Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 15: Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự - Năm học 2009-2010 - Nguyễn Phương Bắc

Ngày soạn: tháng năm 2009
Ngày dạy: tháng năm 2009
Tuần 4
Tiết : 15 Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự
 I. Mục tiêu bài học: 
* Kiến thức cần đạt: Giúp học sinh: nắm vững các kĩ năng tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự, các bước và nội dung tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý, viết thành bài văn.
*Kĩ năng cần rèn: Luyện tập tìm hiểu đề và làm dàn ý trên một đề văn cụ thể.
*.Giáo dục tư tưởng: Vận dụng trong nói và viết.
II.Trọng tâm của bài: phần lý thuyết
III.Chuẩn bị
*Giáo viên: Giáo án, tài liệu tham khảo, bảng phụ.
*Học sinh: Xem trước bài ở nhà và làm bài tập.
IV. Tiến trình bài dạy:
A/Kiểm tra bài cũ (4’) Chủ đề của bài văn tự sự là gì ? HS trả lời
Dàn bài của một bài văn tự sự gồm mấy phần ? Hãy kể rõ ? GV nhận xét
B/Bài mới (36’)
1.Vào bài (1’) Tìm hiểu đề khi làm bài văn tự sự là một vệc rất quan trọng
2.Nội dung bài dạy (35’)
Tg
15’
15’
10’
Hoạt động của Thầy và trò
Hoạt động 1
-Hướng dẫn tìm hiểu đề và cách thức làm bài văn tự sự.
GV treo bảng phụ có ghi 6 đề ở SGK . HS đọc đề và trả lời câu hỏi
? Lời văn đề (1) nêu ra những yêu cầu gì ?
? Các đề 3, 4, 5, 6 không có từ kể có phải là đề tự sự không ?
? Các đề yêu cầu làm nổi bật điều gì ?
? Đề nào kể về việc ?
? Đề nào kể về người ?
? Đề nào nghiêng về tường thuật ?
? Qua việc nhận diện các đề trên, em hãy cho biết tầm quan trọng của việc tìm hiểu đề ?
? Muốn tìm hiểu đề ta phải làm thế nào ?
Luyện tập đề 1 :
Yêu cầu kể lại một chuyện mà em thích bằng chính lời văn của mình.
? Đề đã nêu ra những yêu cầu nào buộc em phải thực hiện ? Em hiểu yêu cầu ấy như thế nào ?
? Lập ý là gì ?
? Thích nhân vật nào ? Sự việc nào ? Thể hiện chủ đề gì ?
Nếu em chọn truyện ‘Thánh Gióng’ em sẽ :
? Mở đầu ra sao ?
? Diễn tiến câu chuyện thế nào ?
? Kết thúc ra sao.
? Em có nhận xét gì về các cách diễn đạt trên.
? Viết bằng lời văn của em là thế nào ?
Học sinh đọc thầm, to mục ghi nhớ.
? Các bước tìm hiểu bài ?
? Cách lập dàn bài.
Hoạt động 2
Hướng dẫn luyện tập
Nội dung kiến thức
I. Đề, tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự :
1. Đề văn tự sự:
-Kể chuyện
-Câu chuyện em thích
-Bằng lời văn của em
* Các đề 3, 4, 5, 6 vẫn là đề tự sự vì vẫn yêu cầu có việc, có chuyện về những ngày thơ ấu, sinh nhật em, quê đổi mới, em đã lớn.
-Câu chuyện thường làm em thích thú.
-Những lời nói, việc làm chứng tỏ người bạn ấy là rất tốt.
-Một câu chuyện kỉ niệm khiến em không thể quên.
-Những sự việc và tâm trạng của em trong ngày sinh nhật.
-Sự đổi mới cụ thể ở quê em.
-Những biểu hiện về sự lớn lên của em : thể chất, tinh thần...
-Kể việc : 5, 4, 3.
-Kể người : 2, 6
-Kể nghiêng về tường thuật : 5, 4, 3.
* Kết luận
-Tìm hiểu đề giúp ta biết được yêu cầu của đề bài, xác định được trọng tâm của đề, giới hạn của đề.
- Khi tìm hiểu đề văn tự sự thì phải tìm hiểu kĩ lời văn của đề để nắm vững yêu cầu của đề bài.
2. Cách làm bài văn tự sự :
a. Tìm hiểu đề
-Kể bằng chính lời văn của mình. Nghĩa là không sao chép của người khác.
b. Lập ý.
- Lập ý là xác định nội dung sẽ viết trong bài làm theo yêu cầu của đề.
- Học sinh chọn và trình bày cách lựa chọn của mình.
c. Lập dàn ý.
* Mở bài : Có nhiều cách diễn đạt.
- Thánh Gióng là một vị anh hùng đánh giặc nổi tiếng trong truyền thuyết đã lên ba mà Thánh Gióng vẫn không biết nói, biết cười, biết đi. Một hôm...
- Ngày xưa tại làng Gióng có một chú bé rất lạ. Đã lên 3 mà ...
- Người nước ta không ai là không biết tới Thánh Gióng. Thánh Gióng là một người đặc biệt. Khi đã ba tuổi... biết đi.
Cách 1 : Giới thiệu người anh hùng.
Cách 2 : Nói đến chú bé lạ.
Cách 3 : Nói tới một mặt nhân vật mà ai cũng biết 
à Là suy nghĩ kĩ càng rồi viết ra bằng chính lời văn của mình, không sao chép của người khác, bất kể là ai. Nếu cần dẫn tới phải đặt trong ngoặc kép.
* Ghi nhớ :
II. Luyện lập :
1. Học sinh lập dàn ý theo đề trên.
2. Học sinh tìm hiểu đề 2.
3. Lập làn ý đề 3.
C.Luyện tập(3’) làm bài tập sách BT HS trả lời, GV nhận xét
D.Củng cố(1’) Nhắc lại ND chính của bài
E.Hướng dẫn về nhà(1’)
- Học bài, làm bài tập cón lại trong sách BT
- Chuẩn bị bài : Luyện nói về văn kể chuyện