Giáo án môn Sinh học 6 - Bài 17 - Tiết 17 - Tuần 9: Vận chuyển các chất trong thân (tích hợp)

 Bài: 17 Tiết PPCT : 17 
Ngày dạy : ../.../  Tuần CM: 9
 VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN (TÍCH HỢP)
1. MỤC TIÊU
 1. 1. Kiến thức:
- Nêu được chức năng mạch: mạch gỗ dẫn nước và muối khoáng từ rễ lên thân, lá; mạch rây dẫn chất hữu cơ từ lá về thân, rễ.
 1. 2. Kỹ năng:
- Thí nghiệm về sự dẫn nước và muối khoáng của thân.
- Kĩ năng giải quyết vấn đề: giải thích các hiện tượng thực tế cuộc sống liên quan đến sự vận chuyển các chất trong thân.
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK tìm hiểu cách tiến hành thí nghiệm và quan sát thí nghiệm.
 1.3. Thái độ:
- Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, ý thức bảo vệ thực vật. Giáo dục HS ý thức bảo vệ tính toàn vẹn của cây, hạn chế việc làm vô ý thức: bẻ cành cây, đu, trèo, làm gãy hoặc bóc vỏ cây.
2. TRỌNG TÂM 
- Chức năng mạch: mạch gỗ dẫn nước và muối khoáng từ rễ lên thân, lá; mạch rây dẫn
chất hữu cơ từ lá về thân, rễ.
3. CHUẨN BỊ
 3.1. Giáo viên:
- Làm thí nghiệm trên nhiều loại hoa: hồng, cúc, huệ, loa kèn trắng, cành lá dâu, dâm bụt...
 3.2. Học sinh:
- Làm thí nghiệm trên nhiều loại hoa: hồng, cúc, huệ...
	- Làm thí nghiệm theo nhóm ghi lại kết quả, quan sát chỗ thân cây bị buộc dây thép (nếu có).
4. TIẾN TRÌNH
4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: nắm sỉ số lớp, vệ sinh.
4.2. Kiểm tra miệng: 
Câu 1: Tìm sự khác nhau cơ bản giữa dác và ròng? Nhân dân ta thường làm thế nào để nhân giống nhanh cây ăn quả như: cam, bưởi nhãn.(10đ)
- Dác: là lớp màu sáng ở phía ngoài, gồm những tế bào mạch gỗ sống, có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng. (4đ)
- Ròng: là lớp gỗ màu thẫm, rắn chắc hơn dác, nằm phía trong, gồm những tế bào chết, vách dày có chức năng nâng đỡ cây. (4đ) 
- Nhân giống nhanh cây ăn quả bằng cách chiết cành. (2đ)
 Câu 2: Trình bày đặc điểm và chức năng của các tầng phát sinh?
 - Tầng sinh vỏ: nằm trong lớp thịt vỏ. Hằng năm sinh ra phía ngoài một lớp tế bào vỏ và phía trong một lớp thịt vỏ
- Tầng sinh trụ: nằm giữa mạch rây và mạch gỗ, hằng năm sinh ra phía ngoài một lớp mạch rây và phía trong một lớp mạch gỗ.
4.3. Bài mới:
 Kiểm tra sự chuẩn bị của HS (các nhóm báo cáo).
	Ôn lại kiến thức bằng 2 câu hỏi:
	 - Mạch gỗ có cấu tạo và chức năng gì?
	 - Mạch rây có cấu tạo và chức năng gì?
	HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Hoạt động 1: sự vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
- GV: yêu cầu nhóm trình bày thí nghiệm ở nhà.
- HS: Đại diện nhóm trình bày các bước tiến hành thí nghiệm, cho cả lớp quan sát kết quả của nhóm mình, nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV: quan sát kết quả của các nhóm, so sánh SGK, GV thông báo ngay nhóm nào có kết quả tốt.
- GV: cho cả lớp xem thí nghiệm của mình trên cành mang hoa (cành hoa huệ) cành mang lá (cành dâu) để nhằm mục đích chứng minh sự vận chuyển các chất trong thân lên hoa và lá.
- GV: hướng dẫn HS cắt lát mỏng qua cành của nhóm, quan sát bằng kính lúp.
- HS: Quan sát ghi lại kết quả.
- GV: phát một số cành đã chuẩn bị hướng dẫn HS bóc vỏ cành.
- HS: nhẹ tay bóc vỏ nhìn bằng mắt thường chỗ có bắt màu, quan sát màu của gân lá.
+ Các nhóm thảo luận: chỗ bị nhuộm màu đó là bộ phận nào của thân? Nước và muối khoáng được vận chuyển qua phần nào của thân?
- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Hoạt động 2: sự vận chuyển chất hữu cơ.
- GV: yêu cầu HS hoạt động cá nhân sau đó thảo luận nhóm.
- HS: đọc thí nghiệm và quan sát hình 17.2 SGK trang 55.
- GV lưu ý: Khi bóc vỏ, bóc luôn cả mạch nào?
- HS: Thảo luận nhóm theo 3 câu hỏi SGK trang 55.
+ Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung nhóm trình bày kết quả thảo luận, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV: có thể mở rộng: chất hữu cơ do lá chế tạo sẽ mang đi nuôi thân, cành, rễ...
- GV: nhận xét và giải thích nhân dân lợi dụng hiện tượng này để chiết cành.
- GV: hỏi: Khi bị cắt vỏ, làm đứt mạch rây ở thân thì cây có sống được không? tại sao?
-Giáo dục ý thức bảo vệ cây, tránh tước vỏ cây để chơi đùa, chằng buộc dây thép vào thân cây.
- GV: chú ý giáo dục ý thức bảo vệ cây rừng.
* Liên hệ: Giáo dục HS ý thức bảo vệ tính toàn vẹn của cây, hạn chế việc làm vô ý thức: bẻ cành cây, đu, trèo, làm gãy hoặc bóc vỏ cây.
1) Sự vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
-Nước và muối khoáng được vận chuyển từ rễ lên thân nhờ mạch gỗ.
2. Vận chuyển chất hữu cơ:
- Các chất hữu cơ trong cây được vận chuyển nhờ mạch rây.
4.4. Câu hỏi, bài tập củng cố: 
- Câu 1: Mạch gỗ có chức năng gì? 
Đáp án câu 1: Mạch gỗ: vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên thân; lá. 
- Câu 2: Mạch rây có chức năng gì?
Đáp án câu 2: Mạch rây: vận chuyển các chất hữu từ lá về thân, rễ.
4.5. Hướng dẫn học sinh tự học:
- Đối với bài học ở tiết này: chức năng của mạch gỗ và mạch rây.
- Đối với bài học ở tiết tiếp theo: Các nhóm mang đến lớp: củ khoai tây, su hào, củ gừng, củ hoàng tinh, thân cây xương rồng.
Tìm hiểu đặc điểm của các mẫu vật nói trên.
5. RÚT KINH NGHIỆM:	
	- Nội dung: 	
	- Phương pháp: 	
	- Sử dụng đồ dùng, thiết bị: 	
--------—&–--------