Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 1 và 2 - Nguyễn Thành Trung

Tiết 1,2 	CON RồNG CHáU TIÊN
 Hdđt bánh chưng, bánh giầy
( Truyền thuyết )
I. Mục tiêu cần đạt : 
Giúp học sinh : 
Hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết 
Hiểu nội dung, ý nghĩa của truyện và ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng kỳ ảo . 
Kể được truyện . 
II. Chuẩn bị : 
Học sinh : Đọc kỹ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý .
Giáo viên : Tích hợp với Tiếng Việt “ Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt “ với tập làm văn “ giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt “ .
III. Tiến trình họat động : 
1. ổn định : 
Kiểm tra sĩ số . 
Giới thiệu về chương trình Sách giáo khoa và cách sọan bài cho học sinh . 
2. Bài mới : 
* Hoạt động : Giới thiệu bài : Truyền thuyết là một thể lọai văn học dân gian được nhân dân ta từ bao đời ưa thích. Một trong những truyền thuyết tiêu biểu, mở đầu cho chuỗi truyền thuyết về thời đại các Vua Hùng đó là truyện “ Con Rồng, cháu Tiên “ . Vậy nội dung ý nghĩa của truyện là gì ? Tiết học hôm nay sẽ giúp các em hiểu điều ấy ? 
* Tiến trình bài học : 
Họat động của thầy và trò
Ghi bảng
Hoạt động 2:
- Học sinh đọc định nghĩa truyền thuyết phần dấu sao trang 7 . 
- Giáo viên giới thiệu khái quát về định nghĩa, về các truyền thuyết gắn liền với lịch sử đất nước ta . 
- Giáo viên hướng dẫn Học sinh tìm hiểu phần chú thích giải nghĩa các từ khó .
Hoạt Động 3:
- Văn bản “ Con Rồng, cháu Tiên “ là một truyền thuyết dân gian được liên kết bởi ba đọan : 
- Giáo viên đọc đọan 1, Học sinh đọc đọan 2, 3 . 
- Trong trí tưởng tượng của người xưa, Lạc Long Quân hiện lên với những đặc điểm phi thường nào về nòi giống và sức mạnh . 
 - Âu Cơ hiện lên với những đặc điểm đáng quý nào về nhan sắc, giống nòi và đức hạnh ? 
- Theo em mối tình duyên này, người xưa muốn ta nghĩ gì về nòi giống dân tộc ? 
- Chuyện Âu Cơ sinh con có gì lạ ? 
- Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con như thế nào ? 
- Qua sự việc Lạc Long Quân, Âu Cơ mang con lên rừng, xuống biển, người xưa muốn thể hiện ý nguyện gì ? 
 ý nguyện phát triển dân tộc : làm ăn, mở rộng và giữ vững đất đai ; ý nguyện đòan kết , thống nhất dân tộc, ý chí và sức mạnh . 
- Em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tượng kỳ ảo ? 
- Các chi tiết kỳ ảo đó có vai trò gì trong truyện ? 
 Tô đậm tính chất lớn lao, đẹp đẽ của nhânvật. Thần kỳ hóa nguồn gốc, giống nòi để chúng ta thêm tự hào, tôn vinh tổ tiên . 
Hoạt Động 4:
Học sinh thảo luận : Giáo viên chia nhóm : Học sinh thảo luận - trả lời : 
- HS đọc mục ghi nhớ . 
- HS kể diễn cảm truyện . 
- Giáo viên chia đoạn : giáo viên đọc đoạn 1 , Học sinh đọc đoạn 2, 3 
- Các nhóm thảo luận câu 1 ( trang 12 ) . Vua Hùng chọn người nối ngôi trong hoàn cảnh nào , với ý định ra sao và bằng hình thức gì ? 
I/ Định nghĩa truyền thuyết ( Chú thích phần dấu * trang 7 ) 
Văn bản: Con Rồng cháu Tiên
II/ Đọc - Hiểu văn bản 
1 / Đọc và tìm hiểu chú thích 
( SGK trang 7, 8 ) 
2. Phân tích : 
a. Nguồn gốc và hình dạng của Lạc Long Quân và Âu Cơ . 
- Lạc Long Quân : là con thần biển, có nhiều phép lạ, sức mạnh vô địch, diệt yêu quái giúp dân . 
- Âu Cơ : là con thần nông, xinh đẹp tuyệt trần, yêu thiên nhiên cây cỏ. 
=> Lòng tôn kính, tự hào về nòi giống con Rồng, cháu Tiên . 
b. Câu chuyện về Lạc Long Quân và Âu Cơ . 
- Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng nở thành trăm người con khỏe đẹp . 
- Họ chia con đi cai quản các phương 
- Khi có việc gì thì luôn giúp đỡ nhau . 
- Người con trưởng lên làm Vua, lấy hiệu là Hùng Vương . 
=> dân tộc ta có truyền thống đòan kết , thống nhất và bền vững . 
 c. Những chi tiết tưởng tượng kỳ ảo . 
- Là các chi tiết tưởng tượng không có thật , rất phi thường . 
- Làm tăng thêm sức hấp dẫn của truyện . 
III / Tổng kết ( ghi nhớ ) 
IV/ Luyện tập 
Kể diễn cảm truyện . 
Văn bản: Bánh chưng, bánh giầy
I/ Đọc – Hiểu văn bản
1/ Đọc và tìm hiểu văn bản 
2/ Phân tích : 
a. Hoàn cảnh, ý định và cách thức của Vua Hùng chọn người nối ngôi . 
- Hoàn cảnh : Giặc đã yên, Vua đã già.
- ý định: Người nối ngôi phải nối được chí Vua. 
- Cách thức : bằng 1 câu đố để thử tài .
b. Lang Liêu được thần giúp đỡ : 
- Là người thiệt thòi nhất . 
- Chăm lo việc đồng áng . 
- Thông minh, tháo vát lấy gạo làm bánh 
c. Lang Liêu được chọn nối ngôi Vua . 
 - Bánh hình tròn -> bánh giầy . 
- Bánh hình vuông -> bánh chưng .
3/ Hướng dẫn về nhà : 
Kể truyện – Học bài 
Soạn : + Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt .