1. Mục tiêu bài dạy: Giúp học sinh:
- Nhận ra được những ưu, nhược điểm của bài kiểm tra văn và bài viết tập làm văn tả người.
- Củng cố các kiến thức cơ bản về văn học hiện đại Việt Nam và các bước xây dựng bài văn miêu tả; vận dụng các kĩ năng quan sát, tưởng tượng, so sánh để hoàn thiện một bài văn tả người hoàn chỉnh.
- Rèn cho học sinh kỹ năng trình bày, sắp xếp ý theo trình tự nhất định.
- Giáo dục ý thức tự giác học tập.
2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
- Giáo viên: Nghiên cứu kĩ đề - chấm bài; chuẩn bị nội dung trả bài (Soạn giáo án)
- Học sinh: Ôn lại lí thuyết, đọc kĩ và lập dàn ý cho đề bài viết tập làm văn tả cảnh ở nhà theo yêu cầu của giáo viên.
3. Tiến trình bài dạy:
a. Kiểm tra bài cũ: (3 phút)
- Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh ở nhà.
b. Nội dung bài mới:
* Giới thiệu bài: (1phút).
Các em đã viết bài tập làm văn tả cảnh ở nhà. Vậy qua bài viết, các em đã đạt được những yêu cầu gì? Còn những điểm gì cần phải rút kinh nghiệm? Trong tiết trả bài hôm nay chúng ta cùng xem xét lại bài viết đó.
Ngµy so¹n: / /2009. Ngµy gi¶ng:6A: /04/2009. 6B: /04/2009 TiÕt : 113-114: Lao xao. Duy Kh¸n 1- Môc tiªu bài dạy. - Häc sinh c¶m nhËn ®îc sù phong phó cña thiªn nhiªn qua h×nh ¶nh c¸c loµi chim. T©m hån nh¹y c¶m vµ lßng yªu thiªn nhiªn, lµng quª cña t¸c gi¶. - Kh¶ n¨ng quan s¸t vµ miªu t¶ sinh ®éng c¸c loµi chim dùa trªn vèn hiÓu biÕt phong phó cña t¸c gi¶. - Gi¸o dôc lßng yªu thiªn nhiªn, c¶nh vËt lµng quª. 2- ChuÈn bÞ của giáo viên và học sinh: Gi¸o viªn: So¹n bµi + Nghiªn cøu tµi liÖu. Häc sinh: Häc bµi cò + So¹n bµi míi. 3. Tiến trình bài dạy: a. KiÓm tra bµi cò. (4’) * C©u hái: ? Ngän nguån cña lßng yªu níc ®îc b¾t nguån tõ ®©u? V× sao? * Yªu cÇu: (5 ®iÓm) - Lßng yªu níc b¾t nguån tõ nh÷ng vËt tÇm thêng nhÊt... (5 ®iÓm) - HS Lý gi¶i ®îc v× sao. b. Néi dung bµi míi. * Giíi thiÖu: ( 1’) C¶nh lµng quª víi h×nh ¶nh thiªn nhiªn, sinh ho¹t con ngêi tëng nh ®¬n gi¶n kh«ng cã g× ®¸ng nãi. VËy mµ trë thµnh kØ niÖm s©u s¾c cña mçi nhµ v¨n, nhµ th¬ ®i vµo lßng ngêi vµ mçi chóng ta tù bµo giê ? V¨n b¶n Lao Xao cña nhµ v¨n Duy Kh¸n sÏ gióp chóng ta hiÓu ®îc phÇn nµo trong tiÕt häc h«m nay Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung I . §äc vµ t×m hiÓu chung. (10’) HS - §äc chó thÝch * trong s¸ch gi¸o khoa (T.112). 1. T¸c gi¶ - T¸c phÈm. ? KH HS GV * Tãm t¾t nh÷ng nÐt tiªu biÓu vÒ t¸c gi¶ Duy Kh¸n? - Tr×nh bµy. - NhËn xÐt, bæ sung vµ chèt néi dung. - Duy Kh¸n ( 1934 - 1995) lµ nhµ v¨n chuyªn viÕt vÒ håi kÝ. ? TB HS GV * H·y nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n? - Tr×nh bµy. - Cïng HS nhËn xÐt, bæ sung. - V¨n b¶n trÝch tõ t¸c phÈm “ Tuæi th¬ im lÆng” ®îc gi¶i thëng n¨m 1987. GV §©y lµ tËp håi kÝ tù truyÖn cña t¸c gi¶. Thêng qua hæi tëng vµ kØ niÖm tuæi th¬ t¸c gi¶ dùng l¹i vµ chÊm ph¸ vÒ cuéc sèng lµng quª thuë tríc. 2. §äc. GV Híng dÉn c¸ch ®äc: - Giäng ®äc chËm r·i, t©m t×nh. CÇn chó ý c©u v¨n ng¾n, nh÷ng khÈu ng÷, nh÷ng c©u chuyÖn d©n gian lång vµo trong bµi. GV - §äc mÉu ®o¹n ®Çu. - Gäi 2 häc sinh ®äc tiÕp ®Õn hÕt (cã nhËn xÐt c¸ch ®äc). TB - §äc chó thÝch: 1, 4, 5, 6, 7, 8. ? TB * C¨n cø vµo néi dung, v¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Cho biÕt néi dung cña tõng phÇn? HS - V¨n b¶n chia thµnh 2 phÇn: + P1: §Çu-> “ r©m ran”: C¶nh n«ng th«n buæi sím chím hÌ. ( Lao xao ong bím). + P2: Cßn l¹i: ThÕ giíi c¸c loµi chim. ( Lao xao thÕ giíi loµi chim). GV Chóng ta cïng t×m hiÓu néi dung v¨n b¶n theo cÊu tróc trªn trong phÇn ph©n tÝch. II. Ph©n tÝch. (20’) HS ? TB - §äc l¹i ®o¹n ®Çu. * Nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña ®o¹n v¨n b¶n võa ®äc? 1. C¶nh n«ng th«n buæi sím chím hÌ. ? TB * C¶nh vËt chím hÌ ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ qua nh÷ng chi tiÕt h×nh ¶nh nµo? - Cây cối um tùm. cả làng thơm. Cây hoa lan nở hoa trắng xoá. Hoa dẻ từng chùm mảnh dẻ. Hoa móng rồng bụ bẫm thơm như mít chín [...]. Ong vàng, ong vò vẽ, ong mật đánh lộn nhau để hút mật [...] chúng đuổi cả bướm. Bướm hiền lành bỏ chỗ lao xao [...] ? KH * Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶ trong ®o¹n v¨n trªn? HS - Tác giả sử dụng kiểu câu trần thuật ng¾n, với kết cấu đơn giản: C - V tạo nét chấm phá về khung cảnh buổi sớm chớm hè ở nông thôn. Với các giác quan: thị giác, khứu giác, thính giác kết hợp với những từ ngữ miêu tả (tính từ, động từ, từ láy tượng thanh lao xao) làm nổi bật: hương thơm, màu sắc, hình ảnh, đường nét, hành động của sự vật mà trung tâm là cây, hoa, ong, bướm. ? TB * ¢m thanh nµo trong khung c¶nh ®ã ®îc t¸c gi¶ chó ý nhÊt? HS - ¢m thanh lao xao cña c©y cèi vµ c¸c loµi vËt. ¢m thanh cña ong bím, ®Êt trêi thiªn nhiªn lµng quª khi mïa hÌ tíi. ? TB * Qua cách miêu tả của tác giả, em có cảm nhận gì về cảnh nông thôn buổi sớm chớm hè? HS - Cảnh làng quê đẹp, thơ mộng, vui vẻ, rộn ràng trong cái xôn xao của ong bướm. - Cảnh làng quê có vẻ đẹp, thơ mộng, rộn ràng trong cái xôn xao của ong bướm. HS 2 ? TB - §o¹n ®o¹n 2 cña v¨n b¶n. * H·y cho biÕt néi dung ®o¹n v¨n võa ®äc? 2. Lao xao thÕ giíi c¸c loµi chim. ? TB HS * Më ®Çu giíi thiÖu thÕ giíi c¸c loµi chim, t¸c gi¶ ®· dÉn d¾t b»ng nh÷ng c©u v¨n nµo? - Sím. Chóng t«i tô tËp ë gãc s©n. toµn chuyÖn trÎ con. R©m ran. ? KH HS * Em cã nhËn xÐt g× vÒ sè lîng tiÕng ë mçi c©u ? Dông ý cña t¸c gi¶ ë ®©y lµ g×? - Nh÷ng c©u v¨n trÇn thuËt rÊt ng¾n, cã c©u chØ cã 1 tõ ®Çy dông ý. §ã lµ thÕ giíi loµi chim sÏ ®îc miªu t¶ qua c¸i nh×n vµ c¶m nhËn cña trÎ th¬ vui vÎ, hån nhiªn vµ rÊt ng©y th¬. ? TB * Em h·y thèng kª c¸c loµi chim ®îc nãi ®Õn trong bµi? Chóng ®îc xÕp theo nhãm loµi nh thÕ nµo? V× sao l¹i xÕp nh vËy? HS - Thèng kª theo yªu cÇu: + C¸c loµi chim ®îc nãi ®Õn trong bµi lµ: Bå c¸c, diÒu h©u, s¸o sËu, s¸o ®en, chÌo bÎo, tu hó, qu¹, chim ngãi, chim c¾t, nh¹n, b×m bÞp. + XÕp theo hai nhãm: . Nhãm chim hiÒn - bëi chóng gÇn gòi víi con ngêi, lu«n mang l¹i niÒm vui cho ®Êt trêi vµ con ngêi. . Nhãm chim ¸c, d÷ - (qu¹, c¾t: chuyªn ¨n c¾p, ¨n trém, lÊn ¸t c¸c loµi chim kh¸c; ChÌo bÎo ®îc xem lµ loµi chim d÷, bëi d¸m chèng l¹i kÎ ¸c b»ng søc m¹nh ®oµn kÕt cña m×nh). GV - T¸c gi¶ ®· giíi thiÖu c¸c loµi chim theo hai nhãm. C¸ch ph©n lo¹i nµy phï hîp víi víi t©m lý trÎ th¬ vµ chÞu ¶nh hëng cña v¨n ho¸ d©n gian (ThiÖn - ¸c). VËy c¸c loµi chim ®îc kÓ vµ t¶ nh thÕ nµo? Chóng ta cïng t×m hiÓu cô thÓ trong tiÕt häc sau. HS * LuyÖn tËp tiÕt 1: (7’) - §äc diÔn c¶m toµn bé v¨n b¶n. * Híng dÉn häc bµi ë nhµ: (2’) - §äc l¹i toµn bé v¨n b¶n, n¾m ch¾c néi dung ®· ph©n tÝch; - TËp ph©n tÝch néi dung cßn l¹i (thÕ giíi c¸c loµi chim: T×m nh÷ng chi tiÕt cô thÓ kÓ vµ t¶ vÒ c¸c loµi chim trong v¨n b¶n; nhËn xÐt nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông vµ t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã). TiÕt 114 * æn ®Þnh tæ chøc: (1’) I. KiÓm tra bµi cò: (5’) * C©u hái: Trong v¨n b¶n Lao xao, c¶nh lµng quª buæi sím chím hÌ ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo? T×m mét sè dÉn chøng cô thÓ ®Ó chøng minh? * §¸p ¸n - biÓu ®iÓm: (5 ®iÓm) - Cảnh làng quê có vẻ đẹp, thơ mộng, rộn ràng trong cái xôn xao của ong bướm. (5 ®iÓm) - Häc t×m ®îc mét sè dÉn chøng theo yªu cÇu. II. D¹y bµi míi: * Giíi thiÖu:(1’) ThÕ giíi c¸c loµi chim ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo? Míi c¸c em cïng t×m hiÓu tiÕp trong tiÕt häc h«m nay. GV - Ghi l¹i c¸c ®Ò môc ®· t×m hiÓu trong tiÕt tríc. * Ph©n tÝch tiÕp (25’) HS1 HS2 - §äc l¹i toµn bé v¨n b¶n. - §äc ®o¹n v¨n b¶n tõ “C¸c... c¸c... c¸c...” ®Õn hÕt. ? TB HS * T×m nh÷ng chi tiÕt giíi thiÖu cô thÓ vÒ c¸c loµi chim trong v¨n b¶n? - C¸c... c¸c c¸c... Mét con bå c¸c kªu v¸ng lªn [...] võa bay võa kªu. - S¸o sËu, s¸o ®en hãt, ®Ëu c¶ lªn lng tr©u mµ hãt mõng ®îc mïa. Nhµ c¸c Vui cã con s¸o ®en tä toÑ häc nãi - Con tu hó [...] kªu “tu hó” lµ mïa tu hó chÝn [...] - Nh¹n vïng vÉy tÝt m©y xanh “chÐc chÐc”. - Khi con b×m bÞp kªu “b×m bÞp” tøc lµ ®· thèng buæi [...] Giêi kho¸c cho nã bé c¸nh n©u, suèt ®ªm ngµy róc trong bôi c©y. - DiÒu h©u bay cao tÝt, nã cã c¸i mòi kh»m, ®¸nh h¬i tinh l¾m [...] b¾t gµ con lao nh mòi tªn [...] tha gµ con lao vôt lªn m©y xanh [...] - Nh÷ng mòi tªn ®en mang h×nh ®u«i c¸ tõ ®©u tíi tÊp bay ®Õn. Êy lµ nh÷ng con chim chÌo bÎo. Chóng lao vµo ®¸nh con diÒu h©u tói bôi [...] Ngµy mïa chóng thøc suèt ®ªm. Míi tê mê ®Êt nã ®· cÊt tiÕng gäi ngêi: “ChÌ cheo chÐt”... Chóng nã trÞ ¸c [...] - Qu¹: Lia lia, l¸u l¸u nh qu¹ dßm chuång lîn [...] Qu¹ võa bay lªn, bÞ chÌo bÎo bay tø phÝa, ®¸nh. - Chim c¾t c¸nh nhän nh dao bÇu chäc tiÕt lîn. Bao nhiªu con bå c©u cña nhµ chó Chµng ®· bÞ chim c¾t xØa chÕt. Khi ®¸nh nhau, c¾t chØ xØa b»ng c¸nh. Chóng lµ loµi quû ®en, vôt ®Õn, vôt biÕn [...] ? KH * Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kÓ vµ t¶ c¸c loµi chim cña t¸c gi¶? HS GV - Tr×nh bµy. Cïng HS nhËn xÐt, bæ sung: - T¸c gi¶ chän mçi lµi vËt mét nÐt næi bËt ®¸ng chó ý: + VÒ ®Æc ®iÓm, tËp tÝnh: Bå c¸c, tu hó, s¸o, nh¹n, b×m bÞp. + VÒ h×nh d¸ng, hµnh ®éng: ChÌo bÎo, c¾t, diÒu h©u, qu¹, ( cuéc giao chiÕn gi÷a c¸c loµi chim: DiÒu h©u, chÌo bÎo, qu¹, c¾t). - KÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a kÓ vµ t¶: KÓ vÒ con s¸o nhµ b¸c Vui; kÓ vÒ sù tÝch chim b×m bÞp. - T¸c gi¶ miªu t¶ ngo¹i h×nh qua hµnh ®éng, phèi hîp xen kÏ gi÷a c¸c loµi cã quan hÖ víi nhau; kÕt hîp t¶, kÓ, nhËn xÐt, b×nh luËn lµm cho bµi v¨n kÓ chuyÖn linh ho¹t, miªu t¶ kh«ng d¬n ®iÖu. - Sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt: Nh©n ho¸ sèng ®éng, tõ l¸y tîng thanh ®Ó miªut ¶ tiÕng kªu chÝnh x¸c: ChÐc chÐc, c¸c c¸c, b×m bÞp, tu hó. - §Æc biÖt, t¸c gi¶ cßn sö dông nhiÒu yÕu tè d©n gian: + Bµi ®ång dao Bå c¸c lµ b¸c chim ri... ®îc ®a vµo rÊt phï hîp víi t©m lý trÎ th¬. Gîi lªn mèi quan hÖ hä hµng, rµng buéc trong thÕ giíi c¸c loµi chim theo quan niÖm vµ tëng tîng mang mÇu s¾c d©n gian vÒ thÕ giíi con ngêi ë lµng quª. + Thµnh ng÷: D©y m¬ rÔ m¸, kÎ c¾p gÆp bµ giµ, lia lia l¸u l¸u nh qua dßm chuång lîn. + Cæ tÝch: Sù tÝch chim b×m bÞp, chim chÌo bÎo. ? TB * Qua nghÖ thuËt miªu t¶, kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶, em thÊy thÕ giíi c¸c loµi chim hiÖn ra nh thÕ nµo? Tõ ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh lµng quª trong bµi? HS - ThÕ giíi c¸c loµi chim phong phó, sinh ®éng, chóng hiÖn ra cô thÓ víi nh÷ng nÐt riªng biÖt, ®éc ®¸o. => C¶nh lµng quª trong bµi t¬i ®Ñp, sèng ®éng. GV - NhËn xÐt kh¸i qu¸t l¹i vµ chèt néi dung. - C¶nh lµng quª t¬i ®Ñp, víi thÕ giíi c¸c loµi chim phong phó, sinh ®éng hiÖn ra cïng nh÷ng nÐt cô thÓ, riªng biÖt, ®éc ®¸o cña chóng. ? TB * Em cã c¶m nhËn g× vÒ t¸c gi¶ qua ®o¹n v¨n thø hai nµy? HS - T¸c gi¶ cã vèn hiÓu biÕt s©u s¾c, phong phó, ®· d¹ng vÒ c¸c loµi chim. Cã t×nh c¶m yªu mÕn g¾n bã víi thiªn nhiªn, lµng quª. Nhµ v¨n cã c¸i nh×n vµ c¶m xóc hån nhiªn cña tuæi th¬. ? Giái * Theo em c¸ch nh×n vµ c¶m nhËn cña t¸c gi¶ theo quan niÖm d©n gian vÒ mét sè loµi chim quen thuéc cã g× ®Æc s¾c vµ cã g× cha æn? HS GV - Tr×nh bµy. - NhËn xÐt, bæ sung: C¶m nhËn vÒ c¸c loµi chim cña t¸c gi¶ ®ã lµ c¸ch nh×n chóng trong