Giáo án Ngữ văn 6 tiết 79, 80 Tập làm văn: Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả

	Tập làm văn	QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH VÀ NHẬN 
	Tiết 79,80 T20	XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ.
	Soạn 22.01.07	A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs:
	-Thấy được vai trò và tác dụng của quan sát, tưởn tượng, so sánh và nhận 
	xét trong văn miêu tả.
	-Bước đầu hình thành cho hs những kĩ năng quan sát, tưởng tượng, so 
	sánh và nhận xét khi miêu tả.
	-Nhận diện và vận dụng được thao tác cơ bản trên trong đọc và viết văn 
	miêu tả.
	B/ Chuẩn bị:
	-GV: Bảng phụ
	-HS: Đọc và tìm hiểu bài trước ở nhà
	C/ Các bước lên lớp:
	I. Ổn định:
	II.Bài cũ: Văn miêu tả là gì?
	 Nếu phải viết một đoạn văn tả cảnh mùa đông, thì em sẽ nêu 
	những đặc điểm nổi bật nào?
	III. Bài mới:
	 1.Giới thiệu:
	 2.Tổ chức các hoạt động:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng
*Hoạt động1: Giới thiệu các thao tác cơ bản khi miêu tả
-Chia lớp thành 6 nhóm:
*GV nhận xét và nhấn mạnh:
a. Đ1: Tái hiện hình ảnh ốm yếu, tội nghiệp của chú Dế Choắt
Đ2:Tả quang cảnh vừa đẹp, thơ mộng, vừa mênh mông hùng vĩ của sông nước Cà Mau.
Đ3: Miêu tả hình ảnh đầy sức sống của cây gạo vào mùa xuân.
b. Những đặc điểm trên được thể hiện qua các từ ngữ, hình ảnh:
Đ1:gầy gò, lêu nghêu, bè bè, nặng nề, ngẩn ngẩn, ngơ ngơ
Đ2: giăng chi chít như mạng nhện, trời xanh, nước xanh, rừng xanh, rì rào, bất tận, mênh mông, ầm ầm như thác
Đ3: chim ríu rít, cây gạo như tháp đèn khổng lồ, 
c. Những câu văn có sự liên tưởng, so sánh trong mỗi đoạn :
Đ1: so sánh dáng vẻ “gầy gò và dài lêu nghêu” của Dế Choắt với dáng vẻ của “gã nghiện thuốc phiện”.Đôi cánh ngắn củn của Dế Choắt như “người cởi trần mặc áo ghi lê”. 
Đ2: sông ngòi, kênh rạchso sánh như mạng nhện, dòng sông so sanh như thác, cá nước bơi như người bơi ếch, rừng đước như 2 dãy trường thành vô tận.
Đ3: cây gạo như tháp đèn, hàng ngàn bông hoa là hàng ngàn ngọn lửa hồng tươi, hàng ngàn búp nõn là hàng ngàn ánh nến trong xanh.
?Sự tưởng tượng và so sánh ấy có gì độc đáo?
-GV treo bảng phụ
?Hãy so sánh với đoạn nguyên văn ở trên và chỉ ra đoạn này bỏ đi những chữ gì?
?Những từ ngữ bị lượt bỏ có ảnh hưởng gì đến giá trị của đoạn văn? 
?Vậy muốn miêu tả được ta phải làm gì?
*Hoạt động 2: Luyện tập
-HS đọc cả 3 đoạn văn miêu tả sgk/27
-Nhóm 1,2 thảo luân câu a
-Nhóm 3,4 thảo luận câu b
-Nhóm 5,6 thảo luận câu c 
-Đại diện các nhóm trả lời câu hỏi, các hs khác theo dõi, bổ sung.
-Sự độc đáo: thể hiện đúng, rõ hơn, cụ thể hơn về đối tượng và gây bất ngờ, lý thú cho người đọc.
-ầm ầm như thác, nhô lên hụp xuống, như 2 dãy trường thành vô tận.
-những chữ bị lượt bỏ đều là những động từ, tính từ, những từ để so sánh tưởng tượng, liên tưởng, nếu bỏ đi thì đoạn văn trở nên chung chung, khô khan.
-HS trả lời
-HS nhắc lại ghi nhớ.
HẾT TIẾT 1:
1.Tìm hiểu bài:
-Đ1:Tái hiện hình ảnh ốm yếu, tội nghiệp của chú Dế Choắt
-Đ2: Tả quang cảnh vừa đẹp, thơ mộng, vừa mênh mông, hùng vĩ của sông nướ Cà Mau.
-Đ3: Miêu tả hình ảnh đầy sức sống của cây gạo vào mùa xuân.
2. Ghi nhớ: 
Muốn miêu tả được trước hết người ta phải biết quan sát, rồi từ đó nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, ví von, so sánhđể làm nổi bật lên những đặc điểm của sự vật.
	Câu 1: Đoạn văn miêu tả cảnh Hồ Gươm, tác giả đã quan sát và lựa chon những hình ảnh tiêu biểu, đặc sắc: mặt hồ sáng long lanh, cầu Thê Húc màu sonĐền Ngọc Sơn, gốc đa già, rễ xum xuê, Tháp Rùa xây trên gò đất giữa hồ. Đó là những đặc điểm nổi bậc mà các hồ khác không có.
	-Các từ ngữ trong ngoặc đều là những từ chỉ tính chất và đặc điểm của hồ Gươm
	-Thứ tự điền: 1.gương bầu dục, 2.cong cong, 3.lấp ló, 4.cổ kính, 5.xanh um.
	Câu 2: những hình ảnh tiêu biểu và đặc sắc:
	-Rung rinh, màu nâu bóng mỡ, đầu to, nổi từng tảng, rất bướng, răng đen nhánh, nhai ngoàm ngoạp, râu dài, uốn cong, lấy làm hãnh diện, trịnh trọng, khoan thai, đưa 2 chân lên vuốt râu.
	Câu 3: HS quan sát ghi chép những đặc điểm của ngôi nhà hoặc căn phòng em đang ở
	(GV hướng dẫn hs tự làm)
	Câu4: Tìm những từ ngữ so sánh liên tưởng để tả về quang cảnh buổi sáng
	-Mặt trời (như chiếc thau đồng đỏ ối, chiếc mâm lửa)
	-Bầu trời (sáng trong và mát mẻ, như chiếc lồng bàn khổng lồ)
	-Những hàng cây như những bức tường thành cao vút
	-Núi đồi như bát úp
	-Những ngôi nhà từ trên cao nhìn xuống như những bao diêm
	Câu 5: Viết một đoạn văn tả cảnh một dòng sông hay một khu rừng mà em đã có dịp quan sát
	(VN làm)
	IV/ Củng cố: Muốn miêu tả được ta phải làm gì?
	V/ Dặn dò: -Học thuộc ghi nhớ
	 -Làm các bài tập còn lại
	 -Chuẩn bị “ Luyện nói về quan sát, tưởng tượng ”