Giáo án môn Ngữ văn 9 - Tuần 32

Tuần 32 Ngµy d¹y: 16&18/4. 
TỔNG KẾT VỀ NGỮ PHÁP 
TiÕt 146 - 147 . 
I. Môc tiªu cÇn ®¹t:
- HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ tõ lo¹i bao gåm: thùc hµnh nhËn diÖn 3 lo¹i tõ lín: Danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ th«ng qua 3 tiªu chuÈn (ý nghÜa kh¸i qu¸t, kh¶ n¨ng kÕt hîp, chøc vô có ph¸p). §iÓm diÖn c¸c tõ lo¹i cßn l¹i th«ng qua viÖc nhËn diÖn chóng trong c©u cô thÓ.
- HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ côm tõ chÝnh phô víi 3 kiÓu cô thÓ: lµ côm danh tõ, côm ®éng tõ, côm t×nh tõ. N¾m cÊu t¹o chung cña tõng kiÓu côm tõ vµ biÕt nhËn diÖn côm tõ trong ng÷ liÖu cô thÓ.
- RÌn kÜ n¨ng thùc hµnh nhËn biÕt côm tõ, nhËn biÕt tõ lo¹i vµ biÕt vËn dông khi t¹o lËp v¨n b¶n.
II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô , phiÕu häc tËp 
 HS: ChuÈn bÞ b¶ng thèng kª theo yªu cÇu SGK.
KiÓm tra bµi cò: (SÏ kiÓm tra trong qu¸ tr×nh «n tËp)
D¹y vµ häc bµi míi 
Hoạt động thầy- trò
Nội dung
Ho¹t ®éng 1 : H­íng dÉn t×m hiÓu vÒ danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ .
GV: H­íng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 
HS: ®äc yªu cÇu bµi 1, 2 .
GV: chia nhãm cho häc sinh th¶o luËn ( 5' ) .
 Gäi HS tr×nh bµy trªn b¶ng .
HS: Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung .
GV: NhËn xÐt, söa ch÷a:
? XÕp c¸c tõ ng÷ in ®Ëm dïng trong nh÷ng ®o¹n trÝch ë SGK theo c¸c cét tõ lo¹i trong b¶ng mÉu 1
? §iÒn c¸c tõ cho s½n SGK vµo chç dÊu ( .... ) tr­íc c¸c tõ thÝch hîp víi chóng trong 3 cét bªn d­íi vµ cho biÕt tõ lo¹i cña mçi tõ trong cét .
- Gọi 4 HS lên bảng điền, 1HS/từ loại
? Qua 2 bµi tËp em h·y cho biÕt danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ th­êng ®øng sau nh÷ng tõ nµo ? 
HS: tr×nh bày đéc lËp, líp nhËn xÐt bæ sung. 
A . Tõ lo¹i:
 I. Danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ .
Bµi 1 : Xác định danh từ, động từ, tính từ:
§o¹n trÝch
Danh tõ
§éng tõ
TÝnh tõ
a
lÇn
đäc
hay
b
nghÜ ngîi
c
c¸i l¨ng, lµng
phôc dÞch, ®Ëp
d
§ét ngét
e
¤ng Gi¸o
Ph¶i , sung s­íng
Bµi 2 : Điền từ, xác định từ loại
Danh tõ
§éng tõ
TÝnh tõ
- mét lÇn
- những c¸i l¨ng
- c¸i lµng
- một «ng gi¸o
- đẫ ®äc
- võa nghÜ ngîi
- h·y phôc dÞch
- h·y ®Ëp
- rÊt hay
- h¬i ®ét ngét
- rÊt ph¶i
- qu¸ sung s­íng
Bµi 3 : Xác định vị trí của danh từ, động từ, tính từ:
- Danh tõ th­êng ®øng sau nh÷ng tõ chØ sè l­îng : nh÷ng, c¸c, mét .
