Giáo án Ngữ văn 6 tiết 78 Tiếng việt: So sánh - Nguyễn Thị Mai

	Tiếng Việt	SO SÁNH
	Tiết 78 T20	A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs:
	Soạn 20/01/07	-Nắm được khái niệm và cấu tạo của so sánh
	-Biết cách quan sát sự giống nhau giữa các sự vật để tạo ra những 
	so sánh đúng, tiếp đến tạo những so sánh hay.
	B/ Chuẩn bị:
	-GV: Bảng phụ
	-HS: Tìm những câu ca dao , thơ có vế so sánh
	C/ Các bước lên lớp:
	I/ Ổn định:
	II/ Bài cũ: -Nêu khái niệm phó từ? Làm bài tập /14
	 -Phó từ gồm mấy loại lớn? đó là những loại nào?
	III/ Bài mới:
	 1. Giới thiệu:
	 2. Tổ chức các hoạt động:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng
*Hoat động 1:Tìm hiểu khái niệm so sánh.
-GV treo bảng phụ:
a. Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan
b. Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngấtvô tận.
?Tìm các cụm từ chứa hình ảnh so sánh?
?Trong mỗi phép so sánh trên, những sự vật, sự việc nào được so sánh với nhau? 
?Vì sao có thể so sánh như vậy?
?So sánh các sự vật, sự việc với nhau như vậy để làm gì?
-GV ghi ví dụ 3 lên bảng: “Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến”
?Sự so sánh những câu trên có gì khác với sự so sánh trong câu này?
?Qua các ví dụ trên , em hiểu so sánh là gì?
-GV ghi bảng
*Hoạt động 2:Tìm hiểu cấu tạo của so sánh
-GV kẻ bảng cấu tạo của phép so sánh
-1 hs đọc các ví dụ
-trẻ em như búp trên cành
-rừng đước như hai dãy trường thành vô tận
-tẻ em được so sánh với búp trên cành, rừng đước được so sánh với hai dãy trường thành vô tận
-vì giữa chúng có những điểm giống nhau.
-để làm nổi bật được cảm nhận của người viết, người nói về sự vật được nói đến, làm cho câu văn, câu thơ có tính hình ảnh và gợi cảm.
-so sánh ở những câu trên gọi là so sánh từ vì nó có sức biểu cảm, còn so sánh ở câu này thiên về chức năng nhận thức.
-hs lên điền những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong các câu ở phần 1 vào mô hình.
I/ So sánh là gì?
-So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nết tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
II/ Cấu tạo của phép so sánh:
Vế A (sự vật được so sánh)
Phương diện so sánh
Từ so sánh
Vế B (sự vật dùng để so sánh)
Trẻ em
như
búp trên cành
Rừng đước
dựng lên cao ngất
như
hai dãy trường thành vô tận
Con méo vằn
vào tranh to
hơn cả 
con hổ
?Cấu tạo của phép so sánh trong những câu đó có gì đặc biệt?
-GV yêu cầu hs tìm thêm các ví dụ về so sánh mà em biết và phân tích cấu tạo so sánh.
?Hãy tìm thêm các từ so sánh khác ngoài từ “như”
*Hoạt động 3:Ghi nhớ
-HS nhận xét về các yếu tố của phép so sánh
-HS đọc ví dụ 3.25
a. không có từ chỉ phương diện so sánh và từ so sánh
b.từ so sánh và vế B được đảo lên trước vế A
-là, như là, y như, giống như, tựa như, bao nhiêu bấy nhiêu
-1-2 hs đọc ghi nhớ
*Ghi nhớ: sgk/25
*Hoạt động 4: Luyện tập
	Câu 1: Với mỗi mẫu so sánh tìm thêm 1 ví dụ
	a.So sánh đồng loại:
	-So sánh người với người: -Thầy thuốc như mẹ hiền
	 -Người là cha là bác, là anh
	 Quả tim lớn lọc trăm dòng máu đỏ
	-So sánh vật với vật: -Sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện. –Tiếng suối trong như tiếng hát xa
	b.So sánh khác loại:
	-So sánh vật với người:
	Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
	-So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng:
	Sự nghiệp chúng ta giống như rừng cây đương lên, đầy nhựa sống và ngày càng lớn mạnh, nhanh chóng.
	Công cha như núi ngất trời
	Câu 2: Viết tiếp vế B vào chỗ trống để tạo thành phép so sánh:
	-Khỏe như trâu (voi, lực sĩ)
	-Đen như bồ hóng (than, cột nhà cháy)
	-Trắng như bông (cước, tuyết, trứng gà bóc)
	-Cao như núi (cây sào)
	Câu 3: Tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong các bài: “Bài học đường đời đầu tiên; Sông nước Cà Mau”
	(HS tự tìm)
	Câu 4: GV đọc chính tả-HS viết bài “Sông nước Cà Mau” Từ “dòng sông Năm Cănkhói sóng ban mai”
	IV/ Củng cố: Nêu khái niệm so sánh, mô hình đầy đủ của phép so sánh
	V/ Dặn dò: -Học thuộc ghi nhớ
	 -Làm bài tập
	 -Chuẩn bị “So sánh (t t)”