Đề cương ôn tập Ngữ văn Lớp 6 - Học kỳ II - Năm học 2011-2012 - Nguyễn Văn Nguyên

ĐỀ CƯƠNG ễN TẬP ngữ VĂN 6 – HKII
2011-2012
I. VĂN BẢN :
1. Bài học đường đời đầu tiờn – Tụ Hoài
- Kể theo ngụi thứ nhất ( Dế Mốn kể )
- Bài học đầu tiờn của Dế Mốn là khụng nờn kiờu căng, xốc nổi
a) Nghệ thuật :
- Phương thức biểu đạt : kể chuyện + miờu tả
- Xõy dựng hỡnh tượng nhõn vật Dế Mốn gần gũi với trẻ thơ.
- Sử dụng hiệu quả cỏc phộp tu từ : so sỏnh, nhõn húa, 
- Lời văn : giàu hỡnh ảnh, cảm xỳc
b) Nội dung văn bản ,í nghĩa :
Văn bản miờu tả Dế Mốn cú vẻ đẹp cường trỏng của tuổi trẻ nhưng tớnh nết kiờu căng, xốc nổi nờn đó gõy ra cỏi chết của Dế Choắt.Dế Mốn õn hận và rỳt ra bài học đường đời đầu tiờn cho mỡnh : tớnh kiờu căng của tuổi trẻ cú thể làm hại người khỏc, khiến ta phải õn hận suốt đời.
c, Bài tập luyện tập:
Cõu 1.Văn bản “ Bài học đường đời đầu tiờn” được trớch từ tỏc phẩm nào ? Tỏc giả là ai ?Nêu vài nét về tác giả đó? (Nhận biết )
 	Đỏp ỏn: Văn bản “ Bài học đường đời đầu tiờn” được trớch từ tỏc phẩm “ Dế Mốn phiờu lưu kớ”. Tỏc giả : Tụ Hoài . - Tụ Hoài tờn thật là Nguyễn Sen, (1920), lớn lờn ở Nghĩa Đụ - Hoài Đức – Hà Tõy(Cầu Giấy – Hà Nội). ễng viết văn từ trước CMT8/1945, viết nhiều thể loại, rất thành cụng về miờu tả, văn viết cho thiếu nhi.
Cõu 2: Bài học đường đời đầu tiờn mà Dế Mốn tự rỳt ra sau cỏi chết của Dế Choắt là gỡ ? ( Thụng hiểu ) 
 	Đỏp ỏn : Bài học đường đời đầu tiờn mà Dế Mốn tự rỳt ra sau cỏi chết của Dế Choắt : ở đời nếu cú thúi hung hăng , bậy bạ, cú úc mà khụng biết nghĩ ,sớm muộn rồi cũng mang rồi cũng mang vạ vào thõn..
 	Cõu 3: Ở đoạn cuối truyện, sau khi chụn cất Dế Choắt, Dế Mốn đứng lặng hồi lõu trước nấm mồ của người bạn xấu số .Em thử hỡnh dung tõm trạng của Dế Mốn và viết một đoạn văn diễn tả lại tõm trạng ấy theo lời của Dế Mốn (Vận dụng ) 	
GV hướng dẫn : - Đoạn văn ít nhất phải cú 3 ý:
Tụi hối hận vỡ đó gõy ra cỏi chết thảm thương cho Dế Choắt vỡ bày trũ trờu chị Cốc
Tụi xin lỗi anh Dế Choắt
Tụi hứa sẽ chuộc lại lỗi lầm và làm nhiều việc thiện
 Đ/án: Sau khi đưa Dế Choắt đến nơi an nghỉ cuối cùng , tôi đứng lặng hồi lâu trước nấm mồ của người bạn xấu số , trong lòng tôi dấy lên một niềm tiếc thương vô hạn . Tôi ân hận về hành động của mình . Chỉ vì nhiễm thói hiếu thắng , thích gây gổ , trêu chọ mọi người mà tôI đã gây nên cái chết bi thảm cho người bạn hàng xóm của tôi . Có lẽ suốt cuộc đời này , tôi không thể tha thứ cho hành động ngông cuồng của mình . Tôi càng thấm thía những những lời trăng trối của Dế Choắt với tôi : “ ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ , có óc mà không biết nghĩ , sớm muộn rồi cũng mang họa vào mình đấy ” và tôi nghĩ đây là bài học đường đời đầu tiên đối với tôi 
Câu 4: Truyện Dế mèn phiêu lưu kí được kể bằng lời nhân vật nào ? nêu tác dụng của vai kể ?
