Giáo án lớp 6 môn Số học - Tuần 1 - Tiết 1: Tập hợp

TuÇn 1 ( TiÕt 1) : TẬP HỢP
Ngµy so¹n: 8.9
Ngµy d¹y: 
MỤC TIÊU
- Rèn HS kỉ năng viết tập hợp, viết tập hợp con của một tập hợp cho trước, sử dụng đúng, chính xác các kí hiệu .
- Sự khác nhau giữa tập hợp 
- Vận dụng kiến thức toán học vào một số bài toán thực tế.
NỘI DUNG
I. Ôn tập lý thuyết.
Câu 1: Hãy cho một số VD về tập hợp thường gặp trong đời sống hàng ngày và một số VD về tập hợp thường gặp trong toán học?
Câu 2: Hãy nêu cách viết, các ký hiệu thường gặp trong tập hợp.
Câu 3: Một tập hợp có thể có bao nhiêu phần tử?
Câu 4: Có gì khác nhau giữa tập hợp và ?
II. Bài tập
Dạng 1: Rèn kĩ năng viết tập hợp, viết tập hợp con, sử dụng kí hiệu
Bài 1: Cho tập hợp A là các chữ cái trong cụm từ “Thành phố Hồ Chí Minh”
Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp A.
Điền kí hiệu thích hợp vào ô vuông
b ý A	;	c ý A	;	h ý A
Hướng dẫn
a/ A = {a, c, h, I, m, n, ô, p, t}
b/ 	
Lưu ý HS: Bài toán trên không phân biệt chữ in hoa và chữ in thường trong cụm từ đã cho.
Bài 2: Cho tập hợp các chữ cái X = {A, C, O}
a/ Tìm chụm chữ tạo thành từ các chữ của tập hợp X.
b/ Viết tập hợp X bằng cách chỉ ra các tính chất đặc trưng cho các phần tử của X.
Hướng dẫn
a/ Chẳng hạn cụm từ “CA CAO” hoặc “CÓ CÁ”
b/ X = {x: x-chữ cái trong cụm chữ “CA CAO”}
Bài 3: Chao các tập hợp
A = {1; 2; 3; 4; 5; 6} ; B = {1; 3; 5; 7; 9}
a/ Viết tập hợp C các phần tử thuộc A và không thuộc B.
b/ Viết tập hợp D các phần tử thuộc B và không thuộc A.
c/ Viết tập hợp E các phần tử vừa thuộc A vừa thuộc B.
d/ Viết tập hợp F các phần tử hoặc thuộc A hoặc thuộc B.
Hướng dẫn:
a/ C = {2; 4; 6} 
b/ D = {5; 9} 
c/ E = {1; 3; 5} 
d/ F = {1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9} 
Bài 4: Cho tập hợp A = {1; 2; a; b} 
a/ Hãy chỉ rõ các tập hợp con của A có 1 phần tử.
b/ Hãy chỉ rõ các tập hợp con của A có 2 phần tử.
c/ Tập hợp B = {a, b, c} có phải là tập hợp con của A không?
Hướng dẫn
a/ {1} { 2} { a } { b} 
b/ {1; 2} {1; a} {1; b} {2; a} {2; b} { a; b} 
c/ Tập hợp B không phải là tập hợp con của tập hợp A bởi vì c nhưng c 
TUẦN 1 ( TIẾT 2) TẬP HỢP (TIẾP)
A.MỤC TIÊU
- Biết tìm số phần tử của một tập hợp được viết dưới dạng dãy số có quy luật.
- Vận dụng kiến thức toán học vào một số bài toán thực tế.
B.NỘI DUNG
Dạng 2: Các bài tập về xác định số phần tử của một tập hợp
Bài 5: Gọi A là tập hợp các số tự nhiên có 3 chữ số. Hỏi tập hợp A có bao nhiêu phần tử?
Hướng dẫn:
Tập hợp A có (999 – 100) + 1 = 900 phần tử.
Bài 6: Hãy tính số phần tử của các tập hợp sau:
a/ Tập hợp A các số tự nhiên lẻ có 3 chữ số.
b/ Tập hợp B các số 2, 5, 8, 11, , 296.
c/ Tập hợp C các số 7, 11, 15, 19, , 283.
Hướng dẫn
a/ Tập hợp A có (999 – 101):2 +1 = 450 phần tử.
b/ Tập hợp B có (296 – 2 ): 3 + 1 = 99 phần tử.
c/ Tập hợp C có (283 – 7 ):4 + 1 = 70 phần tử.
Cho HS phát biểu tổng quát:
Tập hợp các số chẵn từ số chẵn a đến số chẵn b có (b – a) : 2 + 1 phần tử.
Tập hợp các số lẻ từ số lẻ m đến số lẻ n có (n – m) : 2 + 1 phần tử.
Tập hợp các số từ số c đến số d là dãy số các đều, khoảng cách giữa hai số liên tiếp của dãy là 3 có (d – c ): 3 + 1 phần tử.
Bài 7: Cha mua cho em một quyển số tay dày 256 trang. Để tiện theo dõi em đánh số trang từ 1 đến 256. HỎi em đã phải viết bao nhiêu chữ số để đánh hết cuốn sổ tay?
Hướng dẫn:
- Từ trang 1 đến trang 9, viết 9 số.
- Từ trang 10 đến trang 99 có 90 trang, viết 90 . 2 = 180 chữ số.
- Từ trang 100 đến trang 256 có (256 – 100) + 1 = 157 trang, cần viết 157 . 3 = 471 số.
Vậy em cần viết 9 + 180 + 471 = 660 số.
Bài 8: Các số tự nhiên từ 1000 đến 10000 có bao nhiêu số có đúng 3 chữ số giống nhau.
Hướng dẫn:
- Số 10000 là số duy nhất có 5 chữ số, số này có hơn 3 chữ số giống nhau nên không thoả mãn yêu cầu của bài toán.
Vậy số cần tìm chỉ có thể có dạng: , , , với a b là cá chữ số.
- Xét số dạng , chữ số a có 9 cách chọn ( a 0) có 9 cách chọn để b khác a.
Vậy có 9 . 8 = 71 số có dạng .
Lập luận tương tự ta thấy các dạng còn lại đều có 81 số. Suy ta tất cả các số từ 1000 đến 10000 có đúng 3 chữ số giống nhau gồm 81.4 = 324 số.
TUẦN 1 ( TIẾT 3) TẬP HỢP (TIẾP)
A.MỤC TIÊU
- Làm các bài tập tổng hợp về tập hợp.
B.NỘI DUNG
Bµi to¸n9. ViÕt c¸c tËp hîp sau råi t×m sè phÇn tö cña tËp hîp ®ã.
a) TËp hîp A c¸c sè tù nhiªn x mµ 8: x = 2.
b) TËp hîp B c¸c sè tù nhiªn x mµ x + 3 < 5.
c) TËp hîp C c¸c sè tù nhiªn x mµ x – 2 = x + 2.
d)TËp hîp D c¸c sè tù nhiªn mµ x + 0 = x
H­ìng dÉn:
a, A = ; b, B = 
c, C = ; d, D = N
Bµi to¸n 10. Cho tËp hîp A = { a,b,c,d} 
a) ViÕt c¸c tËp hîp con cña A cã mét phÇn tö.
b) ViÕt c¸c tËp hîp con cña A cã hai phÇn tö.
c) Cã bao nhiªu tËp hîp con cña A cã ba phÇn tö? cã bèn phÇn tö?
d) TËp hîp A cã bao nhiªu tËp hîp con?
H­ìng dÉn:
a, C¸c tËp hîp con cña A lµ:
;; 
b, 
c, cã 4 tËp hîp con cña A cã 3 phÇn tö, cã 1 tËp hîp con cña A cã 4 phÇn tö
d, tËp hîp A cã 15 tËp hîp con
Bµi to¸n 11. XÐt xem tËp hîp A cã lµ tËp hîp con cña tËp hîp B kh«ng trong c¸c tr­êng hîp sau.
 a, A={1;3;5}, B = { 1;3;7} b, A= {x,y}, B = {x,y,z}
 c, A lµ tËp hîp c¸c sè tù nhiªn cã tËn cïng b»ng 0, B lµ tËp hîp c¸c sè tù nhiªn ch½n.
h­ìng dÉn: 
a, A B ; b, A B c, A B (v× A cã phÇn tö 0)
Bµi to¸n 12. Ta gäi A lµ tËp con thùc sù cña B nÕu ;. H·y viÕt c¸c tËp con thùc sù cña tËp hîp B = {1;2;3}.
H­ìng dÉn:
Bµi to¸n 13. Cho tËp hîp A = {1;2;3;4} vµ B = {3;4;5}. H·y viÕt c¸c tËp hîp võa lµ tËp con cña A, võa lµ tËp con cña B.
H­ìng dÉn: 
Bµi to¸n 14. Chøng minh r»ng nÕu th× 
H­ìng dÉn:
LÊy x A => x B (v× mäi phÇn tö cña A dÒu thuéc B) => x C (v× mäi phÇn tö cña B ®Òu thuéc C
=> 
Bµi to¸n 15. Cã kÕt luËn g× vÒ hai tËp hîp A,B nÕu biÕt.
 a, th× b, th× , th× .
H­ìng dÉn:
a, b, A = B
Bµi to¸n 16. Cho H lµ tËp hîp ba sè lÏ ®Çu tiªn, K lµ tËp hîp 6 sè tù nhiªn ®Çu tiªn.
 a, ViÕt c¸c phÇn tö thuéc K mµ kh«ng thuéc H. b,CMR 
 c, TËp hîp M víi .
 - Hái M cã Ýt nhÊt bao nhiªu phÇn tö? nhiÒu nhÊt bao nhiªu phÇn tö?
 - Cã bao nhiªu tËp hîp M cã 4 phÇn tö tháa m·n ®iÒu kiÖn trªn?
H­ìng dÉn
a, 
b, V× H = vµ K = => 
c, M cã Ýt nhÊt lµ 3 phÇn tö , NhiÒu nhÊt lµ 6 phÇn tö
cã 3 tËp hîp M tháa m·n ®iÒu kiÖn trªn (yªu cÇu HS viÕt cô thÓ)
Hướng dẫn học ở nhà :
Xem lại các lý thuyết và công thức mới.
Xem lại các bài tập đã chữa 
Tìm cách giải khác cho các bài tập đã chữa nếu có thể.