- §éng tõ th­êng ®øng sau nh÷ng tõ chØ thêi gian: h·y, ®·, võa .
- TÝnh tõ th­êng ®øng sau nh÷ng tõ chØ møc ®é: rÊt, h¬i, qu¸ . 
Bài tập 4: B¶ng tæng kÕt kh¶ n¨ng kÕt hîp cña danh tõ , ®éng tõ , tÝnh tõ : 
ý nghÜa kh¸i qu¸t cña tõ lo¹i
Kh¶ n¨ng kÕt hîp
KÕt hîp vÒ phÝa tr­íc
Tõ lo¹i
KÕt hîp vÒ phÝa sau
ChØ sù vËt (ng­êi vËt, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm) 
Sè tõ nh­ : mét , nh÷ng , vµi , c¸i ....
Danh tõ
ChØ tõ : Êy , ®ã ....
ChØ ho¹t ®éng tr¹ng th¸i cña sù vËt .
C¸c tõ chØ sù cÇu khiÕn (h·y, ®õng, chí) vµ c¸c tõ chØ thêi gian (®·, võa, míi).
§éng tõ
Tõ " råi " 
ChØ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña sù vËt, ho¹t ®én, tr¹ng th¸i.
Phô tõ chØ møc ®é nh­ : rÊt , h¬i , qu¸ .
TÝnh tõ
Tõ " l¾m " 
Bµi 5 : H­íng dÉn häc sinh lµm bµi tËp .
a, " Trßn " lµ tÝnh tõ -> ë ®©y ®­îc dïng nh­ ®éng tõ .
b, " LÝ t­ëng " lµ danh tõ -> ë ®©y ®­îc dïng nh­ tÝnh tõ .
c, " B¨n kho¨n " lµ tÝnh tõ -> ë ®©y ®­îc dïng nh­ danh tõ .
à Gi¸o viªn kh¸i qu¸t vÒ hiÖn t­îng chuyÓn lo¹i cña tõ .
Ho¹t ®éng 2 : II. C¸c tõ lo¹i kh¸c .
- Gi¸o viªn treo b¶ng phô 
- Häc sinh ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng mÉu SGk .
Bài tập 1: Bảng tổng kết về các từ loại khác (ngoài 3 từ loại chính)
Sè tõ
§¹i tõ
L­îng tõ
ChØ tõ
Phã tõ
Quan hÖ tõ
Trî tõ
T2 tõ
Th¸n tõ
- ba
- mét
- n¨m
-nh÷ng
- Êy ,
 - ®©u
-đ· , 
-míi , -®ang
-cña ,
 nh­ng, nh­ , ë
-chØ , c¶ ngay
h¶
Trêi ¬i
 TIẾT 2
Ho¹t ®éng 3 : 
Gi¸o viªn chia nhãm .
- Nhãm 1 : Bµi tËp 1 .
- Nhãm 2 : Bµi tËp 2 .
- Nhãm 3 : Bµi tËp 3 .
Häc sinh trao ®æi nhãm ( 5' ) .
Gäi 3 häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy 
Häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ sung 
Gi¸o viªn söa , cho ®iÓm .
Ho¹t ®éng 4: CÊu t¹o cña tõ
Gi¸o viªn treo b¶ng phô : CÊu t¹o cña côm tõ .
Häc sinh ®iÒn c¸c th«ng tin theo mÉu .
B . Côm tõ .
1 . Ph©n lo¹i côm tõ .
a, Thµnh tè chÝnh là danh tõ :
Bµi 1 : 
a)
- TÊt c¶ nh÷ng ¶nh h­ëng quèc tÕ ®ã .
 PPT TT ( DT ) PPS 
- Mét nh©n c¸ch rÊt ViÖt Nam .
 PPT TT ( DT ) PPS 
- Mét lèi sèng rÊt b×nh dÞ ..... 
