Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Năm học 2011-2012 - Võ Thị Lệ Hằng

Tiết 1	Văn bản: CON RỒNG CHÁU TIÊN
(Truyền thuyết)
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs
-Hiểu thế nào là truyền thuyết
-Hiểu được nội dung ý nghĩa của truyện Con Rồng Cháu Tiên với những chi tiết tưởng tượng kì ảo
-HS kể tóm tắt được câu chuyện
-GDHS thái độ yêu quý người dân Việt Nam
B/ Các bước lên lớp:
	1.Ổn định tổ chức lớp
	2.Kiểm tra sự chuẩn bị bài của hs
	3.Tiến trình dạy- học bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Hđ1:Gv giới thiệu bài
- Gv gọi hs đọc chú thích*
? Em hiểu thế nào về truyền thuyết?
- Hs dựa vào chú thích*để trả lời- Gv kl và ghi bảng
Hđ2:Hướng dẫn hs đọc - tìm hiểu văn bản
- Gv đọc mẫu đoạn đầu- gọi hs đọc tiếp đến hết bài.
- Gv gọi hs đọc phần chú thích sgk
? Theo em câu chuyện được chia làm mấy phần? nêu rõ ND của từng phần
- Hs xác định các phần trong văn bản- gvkl
Truyện được chia làm 3 phần:
1.Từ đầu đến Long Trang
2.Tiếp đến lên đường
3. Còn lại
? Theo em Lạc Long Quân có nguồn gốc từ đâu? Hãy chỉ ra những chi tiết đáng chú ý của Lạc Long Quân?
- Hstl-gvkl:
Lạc Long Quân là con thần Long Nữ, sống dưới nước, có sức mạnh phi thường với nhiều phép lạ. thần luôn giúp dân lành.
? Âu Cơ là người ntn?(gv gợi ý cho hs tìm chi tiết)
- Hstl- gvkl:
Âu Cơ con thần Nông, xinh đẹp tuyệt trần, thích hoa thơm cỏ lạ.
? Em có nhận xét gì về nguồn gốc của hai vị thần đó
- Hstl- gvkl và ghi bảng
? Em có nhận xét gì về việc kết duyên của Lạc Long Quân và Âu Cơ?
- Hstl-gvkl:
 Sự kết duyên của Lạc Long Quân và Âu Cơ là sự kết hợp những gì đẹp nhất của con người và thiên nhiên. sự kết hợp của hai giống nòi xinh đẹp và tài giỏi.
?Em có nhận xét gì về việc sinh nở của Âu Cơ?
- Hstl: 
 Đẻ một bọc trăm trứng nở 100 người con không cần bú mớm mà lớn nhanh như thổi.
? Sự trưởng thành của những người con đó có ý nghĩa gì?
- Hstl-gvkl:
Đàn con là sự kết tinh những tinh hoa của bố mẹ, thừa hưởng nét đẹp của mẹ và sức mạnh của bố
?Em có suy nghĩ gì về h/ả bọc trứng (gv cho hs thảo luận nhóm)
 (Sau khi thảo luận nhóm hs chỉ ra được ý sau):Người Việt Nam sinh ra từ một cha và nay gọi là đồng bào.
? Tại sao Lạc Long Quân và Âu Cơ lại chia tay nhau? Trước khi chia tay nhau họ đã dăn nhau điều gì?
- Hstl-gvkl:
 Việc chia tay nhau nhằm cai quản các nơi(các phương) họ dăn không nên quên giúp đỡ nhau.
? Em hiểu gì về nguồn gốc người Việt Nam?
- Hstl:
Tất cả đều là Con Rồng Cháu Tiên.
? Qua câu chuyện em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tựng, kì ảo. Chi tiết đó có ý nghĩa ntn?
(gv cho hs thảo luận nhóm)
- Hstl-gvkl:
 Tưởng tượng, kì ảo là chi tiết không có thật, được tác giả dân gian sáng tạo, tô đậm tính chất kì lạ, lớn lao đẹp đẽ của nhân vật và sự việc.
Thần kì hoá tin yêu, tôn vinh tổ tiên dân tộc, làm tăng sức hấp dẫn của tác phẩm.
Hđ3:Thực hiện phần tổng kết
- Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk
Hđ4:Thực hiện phần luyện tập
? Em hãy tìm những câu chuyện tương tự
Ghi bảng
I/K/N về truyền thuyết
-Là câu chuyện truyền miệng có liên quan đến lịch sử
-Thường có yếu tố kì ảo
thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân.
