A . Mục tiêu cần đạt :
1. Kiến thức : + Qua bức thư người bố gửi cho con để thấm thía công lao và tình cảm của mẹ đối với người con . Từ đó suy nghĩ đến trách nhiệm làm con của mình không để bố mẹ buồn phiền .
2. Kĩ năng : + Đọc diễn cảm văn bản nhật dụng này , học tập cách dùng từ ngữ , cách nói trực tiếp gián tiếp của một bức thư .
3. Thái độ : + Giáo dục lòng yêu thương quí trọng cha mẹ .
B . Chuẩn bị :
- GV : Đọc và tìm hiểu thêm về tác giả + một số bài thơ nói về mẹ của các tác giả khác .
Soạn bài định hướng câu hỏi .
- HS : Tìm hiểu kĩ văn bản – Soạn bài theo hướng dẫn của Sgk.
C . Tiến trình lên lớp :
1 / ổn định :
2 / Bài cũ : - Tóm tắt ND văn bản “ Cổng trường mở ra ” thật ngắn gọn ?
- Qua văn bản em rút ra được bài học gì ?
3 / Bài mới : * Giới thiệu bài : trong cuộc đời mỗi chúng ta ai cũng có mẹ .Với mẹ đôi khi ta thường có lỗi , lúc ấy ta sẽ thế nào ? – Hôm nay với bài “Mẹ tôi “các em sẽ tìm hiểu cách giải quyết tình huống ấy .
* Tiến trình bài dạy:
* Hướng dẫn tìm hiểu chung:
-HS đọc phần chú thích sao:
- Qua phần chú thích em hiểu được gì về tác giả ?
- Em biết gì về xuất xứ tác phẩm ?
- Đây là bức thư người bố gửi cho con tại sao tác giả lại lấy nhan đề Mẹ tôi ? Có phải giữa nội dung bức thư và nhan đề không phù hợp ? ( Tiêu điểm mà các nhân vật
Và chi tiết hướng tới đều là người mẹ )
* Hướng dẫn đọc hiểu văn bản:
- Đọc : giọng nhẹ nhàng , trầm , biểu hiện cảm xúc . . .
- GV đọc mẫu -> HS đọc tiếp .- nhận xét cách đọc.
- GV kết hợp kiểm tra từ khó Sgk chú ý các từ Hán Việt : lễ độ , trưởng thành , lương tâm , hối hận , vong ơn bội nghĩa . . .
- Văn bản này viết về điều gì ?
* Hướng dẫn phân tích:
- Đọc văn bản em thấy cậu bé En ri cô đã xúc động vô cùng khi đọc thư của bố . Người bố đã nói những gì khiến cậ bé xúc động như vậy ?
- Đọc văn bản em thấy thái độ của người bố đối với En ri cô như thế nào ?
- Dựa vào đâu mà em biết được điều đó ?
- Lí do gì đã khiến cho người bố có thái độ ấy ?
- Em có nhận xét gì về cách kể của tác giả ?
- Theo em hiểu ông bố và bà mẹ của En ri cô là những người như thế nào ?
+ Thảo lụân : Theo em tại sao người bố không trực tiếp nói với Enricô mà lại viết thư ? ( tình cảm sâu sắc thường kín đáo qua thư giúp người có lỗi đỡ xấu hổ )
-Đại diện nhóm trả lời-> GV nhận xét
* Tìm hiểu về nỗi lòng En-ri-cô
- Tại sao Enricô xúc động vô cùng khi đọc thư của bố ? Hãy nêu những chi tiết cụ thể ?
-HS trả lời -> GV nhận xét -> khái quát ý .
- Thái độ của En ri cô sau khi đọc bức thư của bố ?
- Theo em En ri cô là người như thế nào ?
* Hướng dẫn tổng kết:
-Nhận xét về nghệ thuật của văn bản?
- Qua văn bản này em có thể rút ra bài học gì cho bản thân cũng như cho mọi người ?
- HS trình bày -> nhận xét -> GV nhận xét , bổ sung đúc kết ý ghi nhớ Sgk .