 PPT TT ( DT ) PPS 
b) Nh÷ng ngµy khëi nghÜa dån ®Ëp ë lµng 
b , Thµnh tè chÝnh lµ ®éng tõ .
Bµi 2 : 
a, §Õn , ch¹y x« , «m chÆt .
b, Lªn .
c, Thµnh tè chÝnh lµ tÝnh tõ .
Bµi 3 : 
a, ViÖt Nam , b×nh dÞ, ph­¬ng §«ng , míi , hiÖn ®¹i . 
b, £m ¶ .
c, Phøc t¹p , phong phó , s©u s¾c .
2 . CÊu t¹o cña côm tõ . 
Bµi tËp
PhÇn tr­íc
PhÇn trung t©m
PhÇn sau
1 . Côm danh tõ
TÊt c¶ nh÷ng
Mét
¶nh h­ëng
TiÕng c­êi nãi
lèi sèng
Quèc tÕ ®ã
x«n xao cña ®¸m ng­êi ..... lªn .
rÊt b×nh dÞ ..... Ph­¬ng §«ng
2 . Côm ®éng tõ
§·
Võa
SÏ
 đến
 lên
ôm chÆt
gần anh
c¶i chÝnh
lÊy cæ anh
3 . Côm tÝnh tõ
RÊt
SÏ
Kh«ng
hiÖn ®¹i
phøc t¹p
êm ¶
h¬n
? Nh×n vµo b¶ng trªn em rót ra nhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o cña côm tõ ?
? C¨n cø vµo ®©u ®Ó ph©n biÖt c¸c côm tõ ? ( C¨n cø vµo thµnh tè chÝnh lµm thµnh phÇn trung t©m trong mçi côm tõ ) . 
- ViÕt ®o¹n v¨n cã côm danh tõ, côm ®éng tõ, côm tÝnh tõ. G¹ch ch©n d­íi côm tõ, ghi râ tªn gäi côm tõ .
* H­íng dÉn häc ë nhµ .
- N¾m l¹i c¸c lo¹i côm tõ .
- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: Biên bản
Tuaàn 32 Ngaøy daïy: 18/4
BIÊN BẢN
Tieát 148
I. Mục tiêu cần đạt.
Giúp hs:
- Phaân tích ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa bieân baûn vaø lieät keâ ñöôïc caùc loaïi bieân baûn thöôøng gaëp trong thöïc teá cuoäc soáng.
- Vieát ñöôïc 1 bieân baûn söï vuï hoaëc hoäi nghò.
II. Chuẩn bị.
- GV: Sưu tầm một số biên bản mẫu
- Trò: Đọc soạn trước, sưu tầm một số biên bản mẫu
III. Tiền trình tổ chức các hoạt động. 
1. Kiểm tra: kiểm tra phần chuẩn bị của học sinh
3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung 
Hoaït ñoäng 1 : Tìm hieåu khaùi nieäm 
- HS đọc hai biên bản sgk
? Hai biên bản được ghi chép vào thời gian nào ?
?Theá naøo laø bieân baûn?
Hoaït ñoäng 2 : Ñaëc ñieåm cuûa bieân baûn
*HS tiếp tục ñoïc 2 bieân baûn
?Hai bieân baûn ghi laïi nhöõng söï vieäc gì?
Bieân baûn phaûi ñaït nhöõng yeâu caàu gì veà noäi dung?
? Về mặt hình thức biên bản cần đạt yêu cầu nào?
? Ngoaøi 2 bieân treân, em haõy keå teân 1 soá bieân baûn khaùc thöôøng gaëp trong thöïc teá?
HĐ 3 Caùch vieát bieân baûn
? Phaàn môû ñaàu cuûa bieân baûn goàm nhöõng muïc gì? 
Teân cuûa bieân baûn ñöôïc vieát ntn?
? Phaàn noäi dung cuûa bieân baûn goàm nhöõng muïc gì?
? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch ghi caùc noäi dung naøy trong bieân baûn?
