Giáo án môn Ngữ văn Lớp 6 - Năm học 2003-2004 - Nguyễn Thị Sim

Giáo án môn Ngữ văn Lớp 6 - Năm học 2003-2004 - Nguyễn Thị Sim

1- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :- Giúp học sinh :

 + Hiểu được ý nghĩa sơ lược về truyền thuyết

 + Hiểu được ý nghĩa của truyền thuyết bánh chưng bánh giầy

 + Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng , kì ảo của truyện

 + Kể dược truyện

2-TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :

A-KIỂM TRA BÀI CŨ

B- GIỚI THIỆU BÀI MỚI

Hằng năm, mỗi khi xuân về Tết đến , nhân dân ta- con cháu vua Hùng –từ miền ngược đến miền xuôi , vùng rừng núi cũng như vùng biển lại nô nức hồ hởi chở lá dong, xay đỗ , giã gạo gói bánh. Quang cảnh làm chúng ta thên yêu quý tự hào về nền văn hoá cổ truyền , độc đáo của dân tộc và như làm sống lain truyền thuyết bánh chưng bánh giầy . Đây là truyền thuyết giải thích phong tục làm bánh chững bánh giày vào ngày Tết , đề cao sự thờ kính Trời Đất và Tổ tiên của nhân dân đồng thời ca ngợi tài năng, phẩm chất của cha ông ta trong việc tìm tòi , xây dựng nền văn hoá đậm đà màu sắc phong vị dân tộc .

 

doc 62 trang Người đăng lananh572 Lượt xem 581Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án môn Ngữ văn Lớp 6 - Năm học 2003-2004 - Nguyễn Thị Sim", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn :17./8/2003
Ngày dạy : ......./9/2003
Người soạn:Nguyễn Thị Sim
Trường THCS Trần Phú
 Bài 1 :
Kết quả cần đạt:
*Bước đầu nắm được định nghĩa truyền thuyết .Hiểu nội dung , ý nghĩa và những chi tiết tưởng tượng kì ảo của truyện “Con Rồng cháu Tiên”và “bánh chưng bánh giầy”trong bài học .Kể được hai truyện này.
*Nắm được định nghĩa về từ và ôn lại các kiểu cấu tạo từ tiếng Việt đã học ở bậc Tiểu học.
*Nắm được mục đích giao tiếp và các dạng thức của văn bản.
 Văn bản :
Con Rồng cháu Tiên
1- Mục tiêu cần đạt :- Giúp học sinh :
 + Hiểu được ý nghĩa sơ lược về truyền thuyết 
 + Hiểu được ý nghĩa của truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên 
 + Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng , kì ảo của truyện 
 + Kể được truyện 
2-Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học :
a- Giới thiệu bài :
Truyền thuyết là một loại truyện dân gian được nhân dân ta sáng tác bằng trí tưởng tượng vô cùng phong phú của mình và được lưu truyền từ đời này sang đời khác .Đọc những câu chuyện truyền thuyết ta không chỉ bắt gặp những tên người , tên núi tên sông như Lạc Long Quân , Âu Cơ , Thánh Gióng , An Dương Vương , núi Sóc Sơn , thành Cổ Loa ...mà còn tìm thấy trong đó một pho sử hào hùng về thời kì dựng nước và giữ nước của cha ông ta.Với những cốt lõi là sự thật lịch sử , cùng với trí tưởng tượng phong phú , nhân dân ta đã thể hiện thái độ và cách đánh giá của mình về những sự kiện và nhân vật lịch sử .Chính vì vậy mà người đọc không nhầm lẫn trang truyền thuyết đầy chất thơ với những những trang sử kí mà bao đời nay ông cha ta đã viết nên .Đúng như Chủ tịch Phạm Văn Đồng đã nhận định :”Những truyền thuyết dân gian thường có một cái lõi là sự thật lịch sử mà nhân dân ta qua nhiều thế hệ đã lí tưởng hoá , gửi gắm vào đó tâm tình thiết tha của mình cùng với thơ và mộng , chắp đôi cánh của sức tưởng tượng nghệ thuật dân gian làm nên những tác phẩm văn hoá mà đời đời con người yêu thích”.Hôm nay cô trò mình cùng đọc và tìm hiểu những trang truyền thuyết như thế .