II/Đọc và hiểu văn bản
1, Nguồn gốc của Lạc Long Quân và Âu Cơ
-Lạc Long Quân con thần Long Nữ
- Âu Cơ con thần Nông
] Cả hai đều có nguồn gốc cao quý
2/Cuộc tình duyên kì lạ
-Sự kết hợp những gì tốt đẹp nhất
-Đẻ một bọc trứng nở một trăm người con, tất cả đều hồng hào, khoẻ mạnh.
] Bọc trứng là biểu tượng của đồng bào.
3/ Ý nghĩa của truyện.
- Giải thích nguồn gốc Con Rồng Cháu Tiên, dân tộc Việt Nam ở khắp mọi miền đất nước.
III/Tổng kết: Ghi nhớ sgk/7
IV/Luyện tập
C/ Củng cố: Nội dung bài học.
D/ Dặn dò: Hs học bài, chuẩn bị bài bánh chưng, bánh dày.
Tiết 2	văn bản: BÁNH CHƯNG- BÁNH DÀY
	(Truyền thuyết- bài đọc thêm)
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs hiểu:
-Nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của truyện
-Kể tóm tắt được câu chuyện.
-GDHS biết quý trọng những thành quả của người lao động.
B/ Các bước lên Lớp
	- Ổn định lớp học
	- Kiểm tra bài cũ:
	1, Thế nào là truyền thuyết?
	2,Hãy nêu ý nghĩa của truyện Con Rồng Chái Tiên?
	(Đáp án tiết 1)
	Tiến trình dạy- học bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Hđ1: Giới thiệu bài
Hđ2:Gv hướng dẫn hs đọc hiểu văn bản
- Gv đọc mẫu đoạn đầu, gọi 2 hs đọc tiếp đến hết
? Theo em truyện được chia làm mấy đoạn? Nội dung của các đoạn ntn?
- Hstl-gvkl:
Truyện chia làm 3 đoạn
 Đ1: từ đầu đến chứng giám
 Đ2: tiếp đến hình tròn
 Đ3: còn lại
? Vì sao Vua Hùng lại chọn người nối ngôi?
- Hstl-gvkl:
 Vua cha đã già, cần phải có người nối ngôi để chăm lo đời sống cho dân tình.
? Vua cha có hình thức chọn người nối ngôi ntn và ý định ra sao?
- Hstl-gvkl:
 Người nối ngôi phải nối được chí vua cha, không nhất thiết phải là con trưởng và với hình thức chọn người nối ngôi dó là giải được câu đố để thử tài- nhân lễ Tiên Vương ai làm vừa ý ta sẽ được nối ngôi ta.
? Các Lang đã làm gì để giải câu đố của vua?
- Hstl-gvkl:
Các Lang thi nhau làm cỗ thật hậu, thật ngon, người lên rừng, kẻ xuống bể đi tìm sơn hào hải vị.
? Chi tiết thi tài ấy có ý nghĩa ntn đối với truyện dân gian?
- Hstl-gvkl:
Chi tiết đó tạo sự hấp dẫn và cũng là tình huống độc đáo để các nhân vật tự bộc lộ phẩm chất đạo đức của mình.
? ai là người đã làm vừa ý Vua cha để nối ngôi và làm bằng cách nào?
- Hstl-gvkl:
Lang Liêu là người được nối ngôi vì chàng đã được báo mộng và làm ra hai thứ bánh đẻ cúng Tiên Vương từ hạt gạo nếp.
- Gv giải thích về cách làm hai loại bánh này
? Việc Lang Liêu làm bánh bằng gạo nếp có ý nghĩa ntn?(gv cho hs thảo luận nhóm)
 Sau khi thảo luận hs chỉ ra được các ý sau:người dân ta ngày xưa tưởng tượng ra chuyện này là để đề cao nghề nông, đồng thời thể hiện thái độ biết quý trọng hạt gạo, sản phẩm của nhà nông.
? Hai thứ bánh của Lang Liêu có ý nghĩa ntn?
- Hstl-gvkl:
Bánh hình vuông là tượng đất, hình tròn là tượng trời. hai thứ bánh đó có ý nghĩa thực tế, lấy từ sản phẩm của người lao động. đồng thời chứng tỏ được tài đức của Lang Liêu để nối ngôi cha. Chàng đã đem cái quý giá nhất của trời đất, của đồng ruộng do chính tay mình làm ra mà đem cúng Tiên Vương dâng lên vua cha thì đúng là người con thông minh, hiếu thảo, biết trân trọng người đã sinh ra mình.
- Gv liên hệ thực tế về nghề nông và đạo biét ơn người sinh thành
? Truyện còn có ý nghĩa gì nữa?
- Hstl-gvkl:
Truyện còn có ý nghĩa giải thích tục làm bánh chưng ,bánh dày trong ngày tết.
Hđ3:Thực hiện tổng kết.
- Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk/13.
Hđ4: Thực hiện phần luyện tập
? Em hãy tìm những chi tiết mà em thích ở trong truyện?
 - HS tự tìm các chi tiết mà các em thích.
Ghi bảng
I/ Đọc- hiểu văn bản
1/ Vua Hùng chọn người nối ngôi
- Vua đã già muốn có người nối ngôi
- Người nối ngôi phải nối được chí vua cha
] Thử tài giải đố vua hùng
2/ Cuộc thi tài giải đố
- Tất cả các lang đều tham gia giải đố với nhiều hình thức khác nhau.
] Bộc lộ phẩm chất đạo đức của mình.
 - Lang Liêu chọn gạo nếp làm hai thứ bánh, vừa ý vua cha nên được nối ngôi.
3/ Ý nghĩa của truyện
 - Truyện đề cao nghề nông và thái độ quý trọng hạt gạo.
- Giải thích tục làm bánh chưng, bánh dày trong ngày tết.
II/Tổng Kết: Ghi nhớ sgk/13
III/Luyện Tập:
Chỉ các chi tiết em thích.
C/ Củng cố: nội dung bài học
D/ Dặn dò: hs học bài cũ, tập kể chuyện, chuẩn bị bài từ -cấu tạo từ tiếng Việt.
Tiết 3	 TỪ- CẤU TẠO TỪ TIẾNG VIỆT
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs hiểu:
 - Khái niệm về từ
 - Đơn vị cấu tạo từ(tiếng)
 - Các kiểu cấu tạo từ( từ đơn, từ phức)
 - Rèn kỹ năng sử dụng từ tiếng việt.
B/ Các bước lên lớp:
	- Ổn định lớp học
	- Kiểm tra bài cũ: ? Em hãy nêu ý nghĩa của truyện bánh chưng, bánh dày
	(Đáp án tiết 2)
 	- Tiến trình dạy- học bài mới
Các hoạt động của thầy và trò
Hđ1; Gv giới thiệu bài
Hđ2: Hướng dẫn hs tìm hiểu nội dung bài học
- Gv gọi hs đọc ví dụ sgk
? Em hãy cho biết trong câu đó có bao nhiêu từ, bao nhiêu tiếng?
- Hstl-gvkl:
Trong câu có 12 tiếng, 9 từ. Mỗi tiếng được phát ra thành một hơi, khi viết được viết thành một chữ và có một khoảng cách nhất định. Mỗi từ được dùng bằng một dấu chéo.
? Tiếng và từ có gì khác nhau?
- Hstl-gvkl
Tiếng là đơn vị ngôn ngữ dùng để tạo nên từ, từ là đơn vị ngôn ngữ dùng để đặt câu.
? Khi nào tiếng đó trở thành từ? Từ là gì?
- Hstl-gvkl:
Khi tiếng đó có nghĩa dùng để đặt câu. Từ đó có thể do một hoặc hai tiếng kết hợp nhau tạo thành nghĩa.
- Gv gọi hs đọc mục I phần II, và cho hs điền từ vào bảng kẻ sẵn
 - Hs tự điền vào bảng kẻ trong vở - Một em lên bảng thực hiện
? Em hiểu thế nào là từ đơn, từ phức?
- Hstl-gvkl và ghi bảng:
? Từ ghép và từ láy có gì giống và khác nhau?
- Hstl-gvkl:
Giống: Đều là từ phức(có hai hoặc hơn hai tiếng)
Khác:Từ ghép là kiểu ghép hai hoặc hơn hai tiếng tạo thành nghĩa nên từ
 Từ láy: Các tiếng trong từ được lặp lại một bộ phận của tiếng.
- Gv chốt lại ý và cho hs đọc lại phần ghi nhớ sgk
Hđ3: Thực hiện phần luyện tập
- Gv cho hs thực hiện bài tập 1
- Gv cho hs thực hiện bài tập 2 theo nhóm học tập
- Gv cho hs thực hiện bài tập 3
? Từ thút thít miêu tả tiếng gì?
Ghi bảng
I/ Từ là gì?