? Tính chính xaùc, cuï theå cuûa bieân baûn coù giaù trò ntn?
? Phaàn keát thuùc bieân baûn coù nhöõng muïc naøo?
? Muïc kí teân döôùi bieân baûn noùi leân ñieàu gì?
HĐ 4 Tổng kết
HĐ 5 Luy ện tập
 HS làm việc theo nhóm
Nhóm cử đại diện lên trình bày
I. Khaùi nieäm bieân baûn :
-Bieân baûn laø loaïi vaên baûn ghi cheùp laïi nhöõng söï vieäc ñaõ xaûy ra hoaëc ñang xaûy ra trong hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan, toå chöùc chính trò, xaõ hoäi vaø doanh nghieäp
II. Ñaëc ñieåm cuûa bieân baûn
 1) Bieân baûn 1 ghi laïi noäi dung, dieãn bieán, caùc thaønh phaàn tham döï 1 cuoäc hoïp chi ñoäi.
 - Bieân baûn 2 ghi laïi noäi dung, dieãn bieán, caùc thaønh phaàn tham döï cuoäc trao traû giaáy tôø, phöông tieän cho ngöôøi vi phaïm sau khi ñaõ xöû lí
2) Yêu cầu của biên bản:
 a. Noäi dung : 
- Soá lieäu, söï kieän phaûi chính xaùc, cuï theå (neáu coù tang vaät, chöùng cöù, giaáy tôø lieân quan phaûi ñính keøm).
- Ghi cheùp phaûi trung thöïc, ñaày ñuû, khoâng suy dieãn.
- Thuû tuïc chaët cheõ. (thôøi gian, ñòa ñieåm cuï theå).
- Lôøi vaên ngaén goïn, chính xaùc..
b. Hình thöùc :
- Phaûi vieát ñuùng maãu quy ñònh.
- Khoâng trang trí caùc hoaï tieát, tranh aûnh minh hoaï ngoaøi noäi dung cuûa bieân baûn.
3. Moät soá bieân baûn thöôøng gaëp :
- Bieân baûn baøn giao coâng taùc.
- Bieân baûn Ñaïi hoäi chi ñoaøn.
- Bieân baûn kieåm keâ Thö vieän
- Bieân baûn veà vieäc vi phaïm luaät leä giao thoâng.
- Bieân baûn veà vieäc gaây maát traät töï coâng coäng.
- Bieân baûn phaùp y.
III.Caùch vieát bieân baûn :
 1) Phaàn môû ñaàu :
- Teân hieäu nöôùc, tieâu ngöõ, teân bieân baûn, thôøi gian, ñòa ñieåm, thaønh phaàn tham döï laäp bieân baûn.
- Teân cuûa bieân baûn neâu roõ noäi dung cuûa bieân baûn.
 2) Phaàn noäi dung : ghi laïi dieãn bieán vaø keát quaû cuûa söï vieäc.
* Nhaän xeùt : 
- Caùch ghi phaûi trung thöïc, khaùch quan; khoâng ñöôïc theâm vaøo nhöõng yù kieán chuû quan cuûa ngöôøi vieát.
- Tính chính xaùc, cuï theå cuûa bieân baûn giuùp cho ngöôøi coù traùch nhieäm laøm cô sôû xem xeùt ñeå ñöa ra nhöõng keát luaän ñuùng ñaén.
3) Phaàn keát thuùc goàm caùc muïc :
- Thôøi gian keát thuùc.
- Hoï, teân, chöõ kí cuûa chuû toaï, thö kí hoaëc caùc beân tham gia laäp bieân baûn.
 ( Chöõ kí theå hieän tö caùch phaùp nhaân cuûa nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm laäp bieân baûn).
* Ghi nhôù (1,2,3,4 sgk /T126)
IV. Luyeän taäp 
Baøi taäp Ghi laïi dieãn bieán vaø keát quaû cuoäc hoïp lôùp cuoái hoïc kì I.
* Hướng dẫn học ở nhà:
- Học thuộc khái niệm biên bản, nắm chắc nội dung và hình thức của biên bản, tập viết một biên bản về buổi snh hoạt lớp hoặc biên bản sự vụ
- Chuẩn bị bài: Luyện tập viết biên bản.
------------------------------------------------------
Tuần 32 Ngµy d¹y : 18/4
LUYỆN TẬP VIẾT BIÊN BẢN
TiÕt 149 .
 I. Môc tiªu cÇn ®¹t 
- ¤n l¹i lÝ thuyÕt vÒ ®Æc ®iÓm vµ c¸ch lµm biªn b¶n . 
- BiÕt viÕt ®­îc mét biªn b¶n héi nghÞ hoÆc mét biªn b¶n sù vô th«ng dông .
 II. ChuÈn bÞ 
GV : V¨n b¶n mÉu
HS : ChuÈn bÞ theo yªu cÇu SGK
 III. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
KiÓm tra bµi cò :
Biªn b¶n lµ g× ? cã mÊy lo¹i biªn b¶n ? T¹i sao ph¶i viÕt biªn b¶n ? Biªn b¶n gåm cã nh÷ng môc nµo ? 
D¹y vµ häc bµi míi 
Ho¹t ®éng 1 : H­íng dÉn «n lÝ thuyÕt 
?Viết biªn b¶n nh»m môc ®Ých g× ? Ng­êi viÕt biªn b¶n ph¶i cã th¸i ®é nh­ thÕ nµo ? 
? Nªu bè côc cña mét biªn b¶n ? 
? Lêi v¨n vµ c¸ch tr×nh bµy mét biªn b¶n cã g× ®Æc biÖt?
Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn HS luyÖn tËp .
HS: trao ®æi nhãm bµi 1.
GV: kÕt luËn .
? Néi dung ghi chÐp ®· ®Çy ®ñ ch­a ?
? CÇn thªm bít ý g× ? 
? C¸ch s¾p xÕp c¸c ý nh­ thÕ nµo ? Em h·y s¾p xÕp l¹i .
Bµi tËp 2-3 
GV yªu cÇu HS lµm bµi ®éc lËp, gäi HS lÇn l­ît thùc hiÖn yªu cÇu trong SGK 
? Thành phần tham dự gồm những ai? 
? Nội dung bàn giao như thế nào?
I . ¤n lÝ thuyÕt : 
1 . Môc ®Ých viÕt biªn b¶n . 
2 . Bè côc cña biªn b¶n . 
3 . C¸ch tr×nh bµy mét biªn b¶n . 
II . LuyÖn tËp .
Bµi 1 : ViÕt biªn b¶n cuéc häp dùa vµo c¸c t×nh tiÕt ®· cho : 
- Quèc hiÖu , tiªu ng÷ .
- Tªn biªn b¶n . 
- Thêi gian , ®Þa ®iÓm cuéc häp .
- Thµnh phÇn tham dù .
- DiÔn biÕn kÕt qu¶ cuéc häp : 
 + Khai m¹c 
 + Líp tr­ëng b¸o c¸o 
 + Hai b¹n häc sinh giái b¸o c¸o kinh nghiÖm 
 + Trao ®æi 
 + Tæng kÕt 
- Thêi gian kÕt thóc , kÝ tªn .
Bµi 2 : Häc sinh lµm theo 2 nhãm trong 5' lªn tr×nh bµy . 
Bµi 3 : Ghi l¹i biªn b¶n bµn giao nhiÖm vô trùc tuần.
Gîi ý : 
- Thµnh phÇn tham dù: 
- Néi dung:
 + KÕt qu¶ c«ng viÖc ®· lµm trong tuÇn . 
