Giáo án Ngữ văn lớp 6, kì II - Tiết 76: Tìm hiểu chung về văn miêu tả

Tuần : 19 Ngày soạn : 12 /01 / 2006 
 Tiết : 76 Ngày dạy : 18/ 01 / 2006
 TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN MIÊU TẢ
Tập làm văn 
I. YÊU CẦU : 
- HS nắm được những hiểu biết chung nhất về văn miêu tả. 
- Nhận diện đoạn văn, bài văn miêu tả.
- Hiểu được trong những tình huống nào thì người ta dùng văn miêu tả. 
II. CHUẨN BỊ :
 - GV : Tham khảo tài liệu SGK, SGV, , thiết kế giáo án.
 - HS : Đọc – trả lời câu hỏi SGK.
III. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG :
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung hoạt động
- Ổn định nề nếp – kiểm tra sỉ số.
- Kiểm tra sự chuẩn bị của HS.
- GV dựa vào đặc điểm văn miêu tả -> dẫn vào bài -> ghi tựa.
- Báo cáo sỉ số.
- Nghe, ghi tựa.
+ Hoạt động 1 : Khởi động – Giới thiệu. (5 phút)
 - Ổn định lớp.
- Kiểm tra bài cũ.
 - Giới thiệu bài mới.
- Bước 1 : Cho HS đọc các tình huống.
 + Yêu cầu thảo luận trả lời 3 tình huống SGK.
- GV nhận xét, bổ sung.
- Bước 2 : Cho HS tìm thêm 1 số tình huống tương tự.
- Bước 3 : Yêu cầu HS rút ra nhận xét thế nào là văn miêu tả.
- Bước 4 : Yêu cầu HS chỉ ra 2 đoạn văn miêu tả Dế Mèn và Dế Choắt.
Hỏi : Qua đoạn văn, em thấy 2 chú dế có đặc điểm gì nổi bật ? Chi tiết, hình ảnh nào nói rõ điều đó ?
- Bước 5 : Cho HS rút ra nội dung, ghi nhớ -> GV nhấn mạnh bản chất của văn miêu tả.
- Cá nhân đọc.
- Thảo luận (2 HS) trả lời 3 tình huống SGK.
- Nghe.
- Cá nhân tìm một số tình huống tương tự trên.
-> Rút ra nhận xét về văn miêu tả
- Thảo luận nhóm (2HS) -> tìm 2 đoạn văn và chi tiết làm nổi bật đặc điểm 
 + Dế Mèn : khoẻ mạnh, cường tráng, kiêu căng.
 + Choắt : Gầy gò, xấu xí, ngu đần.
- Trả lời ghi nhớ SGK. 
+ Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu thế nào là văn miêu tả. (15 phút)
I. Thế nào là văn miêu tả ?
 1. Tình huống :
 a. Tái hiện hình ảnh con đường và đặc điểm nhà em.
 b. Cần miêu tả đặc điểm chiếc áo.
 c. Người lực sĩ : có thân hình cường tráng, ngực nở, cơ bắp nổi cuồn cuộn, có sức mạnh.
2. Hai đoạn văn :
 a. Đặc điểm nổi bật của 2 chú Dế :
 - Dế Mèn : Cường tráng, kiêu căng, xốc nổi, hiếp đáp kẻ yếu.
 - Dế Choắt : Gầy gò, xấu xí, ngu đần.
 b. Các chi tiết SGK.
 * Ghi nhớ SGK / tr. 16
- Gọi HS đọc và xác định yêu cầu bài tập.
- Phân 3 nhóm thảo luận.
-> GV nhận xét, bổ sung.
- Cho HS đọc và xác định yêu cầu bài tập 2.
- Phân 2 nhóm thảo luận bài tập 2a, 2b.
- GV nhận xét, bổ sung.
- Cho HS đọc thêm “Lá rụng”.
- HS đọc và xác định yêu cầu bài tập.
- Thảo luận nhóm (tổ).
-> Đại diện mỗi nhóm trình bày.
- Thảo luận nhóm.
-> Đại diện nhóm trình bày 1 số đặc điểm nổi bật cần nêu.
- Đọc thêm SGK.
+ Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập. .(20 phút)
 II. Luyện tập :
 Bài tập 1 :
- Đoạn 1 : Tả vật
 + Tái hiện hình ảnh Dế Mèn.
 + Đặc điểm : Chàng Dế thanh niên cường tráng, to, khoẻ.
- Đoạn 2 : Tả người
 + Tái hiện hình ảnh chú bé liên lạc.
 + Đặc điểm : Chú bé nhanh nhẹn, vui vẻ, hồn nhiên.
- Đoạn 3 : Tả cảnh
 + Cảnh sau cơn mưa vùng bãi ven hồ
 + Đặc điểm : Thế giới loài vật sinh động, ồn ào, huyên náo.
 Bài tập 2 :
a. Một số đặc điểm nổi bật của mùa đông :
 - Lạnh lẽo, ẩm ướt : gió bấc, mưa phùn.
 - Đêm dài, ngày ngắn.
 - Bầu trời âm u : ít thấy trăng sao, nhiều mây và sương mù.
 - Cây trơ trọi, khẳng khiu : lá vàng rụng nhiều 
 - Mùa của hoa : Đào, mai  -> chuẩn bị đón xuân.
b. Một số đặc điểm nổi bật của khuôn mặt mẹ :
 - Sáng và đẹp 
 - Hiền hậu, nghiêm nghị 
 - Vui vẻ, lo âu 
- Hỏi: Văn miêu tả có đặc điểm gì ?
- GV nhấn mạnh tầm quan trọng của việc miêu tả.
-Yêu cầu HS:
 + Nắm ghi nhớ.
 + Làm bài tập 1, 2, 3 SBT/ 7(Có gợi ý).
 + Chuẩn bị: Sông nước Cà Mau.
 + Trả : Bài học đường đời đầu tiên.
- Cá nhân nêu đặc điểm văn miêu tả.
- Nghe.
- Thực hiện theo yêu cầu GV.
+ Hoạt động 4: Củng cố (Luyện tập) – dặn dò. (5 phút)
-Củng cố:
- Dặn dò:
DUYỆT
Ngày 13tháng 01..năm 2006