa 2 điểm trên bản vẽ.
b : Khoảng cách giữa hai điểm tương ứng trên thực tế.
IV) Củng cố
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Thế nào là tỉ số giữa hai số a và b ?
- Nêu quy tắc chuyển từ tỉ số sang tỉ số phần trăm ?
Bài tập (GV treo bảng phụ)
Lớp 6B có 40 HS. Kết quả khảo sát Toán đầu năm có 14 em dưới trung bình.
Tính số tỉ số phần trăm kết quả khảo sát từ trung bình đổ lên.
Em có suy nghĩ gì về kết quả trên.
- GV nhận xét, bổ sung. 
- 2HS nhắc lại.
- HS đọc đề.
- 1HS lên bảng thực hiện. 
a) Số HS đạt điểm từ trung bình đổ lên : 40 – 14 = 26 (em)
Tỉ lệ phần trăm : .100% = 65%
b) Tỉ lệ này còn thấp vì vậy các em cần phải cố gắng học.
- HS nhận xét, bổ sung. 
V) Dặn dò, hướng dẫn hs học ở nhà 
- Học bài. Nắm vững các kiến thức đă học trong bài
- Làm bài tập 138, 141, 143, 144, 145 (SGK)