 + Nội dung công việc tuần tới
 + C¸c ph­¬ng tiÖn vËt chÊt vµ hiÖn tr¹ng cña chóng t¹i thêi ®iÓm bµn giao 
* Hướng dẫn học ở nhà: 
- Hoàn thành bài tập 3.
- Tập viết các biên bản khác.
- Chuẩn bị bài: Tổng kết ngữ pháp(tiếp theo)
Tuần 32 Ngày dạy: 21/4
TỔNG KẾT VỀ NGỮ PHÁP (tiếp theo)
TiÕt 150.
 I. Môc tiªu cÇn ®¹t 
- HÖ thèng kiÕn thøc vÒ c¸c kiÓu c©u xÐt theo cÊu t¹o, gåm 3 môc cô thÓ: C©u ®¬n C-V- c©u ®¬n ®Æc biÖt, c©u ghÐp.
- N¾m ch¾c c¸c thµnh tè chÝnh, phô, thµnh phÇn biÖt lËp trong c©u.
- RÌn kÜ n¨ng vËn dông trong t¹o lËp v¨n b¶n .
 II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô, phiÕu häc tËp, vµ bµi tËp n©ng cao
 HS: ChuÈn bÞ néi dung theo yªu cÇu SGK .
III. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc 
KiÓm tra bµi cò (KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ ë nhµ vµ vë bµi tËp) 
Tæ chøc «n tËp
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
Ho¹t ®éng 1:HDHS «n tËp phÇn thµnh phÇn c©u
?KÓ tªn c¸c thµnh phÇn chÝnh vµ c¸c thµnh phÇn phô cña c©u?
?DÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt tõng thµnh phÇn.
HS: §éc lËp tr×nh bµy, líp nhËn xÐt
 GV kÕt luËn 
Häc sinh lµm bµi tËp 2 theo nhãm vµo phiÕu häc tËp (5').
Ho¹t ®éng 2: HDHS «n tËp thµnh phÇn biÖt lËp
Gi¸o viªn treo b¶ng phô 
?Nèi th«ng tin cét A víi th«ng tin t­¬ng øng ë cét B.
Häc sinh lªn b¶ng nèi
Häc sinh khác nhËn xÐt .
Gi¸o viªn nhËn xÐt- kÕt luËn 
§¸p ¸n:
1-a ; 3,2-c ; 4-b ; 5-d . 
?Qua ®ã em h·y nªu lªn dÊu hiÖu nhËn biÕt TPBL .
Häc sinh lµm bµi tËp 2 theo mÉu ë b¶ng phô
Ho¹t ®éng3: HDHS ¤n tËp c¸c kiÓu c©u 
Bµi 1: Häc sinh lµm bµi tËp - líp nhËn xÐt- bæ sung
- Gi¸o viªn söa ch÷a.
Bµi 2:
- C©u ®¬n ®Æc biÖt lµ g× ? (C©u kh«ng ph©n biÖt ®­îc CN-VN-> c©u ®Æc biÖt) .
Häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp : C©u ®Æc biÖt
? ThÕ nµo lµ c©u ghÐp 
? Cã mÊy lo¹i c©u ghÐp 
? Häc sinh lµm bµi tËp 1,2 theo nhãm : Tìm câu ghép và quan hệ về nghĩa giữa các câu ghép.
- Một nhóm tìm câu ghép, một nhóm tìm quan hệ. 
HS: Làm bài tập 3: Xác định quan hệ về nghĩa giữa các vế trong câu ghép 
Bài tập 4: Hãy tạo ra câu ghép từ cặp câu cho sẵn;
- Quả bom tung lên và nổ trên không. Hầm của Nho bị sập.
- Quả bom nổ khá gần. Hầm của Nho không bị sập. 
?ThÕ nµo lµ c©u bÞ ®éng 
?C¸ch chuyÓn ®æi tõ c©u chñ ®éng b»ng c©u bÞ ®éng nh­ thÕ nµo?
Häc sinh lµm bµi tËp.
Gi¸o viªn nhËn xÐt bæ sung, kÕt luËn.