- HS đọc ghi nhớ Sgk.
- GV liên hệ : Em đã từng mắc lỗi với cha mẹ chưa ?
- Em đã làm gì để sửa lỗi đó ?
* Hướng dẫn Luyện tập .
-HS đọc bài 1:
- Theo em đọan văn nào thể hiện vai trò to lớn của mẹ đối với con ? I . Tìm hiểu chung .
1/ Tác giả : Et-môn-đô Đơ Amixi(1846-1908) nhà văn I-ta-li-a.
2/ Tác phẩm : Trích tác phẩm “Những tấm lòng cao cả “ (1886 )
II. Đọc – hiểu văn bản .
1. Đọc , Từ khó :
2. Đại ý : Qua bức thư người bố muốn nhắc nhở con về công lao to lớn của người mẹ đối với con .
3. Phân tích .
a) Thái độ của người bố .
- Người bố đã nói với con
+về lỗi lầm của cậu bé . . . khi cậu thốt ra một lời thiếu lễ độ với mẹ
+ Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố . .
+Bố nhắc đến công ơn ,sự yêu thương của mẹ : nhằm nói lên ý nghĩa và tầm quan trọng của người mẹ đối với đứa con .
+Bố khuyên con phải hối lỗi.
-> Buồn bã và tức giận . . .
-> Lời kể tỉ mỉ , chân tình mà sâu sắc .
=> Là một người mẹ rất mực yêu thương con , luôn tha thứ.
=> ông bố cũng là người rất mực yêu thương con , nhưng rất nghiêm khắc và quan tâm đến việc giáo dục con . .
b) Nỗi lòng của En ri cô
- Vì bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và En ri cô .
- Vì thái độ kiên quyết và nghiêm khắc của bố .
- Vì lời nói chân thành , sâu sắc . .
- Vì đã nhận ra sai lầm của mình
-> Xúc động , hối hận .
=> Là cậu bé ngoan , hiểu biết . . .
III . Tổng kết .
-Bằng hình thức viết thư ,lời văn tha thiết chân thành làm rõ lời khuyên bảo sâu sắc đối với con .
* Ghi nhớ : (12)
IV . Luyện tập .
1. Bài tập 1 :
”Khi đã .thương yêu đó ”
Tuần : 01 NS: 10/08/08 Tiết : 01 Văn bản ND: 12/08/08 CỔNG TRƯỜNG MỞ RA A . Mục tiêu cần đạt : 1. Kiến thức : + Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng , đẹp đẽ của người mẹ ïđối với con cái và vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người . 2. Kỹ Năng : + Hiểu được đặc điểm của văn bản nhật dụng này : như những dòng nhật ký , từ đó có cách đọc phù hợp , diễn cảm sáng tạo . 3. Giáo dục :+ Tình yêu trường lớp , quý trọng thầy cô ,cha mẹ. B . Chuẩn bị : - GV : Đọc tìm hiểu kĩ văn bản + Soạn bài định hướng câu hỏi . Chuẩn bị tranh vẽ SGK - HS : Soạn bài theo hướng dẫn Sgk và GV C . Tiến trình lên lớp : 1. ổn định : 2. Bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3. Bài mới : * Giới thiệu : chương trình Ngữ văn lớp 7 . Trong đời người học sinh ,lần đầu tiên đi học thường có nhiều kỷ niệm đáng nhớ không chỉ với em , mà còn với cả người thân . Hôm nay, qua bài “Cổng trường mở ra” các em sẽ sống lại những kỷ niệm đó. * Tiến trình bài dạy : * Hướng dẫn tìm hiểu chung: - Nêu hiểu biết của em về tác giả , tác phẩm ? - HS trình bày -> nhận xét . - GV nhận xét -> chốt ý chính ( nhắc lại nội dung của văn bản nhật dụng đã được học ở lớp 6 . . . .) * Hướng dẫn đọc hiểu văn bản: - Đọc giọng nhẹ nhàng , xúc cảm . . - GV đọc mẫu -> HS đọc đọc tiếp- GV nhận xét . - Trong văn bản có từ nào khó hiểu ?( lưu ý các từ: nhạy cảm, bận tâm , thiết giáp, - Qua đây em hiểu nội dung văn bản nói gì ? * Phân tích văn bản .. - Trong văn bản tác giả viết về ai , về việc gì ? - Hãy tóm tắt ngắn gọn văn bản ? - HS trình bày -> GV nhận xét -> khái quát ý : tâm trạng của người mẹ. . . - Đêm trước ngày khai trường tâm trạng của người mẹ như thế nào ? - Tìm những chi tiết thể hiện tâm trạng của người mẹ ? - Tâm trạng của đứa con như thế nào ? Tìm chi tiết cụ thể - Hs trình bày -> nhận xét - Theo em tại sao người mẹ lại không ngủ trong đêm trước ngày khai trường của con ? + Thảo Luận : Trong bài văn có phải người mẹ đang nói trực tiếp với con không ? Vậy người mẹ đang tâm sự với ai? - Em có nhận xét gì về cách viết của tác giả ? - Cách viết này có tác dụng gì ? - Đại diện nhóm trình bày . - GV nhận xét -> khái quát ý chính . - Qua đây em theo em bà mẹ và đứa con là những người như thế nào ? - HS suy nghĩ trả lời . - GV nhận xét -> chốt ý chính : Bài văn như những dòng tâm sự nhỏ nhẹ sâu lắng . . . Qua tâm trạng của người mẹ ta thấy tình cảm yêu thương sâu nặng của người mẹ đối với con cái . . . * Tìm hiểu vai trò của nhà trường: - Em hãy tìm trong bài văn những câu nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ ? - Vậy đối với mỗi con người chúng ta trường học có vai trò như thế nào ? Vì sao ? ( giúp ta nắm được tri thức . . . .) - Ở cuối bài văn người mẹ nói :” Bước qua cổng trường” Đã 7 năm qua . . . . em hiểu thế giới kì diệu đó là gì ? ( Điều hay lẽ phải ,là thiên nhiên,đất nước,con người,. . . ) * Hướng dẫn tổng kết : - Qua văn bản em cảm nhận được điều gì ? - Em hãy khái quát lại những điều em rút ra được từ văn bản ? - Em có nhận xét gì về cách viết của tác giả ? - GV nhận xét , chốt ghi nhớ Sgk . - HS đọc ghi nhớ Sgk * Hướng dẫn luyện tập -Theo em ngày khai trường lớp Một có ý nghĩa như thế nào ? - Qua văn bản em thấy phải làm gìđể đền đáp công ơn. cha mẹ ? - HS trình bày -> GV nhận xét . - HS đọc văn bản đọc thêm Sgk. I . Tìm hiểu chung . 1. Tác giả, Tác phẩm : -Bài bút ký trích từ báo “ Yêu trẻ “ của Lí Lan. II . Đọc – hiểu văn bản . 1. Đọc ,Từ khó : 2. Nội dung : Qua tâm trạng người mẹ nhằm thể hiện tấm lòng và tình yêu con sâu sắc , và vai trò của nhà trường với con người và xã hội. 3. Phân tích . a) Tâm trạng của người mẹ + Mẹ thao thức không ngủ : - Mẹ đắp mền , lượm đồ chơi , xem lại vài thứ , trằn trọc . . . -> Suy nghĩ triền miên , bâng khuâng , xao xuyến . . + Con thanh thản nhẹ nhàng , vô tư : háo hức , rồi ngủ ngon lành + Mẹ nhớ lại lần đầu mẹ đi học :với cảm giác chơi vơi, hốt hoảng Nên mẹ lo cho con . - Ngừơi mẹ như tâm sự với con nhưng thực ra là đang nói với chính mình , đang ôn lại kỉ niệm thời cắp sách tới trường của mẹ - > Miêu tả tinh tế , lặp cụm từ : Làm nổi bật tâm trạng , khắc họa được tâm tư tình cảm , những điều sâu thẳm khó nói trực tiếp bằng lời được = > Người mẹ là người có vẻ đẹp tâm hồn , tình cảm trong sáng . . . thương yêu chăm chút quan tâm đến con cái = > Con luôn bé bỏng trong mắt mẹ , là niềm tin yêu của mẹ b) Vai trò to lớn của nhà trường đối với mỗi con người -“ Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm. . . cả hàng dặm sau này” -> Nhà trường có một vai trò rất quan trọng đối với cuộc đời mỗi con người . . . III. Tổng kết : - Văn bản nhật dụng được viết dưới dạng nhật kí , giọng điệu tâm tình . . - Tâm trạng ,tình cảm của mẹ đối với con. . . * Ghi nhớ : (9) IV. Luyện tập : 1. Ngày khai trường lớp Một : 4 . Hướng dẫn về nhà : - Hãy kể về kỉ niệm đáng nhớ nhất của em về ngày khai trường . - Về nhà học bài , ghi nhớ – Nắm chắc nội dung, nghệ thuật của văn bản . . . - Viết một đoạn văn ngắn kể lại một kỉ niệm đáng nhớ về ngày khai trường đầu tiên khi em vào lớp Một ( 10 dòng) - Soạn bài mới :” Mẹ tôi” Tuần : 01 NS : 10 /08 /08 Tiết :02 Văn bản ND : 12 /08 /08 MẸ TÔI ( E . A-mi-xi) A . Mục tiêu cần đạt : 1. Kiến thức : + Qua bức thư người bố gửi cho con để thấm thía công lao và tình cảm của mẹ đối với người con . Từ đó suy nghĩ đến trách nhiệm làm con của mình không để bố mẹ buồn phiền . 2. Kĩ năng : + Đọc diễn cảm văn bản nhật dụng này , học tập cách dùng từ ngữ , cách nói trực tiếäp gián tiếp của một bức thư . 3. Thái độ : + Giáo dục lòng yêu thương quí trọng cha mẹ . B . Chuẩn bị : - GV : Đọc và tìm hiểu thêm về tác giả + một số bài thơ nói về mẹ của các tác giả khác . Soạn bài định hướng câu hỏi . - HS : Tìm hiểu kĩ văn bản – Soạn bài theo hướng dẫn của Sgk. C . Tiến trình lên lớp : 1 / ổn định : 2 / Bài cũ : - Tóm tắt ND văn bản “ Cổng trường mở ra ” thật ngắn gọn ? - Qua văn bản em rút ra được bài học gì ? 3 / Bài mới : * Giới thiệu bài : trong cuộc đời mỗi chúng ta ai cũng có mẹ .Với mẹ đôi khi ta thường có lỗiï , lúc ấy ta sẽ thế nào ? – Hôm nay với bài “Mẹ tôi “các em sẽ tìm hiểu cách giải quyết tình huống ấy . * Tiến trình bài dạy: * Hướng dẫn tìm hiểu chung: -HS đọc phần chú thích sao: - Qua phần chú thích em hiểu được gì về tác giả ? - Em biết gì về xuất xứ tác phẩm ? - Đây là bức thư người bố gửi cho con tại sao tác giả lại lấy nhan đề Mẹ tôi ? Có phải giữa nội dung bức thư và nhan đề không phù hợp ? ( Tiêu điểm mà các nhân vật Và chi tiết hướng tới đều là người mẹ ) * Hướng dẫn đọc hiểu văn bản: - Đọc : giọng nhẹ nhàng , trầm , biểu hiện cảm xúc . . . - GV đọc mẫu -> HS đọc tiếp .