b-Tiến trình tổ chức các hoạt động :
+ Các thiết bị tài liệu cần thiết cho giờ học :
Bức tranh đẹp , kì ảo về Lạc Long Quân - Âu Cơ cùng 100 người con chia nhau lên rừng xuống biển 
Tranh ảnh về Đền Hùng và đất Phong Châu
Hoạt động 1: 
Hướng dẫn học sinh đọc văn bản và tìm hiểu chú thích
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
 GV-cho HS tìm hiểu khái niệm truyền thuyết bằng những lệnh sau:
? Em hãy đọc lại đoạn văn giới thiệu về thể loại truyền thuyết trong phần chú thích?
-HS đọc
? Chú thích * trong SGK cho em biết truyền thuýêt kể về nhân vật nào và sự việc nào?
?Kể bằng cách nào?
?Kể để làm gì?
-Nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ.
-Có những chi tiết tưởng tượng kì ảo.
-Thể hiện thái độ và cách đánh giá của người xưa về nhân vật và sự kiện được kể
?Phần kiến thức mà bạn vừa trả lời chính là những ý chính trong định nghĩa truyền thuyết về các mặt nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa.
GV ghi bảng ý chính
-HS ghi 
GV chốt lại và chuyển sang phần khác:
Để hiểu rõ hơn về loại truyện này ,chúng ta đi vào tìm hiểu một trong những truyền thuyết về thời đại Hùng Vương- thời đại mở đầu của lịch sử Việt Nam
Đọc tác phầm :Hình thức
*Giáo viên đọc một đoạn trong truyện.
* Gọi học sinh đọc truyện theo ba đoạn 
Đoạn 1: Từ đầu ...Long trang
Đoạn 2: Tiếp ...lên đường 
Đoạn 3: Phần còn lại .
* Sau khi học sinh đọc xong từng đoạn , giáo viên cho học sinh nhận xét , góp ý , chọn một số chỗ để sửa cho học sinh và cho học sinh nêu nội dung chính của từng đoạn.
-HS đọc
?Nhận xét đoạn bạn vừa đọc?Nội dung chính của đoạn đó là gì?
-HS đọc
?Mời bạn ...đọc đoạn thứ hai?
G-Qua việc các bạn đọc , chia đoạn và nêu nội dung chính của từng đoạn, em hãy tóm tắt những sự việc chính do các nhân vật thực hiện?
-HS tóm tắt
G chuyển:Để hiểu kĩ và sâu hơn văn bản, chúng ta sẽ tìm hiểu phần chú thích trong sách giáo khoa.
-HS nghe.
Tìm hiểu chú thích :Hình thức .
-Giao cho H tự đọc chú thích ở nhà.Chú ý những chú thích 1,2,3,5,7.
?Qua việc đọc ở nhà những chú thích trong sách giáo khoa , bạn nào hãy nêu nghĩa của những từ ở chú thích 1,2,3,5,7.
-HS nêu nội dung những chú thích trong SGK.
GV nhận xét và bổ sung:Theo huyền sử đời Hùng, ở vùng biển Đông nam có một con cá dữ tợn, có thân dài 50 trượng , đuôi như cách buồm, miệng há có thể nuốt được thuyền bè, lấy đá lấp eo biển để gây khó khăn cho thuyền bè đi lại, còn hồ Tinh là con cáo chín đuôi thường biến thành người để bắt những người dân ở vùng đồng băng, Mộc Tinh là cây chiên đàn sống ngàn năm thành tinh ở vùng núi cao, chuyên làm mê hoặc người và bắt người.Để cứu dân lành, Lạc Long Quân đã tiêu diệt những loài yêu quái trên .