? Tìm câu vốn là hai bộ phận của câu đứng trước được tách ra ? 
HS tạo câu bị động từ những câu cho sẵn.
Chia 2 đội AB thi làm bài tập 
Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãm.
? Tìm câu nghi vấn? Mục đích của câu ngh vấn đó?
? Tìm câu cầu khiến? Mục đích của câu cầu khiến đó?
C. Thµnh phÇn c©u:
I. Thµnh phÇn chÝnh vµ thµnh phÇn phô.
1) Lý thuyết
- Thµnh phÇn chÝnh lµ nh÷ng thµnh phÇn b¾t buéc ph¶i cã mÆt ®Ó c©u cã cÊu t¹o hoµn chỉnh, diÔn ®¹t ®­îc mét ý trän vÑn.
 + VN- TPC- kh¶ n¨ng kÕt hîp víi c¸c phô tõ chØ quan hÖ thêi gian, tr¶ lêi c©u hái : lµm g×? lµm sao? nh­ thÕ nµo?
 + CN- TPC- nªu lªn sù vËt hiÖn t­îng cã hµnh ®éng, ®Æc ®iÓm , tr¹ng th¸i .... ®­îc miªu t¶ ë VN . Tr¶ lêi c©u hái : Ai, con g× , c¸i g×.
* DÊu hiÖu nhËn biÕt c¸c thµnh phÇn phô :
-Tr¹ng ng÷ : ®øng ë ®Çu, cuèi c©u hoÆc gi÷a c©u ?
Chñ ng÷- vÞ ng÷ nªu lªn hoµn c¶nh vÒ kh«ng gian, thêi gian, c¸ch thøc, ph­¬ng tiÖn ..... diÔn ra sù viÖc nãi ®Õn ë c©u.
2) Bµi tËp :
a, §«i cµng t«i // mÉm bãng.
 CN VN
b, Sau mét håi .... lßng t«i, mÊyng­êi 
 TRN CN
häc trß cò // ®Õn s¾p....... vµo líp .
 VN 
c, Cßn tÊm g­¬ng ...... tr¸ng b¹c, nã 
 Khëi ng÷ CN
vÉn lµ ....... ®éc ¸c 
 VN
II. Thµnh phÇn biÖt lËp :
A
B
1. Nªu c¸ch nh×n cña ng­êi nãi
2. Nªu ®iÒu bæ sung thªm lêi nãi
3. Nªu quan hÖ phô thªm lêi nãi
4. Nªu quan hÖ gi¸n tiÕp
5. Nªu th¸i ®é cña ng­êi nãi
a, TP t×nh th¸i
b, TP gäi ®¸p
c, TP phô chó
d, TP c¶m th¸n
=> DÊu hiÖu nhËn biÕt : chóng kh«ng trùc tiÕp tham gia vµo sù viÖc ®­îc nãi trong c©u.
T×nh th¸i
C¶m th¸n
Gäi ®¸p
Phô chó
a) Cã lÏ
b)NgÉm ra
d) Cã khi
e) ơi
d) Bẩm
c)Dõa xiªm
thÊp lÌ tÌ
vá hång
D. C¸c kiÓu c©u :
I. Câu đơn:
Bài tập 1: Tìm chủ ngữ và vị ngữ trong câu
 a, NghÖ sÜ // ghi l¹i ..... 
 CN VN
 b, Lêi ...... nh©n lo¹i // phøc t¹p s¾c  h¬n.
 CN VN
 c, NghÖ thuËt // lµ tiÕng nãi ... t×nh c¶m .
 d, T¸c phÈm // lµ sîi d©y ........ trong lßng 
 e, Anh // thø s¸u ....... S¸u 
Bài 2: Tìm câu đặc biệt:
a, TiÕng mô chñ
b, Mét anh ..... 27 tuæi .
c, Nh÷ng buæi tËp qu©n sù .