- nhận xét cách đọc. - GV kết hợp kiểm tra từ khó Sgk chú ý các từ Hán Việt : lễ độ , trưởng thành , lương tâm , hối hận , vong ơn bội nghĩa . . . - Văn bản này viết về điều gì ? * Hướng dẫn phân tích: - Đọc văn bản em thấy cậu bé En ri cô đã xúc động vô cùng khi đọc thư của bố . Người bố đã nói những gì khiến cậ bé xúc động như vậy ? - Đọc văn bản em thấy thái độ của người bố đối với En ri cô như thế nào ? - Dựa vào đâu mà em biết được điều đó ? - Lí do gì đã khiến cho người bố có thái độ ấy ? - Em có nhận xét gì về cách kể của tác giả ? - Theo em hiểu ông bố và bà mẹ của En ri cô là những người như thế nào ? + Thảo lụân : Theo em tại sao người bố không trực tiếp nói với Enricô mà lại viết thư ? ( tình cảm sâu sắc thường kín đáo qua thư giúp người có lỗi đỡ xấu hổ ) -Đại diện nhóm trả lời-> GV nhận xét * Tìm hiểu về nỗi lòng En-ri-cô - Tại sao Enricô xúc động vô cùng khi đọc thư của bố ? Hãy nêu những chi tiết cụ thể ? -HS trả lời -> GV nhận xét -> khái quát ý . - Thái độ của En ri cô sau khi đọc bức thư của bố ? - Theo em En ri cô là người như thế nào ? * Hướng dẫn tổng kết: -Nhận xét về nghệ thuật của văn bản? - Qua văn bản này em có thể rút ra bài học gì cho bản thân cũng như cho mọi người ? - HS trình bày -> nhận xét -> GV nhận xét , bổ sung đúc kết ý ghi nhớ Sgk . - HS đọc ghi nhớ Sgk. - GV liên hệ : Em đã từng mắc lỗi với cha mẹ chưa ? - Em đã làm gì để sửa lỗi đó ? * Hướng dẫn Luyện tập . -HS đọc bài 1: - Theo em đọan văn nào thể hiện vai trò to lớn của mẹ đối với con ? I . Tìm hiểu chung . 1/ Tác giả : Et-môn-đô Đơ Amixi(1846-1908) nhà văn I-ta-li-a. 2/ Tác phẩm : Trích tác phẩm “Những tấm lòng cao cả “ (1886 ) II. Đọc – hiểu văn bản . 1. Đọc , Từ khó : 2. Đại ý : Qua bức thư người bố muốn nhắc nhở con về công lao to lớn của người mẹ đối với con . 3. Phân tích . a) Thái độ của người bố . - Người bố đã nói với con +về lỗi lầm của cậu bé . . . khi cậu thốt ra một lời thiếu lễ độ với mẹ + Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố . .. +Bố nhắc đến công ơn ,sự yêu thương của mẹ : nhằm nói lên ý nghĩa và tầm quan trọng của người mẹ đối với đứa con . +Bố khuyên con phải hối lỗi. -> Buồn bã và tức giận . . . -> Lời kể tỉ mỉ , chân tình mà sâu sắc . => Là một người mẹ rất mực yêu thươn ... ứ. => ông bố cũng là người rất mực yêu thương con , nhưng rất nghiêm khắc và quan tâm đến việc giáo dục con . . b) Nỗi lòng của En ri cô - Vì bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và En ri cô . - Vì thái độ kiên quyết và nghiêm khắc của bố . - Vì lời nói chân thành , sâu sắc . . - Vì đã nhận ra sai lầm của mình -> Xúc động , hối hận . => Là cậu bé ngoan , hiểu biết . . . III . Tổng kết . -Bằng hình thức viết thư ,lời văn tha thiết chân thành làm rõ lời khuyên bảo sâu sắc đối với con . * Ghi nhớ : (12) IV . Luyện tập . 1. Bài tập 1 : ”Khi đã ...thương yêu đó ” 4 . Hướng dẫn về nhà: - Về nhà học thuộc lòng bức thư và đoạn thơ : Thư gửi Mẹ . . . - Làm bài tập 2 – Liên hệ bản thân . - Soạn bài mới :” Từ ghép” . Tuần :01 NS : 12/08/08 Tiết : 03 ND : 14/08/08 TỪ GHÉP A . Mục tiêu cần đạt : 1 / Kiến thức : + Nắm được cấu tạo của hai loại từ ghép : Từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập . + Hiểu được cơ chế tạo nghĩa của từ ghép tiếng Việt ( đặc điểm về nghĩa , quan hệ ý nghĩa . . . của từ ghép ) 2 / Kĩ năng : + Biết phân biệt và sử dụng các loại từ ghép trong những ngữ cảnh cụ thể . + Rèn kĩ năng vận dụng thực hành . 3 / Thái độ : + Ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. B . Chẩn bị : - Gv : Bảng phụ + một số ví dụ có liên quan đến bài học . Soạn bài định hướng câu hỏi . - Hs : Soạn bài theo hướng dẫn Sgk . C . Tiến trình lên lớp : 1 / Ổn định : 2/ Bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị của Hs . 3 / Bài mới : * Giới thiệu bài : Nêu yêu cầu bài học * Tiến trình bài dạy: * Hướng dẫn tìm hiểu các loại từ ghép: - Nêu một số từ ghép và từ láy đã học ở lớp dưới ? - HS đọc bài 1 - Tìm các tiếng chính , tiếng phụ trong các từ : bà ngoại , thơm phức ? - Tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính như thế nào - Nhận xét vị trí của các tiếng đó ?. - Vậy qua phân tích em hãy cho biết từ ghép có tiếng chính đứng trước , tiếng phụ đứng sau gọi là từ ghép gì ? - Em có nhận xét gì về cấu tạo của từ ghép chính phụ ? - Vậy thế nào là từ ghép chính phụ ? - * HS đọc bài 2 ( bảng phụ : chú ý các từ đã gạch chân) - Các từ quần áo , trầm bổng có phân ra tiếng chính ,tiếng phụ không ? - Các tiếng có vai trò như thế nào về ngữ pháp ? - Tìm thêm một số từ ghép có cấu tạo kiểu này ? ( xinh đẹp , to lớn , nhà cửa . . . ). gọi là từ ghép đẳng lập . - Vậy em hiểu thế nào là từ ghép đẳng lập ? - Hs trình bày -> nhận xét . Gv nhận xét -> chốt ghi nhớ - Hs đọc ghi nhớ Sgk. * Hướng dẫn tìm hiểu nghĩa từ ghép: +HS đọc bài 1: -Bà có nghĩa là gì? Bà ngoại nghĩa là gì? -Thơm nghĩa là gì? Thơm phức ? -Qua đó em nhận xét gì về nghĩa từ ghép chính phụ với Nghĩa của tiếng gốc tạo ra chúng? +HS đọc bài 2:Yêu cầu làm gì? -Nghĩa của mỗi tiếng quần và áo với nghĩa cả từ quần áo có gì khác nhau? -Tương tự từ trầm bổng với mỗi tiếng trầm và bổng? ( Trầâm bổng : chỉ âm thanh lúc cao lúc thấp. ) -Qua đó em rút ra nghĩa của từ ghép như thế nào ? + HS đọc ghi nhớ. * Hướng dẫn luyện tập: + Hs đọc bài tập 1 : nêu yêu cầu bài tập (Bảng phụ) - Xếp các từ ghép cho trước vào cột sao cho hợp lí ? - Hs lên bảng ghi vào bảng phụ - Gv nhận xét , bổ sung . + HS đọc bài tập 2 -3 :( gọi 2 em làm 2 bài tập) - lớp nhận xét -> GV bổ sung ,khái quát ý - Hs đọc bài tập 4 : Sgk -> nêu yêu cầu bài tập . -Thảo luận : Giải thích vì sao không gọi một cuốn sách vở? - Gv yêu cầu Hs làm theo nhóm - Đại diện trình bày -> nhận xét . - Gv nhận xét , bổ sung . - Gv nêu yêu cầu bài tập 5 : - GV goị 4 em hỏi và trả lời - Gv nhận xét -> sửa , bổ sung . I . Các loại từ ghép . 1 / Từ ghép chính phụ . a / Ví dụ : Sgk - Tiếng chính Tiếng phụ + bà +ngoại +thơm + phức -> tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính . . . - Vị trí : tiếng chính đứng trước , tiếng phụ đứng sau - Ví dụ : xe đạp , hoa hồng . . . 2 / Từ ghép đẳng lập . a / Ví dụ 2 : - Quần áo -> quần + áo - Trầm bổng -> trầm + bổng . . . -> bình đẳng nhau về ngữ pháp => Từ ghép đẳng lập * Ghi nhớù : Sgk (14) II . Nghĩa của từ ghép: 1. So sánh: -Bà:Chỉ chung người phụ nữ đã già. -Bà ngoại: Người đàn bà sinh ra mẹ. -Thơm:chỉ mùi dễ chịu . -Thơm phức:mùi rất thơm bốc ra. => Nghĩa từ ghép chính phụ hẹp hơn nghĩa của tiếng gốc. 2. So sánh: - Quần áo : chỉ quần áo nói chung -Quần: chỉ đồ mặc phần dưới cơ thể -Aùo: chỉ đồ mặc phầán trên cơ thể =>Nghĩa của từ ghép đẳng lập có tính khái quát hơn nghĩa mỗi tiếng. * Ghi nhớ : (14) II . Luyện tập . 1/ Điền từ: - Từ ghép chính phụ : lâu đời , xanh ngắt , nhà máy , nhà ăn , cười tủm . - Từ ghép đẳng lập : suy nghĩ , chài lưới , cây cỏ , ẩm ướt , đầu đuôi . . 2/ Tạo từ ghép (b 2-3 ) + Từ ghép chính phụ:mưa rào, làm công vui tươi, nhát gan. + Từ ghép đẳng lập : ham muốn học hành ham thích học tập 3/ Bài tập 4 : -sách vở là từ ghép đẳng lập ,có tính hợp nghĩa nên không gọi được 4/ Bài tập 5 : a. Hoa hồng : tên một loại hoa b. Aùo dài : tên một loại áo c. Cà chua : tên một loại quả d. Cá vàng : tên một loài cá. 4 . Hướng dẫn về nhà : - Gv cho Hs đọc phần đọc thêm Sgk . - Học bài và ghi nhớ Sgk. - Làm bài tập còn lại ( b 6,7 ) + tìm thêm một số ví dụ về 2 loại từ ghép . - Soạn bài mới :” Liên kết trong văn bản .” Tuần : 01 NS : 13/08/08 Tiết : 04 ND : 15/08/08 LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN A . Mục tiêu cần đạt : 1 / Kiến thức : + Hiểu được sự cần thiết phải đảm bảo tính liên kết trong văn bản khi giao tiếp ( liên kết ở hai mặt : hình thức ngôn từ và nội dung ý nghĩa ) . 2 / Kĩ năng :+ Bước đầu xây dựng được những văn bản có tính liên kết . + Rèn kĩ năng vận dụng thực hành . 3/ Thái độ : + Có ý thức viết văn bản có sự liên kết . B . Chuẩn bị : - GV : Bảng phụ + hệ thống ví dụ _ Soạn bài định hướng tiết dạy . - HS : Soạn bài theo hướng dẫn của Gv . C . Tiến trình lên lớp : 1 / ổn định : 2 / Bài cũ : 3 / Bài mới : * Giới thiệu bài :Nhắc khái niệm văn bản và nêu tính liên kết là gì ? * Tiến trình bài dạy : * Hướng dẫn tìm hiểu liên kết và phương tiện liên kết: + HS đọc bài 1 a,b,c : - Theo em đọc mấy dòng ấy Enricô đã thật hiểu rõ bố muốn nói gì chưa ? ( Chưa hiểu được điều bố muốn nói ) - Chúng ta đều biết rằng lời nói sẽ không thể hiểu được khi các câu văn diễn đạt sai ngữ pháp . Trường hợp này có phải như thế không ? - Như vậy muốn đoạn văn dễ hiểu thì nó phải có tính chất gì? - Gv nhận xét -> chốt ý :chỉ có câu văn chính xác , rõ ràng đúng ngữ pháp thì vẫn chưa làm nên văn bản - Qua đó lí giải vì sao văn bản cần có sự liên kết ? ( GV gợi ý truyện cây tre trăm đốt) * Tìm hiểu phương tiện liên kết: +Đọc bài 1a : Đoạn văn thiếu ý gì mà nó trở nên khó hiểu?Em sẽ thêm ý gì cho En-ri-côhiểu ý bố?( Xem lại văn bản) + Đọc 2b: đoạn văn thiếu liên kết chỗ nào? Hãy chỉ ra - Vậy ngoài liên kếtvề nội dung ý nghĩa ,đoạn văn còn phải liên kết về mặt nào nữa? - Tại sao chỉ để sót mấy chữ . . . mà những câu văn đang liên kết bỗng trở nên rời rạc ? - Qua ví dụ trên em thấy các bộ phận của văn bản thường được gắn bó với nhau như thế nào ? ( nhờ phương tiện ngôn ngữ : từ . . . câu có tính liên kết ) - Tóm lại văn bản rất cần sự liên kết ở những mặt nào ? ( hình thức , nội dung ) - Hs đọc ghi nhớ * Hướng dẫn luyện tập: + HS đọc bài 1: Các câu văn dưới đây đã có tính liên kết chưa ? Vì sao ?Em hãy sắp xếp lại cho hợp lý ? + Đọc bài tập 2 :( Bảng phụ đọan văn) -Thảo luận: Các câu văn có tính liên kết chưa ?Vì sao ? - Hs thảo luận -> rút ra ý - Gv nhận xét , bổ sung + Bài 3 :(bảng phụ ) - Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống để đọan văn có tính liên kết ?( HS lên bảng làm) + Bài 4 : Hai câu văn có vẻ không liên kết nhưng chúng vẫn đứng cạnh nhau , vì sao ? I . Liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản 1/ Tính liên kết . a. Nội dung giữa các câu chưa liền ý b. Lý do En-ri-cô không hiểu: ->Vì nội dung giữa các câu chưa có sự liên kết c.Đoạn văn :cần các câu văn chính xác, rõ ràng ,đúng ngữ pháp và giữa các câu các ý phải liên kết nhau. => Liên kết là một trong những tính chất quan trọng nhất của văn bản , làm cho văn bản trở nên có nghĩa , dễ hiểu . . 2 / Phương tiện liên kết trong văn bản a. Nhận xét: -Nội dung giữa các câu chưa liên kết: + con thiếu lễ độ với mẹ ->bố đã thế nào? +Tại sao bố không cho con hôn ? b.Đoạn văn : - Chép thiếu : Còn bây giờ . . . - Chép sai : của con -> đứa trẻ - Một ngày kia . . . còn bây giờ -> phép nghịch đối . - Giấc ngủ . . . . gương mặt con -> phép lặp . => Cần có sự liên kết về hình thức ( sử dụng những phương tiện liên kết . . . ) * Ghi nhớ : ( 18 ) III . Luyện tập : 1/ Bài tập 1 : Sgk Câu 1 ->4 -> 2 -> 5 -> 3 2 / Bài tập 2 : - Nội dung chưa liên kết 3/ Bài tập 3 : -Điền:bà , bà, cháu, bà, bà, cháu, Thế là 4/ Bài tập 4 : -Vì hai câu nằm trước những câu đã liên kết phía sau ,nên đã giúp cả đoạn liên kết 4. Hướng dẫn về nhà : - Thế nào là liên kết câu trong văn bản ? - Muốn làm cho văn bản có tính liên kết ta phải thực hiện như thế nào ? - Học bài , học ghi nhớ Sgk - chú ý phần ví dụ . . . - Làm bài tập còn lại Sgk. - Soạn bài mới :” Cuộc chia tay của những con búp bê “
Tài liệu đính kèm: