Giáo án Số học 6 - Tiết 99, Bài 16: Tìm tỉ số của hai số - Năm học 2007-2008

Ngày soạn: Ngày 21 tháng 04 năm 2008
Tiết: 99
Bài: 16	 TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ
I. MỤC TIÊU: 
 1) Kiến thức: 
 Học sinh hiểu được ý nghĩa và biết cách tìm tỉ số của hai số, tỉ số phần trăm, tỉ lệ xích.
 2) Kĩ năng: 
 Có kỹ năng tìm tỉ số, tỉ số phần trăm, tỉ lệ xích.
 3) Thái độ: 
 Có ý thức áp dụng các kiến thức và kỹ năng nói trên vào việc giải một số bài toán thực tế.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
 1) Giáo viên:
 Bảng phụ ghi ?2, thước, phấn màu. 
 2) Học sinh:
 Giấy, bảng nhóm, bút dạ, ôn 2 dạng toán.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 
 1) Ổn định lớp: (1ph)
 Kiểm tra sĩ số lớp: Lớp: 6A4	6A5
 Sĩ số: 42 45
 Vắng: 
 2) Kiểm tra bài cũ: (Không kiểm tra)
 3) Bài mới:
 a) Đặt vấn đề: 
 b) Tiến trình bài dạy:
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
18’
Hoạt động 1: Tỉ số hai số 
- GV nêu định nghĩa tỉ số của hai số cho HS nhắc lại, ghi ký hiệu và ví dụ.
- Vậy tỉ số và phân số khác nhau thế nào ?
- Trong các cách viết sau, cách viết nào là phân số, cách viết nào là tỉ số ?
- GV Lưu ý : Khái niệm tỉ số thường được đùng khi nói về thương của hai đại lượng (cùng loại và cùng đơn vị)
- Xét ví dụ sau : 
GV cho HS đọc ví dụ SGK tr 56. Đoạn thẳng AB = 20cm, CD = 1m
Tìm tỉ số độ dài đoạn thẳng AB và CD ?
- Trước khi tính tỉ số độ dài đoạn thẳng AB và đoạn thẳng CD ?
- Trước khi tính tỉ số của 2 đoạn thẳng ta làm thế nào ?
Như vậy AB = 20cm ; CD = 1m = 100cm. Vậy tỉ số độ dài của đoạn thẳng AB và đoạn thẳng CD là bao nhiêu ?
- GV lưu ý : Tỉ số của 2 số không có đơn vị.
- Cho HS làm bài tập 137 tr 57. Tính tỉ số của : 
a) m và 75cm
b) g và 20 phút
- HS nhận xét đúng, sai bổ sung.
- Qua bài toán này cần nhớ 
(Tìm tỉ số của 2 số) điều gì ?
Hoạt động 1: Tỉ số hai số 
- HS : nhắc lại và ghi vào vở
- HS : Tỉ số thì a, b là những số bất kỳ (b ¹ 0). 
Phân số thì a, b là các số nguyên (b ¹ 0)
- HS : 
 Phân số : 
Tỉ số là 4 cách viết
- HS : đọc ví dụ và tóm tắt đề...
- HS : cần đổi độ dài 2 đoạn thẳng (tức đã cùng 1 đại lượng) thành cùng một đơn vị.
- HS : 
- HS : làm việc độc lập rồi 2 HS lên bảng
- HS : ta chỉ cần lập được tỉ số giữa hai đại lượng cùng loại và phải đổi về cùng một đơn vị
1. Tỉ số hai số :
Định nghĩa : Thương trong phép chia số a cho b (b ¹ 0) gọi là tỉ số của a và b.
Kí hiệu : a : b hay 
Ví dụ 1: 1,7 : 3,12 ; ;
-3:5
Ví dụ 2: (Đề bài SGK)
Giải:
AB = 20cm, CD = 1m = 100cm
Vậy tỉ số độ dài của đoạn thẳng AB và đoạn thẳng CD là:
1. Giải bài 137 / 57
a) 75 cm = = m
b) Kết quả : 
12’
Hoạt động 2: Tỉ số phần trăm 
- GV Trong thực tế ta thường dùng tỉ số dưới dạng tỉ số phần trăm với ký hiệu % thay cho 
Ví dụ : Tìm tỉ số phần trăm của hai số 78,1 và 25 là :
 = 312,4%
- Vậy để tìm tỉ số phần trăm của 2 số ta làm thế nào ?
- Tổng quát : Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b ta làm thế nào ?
- GV cho HS làm ?1 
Tìm tỉ số phần trăm của 
a) 5 và 8 ?
b) 25kg và tạ ?
Hoạt động 2: Tỉ số phần trăm 
- HS : ... ta tìm thương của 2 số, nhân thương đó với 100 rồi viết thêm ký hiệu%
- HS : nhắc lại quy tắc . . . 
a) 5 và 8 : 
 % = 62,5%
b)Đổi:tạ = 0,3tạ = 30kg
 % = 83 %
2. Tỉ số phần trăm :
Ví dụ : Tìm tỉ số phần trăm của hai số 78,1 và 25 là :
 = 312,4%
Quy tắc : 
Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta nhân a với 100 rồi chia cho b và viết ký hiệu % vào kết quả. %
12’
Hoạt động 3: Tỉ lệ xích
- GV cho HS quan sát một bản đồ Việt Nam và giới thiệu tỉ lệ xích của bản đồ đó : 
Ví dụ 
- GV giới thiệu khái niệm tỉ lệ xích của 1 bản vẽ (hoặc một bản đồ) như SGK
- GV gọi HS đọc ví dụ SGK tr 57 và giải thích.
- GV cho HS làm ?2 
- HS : đọc ?2 . Xác định a, b, T
- Theo ?2 tìm gì ? 
a = ? ; b = ? tìm T
Hoạt động 3: Tỉ lệ xích
- HS : cả lớp quan sát bản đồ Việt Nam.
- 1 HS lên bảng đọc tỉ lệ xích của bản đồ.
- HS : nghe và ghi bài
- HS : đọc và giải thích
a=1cm.b= 1km = 10000cm
Þ T = = 
- HS : đọc ?2 
Đáp tìm T ? 
a = 16,2cm 
b = 1620km
 = 162000000cm
T = ... 
3. Tỉ lệ xích
Tỉ lệ xích T của một bản vẽ (hoặc một bản đồ) là tỉ số khoảng cách a giữa hai điểm trên bản vẽ (hoặc bản đồ) và khoảng cách b giữa hai điểm tương ứng trên thực tế:
Ký hiệu :
T = (a, b có cùng đơn vị đo)
T : tỉ lệ xích
a : K/c giữa 2 điểm trên bản vẽ
b : K/c giữa 2 điểm tương ứng trên thực tế
4) Dặn dò: (2ph) 
- Nắm vững các khái niệm của 2 số, tỉ số %, tỉ xích số.
- Làm các bài tập SGK : 138, 139, 140, 141 / 57 - 58
IV. RÚT KINH NGHIỆM: