Giáo án lớp 6 môn học Sinh học - Tuần 19 - Tiết 36: Thụ phấn (tiếp)

Tuần 19	NS: 23/12/10
Tiết 36 
Thuï phaán
 I /Mục tiêu: 
1/Kiến thức: 
-Nêu được thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy.
 -Phân biệt được giao phấn và tự thụ phấn.
-Đặc điểm của hoa tự thụ phấn, hoa giao phấn. đđiểm hoa thích nghi với lối thụ phấn nhờ sâu bọ. 
2/Kỹ năng: Biết cách thụ phấn bổ sung để tăng năng suất cây trồng
3/Giáo dục : Ý thức bảo vệ thiên nhiên 
 II/Phương tiện dạy học :
 Tranh vẽ phóng to hình 30.1“Hoa tự thụ phấn” và hình 30.2 “Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ” trang 99 sgk. 
III/ Tiến hành dạy học : 
Hoạt động 1: Tìm hiểu hiện tượng thụ phấn.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động học sinh
Sự thụ phấn là bắt đầu q.trình SSHT ở cây có hoa, có sự tiếp xúc giữa hạt phấn và đầu nhụy ® qtrình thụ phấn. 
Nghe gv thuyết trình về sinh sản hữu tính. 
* Khái niệm thụ phấn: 
Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy. 
*Hoạt động 2: Tìm hiểu về hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động học sinh
Treo tranh phóng to, hướng dẫn học sinh quan sát hình 30.1; 30.2 ; 
Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm : Tìm đặc điểm khác nhau giữa hoa tự thụ phấn với hoa giao phấn ? 
Hiện tượng giao phấn của hoa được thực hiện nhờ 
những yếu tố nào ? 
Bổ sung hoàn chỉnh nội dung trên tranh vẽ phóng to. 
I/Hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn: 
Quan sát tranh vẽ phóng to theo hướng dẫn.
Thảo luận nhóm: dựa vào thông tin sgk trao đổi nhóm. 
Đại diện pbiểu, nhóm khác bổ sung. 
Nghe gv bổ sung hoàn chỉnh nội dung 
 1) Hoa tự thụ phấn: là hoa có hạt phấn rơi vào đầu nhụy của chính hoa đó. 
 * Đặc điểm: 
Hoa lưỡng tính. 
 Nhò và nhụy chín đồng thời.
 Vd: Hoa bưởi, đậu, cải, ...
2) Hoa giao phấn: là những hoa có hạt phấn chuyển lên đầu nhụy của hoa khác. 
 * Đặc điểm: 
Hoa đơn tính, 
Hoa lưỡng tính có nhụy và nhị không chín đồng thời. 
 Vd: Hoa bầu, bí, mướp, 
*Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ.
Y/c h/s xem sgk quan sát tranh vẽ “Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ” thảo luận nhóm câu hỏi mục Ñ đầu trang 100: 
 + Hoa có đ.đ gì dễ hấp dẫn sâu bọ ? 
 + Tràng hoa có đđ gì khiến sâu bọ muốn lấy mật hoặc lấy phấn thường phải chui vào trong hoa. 
 + Nhị của hoa có đđ gì khiến sâu bọ khi đến lấy mật hoặc hạt phấn hoa thường mang theo hạt phấn sang hoa khác ? 
 + Nhụy của hoa có đđ gì khiến sâu bọ khi đến thì hạt phấn hoa hoa khác thường dính vào đầu nhụy ? 
 + Hãy tóm tắt những đđ của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ ? GV nhận xét –kết luận
*Tích hợp môi trường :Vì sao phải bảo vệ các loài ĐV?(Vì chúng có vai trò quan trọng trong việc thụ phấn cho hoa để duy trì nòi giống cua các loài thực vật --- bảo vệ đa dạng sinh học) .
I/ Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ: 
Quan sát thông tin thảo luận nhóm, đại diện pbiểu, nhóm khác bổ sung. 
 Hoa thường có màu sắc sặc sỡ, có hương thơm, mật ngọt ở đáy hoa, 
Hạt phấn to, có gai, 
Đầu nhụy có chất dính. 
- Trả lời –BS 
 IV/ Thực hành luyện tập : 
 Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4 trang 100.
a/Nêu được thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy
 b/Phân biệt được giao phấn và tự thụ phấn 
 c/Đặc điểmcủa hoa tự thụ phấn, hoa giao phấn. đđiểm hoa thích nghi với lối thụ phấn nhờ sâu bọ?. 
