Giáo án môn Ngữ văn Lớp 6 (Bản đẹp - 2 cột)

 Ngày giảng:	
Tiết 1	Văn bản: CON RỒNG CHÁU TIÊN
(truyền thuyết)
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs
-Hiểu thế nào là truyền thuyết
-Hiểu được nội dung ý nghĩa của truyện Con Rồng Cháu Tiên với những chi tiết tưởng tượng kì ảo
-HS kể tóm tắt được câu chuyện
-GDHS thái độ yêu quý người dân Việt Nam
B/Chuẩn bị:
GV:Giáo án,tài liệu.
HS : Đồ dung học tập.
C/ Các bước lên lớp:
	1.Ổn định tổ chức lớp 6C
	2.Kiểm tra sự chuẩn bị bài của hs
	3.Tiến trình dạy- học bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Hđ1:Gv giới thiệu bài
- Gv gọi hs đọc chú thích*
? Em hiểu thế nào về truyền thuyết?
- Hs dựa vào chú thích*để trả lời- Gv kl và ghi bảng
Hđ2:Hướng dẫn hs đọc - tìm hiểu văn bản
- Gv đọc mẫu đoạn đầu- gọi hs đọc tiếp đến hết bài.
- Gv gọi hs đọc phần chú thích sgk
? Theo em câu chuyện được chia làm mấy phần? nêu rõ ND của từng phần
- Hs xác định các phần trong văn bản- gvkl
Truyện được chia làm 3 phần:
1.Từ đầu đến Long Trang
2.Tiếp đến lên đường
3. Còn lại
? Theo em Lạc Long Quân có nguồn gốc từ đâu? Hãy chỉ ra những chi tiết đáng chú ý của Lạc Long Quân?
- Hstl-gvkl:
Lạc Long Quân là con thần Long Nữ, sống dưới nước, có sức mạnh phi thường với nhiều phép lạ. thần luôn giúp dân lành.
? Âu Cơ là người ntn?(gv gợi ý cho hs tìm chi tiết)
- Hstl- gvkl:
Âu Cơ con thần Nông, xinh đẹp tuyệt trần, thích hoa thơm cỏ lạ.
? Em có nhận xét gì về nguồn gốc của hai vị thần đó
- Hstl- gvkl và ghi bảng
? Em có nhận xét gì về việc kết duyên của Lạc Long Quân và Âu Cơ?
- Hstl-gvkl:
 Sự kết duyên của Lạc Long Quân và Âu Cơ là sự kết hợp những gì đẹp nhất của con người và thiên nhiên. sự kết hợp của hai giống nòi xinh đẹp và tài giỏi.
?Em có nhận xét gì về việc sinh nở của Âu Cơ?
- Hstl: 
 Đẻ một bọc trăm trứng nở 100 người con không cần bú mớm mà lớn nhanh như thổi.
? Sự trưởng thành của những người con đó có ý nghĩa gì?
- Hstl-gvkl:
Đàn con là sự kết tinh những tinh hoa của bố mẹ, thừa hưởng nét đẹp của mẹ và sức mạnh của bố
?Em có suy nghĩ gì về h/ả bọc trứng (gv cho hs thảo luận nhóm)
 (Sau khi thảo luận nhóm hs chỉ ra được ý sau):Người Việt Nam sinh ra từ một cha và nay gọi là đồng bào.
? Tại sao Lạc Long Quân và Âu Cơ lại chia tay nhau? Trước khi chia tay nhau họ đã dăn nhau điều gì?
- Hstl-gvkl:
 Việc chia tay nhau nhằm cai quản các nơi(các phương) họ dăn không nên quên giúp đỡ nhau.
? Em hiểu gì về nguồn gốc người Việt Nam?
- Hstl:
Tất cả đều là Con Rồng Cháu Tiên.
? Qua câu chuyện em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tựng, kì ảo. Chi tiết đó có ý nghĩa ntn?
(gv cho hs thảo luận nhóm)
- Hstl-gvkl:
 Tưởng tượng, kì ảo là chi tiết không có thật, được tác giả dân gian sáng tạo, tô đậm tính chất kì lạ, lớn lao đẹp đẽ của nhân vật và sự việc.
Thần kì hoá tin yêu, tôn vinh tổ tiên dân tộc, làm tăng sức hấp dẫn của tác phẩm.
Hđ3:Thực hiện phần tổng kết
- Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk
Hđ4:Thực hiện phần luyện tập
? Em hãy tìm những câu chuyện tương tự
Nội dung kiến thức cần đạt
I/K/N về truyền thuyết
-Là câu chuyện truyền miệng có liên quan đến lịch sử
-Thường có yếu tố kì ảo
thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân.
II/Đọc và hiểu văn bản
1, Nguồn gốc của Lạc Long Quân và Âu Cơ
-Lạc Long Quân con thần Long Nữ
- Âu Cơ con thần Nông
- Cả hai đều có nguồn gốc cao quý
2/Cuộc tình duyên kì lạ
-Sự kết hợp những gì tốt đẹp nhất
-Đẻ một bọc trứng nở một trăm người con, tất cả đều hồng hào, khoẻ mạnh.
- Bọc trứng là biểu tượng của đồng bào.
3/ Ý nghĩa của truyện.
- Giải thích nguồn gốc Con Rồng Cháu Tiên, dân tộc Việt Nam ở khắp mọi miền đất nước.
III/Tổng kết: Ghi nhớ sgk/7
IV/Luyện tập
C/ Củng cố:
Nêu khái niệm truyền thuyết.
Nêu ý nghĩa của chuyện.
D/ Hướng dẫn về nhà: Hs học bài, chuẩn bị bài bánh chưng, bánh dày.
Ngày giảng:
Tiết 2	văn bản: H­íng dÉn ®äc thªm b¸nh ch­ng b¸nh giÇy.
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs hiểu:
-Nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của truyện
-Kể tóm tắt được câu chuyện.
-GDHS biết quý trọng những thành quả của người lao động.
B/ Các bước lên Lớp
	- Ổn định lớp học
	- Kiểm tra bài cũ:
	1, Thế nào là truyền thuyết?
	2,Hãy nêu ý nghĩa của truyện Con Rồng Chái Tiên?
	(Đáp án tiết 1)
	Tiến trình dạy- học bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Hđ1: Giới thiệu bài
Hđ2:Gv hướng dẫn hs đọc hiểu văn bản
- Gv đọc mẫu đoạn đầu, gọi 2 hs đọc tiếp đến hết
? Theo em truyện được chia làm mấy đoạn? Nội dung của các đoạn ntn?
- Hstl-gvkl:
Truyện chia làm 3 đoạn
 Đ1: từ đầu đến chứng giám
 Đ2: tiếp đến hình tròn
 Đ3: còn lại
? Vì sao Vua Hùng lại chọn người nối ngôi?
- Hstl-gvkl:
 Vua cha đã già, cần phải có người nối ngôi để chăm lo đời sống cho dân tình.
? Vua cha có hình thức chọn người nối ngôi ntn và ý định ra sao?
- Hstl-gvkl:
 Người nối ngôi phải nối được chí vua cha, không nhất thiết phải là con trưởng và với hình thức chọn người nối ngôi dó là giải được câu đố để thử tài- nhân lễ Tiên Vương ai làm vừa ý ta sẽ được nối ngôi ta.
? Các Lang đã làm gì để giải câu đố của vua?
- Hstl-gvkl:
Các Lang thi nhau làm cỗ thật hậu, thật ngon, người lên rừng, kẻ xuống bể đi tìm sơn hào hải vị.
? Chi tiết thi tài ấy có ý nghĩa ntn đối với truyện dân gian?
- Hstl-gvkl:
Chi tiết đó tạo sự hấp dẫn và cũng là tình huống độc đáo để các nhân vật tự bộc lộ phẩm chất đạo đức của mình.
? ai là người đã làm vừa ý Vua cha để nối ngôi và làm bằng cách nào?
- Hstl-gvkl:
Lang Liêu là người được nối ngôi vì chàng đã được báo mộng và làm ra hai thứ bánh đẻ cúng Tiên Vương từ hạt gạo nếp.
- Gv giải thích về cách làm hai loại bánh này
? Việc Lang Liêu làm bánh bằng gạo nếp có ý nghĩa ntn?(gv cho hs thảo luận nhóm)
 Sau khi thảo luận hs chỉ ra được các ý sau:người dân ta ngày xưa tưởng tượng ra chuyện này là để đề cao nghề nông, đồng thời thể hiện thái độ biết quý trọng hạt gạo, sản phẩm của nhà nông.
? Hai thứ bánh của Lang Liêu có ý nghĩa ntn?
