Giáo án môn Ngữ văn 6 - Tuần 23 – Tiết 91: Nhân hóa

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI TiẾT HỌC HÔM NAY1234567BECLINHAMENPHÂNTỪCHỮRÔNGANPHÔNGXƠĐÔĐÊLORENANDÁT*TRÒ CHƠI Ô CHỮCaâu 1: Teân moät nhaø vaên ngöôøi Phaùp, taùc giaû cuûa vaên baûn “Buoåi hoïc cuoái cuøng” ?Caâu 2: Teân cuûa thaày giaùo, nhaân vaät chính cuûa truyeän ngaén “Buoåi hoïc cuoái cuøng”?Caâu 3: Moät qui taéc maø caäu beù Phraêng khoâng theå ñoïc ñöôïc trong buoåi hoïc cuoái cuøng khi thaày giaùo Ha- men kieåm tra ?Caâu 4: Thuû ñoâ cuûa nöôùc Phoå, thôøi kì xaûy ra cuoäc chieán tranh Phaùp – Phoå (1870 – 1897)?Caâu 5: Khi nöôùc Phaùp thua traän, vuøng naøy bò nhaäp vaøo nöôùc Phoå? Caâu 6: Kieåu chöõ ñaõ ñöôïc Thaày giaùo Ha – men söû duïng trong buoåi hoïc cuoái cuøng?Caâu 7: Buổi học cuối cuøng baèng tieáng Phaùp cuûa Thaày troø Phraêng dieãn ra ôû moät tröôøng laøng thuoäc vuøng naøy ?NHÂN HÓATUAÀN 23 – TIEÁT 91NHÂN HÓAI .Nhân hóa là gì?1.Ví dụ 1: sgk/56Ông trời Mặc áo giáp đenRa trậnMuôn nghìn cây míaMúa gươmKiếnHành quânĐầy đường.(Trần Đăng Khoa)- Trời: ông, mặc áo giáp đen,ra trận.- Cây mía: múa gươm.Kiến: hành quân.Nhân hóa2.Ví dụ 2: sgk/56Nhân hoá là gọi hoặc tả con vật,cây cối,đồ vậtbằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người.NHÂN HÓAI .Nhân hóa là gì?1.Ví dụ 1: sgk/56- Trời: ông, mặc áo giáp đen,ra trận.- Cây mía: múa gươm.Kiến: hành quân.Nhân hóa2.Ví dụ 2: sgk/56- Sự vật,sự việc gần gũi gắn với con người. - Thể hiện suy nghĩ, cảm nhận hồn nhiên của trẻ thơ và tình cảm yêu mến thế giới động vật.Cách 1 hay hơn:Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật trở nên gần gũi với con người biểu thị được những suy nghĩ tình cảm của con người.Nhân hoá là gọi hoặc tả con vật,cây cối,đồ vậtbằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người.3. Ghi nhớ : SGK/ 571. OÂng trôøi maëc aùo giaùp ñen ra traän.2. Muoân nghìn caây mía muùa göôm.3. Kieán haønh quaân ñaày ñöôøng. Baàu trôøi ñaày maây ñen.Muoân nghìn caây mía ngaû nghieâng, laù bay phaáp phôùi.Kieán boø ñaày đöôøng.*Haõy so saùnh ñeå tìm söï gioáng vaø khaùc nhau giöõa hai caùch dieãn ñaït treân?Caùch 1Caùch 2Gioáng nhau: Cuøng mieâu taû söï vaät, cuøng noùi veà moät noäi dung. Khaùc nhau: - Caùch 1 coù söû duïng pheùp nhaân hoaù. - Caùch 2 khoâng söû duïng nhaân hoaù. 1. OÂng trôøi maëc aùo giaùp ñen ra traän.2. Muoân nghìn caây mía muùa göôm.3. Kieán haønh quaân ñaày ñöôøng. NHAÂN HOAÙBaàu trôøi ñaày maây ñen.Muoân nghìn caây mía ngaû nghieâng, laù bay phaáp phôùi.Kieán boø ñaày đöôøng.KHOÂNG NHAÂN HOAÙ*Caùch 1 (duøng pheùp nhaân hoaù) dieãn ñaït hay hôn, soáng ñoäng hôn vì khi duøng töø nhö vaäy baàu trôøi, quang caûnh tröôùc côn möa trôû neân soáng ñoäng hôn. Caùc hoaït ñoäng cuûa haøng mía, ñaøn kieán trôû neân gaàn guõi vôùi con ngöôøi hôn.*Khoå thô treân ñaõ theå hieän loøng yeâu thieân nhieân voâ cuøng saâu saéc cuûa nhaø thô.(bieåu thò ñöôïc suy nghó, tình caûm cuûa con ngöôøi).