Hoạt động 2:Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn bản
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Tìm hiểu sơ bộ về tác phẩm 
G chuyển:Trước khi đi vào tìm hiểu văn bản, em hãy cho biết
truyện gồm mấy nhân vật?
?Theo em , ai là nhân vật chính?
-Lạc Long Quân và Âu Cơ
? Nhân vật Lạc Long Quân và Âu Cơ là những nhân vật liên quan đến lịch sử thời quá khứ như thế nào?
TH chéo môn lịch sử
HS có thể trả lời :Lạc Long Quân và Âu Cơ là những người có công trong việc thành lập nhà nước văn Lang và là tổ tiên của người Việt cổ.
Nếu không trả lời được , G có thể linh hoạt , khéo léo giới thiệu:
G-Việc kết duyên của Lạc Long Quân và Âu Cơ gợi ta liên tưởng đến một sự thật lịch sử là sự kết hợp giữa các bộ lạc Lạc Việt và Âu Việt là nguồn gốc chung của các cư dân Bách Việt.Ngày đó, con người sống thành những bộ lạc ở rải rác ở vùng đồng bằng Bắc bộ và vùng núi cao phương Bắc.Người dân lúc bấy giờ sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa nước , săn bắn và đánh cá.Cuộc sống của họ cần phải chinh phục thiên nhiên để làm thuỷ lợi và chống giặc dữ.Những công việc lớn lao ấy đòi hỏi một sức mạnh lớn. Vì vậy, mới có sự kết hợp giữa các bộ lạc để tạo nên sức mạnh của sự đoàn kết.
Đây chính là cốt lõi sự thật lịch sử của câu chuyện.Nhưng cốt lõi LS này chỉ là làm nền cho tác phẩm .Người đọc không coi đây là bài học lịch sử bởi chất thơ của câu chuyện.Làm nên chất thơ đó chính là yếu tố tưởng tượng , kì ảo.Chúng ta sẽ tìm hiểu yếu tố đó ở phần tiếp theo của bài học
Hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung của văn bản.
Giao việc cho HS bằng những lệnh sau:
? Qua việc đọc truyện trên lớp và soạn bài ở nhà , các em hãy tìm những chi tiết kể về Lạc Long Quân và Âu Cơ .Cô giao việc như sau:
Tổ 1:Tìm những chi tiết kể về nguồn gốc và hình dạng của Lạc Long Quân và Âu Cơ ?
Tổ 2:Tìm những chi tiết kì lạ kể về sự nghiệp mở nước của Lạc Long Quân ?(Thần giúp dân diệt trừ yêu quái ở đâu, đó là những vùng đất như thế nào?
Tổ 3 :Tìm những chi tiết kì lạ kể về cuộc kết duyên kì lạ của Lạc Long Quân và Âu Cơ ? Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con như thế nào và để làm gì ?
-Các tổ làm việc trong 3 phút.
Sau khi cho HS thảo luận ở tổ để tìm những chi tiết ấy , giáo viên cho đại diện mỗi tổ nêu ý kiến.Cho các tổ nhận xét lẫn nhau về việc thực hiện những yêu cầu cô chưa?)
Lạc Long Quân
-Vị thần thuộc nòi Rồng, con trai thần Long nữ
-Thần mình Rồng, thường ở dưới nước
Âu Cơ: 
-ở vùng núi cao phương Bắc, nàng Âu cơ thuộc họ thần Nông,xinh đẹp tuyệt trần 
+Về sự nghiệp mở nước :
-Giúp dân diệt trừ Ngư tinh,Hồ Tinh, Mộc Tinh.
Dạy dân cách trồng trọt , chăn nuôi và cách ăn ở.
 + Về sự kết duyên, sinh nở , chia con 
-Lạc Long Quân kết duyên cùng Âu Cơ
-Sinh một bọc trăm trứng nở 100 người con trai, hồng hào đẹp đẽ , lớn nhanh như thổi , mặt mũi khôi ngô, khoẻ mạnh như thần
-Lạc Long Quân và Âu cơ chia con :50 người con theo cha xuống biển, 50 người con theo mẹ lên rừng
 -Người con trưởng theo Âu Cơ tôn làm Vua , hiệu là Vua Hùng.
-Triều đình có tướng văn tướng võ,ngôi truyền cho con trưởng, mười mấy đời đều lấy hiệu là Vua Hùng 
?Nhận xét những chi tiết mà các bạn vừa tìm được?
-Là những chi tiết tưỏng tượng kì ảo.
? Qua những chi tiết các em vừa tìm được kể về Lạc Long Quân và Âu Cơ, em hiểu thế nào là những chi tiết kì lạ 
(TH dọc: Đặc điểm của truyện truyền thuyết)
-Tưởng tượng ,không có thật mà tác giả dân gian sáng tác nhằm một mục đích nhất định .
?Những chi tiết tưởng tượng kì ảo này giúp người nghe có tâm trạng như thế nào khi theo dõi câu chuyện?
G:không chỉ làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn và lôi cuốn người đọc, những chi tiết tưởng tượng kì ảo còn có ý nghĩa sâu sắc.
Hấp dẫn và lôi cuốn người đọc
Hoạt động 4:Hướng dẫn học sinh Tìm hiểu ý nghĩa truyện
Hoạt động của thầy 
Hoạt động của trò 
G giúp HS tìm hiểu ý nghĩa những chi tiết tưởng tượng kì ảo bằng những câu hỏi sau:
? Những chi tiết kì lạ giải thích như thế nào về nguồn gốc của người Việt ?
-Nguồn gốc dân tộc ta :Con Rồng cháu Tiên
?Việc Lạc Long Quân diệt trừ Ngư tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh gợi cho em hình dung cuộc chinh phục thiên nhiên, công cuộc xây dựng đất nước của tổ tiên ta như thế nào?Qua chi tiết này , nhân dân ta có cách đánh giá như thế nào về sự nghiệp này, đánh giá như thế nào về những kì tích của lạc Long Quân?
-Tô đậm tính chất lớn lao , kì lạ đẹp đẽ của nhân vật.
?Cùng với sự giải thích nguồn gốc của người Việt, chi tiết kì lạ mà tổ 3tìm thấy (Bọc trăm trứng) còn nêu ước nguyện như thế nào của nhân dân ta?
-Thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất cộng đồng của người Việt
? Những chi tiết kì lạ ấy còn thể hiện thái độ như thế nào của nhân dân ta trong việc giải thích nguồn gốc của dân tộc mình ?
Thần kì hoá , linh thiêng hoá nguồn gốc giống nòi , dân tộc để tăng thêm niềm tự hào , tôn kính tổ tiên dân tộc mình .
? Với những chi tiết tưởng tượng, kì ảo ấy ,truyền thuyết “ Con Rồng cháu Tiên” có ý nghĩa gì ?
Những câu hỏi trên TH kiến thức về khái niệm truyền thuyết.
ý nghĩa truyện :
Giải thích suy tôn nguồn gốc cao quý , thiêng liêng của cộng đồng người Việt với niềm tự hào về nguồn gốc cao quý linh thiêng của mình .
Đề cao nguồn gốc chung và biểu hiện ý nguyện đoàn kết , thống nhất của nhân dân ta ở mọi miền đất nước 
G:Bình:Chuyện thần tiên có vẻ như hoang đường , nhưng suy nghĩ kĩ , chúng ta thấy câu chuyện ngụ ý nói đến lịch sử đấu tranh mở nước , thống nhất bờ cõi lúc ban đầu của Tổ Tiên ta.Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh có thể xem là những khó khăn, cản trở ở vùng biển, đồng bằng, miền núi-những nơi mà nhân dân ta khai phá và ổn định cuộc sống.Những kì tích của Lạc Long Quân là những thành tích lao động , đấu tranh với thiên nhiên, mở mang bờ cõi của Tổ Tiên ta.Ngoài ra chuyện còn giải thích suy tôn nguồn gốc dân tộc với một niềm tự hào, tôn kính:Dân tộc Việt nam dù Kinh, Tày,Mường, Dao, Ê Đê ...đều là con cháu của của 100 trứng cùng bọc do cha Rồng mẹ Tiên sinh ra , và cùn ... màng danh lợi .
?Vậy vấn đề chủ yếu trong bài văn này là gì?
Ca ngợi sự hết lòng vì người bệnh và không màng danh lợi của Tuệ Tĩnh
?Chủ đề ấy được thể hiện qua câu văn nào?Câu văn ấy nằm ở phần nào của bài văn?
-Tuệ tĩnh là danh y lỗi lạc đời Trần. Ông chẳng những là người mở mang ngành y dược dân tộc mà còn hết lòng thương yêu, cứu giúp người bệnh
-Nằm ở phần mở đầu của bài văn
?Chủ đề ấy được thể hiện qua những sự việc nào ?
?Đọc những câu văn làm rõ ý được nêu ở phần mở bài?(ý chủ đề)? Những câu văn ấy nằm ở phần nào của bài văn?
(+Từ chối chữa cho con nhà giàu vì bệnh nhẹ hơn
 + Nhận chữa cho con người nông dân bị gẫy đuì)
 +Không màng tới việc được trả ơn)
..”.Con người cứu giúp nhau lúc hoạn nạn, sao ông bà lại nói chuyện ơn huệ”
-Phần thân bài
?Nêu nội dung của phần kết bài?
-Nêu sự việc kết thúc
?Nếu đặt tên cho bài văn này, em sẽ đặt như thế nào? So sánh tên em đặt với chủ đề của bài văn?
-Tuệ Tĩnh và hai người bệnh.
-Tấm lòng thương người của Tuệ Tĩnh
-Y đức của Tuệ Tĩnh
-->Chủ đề của bài văn còn được thể hiện ở nhan đề.
?Tóm lại, qua việc tìm hiểu bài văn, em hiểu thế nào là chủ đề?
?Chủ đề được thể hiện như thế nào trong văn bản?(Về hình thức và nội dung)
+Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà người viết muốn đặt ra trong văn bản (Là những điều mà câu chuyện muốn đề cao,muốn ngợi ca, muốn chế giễu, phê phán...)
+Chủ đề được giới thiệu ở phần mở bài.
+Thể hiện cụ thể qua các sự việc , trong các lời văn trong phần thần bài
+Thể hiện ở tiêu đề của văn bản.
Dàn bài của bài văn tự sự gồm mấy phần? Nội dung của từng phần
Mở bài :Giới thiệu chung về nhan vật và sự việc
Thân bài :kể diễn biến sự việc
Kết bài:Kể kết cục của sự việc
Đó chính là những ghi nhớ của bài học hôm nay
Ghi nhớ:SGK-45
 Hoạt động2:Luyện tập :
 Baì tập 1:
Học sinh đọc bài văn trong bài 1?
 +Nêu chủ đề :Tố cáo tên cận thần tham lam và biểu dương người nông dân trung thực
+Chủ đề thể hiện tập trung ở sự việc người nông dân xin được thưởng 50 roi và đề nghị chia đều phần thưởng đó.
+Nhan đề cũng thể hiện được chủ đề ấy:Phần thưởng có ý nghĩa thực đối với anh nông dân, phần thưởng cũng có ý mỉa mai, chế giễu đối với viên quan cận thần.
