Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 25: Em bé thông minh (Tiết 1) - Nguyễn Thị Hoa

Tiết 25: Em bé thông minh (T1)
(Truyện cổ tích)
A. Mục tiêu cần đạt: 
- Giúp HS đọc, tìm hiểu các nhân vật, sự việc trong văn bản, kể tóm tắt văn bản và bước đầu tìm hiểu ý nghĩa của truyện.
- Giáo dục: Trân trọng trí tuệ của nhân dân lao động.
- Rèn kỹ năng: Tìm hiểu nhân vật, ý nghĩa của truyện cổ tích.
* Trọng tâm: 
- Đọc, tìm hiểu chú thích, kể, tìm hiểu văn bản.
* Tích hợp: 
- Các kiểu nhân vật trong truyện cổ tích.
- Từ mượn, giải nghĩa từ.
- Nhân vật, sự việc trong văn tự sự.
B. Chuẩn bị:
1/ GV: Soạn bài.
2/ HS: Học bài, tập kể.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động:
1/ ổn định tổ chức : 1'
2/ Kiểm tra bài cũ: 5'
- Truyện cổ tích thường kể những kiểu nhân vật nào? VD?
Đáp án:
- Kiểu nhân vật: bất hạnh, dũng sĩ, xấu xí, thông minh.
(VD: Sọ Dừa: Nhân vật xấu xí; Thạch Sanh: dũng sĩ)
3/ Bài mới:
Phương pháp
- GV hướng dẫn đọc: diễn cảm, chú ý ngôn ngữ của nhân vật .
- HS đọc. GV uốn nắm, đọc mẫu.
- Hãy tìm trong phần chú thích những từ mượn? Giải nghĩa?
(Những chú thích này đều nói về tính cách của ai ? (Em bé thông minh)
- HS đọc lại văn bản.
GV: Truyện cổ tích về kiểu nhân vật thông minh thường được xâu chuỗi các mẫu chuyện kể về sự tài giỏi hơn người của nhân vật tài trí ( các lần thử thách để bộc lộc sự thông minh).
Em hãy chỉ ra những thử thách đối với em bé thông minh trong truyện?
- Có nhận xét già về mức độ?
(Mỗi ngày một thêm khó)
- GV chia 4 nhóm, các nhóm hãy kể lại tóm tắt từng sự việc ?
- Nhân vật chính là ai? Thuộc kiểu nhân vật nào? (chuyển lên "bố cục")
- HS đọc từ đầu à về tâu vua.
- ý chính của đoạn vừa đọc?
- Viên quan đi tìm người tài đã gặp em bé trong hoàn cảnh nào? 
- Viên quan hỏi như thế nào? 
- Theo em lời hỏi này có phải là một câu đố không? Vì sao?
- Phản ứng của người cha? (ngẩn ra chưa biết trả lời như thế nào? ).
- Khi người lớn chưa có câu trả lời, em bé đã đối đáp như thế nào? Có nhận xét gì về câu trả lời này?
- Phản ứng của viên quan?
- Theo em tại sao viên quan lại há hốc mồm sửng sốt?
- Việc em bé thông minh ở cạnh người cha là nông dân, đang làm việc cày ruộng, cuốc đất thể hiện quan niệm gì của người dân?
Nội dung
I. Đọc và tìm hiểu chú thích: 10'
1/ Đọc.
2/ Tìm hiểu chú thích:
- Giải nghĩa các chú thích: 1, 2, 3, 12, 13.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản: 27'
* Bố cục:
Sự việc 1: Em bé giải câu đố của viên quan.
Sự việc 2: Em bé giải câu đố thứ 1 của vua .
Sự việc 3: Em bé giải câu đố thứ 2 của vua.
Sự việc 4: Em bé giải câu đố của sứ giả nước ngoài.
* Kể :
- Theo từng sự việc.
1/ Em bé giải câu đố của viên quan:
- Hai cha con em đang làm ruộng.
- Viên quan: "này, lão kia! Trâu của lão cày 1 ngày được mấy đường?"
à Là 1 câu đố vì bất ngờ, khó trả lời.
- Em bé: "Thế xin hỏi ông"
=> Là một câu đố vì quá bất ngờ, không thể trả lời ngay được.
à Khiến viên quan há hốc mồm sửng sốt, không biết đối đáp ra sao.
=> Em bé thông minh : Có trí tuệ tuyệt với khiến những người lớn phải thán phục.
=> Quan niệm: Đề cao trí tuệ của người lao động (hơn cả quan lại)
4/ Củng cố: 1'
- Tại sao phải có nhiều thử thách?
5/ Dặn dò: 1'
Tập kể theo sự việc .