Giáo án dạy Ngữ văn 6 tiết 109: Cây tre Việt Nam - Thép mới

So¹n: 19/03/2009
Gi¶ng:6A.	
 6B.	
TiÕt 109
CÂY TRE VIỆT NAM
 Thép mới
A: Mục đích yêu cầu
- Cảm nhận được giá trị và vẻ đẹp của hình ảnh của cây tre gắn liền với cuộc sống dân tộc Việt Nam và trở thành biểu tượng của đất nước ta 
- Nắm được những yếu tố chính của một tác phẩm chính 
B: Chuẩn bị 
Học sinh: Sách vơ, dụng cụ học tập, bảng phu, theo tổ, chuẩn bị bài 
Giáo viên: Sách giáo viên, học sinh, bài soạn 
Tư liệu tham khảo, bảng phu, phiếu học tập 
C- TiÕn tr×nh tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc:
* H§ 1: Khëi ®éng
	1. Tỉ chøc líp:	6A.. 
	6B..
2. KiĨm tra: 	 
	*Câu hỏi: 
C©u 1 : C¶nh mỈt trêi mäc trªn biĨn ®¶o C« T« ®­ỵc quan s¸t vµ miªu t¶ theo tr×nh tù nµo?
A - Tr­íc khi mỈt trêi mäc.	B - Trong lĩc mỈt trêi mäc.
C - Sau khi mỈt trêi mäc.	D - C¶ A,B,C míi ®ĩng.
C©u 2 : C¸ch ®ãn nhËn mỈt trêi cđa t¸c gi¶ trong “ C« T«” diƠn ra nh­ thÕ nµo ?
A - DËy tõ canh t­.	B - Ra tËn mịi ®¶o.
C - Ngåi r×nh mỈt trêi lªn.	D - C¶ A,B,C míi ®ĩng.
C©u 3 : NhËn xÐt vỊ h×nh ¶nh so s¸nh mµ t¸c gi¶ miªu t¶ c¶nh mỈt trêi mäc trªn biĨn : 
“ MỈt trêi... trßn trÜnh phĩc hËu nh­ lßng ®á qu¶ trøng thiªn nhiªn ®Çy ®Ỉn. Qu¶ trøng hång hµo th¨m th¼m vµ ®­êng bƯ ®Ỉt lªn mét m©m b¹c, ®­êng kÝnh m©m réng b»ng c¶ mét c¸i ch©n trêi mµu ngäc trai n­íc biĨn ưng hång.”
A - H×nh ¶nh so s¸nh ®éc ®¸o, chÝnh x¸c vỊ h×nh d¸ng, mµu s¾c.
B - ThĨ hiƯn ®­ỵc kÝch th­íc réng lín, d¸ng vỴ ®­êng bƯ ®Çy ®Ỉn cđa mỈt trêi víi vỴ ®Đp t­¬i s¸ng, rùc rì.
C - C¶ A vµ B ®Ịu ®ĩng.	D - C¶ A vµ B ®Ịu sai.
C©u 4 : Qua v¨n b¶n “C« T«” em hiĨu thªm g× vỊ thiªn nhiªn vµ con ng­êi trªn ®¶o C« T« ?
A - Cuéc sèng, sinh ®éng trong s¸ng cđa con ng­êi trªn ®¶o.	
B - Thiªn nhiªn trong s¸ng, t­¬i ®Đp vµ ®a d¹ng n¬i ®¶o C« T«.
C - C¶ A vµ B ®Ịu sai.	D - C¶ A vµ B ®Ịu ®ĩng.	
	*Nhận xét:	6A 
	6B
3. Bµi míi(Giíi thiƯu bµi: )
* H§ 2: Hướng dẫn đọc hiểu văn bản
HOẠT ĐỘNG CỦA GV &HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
- Gv đọc mẫu đọc 1 à học sinh đọc tiếp 
? Em hãy cho biết đôi nét về tác giả và tác phẩm
? em hãy nêu đại ý của văn bản ?
? Cho biết ý chính của đoạn ? (Cây tre là người bạn thân của nông dân VN , của nhân dân VN ?) Vì sao có thể nói “Cây tre là người bạn của nông dân VN , của nhân dân VN” ? Tác giả nói đến sự gắn bó này ở phương diện và trình tự nào ? Qua đó khẳng định những phẩm chất tốt đẹp nào của cây tre ? Để thể hiện những phẩm chất của cây tre , tác giả đã dùng thủ pháp nghệ thuật chủ yếu nào ? Cây tre đã mang những phẩm chất tốt đẹp của ai ? 
? Tìm những chi tiết, hình ảnh trong bài nói lên sự gắn bó, thân thiết của cây tre với con người VN trong đới sống lao động hàng ngày và trong cuộc sống đánh giặc cứu nước ?
? Ngoài những phẩm chất tốt đẹp , tre còn có vai trò ntn đối với đời sống con người và dân tộc VN ?
? Em hiểu ntn vêà cách nói “Tre anh hùng lao động , tre anh hùng chiến đấu” ?
Hỏi : Ở đoạn kết , tác giả đã hình dung ntn về vị trí của cây tre trong tương lai khi đất nước đi vào công nghiệp hóa ? 
Câu hỏi thảo luận : Người ta thường nói “Cây tre Việt Nam” cách nói này có ý nghĩa gì ? Vì sao có thể nói như vậy ? Hãy nói lên suy nghĩ của em về điều này ?
*HĐ3- Hướng dẫn luyện tập
* Em hãy tìm một số câu tục ngữ , ca dao , thơ , truyện cổ tích Việt Nam có nói đến cây tre 
I- Tiếp xúc văn bản
1- Đọc hiểu chú thích
* Tác giả 
* Tác phẩm 
è Học sgk 98
2- Cố cục: 3 đoạn: như người ; Đoạn 2: Tiếp chiến đấu; Đoạn 3: Còn lại
3. Đại ý : Vẻ đẹp và hình ảnh cây tre gắn liền với cuộc sống dân tộc Việt Namvà trở thành biểu tượng của nước ta
II- Phân tích 
1: Những phẩm chất của cây tre 
- Vào đâu tre cũng sống , ở đâu tre cũng xanh tốt 
- Dáng tre mộc mạc , màu tre nhẵn nhặn 
- Tre lớn lên cứng cáp , dẻo dai , vững chắc 
- Tre trông thanh cao , giản dị , chí khí như người 
è Nhân hóa 
Tre mang những phẩm chất tốt đẹp của con người 
2: Sự gắn bó của cây tre với con người và dân tộc Việt Nam 
- Bóng tre trùm lên âu yếm làng , bản , xóm , thôn
- Dưới bóng tre xanh , ta giữ gìn một nền văn hóa lâu đời 
- Tre ăn ở với người đời đời , kiếp kiếp 
- Tre là cánh tay của người nông dân 
- Tre là người nhà – khăng khít với đời sống hàng ngày 
- Tre gắn bó với con người ở mọi lứa tuổi 
- Ta kháng chiến tre lại là người đồng chí chiến đấu của ta 
- Tre anh hùng lao động , chiến đấu 
è Nhân hóa 
- Tre gắn bó rất thân thiết với con người Việt Nam trong cuộc sống hàng ngày , lao động và chiến đấu 
3: Tre với dân tộc Việt Nam trong hiện tại và tương lai 
- Trên đường trường ta dẫn bước , tre vẫn là bóng mát , tre vẫn là khúc nhạc tâm tình 
- Tre Việt Nam là biểu tượng của đất nước và dtộc Việt Nam 
III- Tổng kết : Ghi nhớ/sgk 100
IV: Luyện tập 
*Bài số 1
Truyện cổ : Cây tre trăm đốt 
 Thánh Gióng 
*Bài số 2 Học thuộc lòng đoạn văn trong văn bản “Từ đầu  chí khí như người”
*Bài số 3
Đọc thêm “Tre Việt Nam” (Nguyễn Duy) 
*HĐ4- Hoạt động nối tiếp
1. Bài tập củng cốá 
Câu 1: Văn bản cây tre Việt Nam thuộc thể loại gì ?
	A: Thơ 	C: Kí 
	B: Truyện ngắn 	D: Tiểu thuyết 
Câu 2: Trong bài văn , tác giả đã miêu tả những phẩm chất nổi bật gì của cây tre?
	A: Vẻ đẹp thanh thoát , dẻo dai 
	B: Vẻ đẹp thẳng thắn , bất khoất
	C: Vẻ đẹp gắn bó , thủy chung với con người 
	D: Cả A,B,C đều đúng 
Câu 3: Để nêu lên những phẩm chất của cây tre , tác giả đã sử dụng chủ yếu biện pháp tu từ gì ?
	A: So sánh 	C: Ẩn dụ 
	B: Nhân hóa 	D: Hoán dụ 
2. HDVN
- Học bài kĩ 
- Soạn “Câu trần thuật đơn”