II . C©u ghÐp 
Bài tập 1: Tìm câu ghép và quan hÖ vÒ nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp:
a, Anh göi vµo ... ...chung quanh 
à Quan hÖ bæ sung 
b, Nh­ng v× bom ........ bÞ cho¸ng
à Quan hÖ nguyªn nh©n
c, ¤ng l·o võa ....... c¶ lßng 
à Quan hÖ bæ sung 
d, Còn nhµ .......... k× lạ
à Quan hÖ nguyªn nh©n
 e, §Ó ng­êi con g¸i ....... cô g¸i
à Quan hÖ môc ®Ých
Bµi tËp 3 : X¸c ®Þnh quan hÖ vÒ nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp:
a, Quan hÖ t­¬ng ph¶n 
b, Quan hÖ bæ sung 
c, Quan hÖ ®iÒu kiÖn - gi¶ thiÕt 
Bµi 4 : Tạo câu ghép có kiểu quan hệ mới trên cơ sở các câu cho sẵn :
 - V× qu¶ bom tung lªn vµ næ trªn kh«ng (nªn) hÇm cña Nho bÞ sËp .
 - NÕu qu¶ bom tung lªn vµ næ trªn kh«ng th× hÇm cña Nho bÞ sËp .
 - Qu¶ bom næ kh¸ gÇn ,nh­ng hÇm cña Nho kh«ng bÞ sËp .
 - HÇm cña Nho kh«ng bÞ sËp, tuy qu¶ bom næ kh¸ gÇn .
III. BiÕn ®æi c©u 
Bài tập 1 : C©u rót gän :
- Quen råi 
- Ngµy nµo Ýt : ba lÇn 
Bài tập 2. C©u vèn lµ mét bé phËn cña c©u ®øng tr­íc ®­îc t¸ch ra .
a, Vµ lµm viÖc cã khi suèt ®ªm.
b, Th­êng xuyªn.
c,Mét dÊu hiÖu ch¼ng lµnh.
=> Nh»m nhÊn m¹nh néi dung cña bé phËn ®­îc t¸ch ra.
Bài tập 3 : Biến đổi câu thành câu bị động 
a, §å gèm ®­îc ng­êi thî thñ c«ng lµm ra kh¸ sím.
b, Mét c©y cÇu lín sÏ ®­îc tØnh ta b¾c qua ...... s«ng nµy.
c, Nh÷ng ng«i ®Òn Êy ®· ®­îc ng­êi ta dùng lªn tõ hµng tr¨m n¨m tr­íc.
IV. C¸c kiÓu c©u øng víi nh÷ng môc ®Ých giao tiÕp kh¸c nhau.
Bµi 1: C©u nghi vÊn:
-Ba con, sao con kh«ng nhËn?
- Sao con biÕt lµ kh«ng ph¶i?
- Ba con ...... chø g×? 
=>Dïng ®Ó hái (c©u c¶m th¸n)
Bµi 2: C©u cÇu khiÕn.
a, -ë nhµ tr«ng em nh¸.
-§õng cã ®i ®©u ®Êy.
=> Dïng ®Ó ra lÖnh 
b, - Th× m¸ cø kªu ®i (dïng ®Ó yªu cÇu)
- V« ¨n c¬m (dïng ®Ó mêi)
C©u " C¬m chÝn råi !" -> C©u trÇn thuËt ®¬n ®­îc dïng lµm c©u cÇu khiÕn
*H­íng dÉn häc ë nhµ:
- N¾m hÖ thèng c¸c vÊn ®Ò ng÷ ph¸p.
- Làm các bài tập còn lại
- ChuÈn bÞ bµi : Bố của Xi-mông:: Tìm hiểu tác giả tác phẩm, nhận vật Xi-mông, Blăng-sốt, Phi-líp...
 ---------------------------------------------
Kí duyệt
Ngày 12 tháng 4 năm 2010
Nguyễn Thị Hương