Ñoù chính laø TAÙC DUÏNG cuûa pheùp tu töø nhaân hoaù. 1. Beán caûng luùc naøo cuõng ñoâng vui. Taøu meï, taøu con, ñaäu ñaày maët nöôùc. Xe anh, xe em tíu tít nhaän haøng veà vaø chôû haøng ra. Taát caû ñeàu baän roän (Phong Thu). Ñoaïn 1 söû duïng nhieàu pheùp nhaân hoaù, nhôø theá maø sinh ñoäng vaø gôïi caûm hôn.NHAÂN HOAÙBÀI HỌC: II. LUYỆN TẬP: BÀI TẬP SỐ 1: BÀI TẬP SỐ 2: So saùnh hai ñoaïn vaên(a). Beán caûng luùc naøo cuõng ñoâng vui. Taøu meï, taøu con, ñaäu ñaày maët nöôùc. Xe anh, xe em tíu tít nhaän haøng veà vaø chôû haøng ra. Taát caû ñeàu baän roän. (Phong Thu).(a). Beán caûng luùc naøo cuõng ñoâng vui. Taøu meï, taøu con, ñaäu ñaày maët nöôùc. Xe anh, xe em tíu tít nhaän haøng veà vaø chôû haøng ra. Taát caû ñeàu baän roän. (Phong Thu)* Taùc duïng: Quang caûnh beán caûng ñöôïc mieâu taû soáng ñoäng hôn, khieán ta deã hình dung caûnh nhoän nhòp, baän roän cuûa caùc phöông tieän treân caûng.BÀI TẬP SỐ 1 Pheùp nhaân hoaù vaø taùc duïng cuûa pheùp nhaân hoaù:NHÂN HÓAI .Nhân hóa là gì?II.Các kiểu nhân hóa1.Ví dụ 1a: sgk/561.Ví dụ 1b: sgk/561.Ví dụ 1c: sgk/561.Ví dụ 1: sgk/56(a). Töø ñoù laõo Mieäng, baùc Tai, coâ Maét, caäu Chaân, caäu Tay laïi thaân maät soáng vôùi nhau, moãi ngöôøi moät vieäc, khoâng ai tò ai caû. (Chaân, Tay, Tai, Maét, Mieäng) - Mieäng, Tai, Maét, Chaân, Tay ñöôïc goïi baèng caùc töø: “laõo, baùc, coâ, caäu” Ngöôøi ta ñaõ söû duïng nhöõng töø ngöõ voán goïi ngöôøi nay duøng ñeå goïi vaät.KIEÅÂU NHAÂN HOAÙ THÖÙ NHAÁT. NHAÂN HOAÙ(b). Gaäy tre, choâng tre, choáng laïi saét theùp cuûa quaân thuø. Tre xung phong vaøo xe taêng ñaïi baùc. Tre giöõ laøng, giöõ nöôùc, giöõ maùi nhaø tranh, giöõ ñoàng luùa chín. (Theùp Môùi)*Caùc töø: choáng laïi, xung phong, giö.õ - Ñeå chæ hoaït ñoäng cuûa caây tre taùc giaû ñaõ duøng nhöõng töø ngöõ voán chæ hoaït ñoäng, tính chaát cuûa ngöôøi ñeå chæ hoaït ñoäng, tính chaát cuûa vaät.KIEÅU NHAÂN HOAÙ THÖÙ HAINHAÂN HOAÙ Traâu ôi, ta baûo traâu naøy Traâu ra ngoaøi ruoäng , traâu caøy vôùi ta. (Ca dao)- Noùi chuyeän vôùi traâu, goïi traâu baèng töø “ôi”.Troø chuyeän xöng hoâ vôùi vaät, coi vaät nhö vôùi ngöôøi .KIEÅU NHAÂN HOAÙ THÖÙ BA NHAÂN HOAÙNHÂN HÓAI .Nhân hóa là gì?II.Các kiểu nhân hóa1.Ví dụ 1: sgk/56Có 3 kiểu nhân hóa thường gặp - Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật. - Dùng những từ vốn chỉ hoạt động,tính chất của người để chỉ hoạt động,tính chất của vật. - Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người.2 Ghi nhớ: SGK/58 Bến cảng lúc nào cũng đông vui. Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra.Tất cả đều bận rộn. 	 (Phong Thu).* Taùc duïng: Quang caûnh beán caûng ñöôïc mieâu taû soáng ñoäng hôn, khieán ta deã hình dung caûnh nhoän nhòp, baän roän cuûa caùc phöông tieän treân caûng.BÀI TẬP SỐ 1 Pheùp nhaân hoaù vaø taùc duïng cuûa pheùp nhaân hoaù: 1. Beán caûng luùc naøo cuõng ñoâng vui. Taøu meï, taøu con, ñaäu ñaày maët nöôùc. Xe anh, xe em tíu tít nhaän haøng veà vaø chôû haøng ra. Taát caû ñeàu baän roän (Phong Thu). 2. Beán caûng luùc naøo cuõng raát nhieàu taøu xe. Taøu lôùn, taøu beù ñaäu ñaày maët nöôùc. Xe to, xe nhoû nhaän haøng veà vaø chôû haøng ra. Taát caû ñeàu hoaït ñoäng lieân tuïc.BÀI TẬP SỐ 2NHAÂN HOAÙSo saùnh hai ñoaïn vaên ñeå tìm ra söï khaùc nhau trong caùch dieãn ñaït:II. LUYỆN TẬPBÀI TẬP SỐ 1ở đoạn văn bài tập 1 sử dụng nhiều phép nhân hóa,nhờ vậy mà sinh động và gợi cảm hơn đoạn văn ở bài tập 2.Caùch 1 Trong hoï haøng nhaø choåi thì coâ beù Choåi Rôm vaøo loaïi xinh xaén nhaát. Coâ coù chieác vaùy vaøng oùng khoâng ai ñeïp baèng. Aùo cuûa coâ baèng rôm thoùc neáp vaøng töôi, ñöôïc teát saên laïi, cuoán töøng voøng quanh ngöôøi, troâng nhö aùo len vaäy. (Vuõ Duy Thoâng)Caùch 2 Trong caùc loaïi choåi, choåi rôm vaøo loaïi ñeïp nhaát. Choåi ñöôïc teát baèng rôm neáp vaøng töôi, ñöôïc teát saên laïi thaønh sôïi vaø quaán quanh thaønh cuoän.NHAÂN HOAÙBÀI HỌC:II. LUYỆN TẬP: BÀI TẬP SỐ 1: BÀI TẬP SỐ 2: BÀI TẬP SỐ 3: SO SÁNH HAI CÁCH VIẾT- trong họ hàng nhà chổi- trong các loại chổi- cô bé Chổi Rơm- chổi rơm- quấn quanh thành cuộn=> Miêu tả khách quan.=> Diễn đạt bình thường.- tay chổi- tết bằng rơm nếp vàngCách 2- xinh xắn nhất- có chiếc váy vàng óng - áo của cô- cuốn từng vòng quanh=> Có tính biểu cảm cao hơn, chổi rơm trở nên gần gũi với con người, sống động hơn.Cách 1- đẹp nhất=> Tác giả dùng nhiều phép nhân hóa.(a) Nuùi cao chi laém nuùi ôi Nuùi che maët trôøi chaúng thaáy ngöôøi thöông! (Ca dao).Troø chuyeän xöng hoâ vôùi vaät nhö vôùi ngöôøi: Töø “ôi”.* Taùc duïng: Caùch noùi naøy khieán cho nuùi trôû neân gaàn guõi vaø ngöôøi noùi coù khaû naêng baøy toû kín ñaùo taâm tö, thaùi ñoä cuûa mình. NHAÂN HOAÙBÀI HỌC:II. LUYỆN TẬP: *BÀI TẬP SỐ 1: * BÀI TẬP SỐ 2: *BÀI TẬP SỐ 3: *BÀI TẬP SỐ 4: KIEÅU NHAÂN HOAÙ VAØ TAÙC DUÏNGNHAÂN HOAÙBÀI HỌCII. LUYỆN TẬPBÀI TẬP SỐ 1BÀI TẬP SỐ 2 BAØI TAÄP SOÁ 4: Kieåu nhaân hoaù vaø taùc duïng cuûa nhaân hoaù.(b) Nöôùc ñaày vaø nöôùc môùi thì cua caù cuõng taáp naäp xuoâi ngöôïc, theá laø bao nhieâu coø, seáu, vaïc, coác, le, saâm caàm, vòt trôøi, boà noâng, moøng, keùt ôû caùc baõi soâng xô xaùc taän ñaâu cuõng bay caû veà vuøng nöôùc môùi ñeå kieám moài. Suoát ngaøy, hoï caõi coï om boán goùc ñaàm, coù khi chæ vì tranh moät moài teùp, coù nhöõng anh coø gaày veâu vao ngaøy ngaøy bì boõm loäi buøn tím caû chaân maø vaãn heách moû chaúng ñöôïc mieáng naøo. (Toâ Hoaøi) BÀI TẬP SỐ 3(b) Nöôùc ñaày vaø nöôùc môùi thì cua caù cuõng taáp naäp xuoâi ngöôïc, theá laø bao nhieâu coø, seáu, vaïc, coác, le, saâm caàm, vòt trôøi, boà noâng, moøng, keùt ôû caùc baõi soâng xô xaùc taän ñaâu cuõng bay caû veà vuøng nöôùc môùi ñeå kieám moài. Suoát ngaøy, hoï caõi coï om boán goùc ñaàm, coù khi chæ vì tranh moät moài teùp, coù nhöõng anh coø gaày veâu vao ngaøy ngaøy bì boõm loäi buøn tím caû chaân maø vaãn heách moû chaúng ñöôïc mieáng. (Toâ Hoaøi)- Duøng töø ngöõ voán goïi ngöôøi ñeå goïi vaät: “hoï, anh”- Duøng töø ngöõ voán chæ hoaït ñoäng, tính chaát cuûa ngöôøi ñeå chæ hoaït ñoäng, tính chaát cuûa vaät: “taáp naäp xuoâi ngöôïc,caõi coï om, tranh moät moài teùp, bì boõm loäi buøn.”TAÙC DUÏNG: Laøm cho theá giôùi loaøi vaät, caây coái, ñoà vaät, trôû neân gaàn vôùi con ngöôøi. NHAÂN HOAÙCHUÙC CAÙC THAÀY COÂ SÖÙC KHOEÛ