mèi quan hÖ víi con ngêi, víi c«ng viÖc nhµ n«ng, ®ã lµ nh÷ng thiÖn c¶m vµ ¸c c¶m cña tõng loµi chim theo quy luËt phæ biÕn mang tÝnh d©n gian. Do ®ã còng kh«ng tr¸nh khái sù ®Þnh kiÕn ®èi víi mét sè con vËt, ch¼ng h¹n: Sù tÝch con b×m bÞp mµ cho r»ng khi con nµy kªu th× c¸c loµi chim ¸c, chim d÷ míi ra mÆt; hay nh×n chÌo bÎo tõng lµ kÎ xÊu sau ®ã nhËn xÐt: “Ngêi cã téi khi trë thµnh ngêi t«t th× t«t l¾m...” ®ã lµ c¸ch nh×n ®Þnh kiÕn thiÕu c¨n cø khoa häc. ? TB * Em thö ®Æt tªn cho chÌo bÎo theo c¸ch c¶m nhËn cña em? HS - Chim h¶o h¸n; - Chim dòng sÜ, ? KH * Nªu nh÷ng nÐt thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt vµ néi dung cña v¨n b¶n? - V¨n b¶n ®Ëm chÊt d©n gian, quan s¸t tinh tÕ, miªu t¶, kÓ chuy ... Lựa chọn 1 A 2 D 3 B 4 D 5 D 6 B Phần II. Tự luận: (7điểm) Câu 1( 3 điểm) Đặt câu chính xác , đúng yêu cầu Câu 2 ( 4 điểm) 1. Hình thức: (0,5 điểm) Học sinh viết được đoạn văn theo đúng yêu cầu; đảm bảo có câu mở đoạn, các câu phát triển đoạn và câu kết đoạn. 2. Nội dung: - Câu mở đoạn: Giới thiệu cảnh mặt trời mọc ở miền núi. (0,5 điểm) - Những câu phát triển đoạn: (Miêu tả cảnh mặt trời mọc). + Hướng mặt trời mọc (Ví dụ: Mặt trời nhô lên ở khe núi phía đông).(0,5 điểm) + Hình dáng, màu sắc của mặt trời lúc mới mọc. (0,5 điểm + Nền trời, mây khi những tia nắng đầu tiên xuất hiện. (0,5 điểm) + Cảnh rừng núi; âm thanh (tiếng gà, tiếng chim hót,...). (1 điểm) - Câu kết đoạn: Bộc lộ thái độ của bản thân đối với cảnh được miêu tả (Ví dụ: Cảnh mặt trời mọc ở miền núi thật là đẹp, điều đó khiến em càng thêm yêu mến, tự hào và gắn bó với quê hương mình). (0, 5 điểm) III. Thu bài, nhận xét giờ kiểm tra; hướng dẫn học bài ở nhà. - Thu bài - nhận xét giờ kiểm tra: d.Hướng dẫn học bài ở nhà: + Ôn lại toàn bộ kiến thức Văn, tiếng Việt đã học từ đầu học kì II đến nay; lập dàn ý cho bài tập làm văn (tả người thân mà em yêu quý nhất). + Tiết sau trả bài kiểm tra văn và tập làm văn. ========================================== Ngày so¹n: /04/2009. Ngày giảng 6A: /04/2009. TiÕt : 116. 6B: /04/2009 tr¶ bµi kiÓm tra V¨n - TËp lµm v¨n t¶ ngêi. 1. Mục tiêu bài dạy: Giúp học sinh: - Nhận ra được những ưu, nhược điểm của bài kiểm tra văn và bài viết tập làm văn tả người. - Củng cố các kiến thức cơ bản về văn học hiện đại Việt Nam và các bước xây dựng bài văn miêu tả; vận dụng các kĩ năng quan sát, tưởng tượng, so sánh để hoàn thiện một bài văn tả người hoàn chỉnh. - Rèn cho học sinh kỹ năng trình bày, sắp xếp ý theo trình tự nhất định. - Giáo dục ý thức tự giác học tập. 2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: - Giáo viên: Nghiên cứu kĩ đề - chấm bài; chuẩn bị nội dung trả bài (Soạn giáo án) - Học sinh: Ôn lại lí thuyết, đọc kĩ và lập dàn ý cho đề bài viết tập làm văn tả cảnh ở nhà theo yêu cầu của giáo viên. 3. Tiến trình bài dạy: a. Kiểm tra bài cũ: (3 phút) - Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh ở nhà. b. Nội dung bài mới: * Giới thiệu bài: (1phút). Các em đã viết bài tập làm văn tả cảnh ở nhà. Vậy qua bài viết, các em đã đạt được những yêu cầu gì? Còn những điểm gì cần phải rút kinh nghiệm? Trong tiết trả bài hôm nay chúng ta cùng xem xét lại bài viết đó. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GV HS ? TB HS GV GV ? TB HS GV ? TB ? KH HS ? TB HS GV GV ? KH HS ? TB HS GV GV GV - Bảng phụ. - Đọc lại đề. * Hãy xác định yêu cầu của đề bài trên? - Xác định yêu cầu của đề. - Ghi tóm tắt những yêu cầu chính lên bảng. - Phần văn có hai phần: Trắc nghiệm và tự luận. - Sau khi đã xác định được yêu cầu của đề, chúng ta tiến hành lập dàn ý theo bố cục ba phần của bài văn miêu tả. * Hãy cho biết yêu cầu phần mở bài của bài văn miêu tả? - Trình bày. - Khái quát lại. * Với đề này, ta nên mở bài như thế nào? * Hãy xác định những nội dung cần miêu tả trong phần thân bài? - Lần lượt miêu tả cụ thể theo trình tự nhất định. * Phần kết thúc cần đảm được những ý nào? - Nêu cảm xúc suy nghĩ của em về về người thân. - Thông qua biểu điểm: A. Phần văn: Phần I. Trắc nghiệm: (3 điểm - mỗi câu trả lời đúng được 0,25 điểm) Câu Đáp án Câu Đáp án 1 D 7 A 2 A 8 C 3 B 9 D 4 A 10 C 5 D 11 C 6 D 12 C Phần II. Tự luận: (5 điểm) 1. Học sinh chép đúng, đẹp sáu khổ thơ theo trí nhớ: (2 điểm) - Hình thức: đúng, đẹp (0,5 điểm). - Nội dung: Đúng, chính xác (1,5 điểm). Anh đội viên thức dậy Thấy trời khuya lắm rồi Mà sao Bác vẫn ngồi Đêm nay Bác không ngủ Lặng yên bên bếp lửa Vẻ mặt Bác trầm ngâm Ngoài trời mưa lâm thâm Mái lều tranh xơ xác Anh đội viên nhìn Bác Càng nhìn lại càng thương Người cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm Rồi Bác dém chăn Từng người từng người một Sợ cháu mình giật thột Bác nhón chân nhẹ nhàng Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng Thổn thức cả nỗi lòng Thầm thì anh hỏi nhỏ: - Bác ơi! Bác chưa ngủ? Bác có lạnh lắm không? 2. Phân tích hình ảnh Bác Hồ qua cảm nhận của anh đội viên: (3 điểm) (1 điểm) - Anh đội viên được chứng kiến những cử chỉ chăm sóc ân cần, tỉ mỉ của Bác đối với các chiến sĩ, bộ đội trong lần thức giấc, anh vô cùng xúc động, anh mơ màng như nằm trong giấc mộng. Được gặp Bác, được nhìn thấy Bác, được Bác chăm sóc, anh hạnh phúc sung sướng tưởng như trong một giấc mơ. (2 điểm) - Hình ảnh so sánh: Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng có sức khái quát vẻ đẹp về hình tượng Bác với tầm vóc to lớn, bao trùm khắp không gian, vừa có sức toả sáng, vừa có sức truyền hơi ấm nồng nàn cho cảnh vật và con người. Đó là hơi ấm của tình yêu thương bao la, hơi ấm tình