Giáo án Ngữ văn Khối 6 - Chương trình cơ bản cả năm - Năm học 2009-2010

Ngày soạn:16/8/2009
Ngày giảng:17/8/2009 Bài 1 . Tiết 1.
Văn bản: CON RỒNG CHÁU TIÊN
I.Mục tiêu cần đạt.
1. Kiến thức:
 -HS trình bày sơ lược định nghĩa truyền thuyết, biết được nội dung ý nghĩa của truyên“Con Rồng Cháu Tiên”. Biết được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng kỳ ảo của truyện.
2.Kỹ năng:
 HS học sinh có kĩ năng đọc, kể, quan sát tranh ảnh.
3.Thái độ:
 HS có ý thức đoàn kết dân tộc và tự hào về DT mình.
II. Đồ dùng:
 GV:Tranh minh họa cảnh Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con.
 HS: Những truyện nói về nòi giống DT Việt.
III. Phương pháp:
 Đọc, đàm thoại, nêu vấn đề, sử dụng đồ dùng trực quan, phân tích, so sánh, bình.
IV. Tổ chức giờ học:
 1. Ổn định tổ chức: (1p)
Sĩ số: 6B
 2. Kiểm tra:
 -GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh.(2p)
 3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
TG
NỘI DUNG CHÍNH
Hoạt động 1: Khởi động
* Mục tiêu: Giáo viên dẫn dắt HS tạo tâm thế bước vào bài mới.
* Cách tiến hành: Giáo viên dẫn dắt vào bài mới.
Từ xưa nhân dân ta luôn tự hào về nguồn gốc của mình. Vậy nguồn gốc ấy được giải thích như thế nào bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu.
Hoạt động 2: Đọc – tìm hiểu văn bản
* Mục tiêu: HS biết cách đọc văn bản lắm nội dung từ khó, khái niệm truyền thuyết, hiểu được nguồn gốc của dân tộc Việt Nam.
* Đồ dùng: Tranh minh họa Lạc Long Quân chia con.
* Cách tiến hành
Giáo viên hướng dẫn HS đọc: To rõ ràng, chú ý cách phát âm đọc diễn cảm.
-GV đọc mẫu một đoạn.
-HS đọc, HS khác nhận xét cách đọc của bạn.
-GV nhận xét, sửa chữa.
-HS tóm tắt ngắn gọn những sự việc chính
-Hỏi: Em hiểu truyền thuyết là gì?
HS dựa vào chú thích SGK trả lời
GV nhận xét kết luận.
Hỏi: Em hiểu thủy cung, tập quán là gì?
Hỏi: Văn bản trên chia làm mấy phần? nêu nội dung chính của từng phần?
Hỏi: Văn bản trên có nhữnh nhân vật chính nào?
HSchú ý vào phần1( SGK)
Hỏi: Cho biết hình ảnh Lạc Long Quân được miêu tả qua những chi tiết nào?
GV giải thích thêm: “Thần”: Hình tượng siêu nhân vô hình.
Hỏi: Những chi tiết nào miêu tả Âu Cơ?
Hỏi: Vậy qua tim hiểu những nét tiêu biểu về hai nhân vật này em có nhận xét gì về hai nhân vật này?
GV nhận xét kết luận, cho ghi.
Hỏi: Theo em vì sao nhân dân ta lại chọn Lạc Long Quân và Âu Cơ có nguồn gốc Rồng Tiên làm cha mẹ?
HS thảo luộn nhóm 2 phút theo bàn.
(Đại diện các nhóm báo cáo kết quả)
-GV nhận xét kết luận: Thể hiện lòng tự hào tôn vinh nguồn gốc cao quí của dân tộc Việt Nam.
HS chú ý tiếp vào phần 2.
Hỏi:Những chi tiết nào kể về việc kết duyên của hai thần?
Hỏi: Hãy kể lại quá trình sinh nở của Âu Cơ?
Hỏi: em có nhận xét gì về việc sinh nở của Âu Cơ?
GV nhận xét kết luận: hết sức kì lạ, hoang đường. Điều đó thể hiện trí tưởng tượng hế sức phong phú của nhân dân ta , đồng thời thể hiện niềm tự hào về nguồn gốc tổ tiên mình.
Hỏi: Lạc Long Quân và Âu Cơ đã chia con như thế nào?
GV treo tranh minh họa cảnh chia con và giới thiệu cho HS.
Hỏi: Qua đây em hiêu gì về nguồn gốc của dân tộc ta?
GV kết luận cho ghi.
Hỏi: Em có biết bài hát nào về sự tích này?
(Xưa mẹ Âu Cơ sinh được trăm con) 
Hỏi: Theo em đâu là những chi tiêt mang tính chất kì ảo hoang đường?
( Bọc trăm trứng nở trăm con,thân hình rồng,vừa sống dưới nước vừa ở trên cạn)
Hỏi: Vậy những chi tiết này mang ý nghĩa gì? 
Hoạt động 3: Tổng kết, ghi nhí.
* Mục tiêu: Học sinh nắm được nội dung và nghệ thuật của bài.
* Cách tiến hành.
Hỏi: Em hãy cho biết ý nghĩa của truyện?
(Giải thích nguồn gốc cao quí của cộng đồng người Việt
HS đọc ghi nhớ SGK.
Hoạt động 4: Luyện tập.
* Mục tiêu:HS kể đuợc tên những truyện khác nói về nguồn gốc DT Việt.
* Cách tiến hành:
Hỏi:Kể tên những truyện đã học và đọc của các DT khác nói về nguồn gốc DT?
1p
7p
3p
21p
2p
3p
I. Đọc - Thảo luận chú thích
1. Đọc – Tóm tắt
2. Thảo luận chú thích
a) Truyền thuyết: Là loại truyện dân gian kể về các nhân vật, sự kiện có liên quan đấn lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kỳ ảo thể hiện thái độ của nhân dân đối sự kiện và nhân vật lịch sử được kể.
b) Từ khó:
- Thủy cung.
- Tập quán.
II. Bố cục:
Chia làm 3 phần
- Phần 1: Từ đầu đến Long trang: Giới thiệu Lạc Long Quân và Âu Cơ.
- Phần 2: Tiếp đến lên đường: Việc kết duyên giữa Âu Cơ và Lạc Long Quân
- Phần 3: Phần còn lại: Giải thích về nguồn gốc dân tộc Việt Nam.
III.Tìm hiểu văn bản.
1.Hình ảnh Lạc Long Quân và Âu Cơ.
- Lạc Long Quân: nòi rồng, con trai thần Long Nữ, mình rồng sức mạnh vô địch có nhiều phép lạ
- Âu Cơ:Thuộc dòng họ Thần Nông xinh đẹp tuyệt trần.
* Lạc Long Quân và Âu Cơ đều thuộc dòng họ thần,mang vẻ đẹp kì lạ,lớn lao là những người bắt đầu sự nghiệp mở nước.
2.Việc kết duyên của Lạc Long Quân và Âu Cơ.
-Lạc Long Quân và Âu Cơ yêu thương nhau và trở thành vợ chồng.
-Âu Cơ sinh được bọc trăm trứng, nở trăm con khôi ngô tuấn tú.
-Lạc Long Quân và Âu Cơ chia năm mươi con theo mẹ lên rừng, năm mươi con theo cha xuống biển.Khi cần giúp đỡ lẫn nhau.
3. Ý nghĩa:
* Nguồn gốc dân tộc Việt Nam:Con cháu của thần Long Quân và mẹ Âu Cơ(con Rồng cháu tiên) nguồn gốc cao quí.
4. Nghệ thuật.
* Xây dựng truyện có nhiều chi tiết kì ảo hoang đường nhằm tô đậm tính chất đẹp đẽ kì lạ,lớn lao của nhân vật thần linh hóa nguồn gốc giống nòi của DT ta.Giúp ta tự hào tôn kính tạo sự hấp dẫn cho truyện.
IV. Ghi nhớ.
V. Luyện tập.
-Quả bầu mẹ
-Kinh và Ba Na là hai anh em.
4.Củng cố: 2p
* Bài tập trắc nghiêm: Văn bản Con Rổng cháu Tiên kể lại chuyện gi?
 A.Nguồn gốc các DT Việt Nam.
 B.Nguồn gốc DT Kinh.
 C. Nguồn gốc DT Thái.
 D.Nguồn gốc DT Mường.
 (HS chọn đáp án A)
5.Hướng dẫn học bài. 3p
-Học thuộc ghi nhớ SGK nắm được ý nghĩa truyện, kể tóm tắt truyện.
-Chuẩn bị bài: Bánh chưng bánh giày (Đọc, tom tăt truyện, trả lời câu hỏi phần đọc hiểu).
______________________________________
Ngày soạn: 20/8/2009.
Ngày giảng: 21/8/2009 Bài 1 .Tiết 2.
Văn bản: BÁNH CHƯNG BÁNH GIÀY.
(Hướng dẫn đọc thêm)
I.Mục tiêu cần đạt.
1.Kiến thức: 
HS đọc,tóm tắt nội dung và trình bày được các sự việc, nhân vầt chính và ý nghĩa của truyện. được ý nghĩa của những yếu tố kì ảo.
2. Kĩ năng:
Đọc, kể diễn cảm, tìm hiểu, phân tích.
3.Thái độ:
Có ý thức yêu lao động và yêu quý sản phẩm lao động.
II. Đồ dùng: 
 -GV: Tranh minh họa Lang Liêu làm bánh.
 -HS: Sưu tầm một số truyên có liên quan đến bài học.
III.Phương pháp:
 Đàm thoại, phân tích, sử dụng đồ dùng trực quan.
IV. Tổ chức giờ học.
1. Ổn định tổ chức: (1p) Sĩ số 6B: 
2. Kiểm tra bài cũ:( 3p)
 Hỏi: Nêu ý nghĩa của truyện Con Rồng cháu Tiên ?
 (Suy tôn nguồn ngốc giống nòi, thể hiện ý chí đoàn kết thống nhất cộng đồng người Việt, khẳng định sự gắn bó giữa các DT)
 3.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
TG
NỘI DUNG CHÍNH
Hoạt động 1: Khởi động.
* Mục tiêu: GV dẫn dăt tạo tâm thế cho HS bước vào bài mới.
* Cách tiến hành:
Hỏi: Hàng năm nhân dân ta thường gói bánh chưng vào thời gian nµo ? tại sao lại có tục lệ ây?
HS trình bày GV dẫn dắt vào bài mới.
Hoạt động 2: Đọc- Hiểu văn bản.
* Mục tiêu: HS biết cách đọc văn bản, năm được nội dung từ khó, phân chia đoạn, hiểu được ý nghĩa của truyện.
* Đồ dùng : Tranh minh họa Lang Liêu làm bánh.
* Cách tiến hành:
- GV hướng dẫn HS đọc: To, rõ, chú ý cách phat âm,dấu câu.
- GV đọc mẫu.
- HS đọc. 
- GV và HS nhận xét.
Hỏi: Em hãy tóm tăt nội dung truyện vừa đọc?
GV nhận xét hướng dẫn cách tóm tắt cho HS.
HS Giải nghĩa các từ khó (3, 4, 5, ) chú thích (846)
Hỏi: văn bản có thể chia làm mấy phần? nội dung của từng phần?
- Nhận xét - kết luận.
GV dẫn dắt sang phần III
HS Chú ý vào (SGK)
Hỏi: Vua Hùng chọn người nối ngôi trong hoàn cảnh nào? Ý định của Vua khi chọn người nối ngôi?
Hỏi: Hình thức chọn người lên nối ngôi? 
- Giống như một câu đố. “Lễ tiến Vương vừa ý ta, ta truyền ngôi cho”
GV dẫn sang phần 2.
Hỏi tóm tắt vài nét về Lang Liêu?
- Con thứ 18, mẹ bị ghẻ lạnh
- Chăm chỉ đồng áng.
Hỏi: Em nhận xét gì về nhân vật này?
Hỏi: Kể lại giấc mơ của Lang Liêu?
Hỏi: Vì sao Lang Liêu được thần giúp đỡ?
(chàng thiệt thòi nhưng lại rất chăm chỉ)
GV: Đây cũng chính là mơ ước của nhân dân ta mong muốn người lương thiện được giúp đỡ.
Hỏi: Thần giúp Lang Liêu như thế nào?
Hỏi: Hai thứ bánh của Lang Liêu có ý nghĩa gì? 
(Quý trọng nghề nông, sản phẩm của lao động hợp ý Vua)
Hỏi: Theo em vì sao Vua lại chọn Lang Liêu nối ngôi?
( Thông minh, hiếu thảo, trân trọng những người sinh ra mình)
GV: Treo tranh ( Mô tả cảnh chăn nuôi)
HS: Quan sát.
GV: Yêu cầu học sinh mô tả lại nội dung bức tranh và nêu ý nghĩa.
(Cảnh chăn nuôi nấu bánh thể hiện sự ấm cúng trong gia đình)
Hoạt động 3: Tổng kết-Ghi nhí.
* Mục tiêu:Học sinh biết được ý nghĩa của truyện.
* Cách tiến hành:
Hỏi: Em hãy nêu ý nghĩa của truyện?
(Nhằm giải thích nguồn gốc bánh chưng, bánh giày, đề cao lao động)
Hỏi: trong truyện có chi tiết nào tiêu biểu cho truyện dân gian?
(Lang Liêu được thần giúp đỡ)
HS đọc ghi nhớ SGK. 
Hoạt động 4: Luyện tập.
* Mục tiêu: HS kể diễn cảm truyện đã học.
* Cách tiến hành:
GV: yêu cầu học sinh kể lại truyện.
HS và GV nhận xét giọng kể của từng em.
1p
8p
3p
21p
2p
5p
I. Đọc- thảo luận chú thích.
1. Đọc – tóm tắt.
2. Thảo luận chó thích.
- Phúc ấm : 
- Tiên Vương:
- Chứng giám:
II. Bố Cục: 3 phần
Phần A: Từ đầu  Chứng giám (hoàn cảnh và ý định của Vua Hùng)
Phần 2: Tiếp hình tròn (Lang Liêu và giấc mơ của chàng)
Phần 3: Còn lại: Ngày lễ tiên Vương Lang Liêu được nối ngôi.
III. Tìm hiểu văn bản:
1. Hoàn cảnh, cách thức Vua Hùng chọn người nối ngôi.
- Hoàn cảnh giặc yên, ND ấm no, vua đã già.
- Ý vua: Người nối ngôi là nối chí.
- Hình thức: Giống như một câu đố.
2. Giấc mơ của Lang Liêu:
-Lang Liêu có hoàn cảnh thiệt thòi nhưng rất chăm chỉ làm ăn.
-Được thần giúp đỡ.
* Kết quả: Hai thứ bánh của Lang Liêu được Vua chọn để tế đất trời. Lang Liêu được nối ngôi
IV.Ghi nhớ:(SGK)
V.Luyện tập:
* Bài tập (SGK)
-KÓ diÔn c¶mtruyÖn.
4.Củng cố : 2p
Hỏi: truyện “Bánh chưng, bánh giầy có ý nghĩa gì? ngày nay tục làm bánh chưng,bánh giày còn được lưu truyền nữa không?
5.Hướng dẫn học bài: 2p
Học thuộc nội dung phần ghi nhớ, tóm tắt lại truyện.
Chuẩn bị bài: Từ và cấu tạo từ tiếng việt (Đoc và xem trước các bài tập)
________________________________
Ngµy so¹n: 20/8/2009.
Ngµy gi¶ng21/8/2 Bµi 1: TiÕt 3
TỪ Vµ CẤU TẠO TỪ CỦA TIẾNG VIỆT
I: Môc tiªu cÇn ®¹t
1.KiÕn thøc:
- HS nhËn biÕtvµ nªu ®­îc kh¸i niÖm vÒ tõ vµ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña tõ TiÕngViÖt, cô thÓ lµ:
+ Kh¸i niÖm vÒ tõ:
+ §¬n vÞ cÊu t¹o tõ( tiÕng):
+ C¸c kiÓu cÊu t¹o tõ (Tõ ®¬n, tõ phøc, tõ ghÐp, tõ l¸y):
2.KÜ n¨ng:
 - H ... hãa lµ g×? Cã mÊy kiÓu nh©n hãa? 
5. Híng dÉn häc bµi: 1p 
 - Häc néi dung bµi kÕt hîp SGK 
 - ChuÈn bÞ bµi:Ph¬ng ph¸p t¶ ngêi. 
 §äc tríc bµi tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn t×m hiÓu bµi. 
Ngµy so¹n: 20/02/2010 
Ngµy gi¶ng: /02/2010(6b) 
 /02/010(6a) 
 Bµi 22. TiÕt 93
 Ph¬ng ph¸p t¶ ngêi. 
I. Môc tiªu cÇn ®¹t:
 1. KiÕn thøc. 
 	HS hiÓu .
 2. KÜ n¨ng:
 HS cã kü n¨ng 
3 Th¸i ®é:
 HS cã ý thøc 
II. §å dïng:
III. Ph¬ng ph¸p: Quy n¹p, ®µm tho¹i, 
IV.Tæ chøc giê häc. 
1. æn ®Þnh tæ chøc líp 1p
2. KiÓm tra.5p
 Bè côc cña bµi v¨n t¶ c¶nh gåm mÊy phµn?
3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc. 
 Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
T/G
 Néi dung chÝnh
Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng.
Môc tiªu: 
HS cã t©m thÕ høng thó vµo bµi: Ph¬ng ph¸p t¶ ngêi 
C¸ch tiÕn hµnh:
Ho¹t ®éng 2: H×nh thµnh kiÕn thøc míi. 
Môc tiªu: 
C¸ch tiÕn hµnh: 
 HS th¶o luËn kÜ thuËt c¸c m¶nh ghÐp.
 Vßng 1(3p).§o¹n v¨n t¶ ai? Ngêi ®ã cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g× næi bËt? §Æc ®iÓm ®ã ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh nµo?
Nhãm1- ®o¹n v¨n a, nhãm2-®o¹n v¨n b ,nhãm3-®o¹n v¨n c.
Vßng 2(3p).-C¸c nhãm trao ®æi th¶o luËn néi dung 3 ®o¹n v¨n trªn. 
 -Trong 3 ®o¹n v¨n trªn, ®o¹n nµo t¶ ch©n dung nh©n vËt? ®o¹n v¨n nµo t¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc? VËy yªu cÇu lùa chän chi tiÕt, h×nh ¶nh ë mçi ®o¹n v¨n cã kh¸c nhau kh«ng? 
 HS tr×nh bµy, nhËn xÐt ,GV nhËn xÐt ,kÕt luËn.
Hái: §o¹n v¨n 3 gåm mÊy phÇn? ChØ râ tõng phÇn vµ nªu néi dung chÝnh cña mçi phÇn?
Hái. NÐu ph¶i ®Æt tªn cho bµi v¨n nµy th× em sÏ ®Æt lµ g×?
HS:¤ng C¶n Ngò 
I. Ph¬ng ph¸p viÕt mét bµi v¨n, ®o¹n v¨n t¶ ngêi.
1. Bµi tËp.
a. §o¹n 1 
- T¶ h×nh ¶nh dîng H¬ng Th to khoÎ dòng m·nh ®ang vît th¸c. 
 T¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc.
b. §o¹n 2.
- T¶ ch©n dung Cai Tø gÇy gß, xÊu xÝ, gian d¶o. 
 T¶ ch©n dung.
c. §o¹n 3. 
- T¶ 2 ngêi to khoÎ, nhanh nhÑn trong keo vËt.
 T¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc.
* Bè côc : 3 phÇn
+ PhÇn 1(§o¹n1): Giíi thiÖu chung vÒ quang c¶nh n¬i diÔn ra keo vËt
+PhÇn 2(§o¹n 2,3,4): : Miªu t¶ chi tiÕt keo vËt
+PhÇn 3(§o¹n 5): : C¶m nghÜ vµ nhËn xÐt vÒ keo vËt
Hái. Qua 3 bµi tËp em h·y cho biÕt muèn t¶ ngêi ta cÇn ph¶i lµm g×? Bè côc bµi v¨n t¶ ngêi ? 
2. NhËn xÐt
-Khi t¶ ngêi cÇn x¸c ®Þnh ®èi tîng (t¶ ch©n dung hay t¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc) quan s¸t lùa chon chi tiÕt tiªu biÓu.
-Bè côc bµi v¨n t¶ ngêi gåm ba phÇn:Më bµi,th©n bµi,kÕt bµi.
 Häc sinh häc ghi nhí.
Hái. PhÇn ghi nhí ta cÇn kh¾c s©u nh÷ng kiÐn thøc g×?
HS tr¶ lêi, GV kÕt luËn.
3.Ghi nhí (SGK-T61).
Ho¹t ®éng 3. LuyÖn tËp.
Môc tiªu.
C¸ch tiÕn hµnh.
II. LuyÖn tËp
1. Bµi tËp 1
 Chän nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nhÊt tiªu biÓu khi miªu t¶ c« gi¸o ®ang say sa gi¶ng bµi:
+ Ngo¹i h×nh: TÇm vãc, d¸ng ®iÖu, nÐt mÆt, ®«i m¾t
+ Cö chØ, hµnh ®éng: Cö chØ, ®éng t¸c, lêi gi¶ng
2. Bµi tËp 2
LËp dµn ý cho ®Ò bµi trªn:
* Më bµi: 
 Giíi thiÖu thÇy (c«) gi¸o (D¹y m«n g×, vµo tiÕt mÊy, ngµy nµo?).
* Th©n bµi:
- T¶ ngo¹i h×nh: Tr¹c tuæi, tÇm vãc, d¸ng ®iÖu, nÐt mÆt, ®«i m¾t
- Cö chØ, hµnh ®éng: Cö chØ, ®éng t¸c,lêi gi¶ng, viÖc lµm cô thÓ
* KÕt bµi:
 C¶m nghÜ cña em vÒ c« gi¸o.
3. Bµi tËp 3:
- ®á nh löa -> MÆt trêi lÆn
- Pho tîng ®ång
So¹n: 11/3/08
Gi¶ng: 13+14/3/08
TiÕt 92 . Bµi 22: Ph¬ng ph¸p t¶ ngêi
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
- Häc sinh n¾m ®îc c¸ch t¶ ngêi vµ bè côc h×nh thøc cña mét ®o¹n v¨n, mét bµi v¨n t¶ ngêi
- LuyÖn kÜ n¨ng quan s¸t vµ lùa chän, kÜ n¨ng tr×nh bµy nh÷ng ®iÒu quan s¸t ®îc theo mét thøc tù hîp lý
B. ChuÈn bÞ:
- GV: B¶ng phô ghi bµi tËp.
- HS: ChuÈn bÞ bµi.
C. C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. æn ®Þnh tæ chøc líp
2. KiÓm tra bµi cò
H. Miªu t¶ lµ g×? Muèn t¶ c¶nh, ngêi ta ph¶i lµm g×? Bè côc cña bµi v¨n t¶ c¶nh gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu cña tõng phÇn.
3. Bµi míi
* Ho¹t ®éng 1: Khởi động
Chóng ta ®· häc vÒ v¨n miªu t¶, ®· biÕt c¸ch lµm mét bµi v¨n miªu t¶. V¨n t¶ c¶nh còng nh t¶ ngêi, ®Ó lµm næi bËt ®Æc ®iÓm h×nh d¸ng, tÝnh c¸ch cña mét ngêi nµo ®ã chóng ta ph¶i miªu t¶. VËy ph¬ng ph¸p t¶ ngêi nh thÕ nµo? Bè côc cña mét bµi v¨n t¶ ngêi cã gièng t¶ c¶nh hay kh«ng? Chóng ta t×m hiÓu bµi
* Ho¹t ®éng 2:
- Häc sinh ®äc bµi tËp nªu yªu cÇu
- HS ho¹t ®éng nhãm bµn (theo tæ)
 + Tæ 1: §o¹n v¨n 1.
 + Tæ 2: §o¹n v¨n 2.
 + Tæ 3: §o¹n v¨n 3.
- LÇn lît c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶.
H. §o¹n v¨n 1 t¶ ai? Ngêi ®ã cã nh÷ng ®iÓm g× næi bËt?
H. T×m nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã?
H. §o¹n v¨n 2 t¶ ai? ¤ng cai ®ã cã nh÷ng ®iÓm g× næi bËt?
H. Nh÷ng t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn?
H. §o¹n v¨n 3 t¶ c¶nh ai? ®ang lµm g×?
H. Hai ngêi ®ã cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g×? 
H. Chi tiÕt, tõ ng÷ nµo thÓ hiÖn ®iÒu ®ã ?
 H. Trong 3 ®o¹n v¨n trªn, ®o¹n nµo t¶ ch©n dung nh©n vËt? ®o¹n v¨n nµo t¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc? 
H. VËy yªu cÇu lùa chän chi tiÕt, h×nh ¶nh ë mçi ®o¹n v¨n cã kh¸c nhau kh«ng? 
(®1 tËp chung t¶ c¸c b¾p thÞt, c¸c nÐt trªn khu«n mÆt cña ngêi vît th¸c, ®o¹n 2 dïng nhiÒu danh tõ,tÝnh tõ t¶ ch©n dung, ®o¹n 3 ko tËp chung t¶ cô thÓ h×nh d¸ng nh©n vËt mµ t¶ ho¹t ®éng, nÐt mÆt v¹m vì, nhanh nhÑn cña nh©n vËt)
H. §o¹n v¨n 3 gåm mÊy phÇn? ChØ râ tõng phÇn vµ nªu néi dung chÝnh cña mçi phÇn?
H. §o¹n v¨n 2 gåm mÊy ®o¹n nhá? Mçi ®o¹n t¶ c¶nh g×?
H. H·y ®Æt tªn cho ®o¹n v¨n nµy?
(¤ng C¶n Ngò- hoÆc cã thÓ c¸c tiªu ®Ò kh¸c cã thÓ phï hîp)
H. Qua 3 bµi tËp em h·y cho biÕt muèn t¶ ngêi ta cÇn ph¶i lµm g×? 
H. Bè côc bµi v¨n t¶ ngêi gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu cña tõng phÇn? 
- Häc sinh häc ghi nhí.
H. ë phÇn ghi nhí ta cÇn kh¾c s©u nh÷ng néi dung nµo?
- GV chèt l¹i kiÕn thøc.
* Ho¹t ®éng 3:
- Häc sinh ®äc bµi tËp 1 nªu yªu cÇu?
H. Theo em, ®èi víi nh÷ng ®èi tîng trªn ta cÇn chän nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu nµo ®Ó t¶?
(Ngo¹i h×nh, cö chØ, hµnh ®éng, lêi nãi
Cô giµ, em bÐ: T¶ ch©n dung, ngo¹i h×nh.
C« gi¸o: T¶ ngêi trong t thÕ lµm viÖc.)
- Häc sinh ®äc bµi tËp 2 nªu yªu cÇu?
-> GV híng dÉn häc sinh lËp dµn ý dùa vµo bµi tËp 1. 
- Häc sinh ®äc bµi tËp
- ®iÒn vµo chç trèng
I. Ph¬ng ph¸p viÕt mét bµi v¨n, ®o¹n v¨n t¶ ngêi.
1. Bµi tËp
2. NhËn xÐt
a. ®o¹n 1 
- T¶ ngêi chÌo thuyÒn ®ang vît th¸c
- D¸ng to khoÎ dòng m·nh
+ C¸c b¾p thÞt cuån cuén
+ Hai hµm r¨ng c¾n chÆt
+ Quai hµm b¹nh ra,cÆp m¾t n¶y löa
b. §o¹n v¨n 2
- T¶ ch©n dung Cai Tø
- §Æc ®iÓm: GÇy gß, xÊu xÝ, gian d¶o.
+ ThÊp, gÇy, mÆt vu«ng, m¸ hãp.
+ ®«i m¾t gian hïng
+ Mòi gå sèng m¬ng.
+ Måm toe toÐt, tèi ommÊy chiÕc r¨ng vµng 
c. ®o¹n v¨n 3: 
- T¶ 2 ®« vËt ( trong keo vËt.)
- §Æc ®iÓm: to khoÎ, nhanh nhÑn
+ Søc ®¬ng trai, ch©n tùa b»ng c©y cét s¾t nhÊc bæng.
+ Hµnh ®éng: L¨n x¶, ®¸nh r¸o riÕtl¾t lÐo, hãc hiÓmvên t¶, ®¸nh h÷u, dø trªn, ®¸nh díi, tho¾t biÕn, tho¾t ho¸®øng nh trêi trång.
* Bè côc : 3 phÇn
+ P1: Giíi thiÖu chung vÒ quang c¶nh n¬i diÔn ra keo vËt
P2: Miªu t¶ chi tiÕt keo vËt
P3: C¶m nghÜ vµ nhËn xÐt vÒ keo vËt
3. Ghi nhí:
 (SGK – 61)
II. LuyÖn tËp
1. Bµi tËp 1
 Chän nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nhÊt tiªu biÓu khi miªu t¶ c« gi¸o ®ang say sa gi¶ng bµi:
+ Ngo¹i h×nh: TÇm vãc, d¸ng ®iÖu, nÐt mÆt, ®«i m¾t
+ Cö chØ, hµnh ®éng: Cö chØ, ®éng t¸c, lêi gi¶ng
2. Bµi tËp 2
LËp dµn ý cho ®Ò bµi trªn:
* Më bµi: 
 Giíi thiÖu thÇy (c«) gi¸o (D¹y m«n g×, vµo tiÕt mÊy, ngµy nµo?).
* Th©n bµi:
- T¶ ngo¹i h×nh: Tr¹c tuæi, tÇm vãc, d¸ng ®iÖu, nÐt mÆt, ®«i m¾t
- Cö chØ, hµnh ®éng: Cö chØ, ®éng t¸c,lêi gi¶ng, viÖc lµm cô thÓ
* KÕt bµi:
 C¶m nghÜ cña em vÒ c« gi¸o.
3. Bµi tËp 3:
- ®á nh löa -> MÆt trêi lÆn
- Pho tîng ®ång
4.Cñng cè
- GV hÖ thèng bµi gi¶ng
5. Híng dÉn häc
- Häc sinh häc ghi nhí
- Lµm bµi tËp 2
- So¹n: §ªm nay b¸c ko ngñ
TiÕt 92
Ph¬ng ph¸p t¶ ngêi
A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:
N¾m c¸ch t¶ ngêi, h×nh thøc, bè côc cña ®éan v¨n, mét bµi v¨n t¶ ngêi.
KÜ n¨ng quan s¸t, lùa chon, tr×nh bµy khi viÕt bµi v¨n t¶ ngêi.
B. ChuÈn bÞ:
- Gi¸o viªn:
+ So¹n bµi
+ §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n.
- Häc sinh:
+ So¹n bµi
C. C¸c bíc lªn líp:
1. æn ®Þnh tæ chøc.
2. KiÓm tra bµi cò:
KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS.
3. Bµi míi
*. Giíi thiÖu bµi
Bªn c¹nh c¸c bµi t¶ c¶nh thiªn nhiªn, loµi vËt, chóng ta cßn gÆp trong s¸ch b¸o, trong thùc tÕ, kh«ng Ýt ®o¹n, bµi v¨n t¶ ngêi. nhng lµm thÕ nµo ®Ó t¶ ngêi cho ®óng, cho hay? CÇn luyÖn tËp nh÷ng kÜ n¨ng g×?
*. Bµi míi
Ho¹t ®éng cña thÇy
Ho¹t ®éng cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1: 
T×m hiÓu ph¬ng ph¸p viÕt mét ®o¹n v¨n, bµi v¨n t¶ ngêi
i. Ph¬ng p¸p viÕt mét ®o¹n v¨n, bµi v¨n t¶ ngêi:
 * GV: gäi HS ®äc VD
- GV chia 3 nhãm tr×nh bµy sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm theo c©u hái.
- Mçi ®o¹n v¨n t¶ ai?
- Ngêi ®ã cã ®Æc ®iÓm g× næi bËt?
- §Æc ®iÓm ®ã ®îc thÓ hiÖn ë tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo?
-Trong c¸c ®o¹n v¨n trªn, ®o¹n nµo tËp trung kh¾c ho¹ ch©n dung nh©n vËt, ®o¹n nµo t¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc?
- C¸ch dïng tõ ë måi ®o¹n nh thÕ nµo?
- Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña mçi ®o¹n v¨n
- §o¹n thø ba gÇn nh mét bµi v¨n miªu t¶ hoµn chØnh cã 3 phÇn. Em h·y chØ ra vµ nªu néi dung chÝnh cña mçi phÇn?
- NÕu ph¶i ®Æt tªn cho bµi v¨n th× em ®Æt tªn g×?
- Qu¸ tr×nh t¶ ngêi gåm cã nh÷ng bíc nµo?
* GV nhÊn m¹nh ghi nhí
- HS ®äc
- HS trao ®æi nhãm trong3 phót
- HS tr¶ lêi
- HS rót ra kÊt luËn
- HS ®äc ghi nhí
1. T×m hiÓu VD: (SGK-Tr59,60,61)
a. T¶ Dîng H¬ng Th - Ngêi chÌo thuyÒn, vît th¸c.
b. T¶ Cai Tø - Ngêi ®µn «ng gian hïng.
c. T¶ hai ®« vËt tµi, m¹nh: Qu¾m ®en vµ ¤ng C¶n Ngò trong keo vËt ë §Òn §«.
* Nh÷ng tõ ng÷ vµ h×nh ¶nh thÓ hiÖn:
- §o¹n 1: Nh mét pho tîng ®ång ®óc, b¾p thÞt cuån cuén...
- §o¹n 2: MÆt vu«ng, m¸ hãp, l«ng mµy læm nhæm, ®«i m¾t gian hïng, måm toe toÐt, tèi om, r¨ng vµng hîm...
- §o¹n 3: L¨n x¶, ®¸nh r¸o riÕt, thÕ ®¸nh l¾t lÐo, hãc hiÓm, tho¾t biÕn ho¸ kh«n lêng...døng nh c©y trång gi÷a xíi, thß tay nhÊc bæng nh gi¬ con Õch cã buéc sîi d©y ngang bông, thÇn lùc ghª gím...
* Trong c¸c ®o¹n v¨n trªn:
- §o¹n 2: ChØ t¶ ch©n dung nh©n vËt Cai Tø nªn dïng Ýt ®éng tõ mµ nhiÒu tÝnh tõ.
- §o¹n 1,3: TËp trung miªu t¶ ch©n dung nh©n vËt kÕt hîp víi hµnh ®éng nªn dïng nhiÒu ®éng tõ, Ýt tÝnh tõ.
* §o¹n v¨n thø 3 gÇn nh mét bµi v¨n miªu t¶ hoµn chØnh cã ba phÇn:
- Më ®o¹n: C¶nh keo vËt chuÈn bÞ b¾t ®Çu.
- Th©n ®o¹n: DiÔn biÕn cña keo vËt. §o¹n nµy cã thÓ chia lµm 3 ®o¹n nhá:
+ Nh÷ng nhÞp trèng ®Çu tiªn. Qu¾m §en r¸o riÕt tÊn c«ng. ¤ng C¶n Ngò lóng tóng ®ãn ®ì, bçng bÞ mÊt ®µ do bíc hôt.
+ TiÕng trèng dån lªn, gÊp rót giôc gi·. Qu¾m §encè m·i còng kh«ng bª nçi c¸i ch©n cña «ng C·n NGò.
+ Qu¾m §en thÊt b¹i nhôc nh·.
- KÕt do¹n: Mäi ngêi kinh sî tríc thÇn lùc ghª gím cña «ng C·n Ngò. §Æt nhan ®Ò cho bµi v¨n: 
- Keo vËt th¸ch ®Êu
- Qu¾m §en th¶n h¹i
- Héi vËt ®Òn §« n¨m Êy...
2. Ghi nhí SGK- Tr 61