- Hstl-gvkl:
Bánh hình vuông là tượng đất, hình tròn là tượng trời. hai thứ bánh đó có ý nghĩa thực tế, lấy từ sản phẩm của người lao động. đồng thời chứng tỏ được tài đức của Lang Liêu để nối ngôi cha. Chàng đã đem cái quý giá nhất của trời đất, của đồng ruộng do chính tay mình làm ra mà đem cúng Tiên Vương dâng lên vua cha thì đúng là người con thông minh, hiếu thảo, biết trân trọng người đã sinh ra mình.
- Gv liên hệ thực tế về nghề nông và đạo biét ơn người sinh thành
? Truyện còn có ý nghĩa gì nữa?
- Hstl-gvkl:
Truyện còn có ý nghĩa giải thích tục làm bánh chưng ,bánh dày trong ngày tết.
Hđ3:Thực hiện tổng kết.
- Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk/13.
Hđ4: Thực hiện phần luyện tập
? Em hãy tìm những chi tiết mà em thích ở trong truyện?
 - HS tự tìm các chi tiết mà các em thích.
Ghi bảng
I/ Đọc- hiểu văn bản
1/ Vua Hùng chọn người nối ngôi
- Vua đã già muốn có người nối ngôi
- Người nối ngôi phải nối được chí vua cha
⇒ Thử tài giải đố vua hùng
2/ Cuộc thi tài giải đố
- Tất cả các lang đều tham gia giải đố với nhiều hình thức khác nhau.
⇒ Bộc lộ phẩm chất đạo đức của mình.
 - Lang Liêu chọn gạo nếp làm hai thứ bánh, vừa ý vua cha nên được nối ngôi.
3/ Ý nghĩa của truyện
 - Truyện đề cao nghề nông và thái độ quý trọng hạt gạo.
- Giải thích tục làm bánh chưng, bánh dày trong ngày tết.
II/Tổng Kết: Ghi nhớ sgk/13
III/Luyện Tập:
Chỉ các chi tiết em thích.
C/ Củng cố: nội dung bài học
D/ Dặn dò: hs học bài cũ, tập kể chuyện, chuẩn bị bài từ -cấu tạo từ tiếng Việt.
Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 3	 TỪ- CẤU TẠO TỪ TIẾNG VIỆT
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs hiểu:
 - Khái niệm về từ
 - Đơn vị cấu tạo từ(tiếng)
 - Các kiểu cấu tạo từ( từ đơn, từ phức)
 - Rèn kỹ năng sử dụng từ tiếng việt.
B/ Các bước lên lớp:
	- Ổn định lớp học
	- Kiểm tra bài cũ: ? Em hãy nêu ý nghĩa của truyện bánh chưng, bánh dày
	(Đáp án tiết 2)
 	- Tiến trình dạy- học bài mới
Các hoạt động của thầy và trò
Hđ1; Gv giới thiệu bài
Hđ2: Hướng dẫn hs tìm hiểu nội dung bài học
- Gv gọi hs đọc ví dụ sgk
? Em hãy cho biết trong câu đó có bao nhiêu từ, bao nhiêu tiếng?
- Hstl-gvkl:
Trong câu có 12 tiếng, 9 từ. Mỗi tiếng được phát ra thành một hơi, khi viết được viết thành một chữ và có một khoảng cách nhất định. Mỗi từ được dùng bằng một dấu chéo.
? Tiếng và từ có gì khác nhau?
- Hstl-gvkl
Tiếng là đơn vị ngôn ngữ dùng để tạo nên từ, từ là đơn vị ngôn ngữ dùng để đặt câu.
? Khi nào tiếng đó trở thành từ? Từ là gì?
- Hstl-gvkl:
Khi tiếng đó có nghĩa dùng để đặt câu. Từ đó có thể do một hoặc hai tiếng kết hợp nhau tạo thành nghĩa.
- Gv gọi hs đọc mục I phần II, và cho hs điền từ vào bảng kẻ sẵn
 - Hs tự điền vào bảng kẻ trong vở - Một em lên bảng thực hiện
? Em hiểu thế nào là từ đơn, từ phức?
- Hstl-gvkl và ghi bảng:
? Từ ghép và từ láy có gì giống và khác nhau?
- Hstl-gvkl:
Giống: Đều là từ phức(có hai hoặc hơn hai tiếng)
Khác:Từ ghép là kiểu ghép hai hoặc hơn hai tiếng tạo thành nghĩa nên từ
 Từ láy: Các tiếng trong từ được lặp lại một bộ phận của tiếng.
- Gv chốt lại ý và cho hs đọc lại phần ghi nhớ sgk
Hđ3: Thực hiện phần luyện tập
- Gv cho hs thực hiện bài tập 1
- Gv cho hs thực hiện bài tập 2 theo nhóm học tập
- Gv cho hs thực hiện bài tập 3
? Từ thút thít miêu tả tiếng gì?
Ghi bảng
I/ Từ là gì?
Ví dụ: sgk
Câu gồm: 12 tiếng, 9 từ.
 ⇒ Từ là đơn vị ngôn ngữ có nghĩa dùng để đặt câu.
II/Từ đơn, từ phức
Từ đơn:là từ chỉ có một tiếng có nghĩa.
Từ phức: là từ có hai hoặc hơn hai tiếng ghép lại tạo nên nghĩa(từ ghép, từ láy)
*Ghi nhớ: sgk/14.
III/ Luyện tập:
1/ Xác định cấu tạo từ:
- Nguồn gốc, Con cháu: Từ ghép
- Nguồn gốc= Cội nguồn=Tổ tiên.
- Con cháu, anh chị, ông bà.
2/Sắp xếp các tiếng trong từ ghép chỉ quan hệ thân thuộc
3/ Điền từ:
- Cách chế biến: rán, nướng...
- Chất liệu: nếp, tẻ...
- Tính chất: dẻo, xốp...
- Hình dáng: khúc, gối...
4/ Xác định từ loại:
Thút thít: miêu tả tiếng khóc
C/ Củng cố: Nội dung bài học.
D/ Dặn dò: Dặn hs học bài cũ, làm bài tập số 5, chuẩn bị bài:giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt.
	_______________________________________________________
Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 4	GIAO TIẾP- VĂN BẢN VÀ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp hs
- Củng cố lại các kiến thức về các loại văn bản mà các em đã học.
- Hình thành sơ bộ các khái niệm: văn bản, mục đích giao tiếp, phương thức biểu đạt.
- GDHS ý thức giao tiếp, và sử dụng giao tiếp đúng tư cách.
B/ Các bước lên lớp:
	- Ổn định lớp học
	- Kiểm tra bài cũ: ? Em hiểu thế nào là từ? Từ tiếng việt có cấu tạo ntn? Cho ví dụ về từ đơn, từ phức? (Đáp Án tiết 3)
	-Tiến trình dạy- học bài mới.
Các hoạt động của thầy và trò
Hđ1: Gv giới thiệu bài.
Hđ2: Gv hướng dẫn hs tìm hiểu nội dun ... ôm tõ loại nµo t¹o thµnh?
a. Côm tÝnh tõ: Mõng l¾m.
b.Côm ®éng tõ: Tô häp ë gãc s©n.
? Em h·y chän vµ ®iÒn nh÷ng tõ hoÆc côm tõ phñ ®Þnh thÝch hîp vµo trưíc vÞ ng÷ cña 2 c©u trªn ?
 a. Phó «ng / kh«ng mõng l¾m .
 CN VN
b. Chóng t«i / kh«ng tô héi ë gãc s©n
 CN VN
- GV lÊy VD víi tõ : Chưa.
+ Em / hiÓu.
+ Em / chưa hiÓu.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cÊu tróc cña c©u phñ ®Þnh trong câu trần thuật đơn không có từ là?
- HS tr¶ lêi. 
- CÊu tróc phñ ®Þnh trong c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ:
 Tõ phñ ®Þnh + VÞ ng÷.
+ Em / chưa hiÓu.
? Tõ viÖc t×m hiÓu c¸c bµi tËp trªn , em thÊy c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g× ? 
- HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt.
- Gäi HS ®äc phÇn ghi nhí trang 119.
Ph©n lo¹i c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ thµnh c©u miªu t¶ vµ c©u tån t¹i .
- GV hưíng dÉn hS lµm c¸c bµi tËp.
- GV sö dông b¶ng phô ghi bµi tËp 1.
? X¸c ®Þnh CN&VN cña c©u trªn ?
a, §»ng cuèi b·i/ hai cËu bÐ con/ tiÕn l¹i.
 Tr¹ng ng÷ CN VN
b, §»ng cuèi b·i / tiÕn l¹i / hai cËu bÐ con.
 Tr¹ng ng÷ VN CN
? So s¸nh hai c©u a.&b?
- Gièng nhau: 
 §Òu cã tr¹ng ng÷.
 §Òu lµ c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ.
- Kh¸c nhau:
 C©u a: Côm danh tõ ®øng trưíc ®éng tõ
 C©u b : Côm danh tõ ®øng sau ®éng tõ.( VN ®¶o lªn trưíc CN ).
- GV dïng b¶ng phô ghi BT 2.
Dựa vào kiến thức đã học về văn miêu tả, em hãy xác định xem đoạn văn này có phải là văn miêu tả không?
* Th¶o luËn nhãm nhỏ 2 phót.
Chän c©u a hay b ë ®Ó ®iÒn vµo chç trèng trong ®o¹n trích dưíi ®©y. Gi¶i thÝch v× sao l¹i chän c©u này mµ kh«ng ph¶i lµ c©u kh¸c ? 
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.
- GV nhËn xÐt.
+ Chọn c©u a ®Ó ®iÒn vµo chç trèng. LÝ do: Vì đó là câu miêu tả phù hợp với đoạn văn miêu tả trên .
? Tõ viÖc t×m hiÓu c¸c ví dụ trªn , em hiÓu thÕ nµo lµ c©u tån t¹i vµ c©u miªu t¶ ? 
-HS tr¶ lêi.
-GV nhËn xÐt.
-HS ®äc ghi nhí SGK trang 119.
Hưíng dÉn HS lµm bµi tËp.
- Gäi HS ®äc yªu cÇu BT1.
? X¸c ®Þnh CN&VN trong c¸c c©u sau ? Cho biÕt c©u nµo lµ c©u tån t¹i , c©u nµo lµ c©u miªu t¶ ? 
- Hưíng dÉn HS lµm BT 1.
- HS ho¹t ®éng ®éc lËp 2 phót.
- HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt.
- Gäi HS ®äc yªu cÇu BT2.
ViÕt ®o¹n v¨n t¶ trêng em trong ®ã sö dông Ýt nhÊt mét c©u tån t¹i.?
- HS ho¹t ®éng ®éc lËp. 
- HS tr×nh bµy.
- GV nhËn xÐt, söa ch÷a.
- Gäi HS ®äc yªu cÇu BT3.
- HS viÕt, trao ®æi bµi cho nhau ®Ó so¸t lçi.
- GV nhËn xÐt, söa ch÷a.
GV yêu cầu HS về nhà nhờ anh ,chị ,cha mẹ đọc để mình chép ,hoàn thành nốt bài tập 3 .
 Chép tiếptừ ( tre ,nứa ,trúc ,mai ,vầu........chí khí như người.)
Néi dung chÝnh
I. §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ 
*Xác định CN-VN 
a. (Phó «ng / mõng l¾m ) .
 CN VN
b. Chóng t«i / tô héi ë gãc s©n
 CN VN
* Từ loại
a. VN của câu a là côm tÝnh tõ
b. VN của câu b là côm ®éng tõ
* Tõ phñ ®Þnh
Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định nó kÕt hîp víi các từ không ,chưa .
* Ghi nhí SGK trang 119.
II. C©u miªu t¶ vµ c©u tån t¹i.
1.Xác định CN-VN của các câu sau.
a, §»ng cuèi b·i/ hai cËu bÐ con/ tiÕn l¹i.
 Tr¹ng ng÷ CN VN
b, §»ng cuèi b·i / tiÕn l¹i / hai cËu bÐ con.
 Tr¹ng ng÷ VN CN
- C©u a: c©u miªu t¶.
- C©u b: c©u tån t¹i.
*Bµi tËp 2.
 Chọn câu a để điền vào chỗ trống. 
- Ghi nhí SGK trang 119.
III. LuyÖn tËp.
1. Bµi tËp 1.
1.Bãng tre / trïm lªn ©u 
 CN VN
yÕm lµng b¶n xãm th«n.
+ C©u miªu t¶.
2.Dưíi bãng tre cu¶ ngµn 
 Tr¹ng ng÷ 
xa / thÊp tho¸ng/ m¸i 
 VN
®×nh , m¸i chïa cæ kÝnh.
 CN
+C©u tån t¹i.
3.Dưíi bãng tre xanh / Ta/ 
 Tr¹ng ng÷. CN
G×n gi÷ mét nÒn v¨n ho¸ l©u ®êi.	
 VN
 + C©u miªu t¶.
2. Bµi tËp 2.
3. Bµi tËp 3.
- ChÝnh t¶ nghe viÕt.
Nước VN xanh muôn ngàn cây lá khác nhau. Cây nào cũng đẹp ,cây nào cũng quý ,nhưng thân thuộc nhất vẫn là tre nứa. Tre Đồng Nai ,nứa Việt Bắc ,tre ngút ngàn ĐBP ,lũy tre thân mật làng tôi đâu đâu ta cũng có nứa tre là bạn.
4.Cñng cè: 1’
- GV hÖ thèng l¹i néi dung bµi.
5: Hưíng dÉn HS häc bµi: 1’
- ChuÈn bÞ tiÕp bµi : ¤n tËp v¨n miªu t¶.
«n tËp v¨n miªu t¶
I. Môc tiªu cÇn ®¹t:
1. KiÕn thøc:
+ N¾m ®îc yªu cÇu vµ ®Æc ®iÓm cña mét bµi v¨n miªu t¶.
+ Cñng cè vµ hÖ thèng ho¸ c¸c bíc, c¸c biÖn ph¸p vµ kÜ n¨ng c¬ b¶n ®Ó lµm mét bµi v¨n miªu t¶.
2. KÜ n¨ng. 
- NhËn biÕt vµ ph©n biÖt ®îc ®o¹n v¨n miªu t¶ , ®o¹n v¨n tù sù.
- Th«ng qua c¸c bµi tËp thùc hµnh ®· nªu trong ng÷ v¨n 6 (T2) , tù rót ra nh÷ng ®iÓm cÇn ghi nhí chung cho c¶ v¨n t¶ c¶nh vµ v¨n t¶ ngêi.
 3. Th¸i ®é.
- Cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶ vµo qu¸ tr×nh nãi vµ viÕt.
II. ChuÈn bÞ.
1. Gi¸o viªn:
 - So¹n bµi. B¶ng phô.
- Tµi liÖu tham kh¶o.
2. Häc sinh:
- HS ®äc tríc bµi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong phÇn bµi tËp.
III. ph¬ng ph¸p
- VÊn ®¸p, ph©n tÝch .
IV. tæ chøc giê häc.
1. æn ®Þnh tæ chøc:
2. KiÓm tra bµi cò.
 3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Hoạt động 1: Khởi động.
* Môc tiªu: HS cã ý thøc hÖ thèng hãa c¸c kiÕn thøc thuéc v¨n miªu t¶.
* §DDH: 
* C¸ch tiÕn hµnh: 
- Trong c¸c giê tríc c¸c em ®· ®îc häc nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶, bao gåm c¶ miªu t¶ c¶nh vµ t¶ ngêi. VËy, t¶ c¶nh vµ t¶ ngêi cã nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo chung, ®Æc ®iÓm nµo kh¸c biÖt. Lµm thÕ nµo ®Ó ph©n biÖt ®îc mét ®o¹n v¨n t¶ c¶nh vµ mét ®o¹n v¨n tù sù? Ta cïng häc bµi h«m nay.
.
H§2 : h×nh thµnh kiÕn thøc míi.
* Môc tiªu: HS n¾m ®îc nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý cña v¨n miªu t¶.
+ N¾m ®îc yªu cÇu vµ ®Æc ®iÓm cña mét bµi v¨n miªu t¶.
+ Cñng cè vµ hÖ thèng ho¸ c¸c bíc, c¸c biÖn ph¸p vµ kÜ n¨ng c¬ b¶n ®Ó lµm mét bµi v¨n miªu t¶.
* §DDH: SGK, b¶ng phô.
* C¸ch tiÕn hµnh:
B1. t×m hiÓu nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý vÒ v¨n miªu t¶. 
? Em h·y so s¸nh vµ rót ra nhËn xÐt vÒ nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a v¨n tù sù , v¨n miªu t¶, gi÷a v¨n t¶ c¶nh vµ v¨n t¶ ngêi ?
- HS tr¶ lêi.
+Tù sù: kÓ chuyÖn ( nh©n vËt,sù viÖc,t×nh tiÕt,diÔn biÕn,kÕt qu¶...)
+Miªu t¶ : gióp ngêi ®äc h×nh dung nh÷ng ®Æc ®iÓm,tÝnh chÊt næi bËt cña sù vËt sù viÖc,con ngêi,phong c¶nh...
+ T¶ c¶nh: x¸c ®Þnh ®èi tưîng->quan s¸t lùa chän h/¶nh tiªu biÓu-> tr×nh bµy theo 1 thø tù..
+ T¶ ngêi: x¸c ®Þnh ®èi tưîng ( t¶ ch©n dung hay t¶ ngêi trong ho¹t ®éng) -> quan s¸t,lùa chän chi tiÕt tiªu biÓu -> tr×nh bµy theo 1 thø tù...
- GV nhËn xÐt , kÕt luËn.(Nªu nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n miªu t¶).
? Nªu nh÷ng kÜ n¨ng c¬ b¶n khi viÕt v¨n miªu t¶?
- quan s¸t,liªn tưëng, tưîng,so s¸nh,lùa chän h×nh ¶nh vµ tr×nh bµy c¸c h×nh ¶nh Êy theo mét thø tù nhÊt ®Þnh
? Nªu bè côc cña bµi v¨n miªu t¶,nhiÖm vô cña tõng phÇn?
* Híng dÉn HS lµm BT1.
-HS x¸c ®Þnh yªu cÇu cña BT 1.
? §iÒu g× ®· t¹o nªn c¸i hay vµ ®éc ®¸o cho ®o¹n v¨n ?
- GV gäi 2,3 HS lµm,
- GV nhËn xÐt, kÕt luËn.
- §o¹n v¨n t¶ buæi b×nh minh trªn ®¶o C« T« cña NguyÔn Tu©n ®· ®¶m b¶o ®îc c¶ 4 yÕu tè trªn.
+ §Ñp nhÊt lµ h×nh ¶nh mÆt trêi nh qu¶ trøng gµ trßn trÜnh, phóc hËu, hång hµo, th¨m th¼m
* Híng dÉn HS lµm BT 2.
- HS x¸c ®Þnh yªu cÇu cña BT 2.
- GV gîi ý cho HS lµm bµi theo híng dÉn trong SGK.
? LËp dµn ý cho bµi v¨n : T¶ quang c¶nh mét ®Çm sen ®ang mïa hoa në.
* Híng dÉn HS lµm BT 3.
- HS x¸c ®Þnh yªu cÇu cña BT 3.
- GV gîi ý cho HS lµm bµi theo híng dÉn trong SGK.
- Th¶o luËn nhãm tæ 2 phót.
- T¶ mét em bÐ ng©y th¬. Bô bÉm ®ang tËp ®i, tËp nãi th× em sÏ laj chän nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh tiªu biÓu nµo? SÏ miªu t¶ theo tr×nh tù nµo?
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.
- GV nhËn xÐt..
* Híng dÉn HS lµm BT 4.
- HS x¸c ®Þnh yªu cÇu cña BT 4.
- GV yªu cÇu HS ®äc kÜ hai ®o¹n trÝch trong SGK.
(DM phiªu lu kÝ vµ buæi häc cuèi cïng)
 ChØ ra hai ®o¹n v¨n tù sù vµ miªu t¶ trong hai VB ®· häc?
? C¨n cø vµo ®©u mµ em nhËn ra ®ã lµ v¨n tù sù hay v¨n miªu t¶?
- HS tr¶ lêi.
- C¨n cø vµo hµnh ®éng chÝnh mµ t¸c gi¶ dïng trong ®o¹n v¨n (Hµnh ®éng kÓ hay t¶) ®Ó nhËn ra ®ã lµ v¨n tù sù hay v¨n miªu t¶.
- Hµnh ®éng kÓ: thưêng tr¶ lêi cho c¸c c©u hái: KÓ vÒ ai? , kÓ vÒ c¸i g×?, viÖc ®ã diÔn ra nh thÕ nµo?, ë ®©u, kÕt thóc ra sao?....
- Hµnh ®éng t¶: thưêng tr¶ lêi cho c¸c c©u hái: thêng tr¶ lêi cho c¸c c©u hái:T¶ vÒ ai , t¶ vÒ c¸i g×, c¶nh hoÆc ngêi ®ã nh thÕ nµo ,cã g× ®Æc s¾c, næi bËt?....
? ChØ ra vµi liªn tưëng , vÝ von, so s¸nh mµ em cho lµ ®éc ®¸o thó vÞ trong 2 bµi v¨n trªn?
- HS chØ ra.
- GV nhËn xÐt.
 ? Tõ viÖc t×m hiÓu c¸c bµi tËp trªn , em thÊy cã nh÷ng ®iÓm nµo ®¸ng lưu ý vÒ v¨n miªu t¶ ? 
- HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt.
- HS ®äc ghi nhí SGK trang 121.
H§ 3: Híng dÉn HS ®äc thªm.
- Gäi HS ®äc phÇn ®äc thªm SGK trang 121.
Néi dung chÝnh
I. Nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý vÒ v¨n miªu t¶. 
* §Æc ®iÓm cña v¨n miªu t¶
+Miªu t¶ : gióp ngêi ®äc h×nh dung nh÷ng ®Æc ®iÓm,tÝnh chÊt næi bËt cña sù vËt sù viÖc,con ngêi,phong c¶nh...
+ T¶ c¶nh: x¸c ®Þnh ®èi tîng->quan s¸t lùa chän h/¶nh tiªu biÓu-> tr×nh bµy theo 1 thø tù..
+ T¶ ngêi: x¸c ®Þnh ®èi tîng ( t¶ ch©n dung hay t¶ ngêi trong ho¹t ®éng) -> quan s¸t,lùa chän chi tiÕt tiªu biÓu -> tr×nh bµy theo 1 thø tù...
* Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi ngêi viÕt v¨n miªu t¶.
Ph¶i vËn dông vµ lµm tèt mét sè kÜ n¨ng c¬ b¶n: quan s¸t,liªn tëng,tëng tîng,so s¸nh,lùa chän h×nh ¶nh vµ tr×nh bµy c¸c h×nh ¶nh Êy theo mét thø tù nhÊt ®Þnh.
* Bè côc cña bµi v¨n miªu t¶: gåm 3 phÇn sau:
-Më bµi.
-Th©n bµi.
-KÕt bµi.
II. Luyện tập
1. Bµi tËp 1.
- §o¹n v¨n ( NguyÔn Tu©n)
+ Nh÷ng ®iÒu ®· lµm cho ®o¹n v¨n trë nªn ®éc ®¸o:
- Lùa chän ®îc nh÷ng chi tiÕt h×nh ¶nh ®Æc s¾c, thÓ hiÖn ®îc linh hån cña c¶nh vËt.
- Cã nh÷ng liªn tëng, so s¸nh, nhËn xÐt ®éc ®¸o.
- Cã vèn ng«n ng÷ phong phó, diÔn ®¹t tr«i ch¶y , lu lo¸t.
- ThÓ hiÖn râ th¸i ®é , t×nh c¶m cña ngêi miªu t¶ ®èi víi ®èi tîng miªu t¶.
* Muèn viÕt ®îc ®o¹n v¨n miªu t¶ c¶nh hay ph¶i ®¶m b¶o 4 yªu cÇu trªn.
2 Bµi tËp 2.
a. Më bµi:
- §Çm sen nµo? 
- Mïa nµo?
- ë ®©u?
b.Th©n bµi: T¶ chi tiÕt.
- Theo tr×nh tù nµo?
tõ bê hay tõ gi÷a ®Çm hay tõ trªn cao?
- L¸, hoa, nưíc, hư¬ng s¾c, h×nh d¸ng, giã, kh«ng khÝ
c. KÕt bµi:
Ên tưîng cña du kh¸ch.
3. Bµi tËp 3
 a. Më bµi:
- Em bÐ con nhµ ai? Tªn lµ g×? bao nhiªu tuæi, cã quan hÖ như thÕ nµo víi m×nh?
b.Th©n bµi:
- Em bÐ tËp ®i:
- Ch©n, tay, mÆt mòi, d¸ng ®i.
c. KÕt bµi:
H×nh ¶nh chung vÒ em bÐ.
- Th¸i ®é cña mäi ngưêi ®èi víi em bÐ.
 4.Bµi tËp 4 
- C¨n cø vµo hµnh ®éng chÝnh mµ t¸c gi¶ dïng trong ®o¹n v¨n (Hµnh ®éng kÓ hay t¶) ®Ó nhËn ra ®ã lµ v¨n tù sù hay v¨n miªu t¶.
- Liªn tưëng,vÝ von,so s¸nh ®éc ®¸o
2. Ghi nhí.
- Ghi nhí SGK trang 121.
 *§äc thªm.
4.Cñng cè: 2’
- GV hÖ thèng l¹i néi dung bµi.
5: Híng dÉn HS häc bµi: 2’
- ChuÈn bÞ tiÕp bµi : Ch÷a lçi vÒ chñ ng÷,vÞ ng÷. Xem trưíc c¸c ®Ò bµi TLV giê sau viÕt bµi.
& ---- &----- &----- &---- & ----&---- &----- &---- &