Ví dụ: sgk
Câu gồm: 12 tiếng, 9 từ.
 ] Từ là đơn vị ngôn ngữ có nghĩa dùng để đặt câu.
II/Từ đơn, từ phức
Từ đơn:là từ chỉ có một tiếng có nghĩa.
Từ phức: là từ có hai hoặc hơn hai tiếng ghép lại tạo nên nghĩa(từ ghép, từ láy)
*Ghi nhớ: sgk/14.
III/ Luyện tập:
1/ Xác định cấu tạo từ:
- Nguồn gốc, Con cháu: Từ ghép
- Nguồn gốc= Cội nguồn=Tổ tiên.
- Con cháu, anh chị, ông bà.
2/Sắp xếp các tiếng trong từ ghép chỉ quan hệ thân thuộc
3/ Điền từ:
- Cách chế biến: rán, nướng...
- Chất liệu: nếp, tẻ...
- Tính chất: dẻo, xốp...
- Hình dáng: khúc, gối...
4/ Xác định từ loại:
Thút thít: miêu tả tiếng khóc
C/ Củng cố: Nội dung bài học.
D/ Dặn dò: Dặn hs học bài cũ, làm bài tập số 5, chuẩn bị bài:giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt.
	_______________________________________________________
Tiết 4	GIAO TIẾP- VĂN BẢN VÀ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs
- Củng cố lại các kiến thức về các loại văn bản mà các em đã học.
- Hình thành sơ bộ các khái niệm: văn bản, mục đích giao tiếp, phương thức biểu đạt.
- GDHS ý thức giao tiếp, và sử dụng giao tiếp đúng tư cách.
B/ Các bước lên lớp:
	- Ổn định lớp học
	- Kiểm tra bài cũ: ? Em hiểu thế nào là từ? Từ tiếng việt có cấu tạo ntn? Cho ví dụ về từ đơn, từ phức? (Đáp Án tiết 3)
	-Tiến trình dạy- học bài mới.
Các hoạt động của thầy và trò
Hđ1: Gv giới thiệu bài.
Hđ2: Gv hướng dẫn hs tìm hiểu nội dung bài học.
? Để bộc lộ một tư tưởng hay một nguyện vọng nào đó cho người khác biết thì em sẽ làm gì?
- Hstl-Gvkl
Chúng ta cần phải nói hoặc viết ra giấy cho người khác nghe hoặc đọc để họ c ... ®á
§éng Phong Nha
6
Hµnh chÝnh- c«ng vô 
§¬n tõ ( theo mÉu vµ kh«ng theo mÉu)
 2 . X¸c ®Þnh vµ ghi ra vë ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh trong c¸c v¨n b¶n sau: 
STT
 Tªn v¨n b¶n 
Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh 
1
Th¹ch Sanh 
Tù sù d©n gian : truyÖn cæ tÝch
2
 L­îm 
 Tù sù - tr÷ t×nh (biÓu c¶m)- th¬ hiÖn ®¹i 
3
M­a 
Miªu t¶ , biÓu c¶m- th¬ hiÖn ®¹i 
4
Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn 
Tù sù hiÖn ®¹i 
5
C©y tre ViÖt Nam 
Miªu t¶- biÓu c¶m- giíi thiÖu- thuyÕt-minh: Bót kÝ - thuyÕt minh phim tµi liÖu 
 3. Häc sinh ®¸nh dÊu vµo «
II. §Æc ®iÓm vµ c¸ch lµm: 
 1. So s¸nh : 
STT
V¨n b¶n
Môc ®Ých
Néi dung 
H×nh thøc 
1
 Tù Sù 
KÓ chuyÖn , kÓ viÖc, lµm sèng l¹i c©u chuyÖn hoÆc sù viÖc 
HÖ thèng chuçi c¸c chi tiÕt, hµnh ®éng , sù viÖc diÔn tiÕn theo mét cèt truyÖn nhÊt ®Þnh 
V¨n xu«i(truyÖn ng¾n, truyÖn dµi, tiÓu thuyÕt....), V¨n vÇn(th¬, vÌ.....)
2
Miªu t¶ 
T¸i hiÖn cô thÓ sèng ®éng nh­ thËt c¶nh vËt hoÆc ch©n dung ng­êi 
HÖ thèng chuçi h×nh ¶nh mµu s¾c ©m thanh ®­êng nÐt . Sù vËt , ng­êi , thiªn nhiªn hiÖn ra râ nh­ tr­íc m¾t, tËn tai ng­êi ®äc 
V¨n xu«i, v¨n vÇn
3
§¬n tõ
Gi¶i quyÕt yªucÇu, nguyÖn väng cña ng­êi viÕt
Tr×nh bµy lÝ do, yªu cÇu , ®Ò nghÞ, nguyÖn väng ®Ó ng­êi cã tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt 
theo mÉu, kh«ng theo mÉu
 2. Bè côc cña c¸c lo¹i v¨n b¶n:
STT
C¸c phÇn
 Tù sù 
 Miªu t¶
1
 Më bµi
Giíi thiÖu kh¸i qu¸t chuyÖn
nh©n vËt hoÆc dÉn vµo chuyÖn 
T¶ kh¸i qu¸t c¶nh , ng­êi.....
2
 Th©n bµi 
DiÔn biÕn c©u chuyÖn, sù viÖc mét c¸ch chi tiÕt 
T¶ cô thÓ , chi tiÕt theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh
3
KÕt bµi
KÕt côc cña truyÖn, sè phËn cña c¸c nh©n vËt 
C¶m nghÜ cña ng­êi kÓ 
Ên t­îng chung, c¶m xóc cña ng­êi t¶
 3. Mèi quan hÖ gi÷a sù viÖc, nh©n vËt vµ chñ ®Ò trong v¨n b¶n tù sù 
- Sù viÖc do nh©n vËt lµm ra. NÕu kh«ng cã sù viÖc th× nh©n vËt trë nªn nh¹t nhÏo, ®¬n ®iÖu v« vÞ, kh«ng t¹o thµnh cèt truyÖn . NÕu kh«ng cã nh©n vËt th× sù viÖc sÏ rêi r¹c, vôn n¸t, thiÕu tËp trung, còng kh«ng thµnh truyÖn 
- Sù viÖc vµ nh©n vËt ph¶i cïng tËp trung ®Ó thÓ hiÖn næi bËt chñ ®Ò. Ng­îc l¹i, chñ ®Ò cña truyÖn nÕu kh«ng ®­îc thÓ hiÖn trong nh©n vËt, qua sù viÖc th× nhÊt ®Þnh sÏ kh« khan cøng nh¾c ch¼ng thuyÕt phôc ai
 4. Nh©n vËt tù sù th­êng ®­îc kÓ vµ miªu t¶ qua nh÷ng yÕu tè: 
- Ch©n dung ngo¹i h×nh
- Ng«n ng÷
- Cö chØ, hµnh ®éng, suy nghÜ.....
- Lêi nhËn xÐt cña c¸c nh©n vËt kh¸c hoÆc cña ng­êi t¶, kÓ.
III. LuyÖn tËp : 
Bµi tËp 1: GV h­íng dÉn häc sinh lµm
- Ng«i kÓ thø nhÊt: anh ®éi viªn 
- Dùa vµo néi dung bµi th¬
- KÓ b»ng lêi v¨n cña m×nh, kh«ng s¸ng t¹o thªm bít qu¸ nhiÒu
( Häc sinh lµm - GVgäi lªn b¶ng tr×nh bµy)
Bµi tËp 2: ( Häc sinh lµm bµi - GVgäi lªn b¶ng tr×nh bµy)
Bµi tËp 3: Nh÷ng môc cßn thiÕu cña mét l¸ ®¬n : 
- LÝ do viÕt ®¬n
- Yªu cÇu, ®Ò nghÞ, cña ng­êi viÕt ®¬n
HÑ3: H­íng dÉn töï hoïc (5 phuùt)
	a) Baøi vöøa hoïc:
- Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë
- Naém vöõng kieán thöùc vöøa oân.
	b) Baøi saép hoïc:TOÅNG KEÁT PHAÀN TIEÁNG VIEÄT/ Sgk / 167
tæng kÕt phÇn tiÕng viÖt
A.Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh
1. KiÕn thøc: Cñng cè vµ hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc tiÕng ViÖt c¶ n¨m líp 6:
 - DT, §T, TT; CDT, C§T, CTT
 - C¸c thµnh phÇn chÝnh cña c©u
 - C¸c kiÓu c©u
 - C¸c phÐp nh©n ho¸, so s¸nh, Èn dô, ho¸n dô
 - DÊu chÊm, dÊu chÊm hái, dÊu chÊm than, dÊu phÈy.
2. KÜ n¨ng:
 - NhËn ra c¸c tõ lo¹i vµ phÐp tu tõ 
 - Ch÷a ®­îc c¸c lçi vÒ c©u vµ dÊu c©u
3. Th¸i ®é: HS lu«n cã ý thøc so s¸nh, hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸, tæng hîp khi «n tËp
B/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:
	* Thaày soaïn giaùo aùn theo chuaån kieán thöùc kó naêng vaø tìm theâm tö lieäu phuïc vuï baøi daïy.
	* Troø soaïn baøi theo ñònh höôùng cuûa giaùo vieân vaø sgk/ 155
C/ Các bước lên lớp.
	1. Ổn định lớp học
	2. Kiểm tra sự chuẩn bị bài của hs
HÑ1: Giôùi thieâu baøi môùi
 MT: Taïo taâm theá ñònh höôùng chuù yù cho hs.
 PP: Thuyeát trình.
 TG: 3 phuùt
HÑ2: Höôùng daãn hs traû lôøi caùc caâu hoûi ôû caùc muïc I; II ; III /sgk/155
 MT: Hs traû lôøi caâu hoûiôû caùc muïc I ; II ; III. 
 PP: Vaán ñaùp taùi hieän, thuyeát trình, khaùi quaùt.
 TG:37 phuùt
I. Néi dung «n tËp : 
1. CÊu t¹o tõ: 
a. Tõ ®¬n : Gåm 1 tiÕng cã nghÜa 
VÝ dô : Nhµ, ®i , häc....
b. Tõ phøc: 
* Tõ ghÐp: Gåm 2 tiÕng trë lªn ®­îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa
VÝ dô : nhµ cöa, ®i l¹i, häc tËp .....
* Tõ l¸y: Gåm 2 tiÕng trë lªn cã quan hÖ víi nhau vÒ ©m thanh 
VÝ dô: ®Ñp ®Ï, s¹ch sµnh sanh, .....
2. Tõ lo¹i vµ côm tõ: 
 Tõ lo¹i 
 Côm tõ 
Danh tõ: 
- Lµ nh÷ng tõ chØ ng­êi, vËt , sù vËt, hiÖn t­îng , kh¸i niÖm.......
VÝ dô : häc sinh, c«ng nh©n, bµn, ghÕ,.....
§éng tõ: 
- Lµ nh÷ng tõ chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i cña sù vËt 
VÝ dô: ®i, viÕt , ngñ, ®au , yªu, ghÐt....
TÝnh tõ: 
- Lµ nh÷ng tõ chØ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña sù vËt, hµnh ®éng, tr¹ng th¸i
VÝ dô: tãt, xÊu, xanh, ®á,......
Sè tõ: 
- Lµ nh÷ng tõ chØ sè l­îng vµ thø tù
VÝ dô: ba c¸i tñ, n¨m c¸i bót....( chØ sè l­îng)
 trang s¸u, tÇng chÝn.......( chØ thø tù)
L­îng tõ: 
- Lµ nh÷ng tõ chØ l­îng nhiÒu hay Ýt cña sù vËt
VÝ dô: tÊt c¶, mçi, tõng
ChØ tõ: 
- Lµ nh÷ng tõ dïng ®Ó trá vµo sù vËt nh»m x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña sù vËt trong kh«ng gian hoÆc thêi gian
VÝ dô : kia, nä, Êy, ®ã, nµy
Phã tõ: 
- Lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm víi ®éng tõ, tÝnh tõ ®Ó bæ sung ý nghÜa cho ®éng tõ, tÝnh tõ
VÝ dô: vÉn, sÏ, cø, rÊt.....
Côm danh tõ: 
- Lµ lo¹i tæ hîp tõ do danh tõ víi mét sè tõ ng÷ phô thuéc vµo nã t¹o thµnh
VÝ dô : TÊt c¶ nh÷ng häc sinh líp 6A1 Êy
Côm ®éng tõ:
- Lµ lo¹i tæ hîp tõ do ®éng tõ víi mét sètõ ng÷ phô thuéc nã t¹o thµnh
VÝ dô : VÉn cßn ®ang häc ë líp
Côm tÝnh tõ: 
-Lµ lo¹i tæ hîp tõ do tÝnh tõ víi mét sè tõ ng÷ phô thuéc nã t¹o thµnh
VÝ dô: §ang ®Ñp nh­ tr¨ng r»m
3. C¸c phÐp tu tõ ®· häc : 
So s¸nh
- §èi chiÕu sù vËt, sù viÖc nµy víi sù vËt, sù viÖc kh¸c cã nÐt t­¬ng ®ång ®Ó lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t 
- VÝ dô: TrÎ em nh­ bóp cµnh
Nh©n ho¸ 
- Gäi tªn hoÆc t¶ con vËt, c©y cèi, ®å vËt ....b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn dïng ®Ó gäi hoÆc t¶ con ng­êi; lµm cho thÕ giíi ®å vËt, loµi vËt, c©y cèi, ...trë nªn gÇn gòi víi con ng­êi, biÓu hiÖn ®­îc nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶mcña con ng­êi
-VÝ dô: B¸c trèng tr­êng
 Nói cao ci l¾m nói ¬i
Nói che mÆt trêi ch¼ng thÊy ng­êi th­¬ng
Èn dô 
- Gäi tªn sù vËt , hiÖn t­îng nµy b»ng tªn sù vËt , hiÖn t­îng kh¸c cã nÐt t­¬ng ®ång víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t
- VÝ dô : Ngµy ngµy mÆt trêi ®i qua trªn l¨ng 
 ThÊy mét mÆt trêi trong l¨ng rÊt ®á
Ho¸n dô 
- Gäi tªn sù vËt, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm nµy b»ng tªn cña mét sù vËt, hiÖn t­îng , kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t 
- VÝ dô : ¸o n©u liÒn víi ¸o xanh, 
 N«ng th«n cïng víi thÞ thµnh ®øng lªn
4. C¸c kiÓu cÊu t¹o c©u: 
C©u trÇn thuËt ®¬n
- C©u do mét côm chñ vÞ t¹o thµnh, dïng ®Ó giíi thiÖu, t¶ hoÆc kÓ vÒ mét sù viÖc, sù vËt hay ®Ó nªu mét ý kiÕn
VÝ dô: - T«i häc 
 Bµi v¨n nµy hay
C©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ 
- Lµ lo¹i c©u cã cÊu t¹o :
 C- V ( lµ+ côm danh tõ)
 ( + côm ®éng tõ)
 ( + côm tÝnh tõ)
- VÝ dô : Bµ ®ì TrÇn lµ ng­êi huyÖn §«ng TriÒu
 DÕ MÌn trªu chÞ Cèc lµ d¹i 
C©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ
- Lµ lo¹i c©u cã cÊu t¹o : 
 C- V ( §éng tõ, côm ®éng tõ )
 ( TÝnh tõ, côm tÝnh tõ)
 VÝ dô : Chóng t«i häc bµi
 C« gi¸o vui l¾m
5. C¸c dÊu c©u ®· häc : 
DÊu kÕt thóc c©u
DÊu c©u (.)
- KÕt thóc c©u trÇn thuËt 
VÝ dô : Giêi chím hÌ. 
DÊu kÕt thóc c©u 
DÊu chÊm hái(?) 
- KÕt thóc c©u nghi vÊn 
 VÝ dô : Con häc bµi ch­a? 
DÊu kÕt thóc c©u 
DÊu chÊm than (!) 
- KÕt thóc c©u cÇu khiÕn hoÆc c©u c¶m th¸n
VÝ dô : A ¬i! Cho tí m­în th­íc kÎ! 
DÊu ph©n c¸ch c¸c bé phËn cña c©u
DÊu phÈy(,)
*Ph©n c¸ch: 
a. Tr¹ng ng÷ víi nßng cèt c©u C-V
VÝ dô : Buæi s¸ng, chóng t«i ®i häc 
b. C¸c bæ ng÷ : 
c . C¸c chñ ng÷: 
VÝ dô : Nam, Vò, Minh ®ang ®¸ bãng
d. C¸c vÞ ng÷: 
VÝ dô : Lan häc bµi, dän dÑp nhµ cöa , råi nÊu c¬m
d. C¸c ®Þnh ng÷: 
VÝ dô: ChiÕc bót Hång Hµ, mµu xanh , cña t«i lµ mÑ tÆng 
II. LuyÖn tËp : 
1) 
 ViÖt Nam ®Êt n­íc ta ¬i
 Mªnh m«ng biÓn lóa ®©u trêi ®Ñp h¬n.
a) §o¹n th¬ trªn cã bao nhiªu tiÕng.
b) §o¹n th¬ trªn cã mÊy tõ ? (Chän ®¸p ¸n ®óng)
A. 10 tõ C. 12 tõ.
B. 11 tõ. D. 14 tõ.
c) §o¹n th¬ trªn cã mÊy tõ l¸y ?
A. 2 tõ.	C. 3 tõ.
B. 1 tõ.	D. kh«ng cã tõ l¸y nµo.
d) §o¹n th¬ trªn cã mÊy tõ ghÐp ?
A. 2 tõ.	C. 4 tõ.
B. 3 tõ.	D. 1 tõ.
2) X¸c ®Þnh kiÓu cÊu t¹o tõ cho c¸c tõ in ®Ëm trong c¸c c©u sau:
"Ýt l©u sau, ¢u c¬ cã mang. §Õn kú sinh në, chuyÖn thËt l¹, nµng sinh ra c¸i bäc tr¨m trøng; tr¨m trøng në ra thµnh mét tr¨m ng­êi con hång hµo, ®Ñp ®Ï l¹ th­êng. §µn con kh«ng cÇn bó mím mµ tù lín lªn nh­ thæi, mÆt mòi kh«i ng«, khoÎ m¹nh nh­ thÇn."
3) §¸nh dÊu (X) vµo « trèng ®Ó x¸c ®Þnh tõ l¸y vµ tõ ghÐp:
Tõ cÇn 
x¸c ®Þnh
GhÐp
L¸y
Tõ cÇn 
x¸c ®Þnh
GhÐp
L¸y
b¹n bÌ
t©m t×nh
b¨n kho¨n
th©n thiÕt
d¹y dç
vÝ von
®Òn ®µi
tèt t­¬i
lê mê
hång hµo
n­íc non
ngÉm nghÜ
thanh danh
nghÜ ngîi
	4) NghÜa cña tõ l¸y rÊt sinh ®éng, gîi h×nh, gîi c¶m. Em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n miªu t¶, trong ®ã cã dïng mét sè tõ l¸y.
VD: Ngµy chñ nhËt, khu vui ch¬i gi¶i trÝ thËt ®«ng vui tÊp nËp. TrÎ con vÉn nhiÒu h¬n c¶. ë bÓ bãng c¸c b¹n cø tr­ên ®i tr­ên l¹i trªn c¬ man nµo lµ nh÷ng qu¶ bãng ®ñ mµu s¾c. Còng cã c¶ cÇu tr­ît nh­ ë bÓ b¬i vËy. Råi c¸c b¹n cßn thi nÐm bãng vµo ræ n÷a. TiÕng reo hß kh«ng ngít. 
	S«i ®éng nhÊt cã lÏ lµ ë bÓ b¬i ...
	5) §iÒn c¸c tõ: th©n thiÕt, th©n mÕn, th©n mËt, th©n thiÖn vµo chç trèng trong c¸c c©u sau cho phï hîp víi néi dung gi¶i nghÜa:
	- th©n mÕn: cã quan hÖ t×nh c¶m quý mÕn.
	- th©n mËt: cã nh÷ng biÓu hiÖn t×nh c¶m ch©n thµnh, g¾n bã víi nhau.
	- th©n thiÖn: tá ra tö tÕ vµ cã thiÖn c¶m víi nhau.
	- th©n thiÕt: cã quan hÖ t×nh c¶m gÇn gòi, g¾n bã chÆt chÏ víi nhau.
	6) Con qôa kh«n ngoan
	Mét con qu¹ kh¸t n­íc, nã t×m thÊy mét c¸i lä cã n­íc. Nh­ng n­íc trong lä Ýt qu¸, mµ cæ lä l¹i cao. Qu¹ kh«ng uèng ®­îc. Nã liÒn nghÜ ra mét c¸ch: nã lÊy má g¾p tõng hßn sái bá vµo lä. Mét lóc sau, n­íc trong lä d©ng cao, qu¹ tha hå uèng.
	a) X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña ®o¹n v¨n trªn:
	A. Miªu t¶	C. Ph¸t biÓu c¶m nghÜ.
	B. KÓ chuyÖn	D. NghÞ luËn.
	b) T×m nh÷ng sù viÖc c¬ b¶n t¹o lªn cèt truyÖn vµ s¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lý.
	(Con qu¹ kh¸t n­íc -> t×m ®­îc mét c¸i lä cã n­íc -> n­íc Ýt, cæ lä cao -> qu¹ kh«ng uèng ®­îc -> nã bá sái vµo lä -> n­íc d©ng cao -> qu¹ tha hå uèng.)
HÑ3: H­íng dÉn töï hoïc (5 phuùt)
	a) Baøi vöøa hoïc:
- Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë
- Naém vöõng kieán thöùc vöøa oân.
b) Baøi saép hoïc: TRAÛ BAØI THI HOÏC KÌ II