thương ấy còn hơn ngọn lửa hồng. Lớp 6B Câu 2: Trong cuộc vượt thác Dượng Hương Thư: “ Đánh trần...như một pho tượng đồng đúc,các bắp thịt cuồn cuộn, hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa” với những hành động: “Co người phóng chiếc sào xuống dòng sông...Ghì chặt đầu sào...phóng sào, thả sào, rút sào...nhanh như cắt...Ghì trên ngọn sào giống như hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ...khác hẳn Dượng Hương Thư ở nhà nhỏ nhẹ...” ( 1,5 điểm) Với việc kết hợp tả và kể, tả ngoại hình và hành động, làm nổi bật con người lao động sống động cụ thể dùng tính từ miêu tả gợi tả hình ảnh con người rắn chắc, khỏe mạnh, nhanh nhẹn...dùng động từ diễn tả hành động mạnh chắc thể hiện ý trí quyết tâm, tập trung sức mạnh, kết hợp biện pháp so sánh và đối chiếu làm nổi bật hình ảnh Dượng Hương Thư tiêu biểu cho vẻ đẹp của con người lao động nhanh nhẹn can trường dũng cảm trong việc chinh phục và chiến thắng thiên nhiên.( 2,5 điểm) B. Tập làm văn. 1. Hình thức: (1 điểm) Trình bày sạch, khoa học, không mắc lỗi chính tả, ngữ pháp; lời văn chân thành; diễn đạt lưu loát rõ ràng; kết hợp được với miêu tả, biểu cảm. 2. Nội dung: a) Mở bài:(1 điểm) Giới thiệu người mà em yêu quý nhất. b) Thân bài: (Đảm bảo như đáp án) (6 điểm) Lần lượt miêu tả cụ thể theo trình tự nhất định. Lựa chọn được những chi tiết biểu, miêu tả được người thân của mình và lần lượt tả (đảm bảo như đáp án): - Hình dáng bên ngoài. (2,5 điểm -mỗi ý 0,5 điểm) - Tính nết, sở thích. (1,5 điểm) - Thái độ với mọi người (2 điểm) c) Kết bài: (2 điểm) Nêu cảm nghĩ của em về người thân → Nhận xét bài viết của học sinh: Ưu điểm: - Nhìn chung nhiều em có tiến bộ hơn so với các bài viết trước. Các em đều nắm vững thể loại, xác định được nội dung yêu cầu của đề; biết lựa chọn các chi tiết tiêu biểu để tả. - Một số bài viết trình bày tương đối khoa học; lời lẽ tự nhiên, biết sử dụng các từ ngữ có hình ảnh, giàu sức gợi tả, tình cảm trân thành: Nhược điểm: - Kết quả bài viết của một số em còn thấp. - Một số em còn lười học, lười suy nghĩ, thể hiện : bài viết sơ sài; chữ viết cẩu thả, còn mắc lỗi chính tả; một số em còn viết hoa tự do 6A: Hùng, Bình B,Liên .6B: Nhung, Tú - Một số chưa biết lựa chọn chi tiết để tả (tả lan man), sắp xếp các chi tiết còn lủng củng, tuỳ hứng: 6A: Thắng, Hà. 6B: Siềng, Tủa * Hãy xác định xem trong các đoạn, câu sau, bạn đã mắc phải lỗi gì? - Đọc và xác định lỗi. 6A: 1. Khuôn mặt chái soan ửng hồng. 2. Ông em năm nay 70 tuổi, nước da hồng hào khoẻ mạnh, đôi mắt đen lay láy đọc truyện không phải đeo kính. 3. Mẹ có giọng nói nhẹ nhàng, ấm áp. Mỗi khi mẹ cười để lộ hàm răng trắng phau. 6B: 1. Mẹ em không giống những người phụ nữ khác - trầm tính nhưng nghiên khắc có lẽ vì mẹ quá vất vả. 2. Bàn tay mẹ thô thiển nhưng em vẫn cảm thấy mềm mại, ấm áp mỗi khi mẹ xoa lưng cho em ngủ. 3. Em yêu mẹ nhất chên đời. * Chữa lại cho đúng? - Chữa. - Nhận xét, bổ sung cách chữa lỗi: 6A: 1. Lỗi chính tả: - Chữa lại: Khuôn mặt trái xoan ửng hồng. 2. Lỗi dùng từ không phù hợp. - Chữa lại: Ông em năm nay 70 tuổi, nước da hồng hào khoẻ mạnh, đôi mắt vẫn còn tinh anh lắm, mỗi khi đọc truyện không phải đeo kính. 3. Lỗi dùng từ. - Chữa lại: Mẹ có giọng nói nhẹ nhàng, ấm áp. Mỗi khi mẹ cười để lộ hàm răng trắng bóng. 6B: 1. Lỗi chính tả. - Chữa lại: Mẹ em không giống những người phụ nữ khác - trầm tính nhưng nghiêm khắc có lẽ vì mẹ quá vất vả. 2. Lỗi dùng từ: - Chữa lại: Bàn tay mẹ thô ráp nhưng em vẫn cảm thấy mềm mại, ấm áp mỗi khi mẹ xoa lưng cho em ngủ. 3. Lỗi chính tả - Chữa lại: Em yêu mẹ nhất trên đời. - Đọc bài viết tốt: + Lớp 6A: Sua, Hoán, Dếnh. + Lớp 6B: Ngọc - Thông báo kết quả bài viết sau đó trả bài cho học sinh: * Lớp 6A: (39 bài) - Giỏi: 9, 10: 0 - Khá: 7, 8: - T.Bình: 5, 6: - Yếu: 3, 4: - Kém: 1, 2: 0 * Lớp 6B: (38 bài) - Giỏi: 9, 10: 0 - Khá: 7, 8: - T.Bình: 5, 6: - Yếu: 3, 4: - Kém: 1, 2: 0 I. Tìm hiểu đề. (3 phút) 1. Đề bài: a) Phần văn. b) Tập làm văn. Em hãy tả lại một người thân trong gia đình mà em yêu quý nhất. 2. Yêu cầu: a) Phần văn. b) Tập làm văn. - Thể loại: Văn miêu tả (tả người) - Nội dung: một người thân trong gia đình mà em yêu quý nhất - Phạm vi, giới hạn: Từ thực tế được tiếp xúc, quan sát và tình cảm của chính bản thân. II. Lập dàn ý. (10 phút) a) Mở bài: - Giới thiệu người mà em yêu quý nhất. (Tên, nghề nghiệp, cảm tưởng của em về người ấy) b) Thân bài: - (Lần lượt miêu tả theo trình tự nhất định) - Hình dáng bên ngoài: + Tầm vóc: Cao, thấp, ... + Dáng người: Đậm hay mảnh. + Khuôn mặt: Tròn, trái xoan, hiền hậu hay nghiêm nghị,... + Các nét trên khuôn mặt có gì nổi bật: Mắt, mũi, miệng, nụ cười,... + Mái tóc, nước da có đặc điểm gì? (trắng, nâu, đen,..) - Tính nết, sở thích ra sao? (Vui, cởi mở, thích đọc sách,...) - Thái độ với mọi người như thế nào (Yêu thương, quan tâm, chăm sóc,...): + Với người thân trong gia đình; + Với em; + Với mọi người xung quanh,... c) Kết bài: Nêu cảm nghĩ của em về người thân: Yêu thích, biết ơn, kính trọng,... Hình ảnh người đó có ảnh hưởng như thế nào đối với em? III. Thông qua biểu điểm. (2 phút) IV. Nhận xét. (3 phút) V. Lỗi sai và sửa lỗi. (10 phút) VI. Đọc bài mẫu. (5 phút) VII. Trả bài - gọi điểm. (6 Phút). d. Hướng dẫn học bài ở nhà. (1 phút). - Về nhà xem lại toàn bộ lí thuyết đã học về miêu tả; Đọc bài viết và tự sửa lỗi. - Tìm đọc một số bài văn mẫu tham khảo. - Ôn lại toàn bộ kiến thức cơ bản phần văn trả lời câu hỏi trong SGK,T.117, 118 - tiết sau ôn tập. =========================
Tài liệu đính kèm: