A/ Mục tiêu bài học:
1/ K.thức: HS hiểu tầm quan trọng của việc tính (t) trong LS. Thế nào là dương lịch, âm lịch và công lịch. Biết cách đọc ghi và tính năm tháng theo công lịch.
2/ Kỹ năng: Bồi dưỡng cách ghi và tính năm, tính khoảng cách giữa các thế kỷ với hiện tại.
3/ Thái độ: G.dục HS quý trọng (t) và tính chính xác KH về (t).
B/ Chuẩn bị:
1. Thầy : Quả địa cầu, lịch treo tường.
2. Trò : Đọc trước bài, lịch treo tường.
C/ Tiến trình dạy học
1.Kiểm tra bài cũ:
? L.sử là gì ? Học L.sử để làm gì ? Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử ?
* Đáp án:
- Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ . Lịch sử là một khoa học,dựng lại toàn bộ hoạt động của con người và xã hội loài người trong quá khứ
Dựa vào: Các tư liệu truyền miệng, chữ viết, hiện vật
2. Giới thiệu bài mới:
Các em đã biết LS là những gì xảy ra trong quá khứ theo thứ tự thời gian. Vậy muốn hiểu và dựng lại LS phải sắp xếp các sự kiện đó theo thứ tự thời gian cách tính thời gian trong LS như thế nào, thế giới đã dùng lịch ra sao ? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu được điều này.
NS 23/8/11 ND 25/8/11 TiÕt 1 – Bµi 1 S¬ lîc vÒ m«n LÞch sö A/ Mục tiêu bài hoc: 1/ Kiến thức: HS hiểu rõ học lịch sử là học những sự kiện cụ thể sát thực , có căn cứ KH . Học lịch sử là để hiểu rõ quá khứ, để sống với hiện tại và hướng tới tương lai tốt đẹp hơn . 2/ Kỹ năng: HS có kỹ năng trình bày và lí giải các sự kiện lịch sử KH rõ ràng, chuẩn xác và xác định được phương pháp học tập tốt, có thể trả lời các câu hỏi cuối bài, đó là những kiến thức cơ bản nhất của bài. 3/ Thái độ: Bồi dưỡng cho HS ý thức về tính chính xác và sự ham thích trong học tập bộ môn. B/ Chuẩn bị: 1,Thầy : SGK, tranh ảnh , bản đồ treo tường. 2. Trò : Đọc trước bài . C/ Tiến trình dạy học 1.Kiểm tra bài cũ ( Kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS ) 2 Giới thiệu bài mới Con người, cỏ cây, mọi vật xung quanh ta ko phải từ khi sinh ra nó đã như thế này, mà nó đã trải qua một quá trình hình thành, tồn tại và phát triển, nghĩa là nó phải có một quá khứ. Để hiếu được quá khứ đó trí nhớ của chúng ta hoàn toàn ko đủ mà cần đến một KH. Đó là KH LS . Vậy KHLS là gì, chúng ta tìm hiểu bài hôm nay 3. Dạy học: HĐ 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu lịch sử là gì? - GV trình bày theo SGK. ? Có phải ngay từ khi xuất hiện con người, cỏ cây, loài vật xung quanh ta đẫ có hình dạng như ngày nay không? ( Cỏ cây: hạt -> cây bé -> lớn. Con người: vượn -> người tối cổ -> người tinh khôn ) - GV: Sự vật, con người, làng xóm, phố phường, đất nước mà chúng ta thấy, đều trải qua quá trình hình thành, phát triển và biến đổi nghĩa là đều có 1 quá khứ => quá khứ đó là lịch sử . ? Vậy em hiểu lịch sử nghĩa là gì.? - GV: ở đây, chúng ta chỉ giới hạn học tập LS loài người, từ khi loài người xuất hiện trên trái đất (cách đây mấy triệu năm) qua các giai đoạn dã man, nghèo khổ vì áp bức bóc lột, dần dần trở thành văn minh tiến bộ và công bằng. ? Có gì khác nhau giữa lịch sử 1 con người và LS của XH loài người.? ( - Lịch sử của 1 con người là quá trình sinh ra, lớn lên, già yếu, chết. - Lịch sử xã hội loài người là không ngừng phát triển, là sự thay thế của một XH cũ bằng một XH mới tiến bộ và văn minh hơn .) - GVKL:Lịch sử chúng ta học là lịch sử xã hội loài người, tìm hiểu về toàn bộ những hoạt động của con người từ khi xuất hiện đến ngày nay. HĐ 2: GV hướng dẫn HS quan sát kênh hình 1- SGK và trả lời. - GV: Vậy chúng ta có phải học lịch sử không ? Và học LS để làm gì ? So sánh lớp học trường làng ngày xưa và lớp học hiện nay của các em có gì khác nhau ? Vì sao có sự khác nhau đó ?. ( Khung cảnh, lớp học, thầy trò, bàn ghế có sự khác nhau rất nhiều, sở dĩ có sự khác nhau đó là do XH loài người ngày càng tiến bộ, điều kiện học tập tốt hơn, trường lớp khang trang hơn..) ? Vậy chúng ta có cần biết không ? Tại sao có sự thay đổi đó. ( Cần biết..Quá khứ, tổ tiên, ông cha ta, DT mình sống như thế nào ? và có sự thay đổi đó là do bàn tay khối óc của con người làm nên) - GVKL:Ko phải ngẫu nhiên có sự thay đổi đó mà phải trải qua những thay đổi theo thờp gian XH tiến lên, con người văn minh hơn, cùng với sự phát.triển của KH công nghệcon người tạo nên những sự thay đổi đó. ? Theo em, học lịch.sử để làm gì.? ? Gọi HS lấy VD trong cuộc sống gia đình, quê hương, để thấy rõ sự cần thiết phải hiểu biết lịch sử - GVKL: Học lịch sử không chỉ biết được cội nguồn của tổ tiên ông cha mình, mà còn biết những gì loài người làm nên trong quá khứ để xây dựng XH ngày nay. - Môn LS có ý nghĩa quan trọng đối với con người, chúng ta học lịch sử là rất cần thiết. Vậy dựa vào đâu để biết và dựng lại LS HĐ3: Hướng dẫn HS tìm hiểu mục 3 - GV: Thời gian trôi qua song những dấu tích của gia đình, quê hương vẫn được lưu lại . ? Vì sao em biết được gia đình, quê hương em ngày nay. ( Nghe kể, xem tranh ảnh, hiện vật) - GV cho HS quan sát H2. ? Bia tiến sĩ ở Văn Miếu quốc tử giám làm bằng gì.? ( Bằng đá) - GV: Nó là hiện vật người xưa để lại. ? Trên bia ghi gì. ( Trên bia ghi tên tuổi, năm sinh, địa chỉ và năm đỗ của tiến sĩ .) - GVkhẳng định: Đó là hiện vật người xưa để lại, dựa vào những ghi chép trên bia đá, chúng ta biết được tên tuổi, địa chỉ, công trạng của tiến sĩ. - GV yêu cầu HS kể chuyện "Sơn Tinh, Thuỷ Tinh" hay " Thánh Gióng". ( L.sử ông cha ta phải đấu tranh với thiên nhiên và giặc ngoại xâm.) - GV khẳng định: Câu chuyện này là truyền thuyết được truyền miệng từ đời này qua đời khác ( từ khi nước ta chưa có chữ viết) sử học gọi đó là truyền miệng. ? Căn cứ vào đâu để biết được lịch.sử./ - GVCC bài: lịch sử là một khoa học dựng lại những hoạt động của con người trong quá khứ. Mỗi chúng ta phải học và biết lịchsử. Phải nắm được các tư liệu Lsử. - GV giải thích danh ngôn: "LS là thầy dạy của cuộc sống". 1/ Lịch sử là gì. -> Lịch sử là những gì diễn ra trong quá khứ. - Lịch sử là 1 khoa học dựng lại toàn bộ hoạt động của con người và xã hội loài người trong quá khứ . 2/ Học lịch sử để làm gì. + Là để hiểu được cội nguồn DT, biết quá trình dựng nước và giữ nước của cha ông ta, biết quá trình đấu tranh với thiên nhiên và đấu tranh chống giặc ngoại xâm để gìn giữ độc lập DT. + Quý trọng những gì đang có. + Biết ơn những người làm ra nó và biết mình phải làm gì cho đất nước. 3/Dựa vào đâu để biết và dựng lại lich sử. - Dựa vào tư liệu: +Truyền miệng (các chuyện dân gian .) + Chữ viết (các văn bản viết.). + Hiện vật (những di tích, di vật, cổ vật người xưa để lại.) 4/ Củng cố, kiểm tra đánh giá:) ?Lịch sử là gì ?Học lịch sử để làm gì? * Bài tập: (bảng phụ ). 1/ Đánh dấu X vào ô trống đầu câu mà em cho là đúng. Là một công dân của đất nước cần phải hiểu biết LS của DT mình. Học LS giúp ta hiểu biết được cội nguồn của DT, biết được công lao sự hi sinh to lớn của tổ tiên trong quá trình dựng nước và giữ nước. Nhờ có học LS mà chúng ta thêm quý trọng và giữ gìn những gì tổ tiên ta để lại, ta có thêm kinh nghiệm để XD hiện tại và tương lai tốt đẹp hơn. L.sử là chuyện xa xưa chẳng cần biết, có cũng chẳng làm gì vì nó đã đi qua. 2/ Em hãy kể tên những chuyện dân gian có những chi tiết giúp em biết được LS. ( Con Rồng.., Bánh Chưng , Thánh Gióng, Sự Tích Hồ Gươm..) 5/ Hướng dẫn học bài ở nhà: Nắm vững nội dung bài; Đọc trước bài 2 và trả lời câu hỏi SGK. Chuẩn bị lịch treo tường NS ND TiÕt 2 CÁCH TÍNH THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ A/ Mục tiêu bài học: 1/ K.thức: HS hiểu tầm quan trọng của việc tính (t) trong LS. Thế nào là dương lịch, âm lịch và công lịch. Biết cách đọc ghi và tính năm tháng theo công lịch. 2/ Kỹ năng: Bồi dưỡng cách ghi và tính năm, tính khoảng cách giữa các thế kỷ với hiện tại. 3/ Thái độ: G.dục HS quý trọng (t) và tính chính xác KH về (t). B/ Chuẩn bị: 1. Thầy : Quả địa cầu, lịch treo tường. 2. Trò : Đọc trước bài, lịch treo tường. C/ Tiến trình dạy học 1.Kiểm tra bài cũ: ? L.sử là gì ? Học L.sử để làm gì ? Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử ? * Đáp án: - Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ . Lịch sử là một khoa học,dựng lại toàn bộ hoạt động của con người và xã hội loài người trong quá khứ Dựa vào: Các tư liệu truyền miệng, chữ viết, hiện vật 2. Giới thiệu bài mới: Các em đã biết LS là những gì xảy ra trong quá khứ theo thứ tự thời gian. Vậy muốn hiểu và dựng lại LS phải sắp xếp các sự kiện đó theo thứ tự thời gian cách tính thời gian trong LS như thế nào, thế giới đã dùng lịch ra sao ? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu được điều này. 3. Dạy học: HĐ 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu mục 1 GV giảng: LS loài người bao gồm muôn vàn sự kiện xảy ra vào những (t) khác nhau : con người, nhà cửa, phố xá, xe cộ đều ra đời và thay đổi. Xã hội loài người cũng vậy, muốn hiểu và dựng lại LS phải sắp xếp các sự kiện đó theo thứ tự thời gian. - GV cho HS quan sát H1 và H2 (bài 1). ? Em có thể nhận biết trường làng và tấm bia đá dựng lên cách đây bao nhiêu năm không ? ( Không biết, đã lâu rồi). ? Các em có cần biết thời gian dựng tấm bia 1 tiến sĩ nào không ?. GV: Nhìn vào bức tranh Văn Miếu quốc tử giám, không phải các tiến sĩ đều đỗ cùng 1 năm, phải có người trước, người sau, bia này có thể cách bia kia rất lâu. Như vậy người xưa đã có cách tính và cách ghi (t). Việc tính (t) là rất quan trọng vì nó giúp chúng ta nhiều điều. - GV gọi HS đọc : " Từ xưa ..từ đây ". ? Để tính (t), việc đầu tiên con người nghĩ đến là gì? ( Ghi lại những việc mình làm, nghĩ cách tính (t), nhìn thấy những hiện tượng tự nhiên=>Đó là cơ sở xác định thời gian ? Vậy dựa vào đâu và bằng cách nào con người tính được(t). HĐ 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu cách tính thời gian GV giảng: Người xưa đã dựa vào thiên nhiên, qua quan sát và tính toán được (t) mọc, lặn, di chuyển của mặt trời và mặt trăng và làm ra lịch, phân (t) theo tháng năm, sau đó chia thành giờ, phút.Lúc đầu có nhiều cách tính lịch. tuỳ theo đặc điểm của từng vùng, từng dân tộc nhưng cơ bản vẫn dựa vào chu kỳ xoay của mặt trăng quay quanh trái đất(âm lịch) + Chu kỳ xoay của trái đất quay quanh mặt trời (dương lịch) ? Xem trên bảng ghi " những ngày lịch.sử và kỉ niệm" có những đơn vị (t) nào và có những loại lịch nào. ( Ngày, tháng, năm âm lịch, dương lịch.) - GV cho HS quan sát lịch treo tường. - Yêu cầu HS nói rõ lịch âm, dương. - GV: cách đây 3000- 4000 năm, người phương Đông đã sáng tạo ra lịch. - GV dùng quả địa cầu để minh hoạ. ? Em hiểu thế nào là âm lịch, dương lịch. GVKL: Người xưa cho rằng: mặt trăng, mặt trời đều quay quanh trái đất. Tuy nhiên họ tính khá chính xác, 1 tháng tức là 1 tuần trăng có 29 -30 ngày, 1 năm có 360 -365 ngày => người xưa dựa vào mặt trăng, mặt trời, trái đất để tính (t) .HĐ 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu mục 3 GV giảng: XH loài người càng phát triển, sự giao hoà giữa các nước, các DT, các khu vực ngày càng mở rộng => nhu cầu thống nhất cách tính (t) được đặt ra.(GV đưa ra các sự kiện.) ? Thế giới có cần 1 thứ lịch chung hay không ?. ? Em hiểu công lịch là gì. ? Nếu chia số đó cho 12 tháng thì số ngày còn lại là bao nhiêu ? Thừa ra bao nhiêu ? Phải làm thế nào ? ( Người xưa có sáng kiến: 4 năm có 1 năm nhuận, thêm 1 ngày cho tháng 2. + 100 năm là 1 thế kỷ. + 1000 năm là 1 thiên niên kỷ.) - GV vẽ sơ đồ lên bảng: cách ghi thứ tự thời gian. (HS vẽ vào vở.) TCN CN SCN 179 111 50 40 248 254 GVKL: Việc xác định (t) là 1 nguyên tắc cơ bản quan trọng của Lsử, do nhu cầu ghi nhớ và xác định (t), từ xa xưa con người đã tạo ra lịch, tức là 1 cách tính và xác định (t) thống nhất cụ thể. Có 2 loại lịch: âm lịch và dương lịch gọi chung là công lịch. 1/Tại sao phải xác định thời gian. -> Việc xác định thời gian là thực sự cần thiết. -> Việc xác định thời gian là 1 nguyên tắ ... trở thành người tinh khôn. Vậy người tinh khôn sống như thế nào? * Hoạt động 2: - GV giảng theo SGK. " Trải qua.châu lục ". - HS q.sát H5b. ? Em thấy người tinh khôn khác người tối cổ như thế nào. (+ Về hình dáng: có cấu tạo cơ thể giống người ngày nay, xương cốt nhỏ hơn người tối cổ, bàn tay khéo léo, các ngón tay linh hoạt, hộp sọ và thể tích não p.triển, trán cao, mặt phẳng, cơ thể linh hoạt) GV giảng: Nếu như người tối cổ sống theo bầy khoảng vài chục người ( bầy người nguyên thuỷ) thì -> ? Tổ chức công xã thị tộc và bầy người nguyên thuỷ có gì khác nhau. ( + Nguyên thuỷ mang tính chất tự nhiên do nhu cầu của cuộc sống do khả năng chống đỡ của con người ban đầu còn yếu. + Thị tộc mang tính chất huyết thống nên chặt chẽ quy củ hơn.) - GV giảng: " Những người cùng thị tộcvui hơn--- GV cho HS quan.sát mẫu vật - nhận xét. ? Con người biết làm đồ trang sức chứng tỏ điều gì. ( Đã chú ý đến thẩm mĩ, làm đẹp cho mình.) ? Qua đây em thấy đời sống của người tinh khôn so với đời sống của người tối cổ như thế nào. ( Cao hơn. đầy đủ hơn, họ đã chú ý đến đời sống vật chất và đời sống tinh thần.) - GVKL: Đờisống của con người trong thị tộc đã tiến bộ hơn hẳn so với bầy người nguyên thuỷ, bước đầu đã dần thoát khỏi cảnh sống lệ thuộc vào thiên nhiên, mà đã biết tổ chức cuộc sống tôt hơn như chăn nuôi, trồng trọt, sản phẩm làm ra nhiều hơn, cuộc sống tốt đẹp hơn và kéo dài khi kim loại ra đời đã làm cho xã hội nguyên thuỷ tan dã. *Hoạt động 3: - GV giảng: " Cuộc sống.công cụ." - GV hướng dẫn HS quan.sát H7. ? Người tinh khôn dùng những loại công cụ gì? Tác dụng của nó. ( Rìu, cuốc, thuổng, lao, mũi tên, trống đồng.) - GV giảng SGK: Năng xuất lao động tăng, sản phẩm nhiều, dư thừa => có kẻ giàu, người nghèo. - GVKL:Công cụ bằng kim loại ra đời, làm cho XH nguyên thuỷ p.triển ở mức cao hơn, đ/s của cư dân đầy đủ hơn, bước đầu có sự phân hoá giàu nghèo. Đó chính là nguyên nhân làm cho xã hội nguyên thuỷ tan dã. - GVCC toàn bài: Khoảng 3 - 4 triệu năm trước đây xuất hiện người tối cổ, trải qua hàng năm tiếp theo, họ dần dần trở thành người tinh khôn. Đ/sống của họ có những bước p.triển mới, đặc biệt là từ khi họ tìm ra kim loại và biết dùng kim loại chế tạo ra công cụ lao động, thì chế độ làm chung, hưởng chung trong công xã thị tộc không còn nữa. XH nguyên thuỷ tan dã nhường chỗ cho XH có giai cấp và nhà nước. Chúng ta sẽ tìm hiểu ở bài sau. 1/ Con người xuất hiện như thế nào. - Cách đây khoảng 3 – 4 triệu năm, từ 1 loài vượn cổ trải qua quá trình tìm kiếm thức ăn đã tiến hoá thành người tối cổ. - Người tối cổ sống ở nhiều nơi trên thế giới. -> Người tối cổ sống thành từng bầy trong các hang động, núi đá, chủ yếu hái lượm, săn bắn, biết chế tạo công cụ, biết dùng lửa Sống có tổ chức, có người đứng đầu. 2/Người tinh khôn sống như thế nào. - Người tinh khôn sống theo từng nhóm nhỏ có quan hệ huyết thống, ăn chung, ở chung gọi là thị tộc. - Biết trồng trọt chăn nuôi. - Làm gốm, dệt vải. - Làm đồ trang sức. 3/ Vì sao xã hội nguyên thủy tan dã. - Khoảng 4000 năm TCN công cụ kim loại ra đời. * Nguyên nhân xã hội nguyên thuỷ tan dã . - Công cụ kim loại ra đời. - Năng xuất lao động tăng, của cải dư thừa. - Xã hội đã có sự phân biệt giàu nghèo. 4/ Củng cố, kiểm tra đánh giá: * Bài tập: (Bảng phụ). Hãy khoanh tròn vào trước câu trả lời mà em cho là đúng. 1/ Người tinh khôn sống như thế nào. A- Theo bầy, phụ thuộc vào thiên nhiên. B- Độc lập, phụ thuộc vào thiên nhiên. C- Theo nhóm, ăn chung làm chung, trồng trọt, chăn nuôi D- Cả 3 ý trên. 5/ Hướng dẫn học bài: - Học bài cũ, nắm vững nội dung bài. - Đọc trước bài 4 và trả lời câu hỏi SGK. Q.sát H8. -------------------------------------------------------- NS 10/9/11 ND 12/9/11 TiÕt 4 C¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng ®«ng A/ Mục tiêu bài học: 1/ K.thức: HS nắm được - Sau khi xã hội nguyên thuỷ tan dã, xã hội có gia cấp và nhà nước ra đờì . Nhà nước đầu tiên đã hình thành ở phương Đông bao gồm Ai Cập, ấn Độ, Lưỡng hà, TQ từ cuối thiên niên kỷ thứ IV, đầu thiên niên kỷ III TCN. - Nền tảng kinh tế, thể chế nhà nước ở các quốc gia này. 2/ Kỹ năng: Rèn kỹ năng q.sát tranh ảnh. 3/Thái độ: XH cổ đại phương Đông p.triển cao hơn XH nguyên thuỷ, bước đầu ý thức về sự bất bình đẳng, sự phân chia g/c trong XH và về nhà nước chuyên chế. B/ Chuẩn bị: 1. Thầy: Bản đồ các quốc gia cổ đại phương Đông, tư liệu có liên quan. 2. Trò : Đọc trước bài, xem lược đồ trong Sgk. C/ Tiến trình dạy học: 1 Kiểm tra bài cũ : ? So sánh đời sống của người tinh khôn với người tối cổ. ? Nguyên nhân xã hội nguyên thuỷ tan dã . * Đáp án : - So sánh: +.Người tối cổ sống theo bầy, trong các hàg động, núi đá, .Chủ yếu là háI lượm , săn bắt , biết dùng lửaChế tạo công cụ.Họ sống có tổ chức , có người đứng đầu. Cuộc sốngbấp bênh + Người tinh khôn: Sống thành từng nhóm nhỏ, ăn chung, ở chung, gọi là thị tộc.họ biết trồng trọt, chăn nuôi, làm đồ gốm, dệt vải. Cuộc sống của họ cao hơn, đầy đủ hơn - Nguyên nhân: Công cụ kim loại ra đời, năng xuất lao động tăng,của cải dư thừa xã hội có sự phân biệt giàu nghèo 2. Bài mới: Sau khi xã hội nguyên thuỷ tan dã, xã hội có giai cấp và nhà nước ra đời. Những nhà nước đầu tiên được hình thành ở đâu? trong thời gian nào? Cơ cấu xã hội và thể chế nhà nước đó ra sao? Chúng.ta tìm hiểu bài học hôm nay. 3. Dạy học: * Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu các quốc gia cổ đại phương đông. - GV treo bản đồ và giảng giải. " Vào cuối nước ra đời". + Sông Nin năm ở phía Đông Bắc châu Phi, nó có vai trò quan trọng lịch.sử của đất nước Ai Cập cổ đại -> nó tạo nên đất nước Ai Cập, người xưa nói " Ai Cập là quà tặng của sông Nin". + Sông Ơ Pơ rát và Ti gi rơ ở Lưỡng Hà ( L.Hà có nghĩa vùng giữa 2 con sông) thuộc khu vực Tây á ( nay NẰM giữa lãnh thổ 2 nước I rắc và Cô oét). + Sông ấn và S. Hằng nằm ở miền Bắc bán đảo ẤN Độ. + Sông Hoàng Hà, Trường Giang (TQ), đất ven sông vừa mầu mỡ, DỄ trồng trọt -> nghề trồng lúa phát.triển. - GV giải thích:'Thuỷ lợi" là những công trình ngăn nước, dẫn nước tưới tiêu cho đồng ruộng. ? Vì sao các quốc gia cổ đại phương Đông lại được hình thành ở lưu vực các con sông lớn. ( Điều kiện tự nhiên thuận lợi, đất đai màu mỡ,dễ trồng trọt) ? Nghành kinh tế chính của cư dân vùng này là gì? - HS quan.sát H.8. ? Em hãy miêu tả cảnh làm ruộng của người Ai Cập qua H.8 (- Hình dưới từ trái -> phải: cảnh gặt và gánh lúa về. - Hình trên từ phải -> trái: cảnh đập lúa và ND nộp thuế cho quý tộc. - GVKL: ở lưu vực các con sông lớn, điều kiện kinh tế thuận lợi, là cơ sở để hình thành nên các quốc gia cổ đại phương Đông, kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp. Vậy XH của họ bao gồm những tầng lớp nào * Hoạt động 2: - GV giảng theo SGK. " ở các nước.con vật". ? Vua, quý tộc, quan lại có nhiều của cải, quyền thếđại diện cho tầng lớp nào. ( Thống trị.) ? Những người nông dân công xã phải nộp thuế, lao dịch không công, nô lệ hầu hạ vua, bị đối sử như 1 con vậtđại diện cho tầng lớp nào. ( Bị trị.) - GVKL: Bị áp bức bóc lột, nông dân nghèo, nô lệ đấu tranh năm 2300 TCN cuộc bạo động nổ ra ở La gát (Lưỡng Hà). Năm 1750 TCN dân nghèo nổi dậy ở Ai Cập. - HS quan sát H.9. - HS đọc " ở Lưỡng Hà.bộ luật". - GV: Bộ luật có 282 điều, SGK trích dẫn điều 42,43(GVđọc) ? Qua 2 điều luật trên,người cày thuê ruộng phải làm việc như thế nào ( Nhà nước quan tâm và khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp, buộc người nông dân phải tích cực cày cấy mà ko được bỏ ruộng hoang, nếu người nào bỏ hoang thì ko những vẫn phải nộp thuế ( bằng mức thuế của người ruộng bên cạnh) mà còn phải cày bừa ruộng bằng phẳng, rồi mới trả lại cho chủ ruộng.) - GVKL:Nhà nước Cổ đại Phương Đông ra đời, XH phân chi thành 3 tầng lớp :nông dân, quý tộc, nô lệ. (Quý tộc là tầng lớp thống trị, nông dân, nô lệ là tầng lớp bị trị). Như vậy cùng với sự ra đời của nhà nước, là những mẫu thuẫn cũng xuất hiện. Tuy nhiên nhà nước đã quan tâm phát triển nông nghiệp. * Hoạt động 3: - GV giảng theo SGK. " Để cai trị.người đứng đầu ". ? Nhà nước cổ đại phương đông do ai đứng đầu?Quyền lực của người đó ntn? - GV giảng: ở các nước quá trình hình thành và p.triển nhà nước ko giống nhau, nhưNg có thể chế chung, vua là người nắm mọi quyền hành chính trị => Đó là chế độ quân chủ chuyên chế. ? Vậy em hiểu thế nào là chế độ quân chủ chuyên chế. ( Vua đứng đầu nắm mọi quyền hành.) - GV giảng. " Vua được coi là .đứng đầu" - HS tham khảo "bộ máy hành chínhlấn áp quyền vua " (SGV- trang 26). -GVKL:Chế độ chính trị ở các quốc gia cổ đại phương Đông là chế độ quân chủ chuyên chế: Vua đứng đầu nắm mọi quyền hành. Tuy nhiên ở Ai Cập, Ân Độ, bộ phận tăng lữ khá đông -> họ tham gia vào các việc chính trị và quyền hành khá lớn, thậm trí có lúc lấn át quyền vua. * GVCC toàn bài: Sau khi XH nguyên thuỷ tan dã, các quốc gia cổ đại phương Đông sớm được hình thành trên lưu vực các con sông lớn. Vì ở đây điều kiện tự mhiên thuận lợi. Cùng với sự ra đời của nhà nước là sự xuất hiện các tầng lớp thống trị bị trị Tầng lớp thống trị là vua: đứng đầu, nắm mọi quyền hành, Đó là nhà nước quân chủ chuyên chế. (Tham khảo SGK trang 27) 1/ Các quốc gia cổ đại phương Đông được hình thành ở đâu và từ bao giờ. -> Từ cuối thiên niên kỷ IV đến đầu thiên niên kỷ III TCN, các quốc gia cổ đại phương Đông được hình thành ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Ân Độ, Trung Quốc. - Các quốc gia cổ đại phương Đông được hình thành từ các con sông lớn. -> Kinh tế chính là nông nghiệp. 2/Xã hội cổ đại phương Đông bao gồm những tầng lớp nào. - Nông dân: chiếm đa số trong xã hội. họ là lực lượng sản xuất chính, họ phải nộp thuế và lao dịch cho quý tộc. - Quý tộc: vua và quan lại giàu có, có quyền lực. - Nô lệ: hèn kém, phụ thuộc vào quý tộc. - Do bị bóc lột nông dân, nô lệ đã nổi dậy đấu tranh. 3/ Nhà nước chuyên chế cổ đại phương Đông . - Là nhà nước do vua đứng đầu, có quyền hành cao nhất, từ việc đặt pháp luật, chỉ huy quân đội, xét sử người có tội. - Giúp việc cho vua là bộ máy hành chính từ trung ương đến địa phương, gồm toàn quý tộc. 4. Củng cố kiểm tra đánh giá: ? Em hiểu thế nào là chế độ quân chủ chuyên chế * Bài tập: Xác định các quốc gia cổ đại phương Đông trên lưu vực các con sông. Điền dấu đúng sai vào ô trống. Sông Nin ở Ân Độ. S Sông Ơ pơ rát ở Ai Cập. S Sông ấn và sông Hằng ở Ân Độ. Đ Sông Lưỡng Hà, Trường Giang ở TQ. Đ 5. Hướng dẫn học bài và làm bài tập ở nhà. - Học thuộc, nắm vững ND bài 4. - Xem trước bài 5. Vẽ lược đồ về các quốc gia Cổ Đại. - Sưu tầm tài liệu về các quốc gia cổ đại phương Tây.
Tài liệu đính kèm: