Giáo án Ngữ văn 7 - Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (tĩnh dạ tứ – Lí Bạch)

Giáo án Ngữ văn 7 - Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (tĩnh dạ tứ – Lí Bạch)

- Cảm nhận đề tài vong nguyệt hoài hương( Nhìn trăng nhớ quê) được thể hiện giản dị nhè nhàn mà sâu lắng, thắm thía trong bài thơ cổ thể của Lí Bạch.

- Thấy được tác dụng của nghệ thuật đối và vai trò của câu cuối trong một bài thơ tứ tuyệt

II. KIẾN THỨC CHUẨN

 1. Kiến thức

- Tình quê hương được thể hiện một cách chân thành, sâu sắc của Lí Bạch.

- Nghệ thuật đối và vai trò của câu kết trong bài thơ.

- Hình ảnh ánh trăng- vần trăng tác động tới tâm tình nhà thơ

 2. Kĩ năng

- Đọc- hiểu bài thơ cổ thể qua bản dịch tiếng việt.

- Nhận ra nghệ thuật đối trong bài thơ

- Bước đầu tập so sánh bản dịch thơ và bản phiên chữ Hán, phân tích tác phẩm

 

doc 18 trang Người đăng thu10 Lượt xem 1156Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Ngữ văn 7 - Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (tĩnh dạ tứ – Lí Bạch)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tuaàn : 10	Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy :
Tieát : 37.	Vaênbaûn:
CAÛM NGHÓ TRONG ÑEÂM THANH TÓNH 
( Tónh daï töù – Lí Baïch )
I. MUÏC TIEÂU:
- Cảm nhận đề tài vong nguyệt hoài hương( Nhìn trăng nhớ quê) được thể hiện giản dị nhè nhàn mà sâu lắng, thắm thía trong bài thơ cổ thể của Lí Bạch.
- Thấy được tác dụng của nghệ thuật đối và vai trò của câu cuối trong một bài thơ tứ tuyệt
II. KIẾN THỨC CHUẨN
 1. Kiến thức
- Tình quê hương được thể hiện một cách chân thành, sâu sắc của Lí Bạch.
- Nghệ thuật đối và vai trò của câu kết trong bài thơ. 
- Hình ảnh ánh trăng- vần trăng tác động tới tâm tình nhà thơ
 2. Kĩ năng
- Đọc- hiểu bài thơ cổ thể qua bản dịch tiếng việt.
- Nhận ra nghệ thuật đối trong bài thơ
- Bước đầu tập so sánh bản dịch thơ và bản phiên chữ Hán, phân tích tác phẩm
III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
 - Kieåm dieän, traät töï.
(?) Ñoïc thuoäc loøng phieân aâm vaø dòch nghóa baøi thô: Xa ngaém thaùc nuùi Lö vaø giôùi thieäu taùc giaû?
(?) Qua baøi thô caûnh thaùc nöôùc ôû Lö sôn ñöôïc mieâu taû ntn?
* “Voïng nguyeät hoaøi höông” (Troâng traêng nhôù nhaø) laø 1 ñeà taøi phoå bieán trong thô coå; khoâng chæ ôû Trung Quoác maø caû ôû VN. Hình aûnh vaàng traêng .trong ñeâm khuya thanh tónh ñaõ ñuû gôïi leân noãi saàu xa xöù. “ Troâng traêng nhôù queâ” cuûa Lí Baïch ñöôïc theå hieän qua baøi thô: Tónh daï töù.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hai hoïc sinh traû baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
HÑ1: Khôûi ñoäng:
* OÅn ñònh : 
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
-Höôùng daãn ñoïc: Gioïng chaäm, buoàn, tình caûm; nhòp: 2/3.
-Ñoïc maãu: phieân aâm, dòch thô.
-Cho HS ñoïc vaø giaûi nghóa töøng caâu. 
(?) Baøi thô ñöôïc vieát vôùi theå thô gì? So saùnh 2 vaên baûn
(?) Gioáng baøi thô naøo ñaõ hoïc? Vaàn?
Giaûng: Baøi thô naøy tuy laø nguõ ngoân nhöng khoâng phaøi ñöôøng luaät maø laø coå theå. Thô coå theå thæ khoâng coù luaät leä nhaát ñònh nhö thô Ñöôøng nieâm, luaät gaét gao, roõ raøng.
(?) Nhaéc laïi vaøi neùt veà taùc giaû vaø noäi dung phong caùch thô oâng?
(?) Lí Baïch saùng taùc baøi naøy trong hoaøn caûnh naøo?
Cho HS ñoïc 2 caâu ñaàu ( caû phieân aâm vaø dòch thô)
(?) 2 caâu ñaàu coù phaûi chæ taû caûnh khoâng? Vì sao em bieát ñieàu ñoù?
Gôïi yù:
(?) Phaûi chaêng ôû ñaây hoaøn toaøn khoâng coù söï suy tö cuûa con ngöôøi? Tìm chuû theå cuûa 2 caâu naøy?
(?) Chöõ saøng gôïi cho em bieát nhaø thô ngaém traêng vôùi caùch thöùc ntn?
-Nghe.
-Ñoïc, giaûi nghóa.
- Caù nhaân: Gioáng baøi: Phoø giaù veà kinh, Vaàn: 2,4.
- Caù nhaân.
- Hoaøn caûnh saùng taùc: Töø nhoû oâng ñaõ leân nuùi Nga Mi vaø Thanh Thaønh ñoïc saùch, ngaém traêng ® nhöõng kó nieäm ñoù thaät ñeïp. Suoát cuoäc ñôøi xa queâ, soáng tha phöông trong côn li loaïn neân hình aûnh queâ höông, nhaát laø nhöõng ñeâm traêng saùng ñoái vôùi oâng ñaày noãi nhôù thöông. Töø tình caûm saâu laéng ñoùLí Baïch ñaõ dieãn taû tha thieát baøi thô naøy.
- Ñoïc.
- Caù nhaân.
+ Khoâng phaûi taû caûnh thuaàn tuyù. ÔÛ ñaây chuû theå vaãn laø con ngöôøi.
+ Saøng ® Naèm treân giöôøng ngaém traêng.
+ Khaùc ngay vì ngöôøi ñoïc coù
HÑ2: Ñoïc – hieåu vaên baûn.
I/ Tìm hieåu chung :
 1) Theå thô: Coå theå ( daïng: Nguõ ngoân töù tuyeät)
 2)Taùc giaû, taùc phaåm: SGK/Tr 123, 124.
HĐ 3
II/ Tìm hieåu vaên baûn :
 A/ Nội dung
1)Hai caâu ñaàu:
(?) Neáu thay baèng: Aùn, traùc (baøn) thì yù nghóa caâu thô seõ ntn?
* Giaûng: Coøn chöõ saøng thì ta seõ hieåu taùc giaû naèm treân giöôøng traèn troïc khoâng nguû ñöôïc môùi nhìn qua cöûa( cuõng coù theå nguû roài xong tænh daäy maø khoâng nguû laïi ñöôïc). Trong tình traïng mô maøng aáy, chöõ nghi ( ngôõ laø) vaø chöõ söông ñaõ xuaát hieän 1 caùch töï nhieân vaø hôïp lí.
(?) Töø nghi coù taùc duïng trong vieäc taû caûnh ôû 2 caâu ñaàu?
* Choát: Nhö vaäy, trong 2 caâu ñaàu, ta thaáy söï hoaït ñoäng nhieàu maët cuûa chuû theå tröõ tình: Aùnh traêng laø ñoái töôïng nhaän xeùt, caûm nghó cuûa chuû theå. Nguyeân vaên coù 1 ñoäng töø nghi coøn baûn dòch theâm 2 ñoäng töø: roïi, phuû laøm nhieàu ngöôøi laàm töôûng 2 caâu ñaàu thuaàn tuyù taû caûnh. ( maø chuû yeáu chuû theå laø aùnh traêng)
* Chuyeån: ÔÛ 2 caâu ñaàu aùnh traêng tróu naëng noãi nieàm suy tö cuûa taùc giaû coøn 2 caâu cuoái thì sao?
- Cho hs ñoïc 2 caâu cuoái.
(?) Coù theå xem 2 caâu cuoái laø taû tình thuaàn tuyù khoâng?
-gôïi yù: 
(?) Tìm cuïm töø taû tình tröïc tieáp?
(?) Nhöõng töø coøn laïi coù yù nghóa gì? (taû caùi gì?)
* Giaûng: Caâu 3 yù cô baûn gioáng caâu ca dao Nam Trieàu “ Ngöôõng ñaàu khaùn minh nguyeät” ( Ngaån ñaàu nhìn traêng saùng). Töø voïng cuûa Lí Baïch bieåu caûm roõ hôn khaùn vì nhìn töø xa, ngoùng troâng Þ Vaän duïng taøi tình caâu thô coå nhaân. Caâu 3 ñoùng vai troø baûn leà ñeå haï caâu keát thaät saâu, thaät hay. Haønh ñoäng ngaån ñaàu nhö 1 taát ñeå kieåm nghieäm ñieàu caâu 2 noùi: söông hay traêng. Aùnh maét Lí Baïch chuyeån töø trong ra ngoaøi, töø maët ñaát leân baàu trôøi, nhìn aùnh traêng, vaàng traêng vaø khi traêng cuõng ñôn coâi, laïnh leõo nhö mình thì cuoái ñaàu ñeå nhôù queâ.
(?) Töù ñoù, Lí Baïch ñaõ taïi ra 1 caëp ñoái ôû 2 caâu cuoái? Em haõy phaân tích pheùp ñoái trong baøi thô?
(?) Neâu taùc duïng cuûa pheùp ñoái trong vieäc theå hieän tình queâ höông?
Bình: Caâu keát maø laïi môû ra 1 taâm traïng buoàn ñau thaám ñöôïm. Ñoù laø tình yeâu queâ höông ñaäm ñaø cuûa taùc giaû. Ba caâu ñaàu gôïi hình aûnh ñeïp cuûa thieân nhieân nhöng chính caâu cuoái môùi laø caâu thô thaàn “ ñieåm guùt” cuûa baøi thô. Nieàm vui traêng saùng coù theå baát taän, coøn noãi nhôù coá höông cuõng laø khoân cuøng.
(?) Thoáng keâ caùc ñoäng töø trong baøi thô ? Tìm caùc chuû ngöõ cho caùc ñoäng töø aáy ? Chuùng ñöôïc löôïc boû ñeå laøm gì ?
-Cho hs ñoïc ghi nhôù.
(?) Caûm xuùc chính cuûa taùc giaû trong baøi thô laø caûm xuùc gì?
(?) Ñoïc vaø neâu nhaän xeùt veà 2 caâu thô dòch phaàn luyeän taäp?
theå nghó taùc giaû ñang ngoài ñoïc saùch.
- Traêng quaù saùng, maøu traùng cuûa traêng khieán taùc giaû ngôõ laø söông bao phuû khaép nôi treân maët ñaát . Ñaây laø khoaûnh khaéc suy tö cuûa Lí Baïch.
- Nghe vaø töï ghi baøi.
-Nghe vaø ghi ñeà muïc 2.
-Ñoïc.
- Caù nhaân: Tö coá höông .
+ Taû caûnh, taû ngöôøi: Voïng minh nguyeät, cöû ñaàu, ñeâ ñaàu ® Ñieåm thuù vò: Taû caûnh, taû ngöôøi nhöng tình ngöôøi hieän roõ. Tình ngöôøi, tình yeâu queâ ñaõ bieán thaønh haønh ñoäng: Voïng, cöû , ñeâ.
+ Cöû ñaàu >< ñeâ ñaàu (coå theå) 
+ Voïng minh nguyeät >< tö coá höông.
- Nghe vaø töï ghi nhaän.
Thaûo luaän:
+ Cuùi ñaàu_ ngaån ñaàu_ cuùi ñaàu ® cöû ñoäng lieân tuïc Þ tö duy, caûm xuùc.
+ Voïngtö® cuï theå thaønh ngöõ “ Voïng nguyeät hoaøi höông saùo moøn Þ Lí Baïch saùng taïo ñeå hình dung caùch vong nguyeät vaø nhôù queâ.
-Nghe.
* Caù nhaân: Nghi,cöû, voïng, ñeâ, tö. Chuû theå bò löôïc boû nhöng coù theå khaúng ñònh ñöôïc laø 1 chuû theå duy nhaát ® Taïo söï thoáng nhaát lieàn maïch cuûa baøi thô. Ngoaøi ra löôïc chuû ngöõ ñeå taêng tính khaùi quaùt cuûa yù thô coù theå hieåu laø taâm traïng cuûa nhieàu ngöôøi chöù khoâng chæ Lí Baïch Þ Tính ñieån hình cuûa caûm xuùc thô tröõ tình.
-Ñoïc vaø töï ghi baøi.
-Caù nhaân.
 Aùnh traêng cöïc saùng laø ñoái töôïng caûm nghó cuûa chuû theå tröõ tình trong 1 ñeâm traèn troïc khoâng nguû ñöôïc.
 2) Hai caâu cuoái:
 - Pheùp ñoái, boá cuïc chaët cheõ taïo neân tính thoáng nhaát lieàn maïch cuûa caûm xuùc ® Hình aûnh cuûa nhaân vaät tröõ tình vaø noåi nhôù queâ höông da dieát.
B/ Nghệ thuật:
- Xây dựng hình ảnh gần gũi, ngôn ngữ tự nhiên, bình dị
- sử dụng biện pháp đối ở câu 3, 4( số lượng các tiếng bằng nhau, cấu trúc cú pháp, từ loại của các chữ ở các vế tương ứng với nhau) 
C/ Ý nghĩa VB
Ghi nhôù. Sgk / tr 124
Nỗi lòng đối với quê hương da diết.sâu nặng trong tâm hồn, tình cảm người xa quê trong đêm trăng thanh tĩnh.
Ñaùnh giaù, khaúng ñònh.
-Thaûo luaän, traû lôøi.
- Nhaän xeùt, boå sung.
HÑ4 Luyeän taäp :
- Hai caâu thô dòch neâu töông ñoái ñaày ñuû yù, tình caûm cuûa baøi thô.
- Moät soá ñieåm khaùc:
 + Lí Baïch khoâng duøng so saùnh “ söông chæ xuaát hieän trong caûm nghó cuûa nhaø thô”.
 + Baøi thô aån chuû ngöõ khoâng noùi roõ laø Lí Baïch.
 + Naêm ñoäng töø chæ coøn 3. Baøi thô coøn cho ta bieát taùc giaû ngaém caûnh ntn .
-Hoïc thuoäc loøng baûn phieân aâm vaø dòch thô.
-Hoïc tieåu söû taùc giaû, baøi ghi vaø ghi nhôù.
- Dựa vào phần dịch nghĩa, tập so sánh để thấy được sự khác nhau giữa bản dịch thơ và nguyên tác.
-Soaïn baøi :Hoài höông ngaãu thö.
+ Ñoïc vaø dòch nghóa, chuù thích.
+ Tìm hieåu taùc giaû, theå thô.
+ Soaïn caùc caâu hoûi tìm hieåu vaên
-Nghe vaø töï ghi nhaän.
HÑ 5:Củng cố-Daën doø :
Tuaàn : 10	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
Tieát : 38.	
Vaên baûn:
NGAÃU NHIEÂN VIEÁT NHAÂN BUOÅI MÔÙI VEÀ QUEÂ 
( Hoài höông ngaãu thö – Haï Tri Chöông )
I. MUÏC TIEÂU:
- Cảm nhận tình yêu quê hương bền chặt, sâu nặng nhói lên trong một tình huống ngẫu nhiên, bất ngờ được ghi lại một cách hóm hĩnh trong bài thơ thất ngôn tú tuyệt Đường luật
- Thấy được tác dụng của nghệ thuật và vai trò của câu cuối trong một bài thơ tuyệt cú.
II. KIẾN THỨC CHUẨN
 1. Kiến thức
- Sơ giản về tác giả Hạ Tri Chương .
- Nghệ thuật đối và vai trò của câu kết trong bài thơ. 
- Nét độc đáo về tứ của bài thơ.
- Tình cảm quê hương là tình cảm sâu nặng bền chặt suốt cả cuộc đời.
 2. Kĩ năng
- Đọc- hiểu bài thơ tuyệt cú qua bản dịch tiếng việt
- Nhận ra nghệ thuật đối trong bài thơ Đường 
- Bước đầu tập so sánh bản dịch thơ và bản phiên âm chữ Hán, phân tích tác phẩm
III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
 Kieåm dieän, traät töï.
 (?) Ñoïc thuoäc loøng phieân aâm vaø dòch thô baøi Tónh daï töù. Baøi thô ñöôïc vieát theo theå gì? Trình baøy nhöõng hieåu bieát cuûa em veà theå thô ñoù? Ñoïc ghi nhôù.
* Queâ höông hai tieáng tha thieát luoân laø noãi nhôù canh caùnh trong loøng nhöõng ngöôøi xa xöù. Khaùc vôùi Lí Baïch vaø 1 soá nhaø thô khaùc , Haï Tri Chöông khi töø quan veà queâ maø noãi nhôù khoâng chì khoâng vôi ñi maø coøn ñöôïc taêng leân gaáp boäi. Tình caûm aáy seõ ñöôïc hieåu roõ hôn khi tieáp caän vôùi baøi thô Hoài höông ngaãu thö cuûa nhaø thô.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hai hoïc sinh traû baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh : 
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
Nhòp: 4/3 , caâu 4 nhòp 2/5.
Gioïng: Chaäm, buoàn ; caâu 3 : hôi ngaïc nhieân; caâu 4: hoûi.
-Ñoïc maãu baûng phieân aâm.
-Cho HS ñoïc laïi vaø ñoïc 2 baûng dòch.
thô, ñoïc chaäm nhöõng töø khoù.
(?)  ... treân 70 ñaõ lieät vaøo haøng “ coå lai hi”- xöa nay hieám.
* Caù nhaân: Trôû veà nôi choân nhao caét roán maø bò xem laø khaùch ® Kòch tính (bi haøi)
- Nhi ñoàng caøng hôùn hôû bao nhieâu thì noãi loøng cuûa taùc giaû tan naùt baáy nhieâu® gioïng bi haøi thaáp thoaùng aån hieänsau nhöõng lôøi keå töôûng chöøng nhö khaùch quan, traàm tónh.
-Ñoïc.
 2) Hai caâu cuoái:
 - Nhaõn töï: Khaùch, gioïng ñieäu bi haøi, hoùm hænh.® Söï ngôõ ngaøng, xoùt xa khi bò coi nhö khaùch laï.
 B/Nghệ thuật
- Sử dụng á yếu tố tự sự
- Cấu tứ độc đáo
- Sử dung biện pháp tiểu đối hiệu quả
- Có giọng điệu bi hài thể hiện ở hai câu cuối.
C/ Ý nghĩa VB
Ghi nhôù.SGK/Tr 128 . 
(?) Hai baøi: Tónh daï töù vaø hoài höông ngaãu thö ñeàu noùi veà tình yeâu queâ höông nhöng hoaøn toaøn bieåu loä tình caûm khoâng gioáng nhau. Ngoaøi ra gioïng ñieäu 2 baøi coù gì khaùc nhau ?
(?) Em thích baûn dòch thô naøo hôn? Vì sao?
-Caù nhaân
- Baûn dòch thô cuûa Traàn Troïng San saùt nghóa hôn.
Bài thơ thể hiện một cách chân thật mà sâu sắc, hóm hĩnh mà ngậm ngùi tình yêu quê hương thắm thiết của một người sống xa quê lâu ngày trong khoảnh khắc vừa mới đặt chân trở về quê cũ .
HÑ 4 :Luyeän taäp
IV/ Luyeän taäp :
- Tónh daï töù: Gioïng ñieäu nheï nhaøng, thaám thía.
 - Hoài höông ngaãu thö: Gioïng ñieäu thaät saâu saéc, hoùm hænh.
-Hoïc thuoäc loøng baøi thô (phieân aâm,dòch thô). taùc giaû, ghi nhôù, baøi ghi.
-Chuaån bò:
- Tuaàn 11 kieåm tra vaên:OÂn taäp caùc vaên baûn vaên thô tröõ tình daân gian vaø trung ñaïi töø tuaàn 4 ñeán tuaàn 10.
- học th uộc lòng một trong hai bản dịch thơ
- Soaïn baøi:Từ trái nghĩa
+ Traû lôøi caùc caâu hoûi tìm hieåu bài , SGK
-Nghe vaø ghi nhaän, ñaùnh daáu ñeå ghi nhôù.
HÑ 5:Củng cố - dặn dò
a/ củng cố
b/ Hướng dẫn tự học
Tuaàn : 10	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
Tieát : 39. 	
Tieáng vieät:	TÖØ TRAÙI NGHÓA
I. MUÏC TIEÂU:
- Nắm dược khái niệm từ trái nghĩa
- Có ý thức lựa chọn từ trái nghĩa khi nói và viết.
II. KIẾN THỨC CHUẨN
 1. Kiến thức
- khái niệm từ trái nghĩa.
- Tác dụng của việc sử dụng từ trái nghĩa trong VB
 2. Kĩ năng
- Nhận biết từ Trái nghĩa trong VB
- Sử dụng từ trái nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.
III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN
Hoaït ñoäng thaày
Hoaït ñoäng troø
Noäi dung hoaït ñoäng
 Kieåm dieän, traät töï.
(?) Theá naøo laø töø ñoàng nghóa?
(?) Töø ñoàng nghóa coù maáy loaïi? Cho VD. Söûa BT6,9.
* Trong cuoäc soáng,khi giao tieáp ñoâi khi chuùng ta voâ tình söû duïng 1 loaïi töø maø khoâng ngôø tôùivì noù quaù quen thuoäc laïi tieän duïng. Caùc em coù bieát ñoù laø loaïi töø naøo khoâng? Ñoù laø töø traùi nghóa. Vaäy, theá naøo laø töø traùi nghóa? Caùch söû duïng noù ntn? Chuùng ta seõ cuøng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc hoâm nay.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hai hoïc sinh traû baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh : 
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
- Cho HS ñoïc muïc 1.
(?) Tìm caùc caëp töø traùinghóa trong 2 vaên baûn: Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh vaø Ngaãu nhieân vieát nhaân buoåi môùi veà queâ (Traàn Troïng San) ?
(?) Tìm töø traùi nghóa vôùi töø :giaø trong tröôøng hôïp: cau giaø, rau giaø?
(?) Töø phaân tích treân, em haõy ruùt ra khaùi nieäm theá naøo laø töø traùi nghóa?
-Ñoïc.
-Caù nhaân:
+ Ngaång >< cuùi® Haønh ñoäng.
+ Giaø >< treû ® Tuoåi taùc.
+ Ñi >< trôû laïi® di chuyeån.
-Caù nhaân: Giaø >< non.
- Ghi nhôù.
HÑ 2 Hình thaønh kieán thöùc .
Tìm hiểu chung
1)Theá naøo laø töø traùi nghóa
-Töø traùi nghóa laø nhöõng töø coù nghóa traùi ngöôïc nhau.
-Moät töø nhieàu nghóa coù theå thuoäc nhieàu caëp töø traùi nghóa khaùc nhau.
Baøi taäp nhanh:
(?) Tìm töø traùi nghóa vôùi töø: Xaáu, laønh ?
(?) Taùc duïng cuûa caùc caëp töø traùi nghóa trong 2 vaên baûn treân ?
(?) Tìm 1 soá thaønh ngöõ coù söû duïng töø traùi nghóa vaø neâu taùc duïng cuûa vieäc duøng caùc töø traùi nghóa aáy?
- Cho HS ñoïc ghi nhôù.
Baøi taäp nhanh:
(?) Xaùc ñònh caùc caëp töø traùi nghóa trong ñoaïn thô sau:
“ taát caû, ta raát  duõng khí,
 chaûng cuùi ñaàu; vaãn ung dung.
Giaëc muoán ta noâ leä, ta laïi hoaù anh
 huøng
Söùc maïnh hôn .”
-Caù nhaân:
- Cô sôû chung:
+ Hình daùng: Xaáu >< xinh
+ Hình thöùc-noäi dung:xaáu ><ñeïp
+ Phaåm chaát : xaáu >< toát
+ Laønh >< ñoäc,döõ.
+ Laønh >< raùch, meû, vôõ.
-Caù nhaân: 
+ Taïo caùc caëp tieåu ñoái
+ Taïo hieän töôïng töông phaûn, gaây aán töôïng maïnh, laøm cho lôøi vaên sinh ñoäng.
- Thaønh ngöõ:
+ Ba chìm baûy noåi.
+ Leân boång xuoáng traàm.
+ Böôùc thaáp böôùc cao.
® Taïo lôøi aên, tieáng noùi sinh ñoäng hôn.
-Ñoïc to ghi nhôù vaø töï ghi.
-Caù nhaân:
+ Thieáu >< giaøu.
+ Soáng >< cheát.
+ Nhaân nghóa >< cöôøng baïo.
2)Söû duïng töø traùi nghóa:
Töø traùi nghóa ñöôïc söû duïng trong theå ñoái, taïo caùc hình töôïng töông phaûn, gaây aán töôïng maïnh, laøm cho lôøi noùi theâm sinh ñoäng.
-Cho HS ñoïc BT.
-Ñaùnh giaù.
-Cho HS ñoïc BT.
-Ñaùnh giaù.
-Ñoïc, thaûo luaän, traû lôøi.
-Nhaän xeùt, boå sung.
-Ñoïc, thaûo luaän traû lôøi.
-Nhaän xeùt, boå sung.
HÑ 3 Luyeän taäp 
3)Luyeän taäp :
1)Töø traùi nghóa:
 Laønh >< raùch.
 Giaøu >< ngheøo.
 Ngaén >< daøi.
 Saùng >< toái.
2)Caù töôi >< caù öôn.
 Hoa töôi >< hoa heùo, taøn
 Aên yeáu >< aên khoeû.
 Hoïc yeáu >< hoïc khaù, gioûi.
 Chöõ xaáu >< chöõ ñeïp.
 Ñaát xaáu >< ñaát toát.
-Neâu yeâu caàu.
-Ñaùnh giaù.
-Neâu yeâu caàu, goïi HS ñoïc.
-Ñaùnh giaù, cho ñieåm.
-Caù nhaân : moãi em 1 caâu.
-Caù nhaân.
3)Chaân cöùng ñaù meàm.
Coù ñi coù laïi.
Gaàn nhaø xa ngoõ.
Maét nhaém maét môû.
Chaïy saép chaïy ngöûa. 
Voâ thöôûng voâ phaït.
Beân troïng beân khinh.
Buoåi ñöïc buoåi caùi.
Böôùc thaáp böôùc cao.
Chaân öôùt chaân raùo.
4)Toâi ñi lính, laâu khoâng veà 
 queâ ngoaïi. 
Doøng soâng xöa vaãn beân lôõ, beân boài.
 Khi toâi bieát thöông baø thì ñaõ muoän. 
Baø chæ coøn laø 1 naém coû thoâi! (Nguyeãn Duy)
-Hoïc ghi nhôù.
-Laøm hoaøn chænh BT4 .
Soaïn baøi : Luyeän noùi vaên bieåu caûm. ( Moãi toå 1 ñeà: Chuaån bò ra giaáy ñeå noùi tröôùc lôùp)
-Nghe vaø töï ghi nhôù.
HÑ 4 :Củng cố-dặn dò
Tuaàn : 10	Ngaøy soaïn: 	Ngaøy daïy:
Tieát : 40.	
Laøm vaên:
LUYEÄN NOÙI : VAÊN BIEÅU CAÛM VEÀ
 SÖÏ VAÄT CON NGÖÔØI.
I. MUÏC TIEÂU:
- Rèn luyện kĩ năng nghe, nói theo chủ đề biểu cảm
- Rèn luyện kĩ năng phát triển dàn ý thành bài nói theo chủ đề biểu cảm.
II. KIẾN THỨC CHUẨN
 1. Kiến thức
- Các cách biểu cảm trực tiếp và gián tiếp trong việc trình bày văn nói biểu cảm
- Những yêu cầu khi trình bày văn nói biểu cảm.
 2. Kĩ năng
- Tìm ý ,lập dàn ý bài văn biểu cảm về sự vật Và con người.
- Biết cách bộc lộ tình cảm về sự vật vật và con người trước tập thể những tình cảm của bản thân về sự vật và 
- diễn đạt mạch lạc, rõ ràng những tình cảm của bản thân về sự vật và con người bằng ngôn ngữ nói
III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
Kieåm dieän, traät töï.
(?) Haõy neâu caùch laäp yù cuûa baøi vaên bieåu caûm?
- Kieåm tra baøi chuaån bò noùi.
* Noùi laø hình thöùc giao tieáp töï nhieân cuûa con ngöôøi. Ngoaøi vieäc reøn luyeän cho HS naêng löïc vieát GV coøn phaûi reøn luyeän cho HS naêng löïc noùi vì ñoù laø phöông tieän giao tieáp höõu hieäu nhaát, ñaït keát quaû cao nhaát. Khi naém vöõng ñöôïc kó naêng noùi vaø vieát theo chuû ñeà thì HS ñaõ coù 1 coâng cuï saét beùn giuùp mình thaønh coâng trong cuoäc soáng. Tieát hoïc hoâm nay seõ giuùp caùc em ñi vaøo phaàn luyeän noùi theo chuû ñeà bieåu caûm.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hai hoïc sinh traû baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh :
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
-Yeâu caàu: Moãi toå cöû 1 ñaïi dieän noùi tröôùc lôùp.