 V/ dặn dò :
 Xem trước nội dung bài (phần còn lại) .Nhóm hs chuẩn bị: Cây ngô , bí đỏ có hoa, 
Tuần 20	NS: 09/01/11
Tiết 37 
Thuï phaán (tiếp theo)
I/Mục tiêu: 
1/ Kiến thức: 
 - Nêu được đối tượng cần thụ phấn bổ sung ,Thời điểm thụ phấn bổ sung 
 -Giải thích được những đđ có ở hoa thụ phấn nhờ gió. 
 -So sánh hoa thụ phấn nhờ gió với hoa thụ phấn nhờ sâu bọ (biểu hiện của hiện tượng giao phấn) 
2/Kỹ năng: Biết cách thụ phấn bổ sung để tăng năng suất cây trồng 
3/ Thái độ : Ý thức bảo vệ thiên nhiên 
 II/Phương tiện dạy học :
Tranh vẽ phóng to hình 30.3“Thụ phấn cho ngô” và hình 30.4, 5 “Thụ phấn bổ sung cho ngô” trang 101 sgk. 
 III/ Tiến hành dạy học : 
1. Kiểm tra bài cũ : 
1.Phân biệt được giao phấn và tự thụ phấn ?.
 2.Đặc điểmcủa hoa tự thụ phấn, hoa giao phấn. đđiểm hoa thích nghi với lối thụ phấn nhờ sâu bọ?. 
Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm hoa thụ phấn nhờ gió.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động học sinh
Treo tranh phóng to, hướng dẫn học sinh quan sát hình 30.3; 
Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm trong 3’: Những đặc điểm đó ó lợi gì cho sự thụ phấn nhờ gió ? 
Bs hoàn chỉnh nội dung trên tranh vẽ phóng to. 
Quan sát tranh vẽ phóng to theo hướng dẫn. 
Thảo luận nhóm: dựa vào thông tin sgk trao đổi nhóm. 
Đại diện pbiểu, nhóm khác bổ sung. Hoa thường nằm ở ngọn cây 
Bao hoa tiêu giảm, 
Chỉ nhị dài, hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ, 
Đầu nhụy dài, có lông dính. 
Hoạt động 2: Tìm hiểu những ứng dụng của các kiến thức về thụ phấn.
Y/c h/s đọc thông tin mục 4 để trả lời câu hỏi cuối mục: kể những ứng dụng về thụ phấn của con người ? 
 + Khi nào cần thụ phấn bổ sung ? 
 + Làm gì để hổ trợ hoa thụ phấn ? 
Bs hoàn chỉnh nội dung 
-*Tích hợp môi trường :Vì sao phải bảo vệ các loài ĐV?(Vì chúng có vai trò quan trọng trong việc thụ phấn cho hoa để duy trì nòi giống cua các loài thực vật --- bảo vệ đa dạng sinh học) .
GV nhận xét –kết luận
Quan sát thông tin thảo luận nhóm, đại diện pbiểu, nhóm khác bổ sung.
- Trả lời -Bs 
- Chủ động giao phấn hoa nhằm tăng sản lượng quả và hạt. 
Tạo giống lai mới có phẩm chất tốt và năng suất cao. 
 IV/ Thực hành luyện tập:
 1/ Nêu được đối tượng cần thụ phấn bổ sung ,Thời điểm thụ phấn bổ sung?
2/Giải thích được những đđ có ở hoa thụ phấn nhờ gió?. 
3/So sánh hoa thụ phấn nhờ gió với hoa thụ phấn nhờ sâu bọ ?(biểu hiện của hiện tượng giao phấn)
V/ dặn dò :
Hướng dẫn học sinh hoàn thành phần “Bài tập” cuối trang 102 sgk. 
Đặc điểm
Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ
Hoa thụ phấn nhờ gió
Bao hoa 
Phát triển, có màu sắc sặc sỡ 
Tiêu giảm 
Nhị hoa 
Hạt phấn to, có gai 
Chỉ nhị dài, bao phấn treo lủng lẳng, hạt phấn nhiều, nhỏ , nhẹ
Nhụy hoa 
Đầu nhụy có chất dính
Đầu nhụy dài, có lông dính 
Đặc điểm khác 
Đáy hoa có hương thơm mật ngọt, 
Hoa thường nằm ở đầu cành
Yêu cầu học sinh đọc mục “Em có biết” cuối trang 102. 
Xem trước nội dung bài 31. 
Tuần 20	NS:12/01/11
Tiết 38 
Thuï tinh, Keát haït vaø taïo quaû
 I.Mục tiêu: 
1/Kiến thức:
- Trình bày được quá trình thụ tinh, kết hạt và tạo quả. 
2/Kỹ năng: 
rèn kỹ năng qs, hoạt động nhóm. 
3/Thái độ:
 có ý thức trồng và bảo vệ cây. 
II.Chuẩn bị: 
Tranh vẽ phóng to Hình 31. 1 trang 103. 
III. Các bước lên lớp 
1.Kiểm tra bài cũ : 
* Nêu đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió ? Phân biệt đđiểm hoa thụ phấn nhờ gió với hoa thụ phấn nhờ sâu bọ ? 
*Con người ứng dụng những kthức về thụ phấn trong sản xuất như thế nào ? Khi nào cần thụ phấn bổ sung ? Ích lợi của việc nuôi ong trong vuờn cây ăn quả ? 
 3.Bài mới : 
 Hoạt dộng 1: Tìm hiểu về thụ tinh:
Hoạt động của giáo viên 
Hđ của học sinh
Hướng dẫn hs quan sát tranh vẽ phóng to hình 31.1 
Hãy mô tả hiện tượng nẩy mầm của hạt phấn ? ( 
Kết luận: tóm tắt trên tranh. 
Yêu cầu hs quan sát tranh (chổ phóng to) và đọc thông tin mục 2 thảo luận nhóm trong 5’: 
 + Tại noãn khi thụ tinh có hiện tượng gì xảy ra ? 
 + Thụ tinh là gì ? 
Nhận xét - kết luận
I. Sự thụ tinh: 
 1. Hiện tượng nẩy mầm của hạt phấn: SGK 
Quan sát tranh theo hướng dẫn. 
Cá nhân đọc thông tin sgk, đại diện phát biểu, nhóm khác bổ sung 
2. Thụ tinh: (xảy ra ở noãn)
Qsát tranh, rút ra kết luận. 
Quan sát tranh, thảo luận nhóm ; đại diện phát biểu, nhóm khác bổ sung. 
Thụ tinh là hiện tượng tế bào sinh dục đực (tinh trùng) kết hợp với tế bào sinh dục cái (trứng) có trong noãn tạo thành 1 tế bào mới là hợp tử. 
Sinh sản có hiện tượng thụ tinh là sinh sản hữu tính. 
Hoạt dộng 2: Tìm hiểu sự kết hạt và tạo quả:
Hoạt động của giáo viên 
Hđ của học sinh
Yêu cầu hs đọc thông tin thảo luận trả lời ? : 
 + Hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành ? 
 + Noãn sau khi thụ tinh tạo thành bộ phận nào của hạt ? 
 + Quả do bộ phận nào của hoa tạo thành ? Quả có ch. năng gì ? 
- Nhận xét - kết luận
. Sự kết hạt và tạo quả: 
Cá nhận đọc thông tin sgk, thảo luận - đại diện phát biểu, nhóm khác bổ sung sau khi thụ tinh xong: 
Hợp tử phát triển thành phôi, 
Noãn phát triển thành hạt chứa phôi, 
Bầu nhuỵ phát triển thành quả chứa hạt. 
IV. Củng cố:
1/Trình bầy được quá trình thụ tinh, kết hạt và tạo quả. Sự biến đổi các thành phần của noãn sau thụ tinh thành hạt .Sự biến đổi bầu nhụy thành quả(chuẩn)
2/Phân biệt được kh.niệm thụ phấn với thụ tinh; mối quan hệ giữa chúng. 
3/Xác định những bộ phận trên hoa sẽ tạo thành quả, hạt. 
V. Hướng dẫn học bài ở nhà:
* Học bài .Xem Bài 32 Caùc loaïi quaû
*Nhóm chuẩn bị 2 nhóm quả sau: 1) Quả: nổ, điệp, đậu xanh, đậu bắp; chò, me khô, 2) Quả: cà chua, táo,