+Baì văn gồm ba phần :
 -Mở bài :Câu 1
 -Thân bài :Các câu tiếp theo
 -Kết bài :Câu cuối
+Sự việc gây thú vị trong thân bài:Cầu xin phần thưởng lạ lùng và kết thúc bất ngờ ngoài dự kiến của tên quan và của người đọc, thể hiện sự thông minh, hóm hỉnh, tự tin của người nông dân
+So sánh với truyện Tuệ Tĩnh và hai người bệnh:
Mở bài bài Tuệ Tĩnh nói rõ ngay chủ đề, mở bài bài phần thưởng chỉ giới thiệu tình huống.Kết bài cả hai bài đều hay, đều tạo sự bất ngờ dối với người đọc.Kết bài bài Tuệ Tĩnh có sức gợi :Bài hết mà thầy thuốc lại bắt đầu một cuộc chữa bệnh mới .Kết bài bài “Phần thưởng”là viên quan bị đuổi ra còn người nông dân được thưởng.Cả hai truyện đều có những bất ngờ, kịch tính:Truyện”Tuệ Tĩnh”bất ngờ ở phần đầu truyện còn truyện”Phần thưởng”bất ngời ở cuối truyện.
 Bài tập 2:
Đọc lại truyện “Sơn Tinh Thuỷ Tinh”và “Sự tích hồ Gươm”, đánh giá mở bài kết bài ở hai truyền thuyết này?
Mở bài “Sơn Tinh Thuỷ Tinh”:Nêu tình huống
Mở bài“Sự tích hồ Gươm”, Nêu tình huống nhưng dẫn giải dài
Kết bài “Sơn Tinh Thuỷ Tinh”:Nêu sự việc tiếp diễn
Kết bài “Sự tích hồ Gươm”, Nêu sự việc kết thúc
*Có hai cách mở bài :+Giới thiệu chủ đề câu chuyện
 +Kể tình huống nảy sinh câu chuyện
*Có hai cách kết bài:+Kể sự việc kết thúc câu chuyện
 +Kể sự việc sáng chuyện khác như vẫn đang tiếp diễn
Ngày soạn : ....../9/2003 Ngày dạy : ......./10/2003
Người soạn:Nguyễn Thị Sim
 Bài 4 :Tiết 16 Tập làm văn
Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự
1-Mục tiêu cần đạt :
 Giúp học sinh biết tìm hiểu đề văn tự sự và biết cách làm bài văn tự sự
2-Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học :
a- Giới thiệu bài
b-Tiến trình tổ chức các hoạt động :
+ Các thiết bị tài liệu cần thiết cho giờ học :
Hoạt động 1 hướng dãn học sinh tìm hiểu đề bài văn tự sự.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Giáo viên chép các đề trong sách lên bảng và nêu câu hỏi cho học sinh trả lời theo từng câu hỏi gợi ý trong sách với từng đề một 
?Lời văn trong đề 1,2 nêu ra những yêu cầu gì? Những từ nào trong đề cho em biết điều đó?
?Đề 1 và đề 2 khác nhau ở điểm nào?
-Yêu cầu:Tự sự.
-Nội dung tự sự: 
 +Đề 1:Câu chuyện mà em thích-Kể việc
 +Đề 2:Về một người bạn tốt-Kể người.
?Các đề 3,4,5,6 không có từ kể nhưng ta vẫn biết đó là đề tự sự nhờ những từ nào ?Em hãy gạch dưới những từ đó và cho biết yêu cầu làm nổi bật điều gì?
-Kỉ niệm ngày thơ ấu.
-Ngày sinh nhật của em
-Quê em đổi mới
-Em đã lớn rồi.
Trong những đề 3,4,5,6, đề nào nghiêng về kể việc, đề nào nghiêng về tường thuật sự việc?
?Vừa rồi cô trò chúng ta đã thực hiện thao tác tìm hiểu đề.
Vậy theo em, tìm hiểu đề ta phải làm như thế nào?
Khi tìm hiểu đề văn tự sự thì phải tìm hiểu kĩ lời văn của đề để nắm vững yêu cầu của đề bài:Chủ yếu là kể người , kẻ việc hay tường thuật?
Hoạt động 2:Hướng dẫn học sinh lập ý và lập dàn ý
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Cho đề văn :Kể một câu chuyện em thích bằng lời văn của em.
?Hãy tìm hiểu và lập dàn ý theo các bước sau:
?Đề nêu ra những yêu cầu nào buộc em phải thực hiện.Em hiểu những yêu cầu ấy như thế nào?
+Kể một câu chuyện em thích
 +Bằng lời văn của mình,không sao chép một văn bản tương tự.
Em hãy xác định những nội dung sẽ viết trong bài , trước hết em sẽ chọn truyện nào?Truyện kể về nhân vật nào, sự việc nào?,Em chọn truyện đó nhằm biểu hiện chủ đề gì?
- HS chọn chuyện.Nêu lý do chọn.
? Đối với truyện Thánh Gióng, nếu muốn thể hiện chủ đề đề cao tinh thần yêu nước, sẵn sàng đánh giặc, uy lực mạnh mẽ và vô dịch của người anh hùng,cùng với những nguồn gốc thần linh là có thật thì em sẽ kể những sự việc nào ?
GV có thể ghi bảng những sự việc mà HS chọn.
Cho HS khác nhận xét rồi đi đến thống nhất.
-HS chọn sự việc
Với chủ đề như vậy thì sự việc nào không cần kể cụ thể?
Giáo viên có thể nhấn mạnh cách kể bằng lời văn của em chính là ở chỗ này.
-HS có thể nêu ý kiến và lý giải.
?Sau khi chọn những sự việc để thể hiện ý nghĩa của truyện, em hãy xác định xem sự việc nào là khởi đầu, sự việc nêu diễn biến, kết quả?
-Sự việc khởi đầu
-Sự việc phát triển
-Sự việc kết thúc.
?Sau khi lập ý , em định sắp xếp các ý đó vào ba phần của bài văn tự sự như thế nào?
Mở đầu truyện:Nêu sự việc phát sinh câu chuyện
Thân bài:Nêu những sự việc theo một trình tự(Diễn biến thời gian +Quan hệ nhân quả)
Kết bài:Nêu sự việc kết thúc.
Trả lòi các câu hỏi trên tức là các em đã thực hiện việc lập ý và lập dàn ý.
?Tóm lại lập ý và dàn ý tức là ta phải làm gì?
Cho học sinh ghi ghi nhớ 2+3.
Ghi nhớ:
Lập ý là xác định nội sẽ viết theo yêu cầu của đề , cụ thể là xác định :Nhân vật, sự việc,diẽn biến, kết quả ý nghĩa của câu chuyện
*Lập dàn ý là sắp xếp việc gic kể trước , việc gì kể sau để người đọc theo dõi được câu chuyện và hiểu được ý định của người viết 
Luyện tập nhanh: 
Hoạt động của thầy 
Hoạt động của trò
Giáo viên lấy ví dụ cụ thể là truyện Thánh Gióng.
Truyện Thánh Gióng đánh giặc Ân nên bắt đầu từ đâu Với sự việc khởi đầu như vậy thì mở bài như thế nào ?
 Mở bài:Giới thiệu nhân vật (Sự ra đời và sự lớn lên lạ kì của Thánh Gióng)
Thân bài :+Sự việc bắt đầu:Đứa bé nghe sứ giả tìm người đánh giặc, cất tiếng nói.
 +...
 +...
 +Sự việc kết thúc:Vua nhớ công ơn phong là “Phù Đổng Thiên Vương “và lập đền thờ ở quê nhà.
Theo em tại sao phải bắt đầu từ :Đứa bé nghe sứ giả tìm người đánh giặc, cất tiếng nói...mà không bắt đầu từ lời kể bà mẹ thụ thai 12 tháng sinh ra ...(Sự việc này không phải là phần mở bài , bỏ đi có được không?
(Phần này để giới thiệu nhân vật, người đọc mới hiểu Gióng là người như thế nào) 
?Tại sao truyện nên kết thúc ở chỗ :Vua nhớ công ơn...
(Thể hiện sự biết ơn đối với công lao của Gióng, đặc biệt đây là dấu ấn lịch sử còn lại làm tăn tính chất thật của câu chuyện)
?Tiếp sau sự việc đầu tiên là những sự việc gì ?Em hãy sắp xế như thế nào cho hợp lí?
Vậy theo em, trong quá trình lập dàn ý thì quan trọng nhất là gì?
(Xác định sự việc nào kể trước , sự việc nào kể sau )
Lập dàn ý :
Mở bài:Giới thiệu nhân vật (Sự ra đời và sự lớn lên lạ kì của Thánh Gióng)
Thân bài :+Sự việc bắt đầu:Đứa bé nghe sứ giả tìm người đánh giặc, cất tiếng nói.
 +...
 +...
 +Sự việc kết thúc:Vua nhớ công ơn phong là “Phù Đổng Thiên Vương “và lập đền thờ ở quê nhà.
Hoạt động 3 Tập viết lời kể.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Giáo viên cho học sinh tập viết phần mở bài .
Chia nhóm như sau :
Nhóm 1:Giới thiệu về người anh hùng
Nhóm 2:Nói đến chú bé lạ
Nhóm 3:Nói tới sự biến đổi:
Nhóm 4:Nói tới một nhân vật mà ai cũng biết :
(Nhân dân ta không ai không biết Thánh Gióng.Thánh Gióng là một người kì lạ.Mới ba tuổi, không biết nói biết cười đặt đâu nằm đấy lại đồi đi đánh giặc cứu nước.)
Sau khi cho các nhóm tập viết , mời đại diện từng nhóm đọc bài viết của mình.Giáo viên cho học sinh nhận xét sự khác nhau giữa các cách diễn đạt.Từ đó cho học sinh hiểu thế nào là diễn đạt theo lời văn của mình.
Tập viết lời kể.
Giới thiệu về người anh hùng
Thánh Gióng là vị anh hùng đánh giặc nổi tiếng trong truyền thuyết.Đã lên ba mà Thánh Gióng vẫn không biết nói biết cười,Một hôm...
Nói đến chú bé lạ
Ngày xưa ở làng Gióng có một chú bé rất lạ.Đã lên ba mà vẫn không biết nói biét cười...
Nói tới sự biến đổi:
Ngày xưa giặc Ân xâm phạm bờ cõi nước ta, vua sai sứ giả đi tìm người tài cứu nước.Khi tới làng Gióng,một đứa bé lên ba không biét nói biết cười đặt đâu năm đấy suốt ba năm bỗng cất tiếng nói đòi đi đánh giặc.Chú bé ấy là Thánh Gióng.
Nói tới một nhân vật mà ai cũng biết :
Nhân dân ta không ai không biết Thánh Gióng.Thánh Gióng là một người kì lạ.Mới ba tuổi, không biết nói biết cười đặt đâu nằm đấy lại đồi đi đánh giặc cứu nước.
*Cuối cùng phải viết thành văn theo bố cục ba phần:Mở bài , thân bài, kết bài
Hoạt động :Ghi nhớ :
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Học sinh nhắc lại toàn bộ phần ghi nhớ 
Ghi nhớ :
*Khi tìm hiểu đề văn tự sự thì phải tìm hiẻu kĩ lời văn của đề để nắm vững yêu cầu của đề bài.
*Lập ý là xác định nội sẽ viết theo yêu cầu của đề , cụ thể là xác định :Nhân vật, sự việc,diẽn biến, kết quả ý nghĩa của câu chuyện
*Lập dàn ý là sắp xếp việc gic kể trước , việc gì kể sau để người đọc theo dõi được câu chuyện và hiểu được ý định của người viết 
*Cuối cùng phải viết thành văn theo bố cục ba phần:Mở bài , thân bài, kết bài
 Hoạt động 6:
 Luyện tập :Tuỳ vào thời gian còn lại của tiết học Tập lập dàn ý vào vở đề bài trên

Tài liệu đính kèm:

  • docGiao an ngu van 6(20).doc