-Gôïi yù maãu chung cuûa baøi noùi.
Nghe.
Töï ghi nhôù laøm theo.
HÑ 2 Hình thaønh kieán thöùc 
I/HD chuaån bò 
 1) Môû ñaàu: Kính thöa coâ (thaày), thöa caùc baïn, em xin trình baøy baøi noùi cuûa 
-Chia khu vöïc caùc toå.
- Theo doõi chung, yeâu caàu nhieàu HS coù cô hoäi luyeän noùi.
-Yeâu caàu ñaïi dieän cuûa 4 toå leân trình baøy baøi noùi cuûa mình.
-Choát laïi: ( Nhaän xeùt, ñaùnh giaù cuï theå).
-Treo baûng phuï cung caáp daøn baøi tham khaûo.
- Nhoùm tröôûng ñeàu ñoäng caùc baïn noùi tröôùc toå.
- Phaùt bieåu tröôùc toå theo daøn baøi
- Caùc baïn nhaän xeùt, boå sung, thö kí toå ghi nhaän.
-Ñaïi dieän 4 toå trình baøy baøi noùi tröôùc lôùp.
- Caùc baïn nhaän xeùt, goùp yù, boå sung.
-Nghe, töï ghi nhôù.
* Quan saùt , ñoïc to, töï ghi nhaän
noùi cuûa mình.
2)Noäi dung cuï theå:
3)Keát thuùc: Em xin ñöôïc ngöøng lôøi ôû ñaây. Caûm ôn (thaày) coâ vaø caùc baïn ñaõ chuù yù laéng nghe!
II/ HD NOÙI ÔÛ TOÅ: 
HĐ 3
 III/ NOÙI TREÂN LÔÙP 
- Muoán ngöôøi nghe hieåu thì ngöôøi noùi phaûi laäp yù vaø trình baøy theo thöù töï.
- Muoán truyeàn ñaït caûm xuùc cho ngöôøi nghe thì:
 + Tình caûm phaûi chaân thaønh
 + Töø ngöõ phaûi chính xaùc, trong saùng.
 + Baùi noùi phaûi maïch laïc vaø ñaûm baûo tính lieân keát, chaët cheõ.
 Daøn baøi tham khaûo:
Ñeà 1: Caûm nghó veà thaày coâ giaùo.
 MB: Giôùi thieäu veà thaày coâ giaùo maø mình yeâu meán: Thaày coâ naøo? Daïy lôùp maáy? Tröôøng naøo?
 TB: Em ñaõ coù nhöõng tình caûm, kó nieäm gì ñoái vôùi thaày coâ.
+ Vì sao em yeâu meán? (taû ngoaïi hình, tính caùch)
 + Hình aûnh thaày coâ giöõa 
ñaøn em nhoû.
 + Gioïng noùi aám aùp, trìu meán thaân thöông khi thaày coâ giaûng baøi.
 + Luùc thaày coâ theo doõi lôùp hoïc( trong giôø kieåm tra chaát löôïng hoïc taäp, trong tieát SHL)
 + Hình aûnh thaày coâ vui möøng khi HS ñaït ñöôïc nhöõng thaønh tích cao, laøm ñöôïc nhöõng vieäc toát.
 + Thaày coâ thaát voïng khi coù HS vi phaïm.
 + Luùc thaày coâ an uûi, chia xeû vôùi HS khi caùc em gaëp chuyeän ñau buoàn.
 + Thaày coâ quan taâm, lo laéng vôùi nhöõng buoàn vui cuûa lôùp hoïc.
® Do ñoù, hình aûnh thaày coâ ñaõ ñeå laïi trong em nhieàu tình caûm vaø kó nieäm toát ñeïp maø khoâng bao giôø em coù theå queân ñöôïc. 
 KB: Tình caûm chung veà thaày coâ giaùo. Ñoù cuõng chính laø ngöôøi laùi ñoø ñöa theá heä treû caëp beán töông lai.
 Caûm xuùc cuï theå veà thaày coâ maø mình yeâu quí nhaát.
-Höôùng daãn luyeän taäp ôû nhaø:
 Choïn 1 trong 4 ñeà vieát thaønh baøi hoaøn chænh.
-Soaïn baøi: Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù ( Ñoã Phuû).
+ Ñoïc vaên baûn, chuù thích.
+ Tìm hieåu theå thô, taùc giaû.
+ Traû lôøi caùc caâu hoûi tìm hieåu vaên baûn.
HÑ 4:Củng cố- dặn dò
Duyeät
Ngaøy thaùng naêm 200

Tài liệu đính kèm:

  • docTuaàn 1o.doc