Đ/án: Truyện được kể bằng lời của nhân vật dế mèn . Vai kể chuyện như vậy tạo sự thân mật gần gũi giữa người kể và người đọc , dễ biểu hiện tâm trạng , tháI độ của nhân vật 
Câu 5: Nêu diễn biến tâm lý và thái độ của Dế Mèn trong việc trêu chị Cốc dẫn đến cáI chết của Dế Choắt ?
 	Đ/án: Đầu tiên chỉ vì tính tinh nghịch của mình là tích trêu chọc và cà khịa với người khác , tiếp đó là muốn ra oai với Dế Choắt , tỏ rõ mình là người mạnh mẽ , không sợ bất cứ một ai , khoác loác , huênh hoang. Nhưng sau khi mụ Cốc lên tiếng thì lại chui tọt vào hang nằm im thin thít . Sau khi mụ Cốc bay đI mới dám mon men bò ra khỏi hang . Trước cáI chết của bạn thì ân hận , nhận lỗi về mình và thấm thía bài học đường đời đầu tiên . Bài học này được thể hiện qua lời khuyên của Dế Choắt : “ ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ , có óc mà không biết nghĩ , sớm muộn rồi cũng mang vạ vào thân ” 
2. Sụng nước Cà Mau – Đoàn Giỏi
a) Nghệ thuật :
- Phương thức biểu đạt : miờu tả + thuyết minh 
- Miờu tả từ bao quỏt đến cụ thể
- Sử dụng hiệu quả cỏc phộp tu từ 
- Từ ngữ : gợi hỡnh, chớnh xỏc
b) Nội dung văn bản ,í nghĩa
Văn bản miờu tả thiờn nhiờn vựng sụng nước Cà Mau cú vẻ đẹp rộng lớn, hựng vĩ, đầy sức sống hoang dó; cuộc sống con người ở chợ Năm Căn tấp nập, trự phỳ, độc đỏo. Văn bản là một đoạn trớch độc đỏo và hấp dẫn thể hiện sự am hiểu, tấm lũng gắn bú của nhà văn với thiờn nhiờn và con người vựng đất Cà Mau.
c, Bài tập luyện tập:
Cõu 1: Văn bản “Sụng nước Cà Mau” được trớch từ văn bản nào? Tỏc giả là ai ? Nêu vài nét về tác giả đó? (N b).
Đỏp ỏn: Văn bản Sụng nước Cà Mau được trớch từ Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi sinh 1925
Đoàn Giỏi sinh ở quờ tại thị xó Mỹ Tho, tỉnh Mỹ Tho (nay thuộc xó Tõn Hiệp, huyện Chõu Thành, tỉnh Tiền Giang). rong những năm Việt Nam chống Phỏp, Đoàn Giỏi cụng tỏc trong ngành an ninh, rồi làm cụng tỏc thụng tin, văn nghệ, từng giữ chức Phú trưởng Ty thụng tin Rạch Giỏ (1949). Từ năm 1949 đến năm 1954, ụng cụng tỏc tại Chi hội Văn nghệ Nam Bộ, viết bài cho tạp chớ Lỏ Lỳa, rồi tạp chớ Văn nghệ Miền Nam.
Sau 1954, ụng tập kết ra Bắc, đến năm 1955 ụng chuyển sang sỏng tỏc và biờn tập sỏch bỏo, cụng tỏc tại Đài tiếng núi Việt Nam, rồi Hội Văn nghệ Việt Nam.
Ngoài truyện, truyện ngắn, ký, Đoàn Giỏi cũn sỏng tỏc thơ. Đất rừng phương Nam là truyện viết cho lứa tuổi thiếu nhi rất thành cụng và nổi tiếng của ụng. Truyện đó được dịch ra nhiều tiếng nước ngoài, tỏi bản nhiều lần, được dựng thành phim và in trong Tủ Sỏch Vàng của Nhà xuất bản Kim Đồng.
ễng mất ngày 2 thỏng 4 năm 1989 tại Thành phố Hồ Chớ Minh vỡ bệnh ung thư. Ngày 7 thỏng 4 năm 2000, Ủy ban Nhõn dõn Thành phố Hồ Chớ Minh ra quyết định đặt tờn ụng cho một phố thuộc Quận Tõn Phỳ.
Cõu 2 Viết một đoạn văn nờu nội dung ý nghĩa của văn bản Sụng nước Cà Mau . (Thụng hiểu)
 	 Đỏp ỏn :
 - ND : Ghi nhớ ( SGK/ tr 23) (trên mục b)
 - í nghĩa VB: Sụng nước Cà Mau là đoạn trớch độc đỏo, hấp dẫn thể hiện sự am hiểu, tấm lũng gắn bú của tỏc giả với thiờn nhiờn, con người vựng đất này.
	Cõu 3:Viết một đoạn văn nờu cảm nghĩ của em về thiờn nhiờn ở vựng Cà Mau qua đoạn trớch “Sụng nước Cà Mau”.(Vận dụng ).
 	Đỏp ỏn: yờu cầu đoạn văn cảm nhận cú những ý sau:
 	 - Đú là vựng đất ở mũi cực Nam của Tổ quốc,theo con thuyền đi vào kờnh rạch chằng chịt của những rừng đước,rừng tràm bạt ngàn.
 	 - Thiờn nhiờn ở đõy hoang dó như chưa từng cú dấu chõn con người với tờn đất, tờn sụng ngũi, kờnh rạch gần gũi với đặc điểm của thiờn nhiờn .
Câu 4: Học văn bản : Sông nước Cà Mau , em cảm nhận được gì về vùng cực Nam của Tổ Quốc ?
Đỏp ỏn : Bài văn miêu tả cảnh quan thiên nhiên của một vùng sông nước Cà Mau, cảnh ở đây rộng lớn , hoang dã và hùng vĩ với rừng đước bạt ngàn một màu xanh bất tận , sông ngòi , kênh rạch chằng chịt, với sự độc đáo tấp nập , phong phú của chợ Năm Căn
Nghệ thuật miêu tả vừa bao quát , cụ thể giúp cho người đọc có thể hinhg dung ra mảnh đất trù phú , vẻ đẹp thiên nhiên và cuộc sống của người dân tận cùng phía Nam của Tổ Quốc 
3. Bức tranh của em gỏi tụi – Tạ Duy Anh
- Nhõn vật chớnh : người anh + Kiều Phương
- Nhõn vật trung tõm : người anh 
- Kể theo ngụi thứ nhất ( người anh kể )
- Cụ em gỏi trong truyện cú tài năng hội họa
- Trong truyện người anh đó đố kị với tài năng của cụ em gỏi nhưng nhờ tỡnh cảm, tấm lũng nhõn hậu của người em nờn người anh đó nhận ra tớnh xấu đú.
a) Nghệ thuật :
- Phương thức biểu đạt : kể chuyện + miờu tả
- Kể chuyện theo ngụi thứ nhất tự nhiờn, chõn thật
- Miờu tả chõn thật, tinh tế diễn biến tõm lớ của nhõn vật
b) Nội dung văn bản ,í nghĩa:
Văn bản kể về người anh và cụ em gỏi cú tài hội họa. Văn bản cho thấy : tỡnh cảm trong sỏng, hồn nhiờn và lũng nhõn hậu của cụ em gỏi đó giỳp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở mỡnh. Vỡ vậy, tỡnh cảm trong sỏng, nhõn hậu bao giờ cũng lớn hơn lũng ghen ghột, đố kị.
c, Bài tập luyện tập:
Cõu 1:Bức tranh của em gỏi tụi của tỏc giả nào? Thuộc thể loại ? Nêu vài nét về tác giả đó? ( Nhận biết ).
 	Đỏp ỏn : Bức tranh của em gỏi tụi của tỏc giả Tạ Duy Anh .Thể loại truyện ngắn.
Tạ Duy Anh tờn khai sinh là Tạ Việt Dũng, sinh ngày 9 thỏng 9 năm 1959. Quờ ụng ở thụn Cổ Hiền, xó Hoàng Diệu, huyện Chương Mỹ,Hà Tõy (nay là huyện Chương Mỹ, Hà Nội).
ễng từng làm cỏn bộ giỏm sỏt chất lượng bờ tụng ở nhà mỏy thủy điện Hũa Bỡnh, trung sĩ bộ binh ở Lào Cai. Sau đú Tạ Duy Anh tham gia học ở Trường viết văn Nguyễn Du. Trải qua 4 năm học, ụng đỗ đầu và được giữ lại làm giảng viờn. Hiện ụng là biờn tập viờn tại Nhà xuất bản Hội Nhà văn. Tạ Duy Anh trở thành hội viờn Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1993.
 Cõu 2: Hóy viết một đoạn văn nờu nội dung ý nghĩa của văn bản Bức tranh của em gỏi tụi .(Thụng hiểu)
 	- Đỏp ỏn:- ND: Ghi nhớ ( SGK/ tr 35) (trên mục b)
 	- í nghĩa VB: Tỡnh cảm trong sỏng, nhõn hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lũng ghen ghột, đố kị. 
 Cõu 3:Sau khi học xong văn bản Bức tranh của em gỏi tụi , em cú thể rỳt ra bài học gỡ? (Vận dụng ).
 	 Đỏp ỏn: - Truyện đề cập đến một vấn đề cú tớnh chất đời thường: cú người hay nảy sinh lũng đố kị hoặc sự mặc cảm tự ti khi chứng kiến tài năng,sự thành đạt của người khỏc nhưng nếu cú những tỡnh cảm trong sỏng, nhõn hậu vị tha thỡ người ta cú thể vượt qua và chiến thắng tất cả.
Câu 4: Em hiểu thế nào về đoạn kết của chuyện : Bức tranh của em gái tôi ? Qua đó em có cảm nghĩ gì về nhân vật người anh ?
Đỏp ỏn: - Đoạn kết của chuyện nói về sự cảm nhận của người anh , khi thấy chân dung của mình được vẽ bằng tấm lòng , tâm hồn , lòng nhân hậu của cô em gáI dành cho mình 
Cảm nghĩ về người anh : Người anh đã thấy được những sai lầm trong tháI độ và cách cư xử của mình với em gái. Từ đó nhận ra em gái mình là người có tấm lòng nhân hậu và sự độ lượng 
Câu 5: Em có cảm nhận gì về cô em gái trong truyện : Bức tranh của em gái tôi ? . Điều gì khiến em mến nhất ở nhân vật này ?
 Cô em gái trong truyện là một người hồn nhiên, hiếu động thích tìm tòi , khám phá , là người có tài năng hội họa . Nhưng điều đáng nói ở đây là cô có một tâm hồn trong sáng , lòng bao dung và tấm lòng nhân hậu . Chính tầm lòng đó đã giúp anh mình vượt lên được những hạn chế của lòng tự ái và tự ti trong cuộc sống 
4. Vượt thỏc – Vừ Quảng
- Nhõn vật chớnh : Dượng Hương Thư
- Phương thức biểu đạt : miờu tả
a) Nghệ thuật :
- Miờu tả : cảnh thiờn nhiờn + con người
- Sử dụng hiệu quả cỏc phộp tu từ : so sỏnh, nhõn húa
- Cỏc chi tiết miờu tả : đặc sắc, tiờu biểu
- Ngụn ngữ : giàu hỡnh ảnh, biểu cảm, gợi nhiều liờn tưởng
b) Nội dung văn bản ,í nghĩa :
Văn bản miờu tả cảnh thiờn nhiờn trờn sụng Thu Bồn theo hành trỡnh vượt thỏc vừa ờm đềm vừa uy nghiờm. Nổi bật trờn nền cảnh thiờn nhiờn rộng lớn, hựng vĩ ấy là hỡnh ảnh dượng Hương Thư mạnh mẽ, hựng dũng khi đang vượt thỏc. “Vượt thỏc” là bài ca về thiờn nhiờn, đất nước quờ hương, về lao động; từ đú đó núi lờn tỡnh yờu đất nước, dõn tộ ...  em.
* Tả người đang hoạt động, làm việc :
- Mở bài : Giới thiệu người với cụng việc của họ đang làm mà em sẽ tả
( Ai? Em thấy lỳc nào? Họ đang làm gỡ? Ở đõu? ) 
- Thõn bài : 
 + Tả ngoại hỡnh : Tuổi? Khuụn mặt? Nụ cười? Giọng núi? Làn da? Mỏi túc? Bàn tay? Vúc dỏng? .
 Lưu ý: Cần lựa chọn những chi tiết phự hợp với cụng việc họ đang làm. Ở trờn chỉ là những gợi ý chung chứ khụng phải riờng từng hành động
 + Tả trỡnh tự việc làm của người đú : Làm gỡ trước? Làm gỡ sau? Kết quả việc làm của họ?
( Vận dụng so sỏnh, liờn tưởng, tưởng tượng,  để bài văn hay hơn )
- Kết bài : Cảm nghĩ về người được tả
3. Bài tập luyện tập:
ĐỀ 1: Tả một ngày mựa đụng mưa phựn giỏ rột.
a. Mở bài : Giới thiệu chung về một ngày mựa đụng mưa phựn giỏ rột ...
b. Thõn bài : 
- Mựa đụng giỏ rột đến : mưa ,giú .
- Miờu tả cảnh trời õm u mõy đen phủ . 
- Giú lạnh thổi về, mưa nhỏ rơi liờn tục.
- Cảm giỏc giỏ lạnh, mặc ỏo ấm .
-Đường trơn ,xe vắng ,người trựm ỏo mưa đi lại vội vàng .
-Những kỷ niệm mựa đụng: ngụ rang, khoai nướng ấm cỳng .
c. Kết bài : cảm nghĩ của bản thõn về một ngày mựa đụng
( đầy ấn tượng, khụng bao giờ quờn )
ĐỀ 2: Em hóy miờu tả cảnh bóo lụt ở quờ em hoặc qua truyền hỡnh bỏo chớ hay nghe kể lại 
a.Mở bài : 
Giới thiệu cơn bóo số ? vừa qua là một nổi kinh hoàng...
b.Thõn bài:
-Quờ hương em mới đõy đẹp như tranh 
-Bóo tràn về lỳc mười giờ tối 
-Qua một ngày đờm tàn phỏ : xơ xỏc, tiờu điều.
-Nhà dõn sơ tỏn..an toàn
-Tiếng gọi nhau ơi ới
-Giú mạnh : Cõy bật gốc ,vài ngụi nhà đổ 
-Bà con ,thanh niờn chống bóo.
-Đờ vỡ ,nước mạnh ,cuốn đi tất cả 
-Đội cứu hộ, phi cơ, khẩn trương phong toả cứu người
c.Kết bài:
-Bóo qua ,mọi người chưa hết kinh hoàng
-Tỡnh cảm của cả nước đối với quờ em
Đề 3: Tả một cụ già cao tuổi
a. Mở bài
-Khỏi quỏt về tuổi tỏc,tớnh tỡnh...
b.Thõn bài:
Tả chi tiết :
-Tiếng núi trầm vang,thều thào ,yếu ớt.
-Mắt tinh tường lay lỏy (chậm chạp,lờ đờ, đựng đục...)
-Túc rụng lơ thơ,bạc như cước
-Da nhăn nheo,nhưng đỏ hồng hào (đồi mồi,vàng vàng...)
-Chõn tay gầy guộc,gõn guốc
-Hay lam ,hay làm ớt ngủ.
c.Kết bài: 
-Lũng yờu quớ, kớnh trọng
-Mong cụ sống lõu...
Đề 4: Tả cụ giỏo say sưa giảng bài trờn lớp
a.Mở bài
- Giới thiệu về cụ giỏo
-Trong hoàn cảnh: Đang giảng bài
b.Thõn bài: Tả chi tiết:
*Ngoại hỡnh:
-Vúc dỏng,mỏi túc, gương mặt, nước da...
-Trang phục:Cụ mặc ỏo dài thướt tha
*Tớnh nết:
- Giản dị, chõn thành... 
-Dịu dàng, tận tuỵ, yờu thương học sinh
-Gắn bú với nghề
*Tài năng:
-Cụ dạy rất hay
-Tiếng núi trong trẻo dịu dàng, say sưa như sống với nhõn vật
-Đụi mắt lấp lỏnh niềm vui.
-Chõn bước chậm rải trờn bục giảng xuống dưới lớp
-Cụ như đang trũ chuyện cựng chỳng em.
- Giờ dạy của cụ rất vui vẻ, sing động, học sinh hiểu bài
c.Kết bài:
-Kớnh mến cụ
-Mong cụ sẽ tiếp tục dạy dỗ.
Đề 5: Tả người thõn trong gia đỡnh . ( ụng, bà, cha, mẹ, anh, chị, em)
a. Mở bài: 
Giới thiệu người thõn, mối quan hệ, ấn tượng chung. 
b. Thõn bài: 
Tả người thõn về hỡnh dỏng, tớnh cỏch, cụng việc, sở thớch, mối quan hệ với mọi người trong gia đỡnh và xó hội 
c. Kết bài: 
Nờu cảm nghĩ của em đối với người thõn.
Đề 6: Hóy tả lại một em bộ chừng bốn năm tuổi.
a. Mở bài: 
Giới thiệu em bộ chừng bốn ž năm tuổi: gặp ở đõu? Lỳc nào? 
b.Thõn bài:
- Tả hỡnh dỏng (tuổi tỏc, tầm vúc, cỏch ăn mặc,) 
- Tả chi tiết: (đầu, mỡnh, tay, chõn, ) 
 - Tả tớnh nết: (sự ngõy thơ, đỏng yờu, thớch bắt chước, tập núi,)
- Hoạt động: (ngõy thơ, luụn tiếp xỳc với mọi người trong gia đỡnh lỳc ăn, chơi, ngủ)
c.Kết bài: 
Nờu cảm nghĩ của em (tỡnh cảm yờu quý em bộ; em bộ mang lại niềm vui cho gia đỡnh)
Đề 7 : Hóy tả lại người bạn thõn của em
a. Mở bài: 
Giới thiệu người bạn thõn mà em quý mến (Ở đõu? Làm gỡ?). 
 b. Thõn bài: 
Miờu tả chi tiết (ngoại hỡnh, cử chỉ, hành động, lời núi, )
c. Kết bài:
Cảm nghĩ của em về người bạn thõn (Học tập và noi gương bạn được điều gỡ trong cuộc sống).
Đề 8: Tả quang cảnh buổi sáng trên quê hương em.
- Mặt trời như lòng đỏ quả trứng thiên nhiên.
- Bầu trời sáng trong, khí trời mát mẻ 
- Hàng cây khẽ đung đưa trước gió, trên cành cây những chú chim hót líu lo như đón chào một ngày mới bắt đầu.
- Màu xanh cõy cối .
- Những ngôi nhà san sát nhau
Đề 9: Hóy tả lại cảnh giờ ra chơi.
a. MB: Buổi học? Tiếng trống bỏo hiệu.
b. TB: -Bắt đầu giờ chơi:Quang cảnh học sinh trờn sõn : Học sinh tỏa khắp sõn trường ,khụng khớ nỏo nhiệt, vui nhộn
 -Trong giờ chơi: Miờu tả cỏc hoạt động cụ thể
 - Kết thỳc giờ chơi
 c. KB:Nờu cảm xỳc, suy nghĩ
 	Đề 10: Hóy tả lại cảnh sum họp gia đỡnh vào buổi tối
a. MB: Cảnh sum họp diễn ra ở đõu? Lỳc nào? Gồm những ai? 
Quang cảnh chung như thế nào?
b.TB: Miờu tà hoạt động của từng thành viờn trong gia đỡnh.
	Gợi ý:
+ Ba và ụng uống trà, xem ti vi. Chia sẽ bàn bạc, cụng việc gia đỡnh, xó hội. ..Xem bài cho em
	+ Mẹ xếp quần ỏo, đan len.
	+ Em chơi gấu bụng cựng em gỏi
	+ Em chuẩn bị bài cho ngày mai
c.KB: Cảm nhận chung về khung cảnh sum họp gia đỡnh.
Đề 11: Hóy tả lại hỡnh ảnh cõy mai vàng vào dịp tết đến xuõn về.
a. Mở bài: 
Giới thiệu cõy mai trồng ở đõu? Vào thời gian nào? 
b. Thõn bài: 
- Tả bao quỏt (xa ž gần)
 (Hỡnh dỏng, kớch thước, màu sắc)
- Tả chi tiết từng bộ phận: (Theo trỡnh tự: dưới ž trờn)
 (Gốc, thõn, vỏ, cành, lỏ, hoa,) 
- Lợi ớch của cõy mai:
 (Tạo khụng khớ , quang cảnh đẹp đẽ, xanh tươi, tạo niềm vui cho mỗi gia đỡnh khi mựa xuõn đến ) 
- Sự chăm súc của con người.
c. Kết bài: 
Nờu cảm nghĩ của em (tỡnh cảm yờu quý và sự chăm súc) 
Đề 12: Cảnh đờm trăng đẹp .
Mở bài: 
Giới thiệu đờm trăng đẹp. 
Thõn bài: . 
- Cảnh trước khi trăng lờn.
- Khi trăng vừa lờn
- Trăng lờn cao hẳn.
- Cảnh trăng về khuya. 
Kết bài:
Cảm nghĩ của em về đờm trăng.
B . Viết đơn : (Văn bản hành chớnh)
1 . Khi nào thỡ viết đơn?
- Khi người ta muốn đề bạt một nguyện vọng với một người hay một cơ quan , tổ chức cú thầm quyền nhờ giải quyết một nguyờn vọng nào đú thỡ người ta viết đơn.
2. Cỏc loại đơn? (Đơn theo mẫu và đơn khụng theo mẫu)
3. Cỏc đề mục : - Quốc hiệu , tiêu ngữ .
 - Địa điểm và ngày tháng .
 - Tên văn bản : (ĐƠN )
 - Nơi gửi : 
 - Họ tên người gửi : ( Cỏ nhõn , tập thể gửi văn bản )
 - Nội dung đơn :
 - Cam đoan :
 - Kí tên :
4. Nờu tỡnh huống viết đơn ? 
	- Đơn xin phộp nghỉ ... (nghỉ học , nghỉ làm , nghỉ phộp )
	- Đơn xin theo học ... (Học bổ tỳc , học thờm)
	- Đơn xin gia nhập ... (Đoàn , đội)
Ghi chỳ : -> (Cũn nhiều tỡnh huống khỏc cần phải viết đơn cỏc em tự tham khảo )
42 câu hỏi củng cố kiến thức.
(Yêu cầu học sinh làm vào vở)
Cõu 1. Chộp hai khổ thơ đầu trong bài “Lượm” của Tố Hữu .
Cõu 2. Ẩn dụ là gỡ? Cho vớ dụ ?
Cõu 3. Tả cảnh ngày mựa ở quờ em.
Cõu 4. 
 a/ Thế nào là nhõn hoỏ ? 
 b/ Cú những kiểu nhõn hoỏ nào thường gặp ? 
 c/ Đặt một cõu văn cú dựng phộp nhõn hoỏ. 
Cõu 5. Xỏc định phộp tu từ cú sử dụng trong cỏc cõu thơ sau: 
a/ Một tay lỏi chiếc đũ ngang
Bến sụng Nhật Lệ quõn sang đờm ngày
 (Tố Hữu)
b/ Mặt trời của bắp thỡ nằm trờn đồi
Mặt trời của mẹ em nằm trờn lưng
 (Nguyễn Khoa Điềm)
Cõu 6. Em cú suy nghĩ gỡ về hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong bài thơ cựng tờn của Tố Hữu ? 
Cõu 7. Chộp nguyờn văn khổ thơ cuối bài" Đờm nay Bỏc khụng ngủ " của Minh Huệ . Trỡnh bày cảm nhận của em về khổ thơ đú. 
Cõu8 Hoàn thiện phộp so sỏnh sau:
 Đẹp
 Nhỏt
Cõu 9 Tả cảnh mặt trời mọc theo quan sỏt và tưởng tượng của em.
Cõu 10: Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong bài thơ Lượm của Tố Hữu được tỏc giả miờu tả qua những phương diện nào? Em cú nhận xột gỡ về hỡnh ảnh chỳ bộ liờn lạc trong bài thơ ấy? 
Cõu 11. Em cảm nhận như thế nào về thiờn nhiờn và con người lao động được miờu tả trong văn bản Vượt thỏc của Vừ Quảng.
Cõu 12. Trỡnh bày khỏi niệm phộp tu từ ẩn dụ.Cho vớ dụ.
Cõu 13. Tả hàng phượng vĩ và tiếng ve vào hố. 
Cõu 14. : Thế nào là cõu trần thuật đơn? Xỏc định cỏc thành phần chớnh trong cõu sau:
 Mẹ bảo em là con ngoan của mẹ. 
Cõu 15. : Hóy tả lại một người thõn trong gia đỡnh mà em yờu quý nhất
Cõu 16. Từ văn bản”Bài học đường đời đầu tiờn”(Tụ Hoài),em rỳt ra bài học gỡ cho bản thõn?
Cõu 17. Hóy tả người thõn mà em yờu quớ nhất.
Cõu 18. Viết một đoạn văn miờu tả( chủ đề mựa xuõn) từ 4 đến 5 cõu trong đú cú sử dụng phộp nhõn hoỏ và so sỏnh 
Cõu19: Chộp nguyờn văn khổ thơ cuối trong bài" Đờm nay Bỏc khụng ngủ " của tỏc giả Minh Huệ . Trỡnh bày cảm nhận của em về khổ thơ đú. 
Cõu 20: Hóy tả lại ngụi trường hiện nay em đang học. 
Cõu 21. : Thế nào là so sỏnh ? Đặt 1 cõu cú sử dụng phộp so sỏnh .
Cõu 22. : Chộp đỳng khổ 1 và 2 bài thơ “Đờm nay Bỏc khụng ngủ”
Cõu 23 : Hóy tả cảnh ngày mựa ở quờ em vào mựa gặt. 
Cõu 24:Chộp nguyờn văn 2 khổ thơ đầu bài thơ“Lượm”củaTố Hữu .Qua bài thơ, tỏc giả đó khắc họa hỡnh ảnh của ai? Hỡnh ảnh đú hiện lờn như thế nào? 
Cõu 25: Hóy cho biết mỗi cõu văn bờn dưới thuộc kiếu cõu gỡ? Cho thờm một vớ dụ về mỗi kiểu cõu đú
	a. Những cỏi vuốt ở chõn, ở kheo cứ cứng dần và nhọn hoắt.
	b. Người ta gọi chàng là Sơn Tinh.
Cõu 26: Em hóy tả để làm rừ cỏc nột đỏng yờu của một em bộ mà em quớ mến.
Cõu 27 : Trước cỏi chết thương tõm của Dế Choắt , Dế Mốn đó cú thỏi đọ như thế nào ?Bài học đường đời đầu tiờn được rỳt ra cho Dế Mốn là gỡ ?
Cõu 28 : Chộp nguyờn văn 2 khổ thơ cuối trong bài thơ Lượm của Tố Hữu và cho biết điệp khỳc này cú ý nghũa gỡ ?
Cõu 29 : Tả người thõn của em .
Cõu 30 Xỏc định cỏc biện phỏp tu từ trong cỏc vớ dụ sau: 
Ngày ngày Mặt Trời đi qua trờn lăng
Thấy một Mặt Trời trong lăng rất đỏ.
 ( Viễn Phương)
 Áo chàm đưa buổi phõn li 
 Cầm tay nhau biết núi gỡ hụm nay.
 ( Tố Hữu)
Cõu 31 Chộp nguyờn văn khổ cuối bài thơ" Đờm nay Bỏc khụng ngủ"và nờu nội dung khổ thơ đú
Cõu 32 Cõu trần thuật đơn là gỡ? Cho vớ dụ một cõu trần thuật đơn cú từ "là"
Cõu 33 Đề: Miờu tả ngụi trường em đang học.
Cõu 34 Cõu“ Bớch Hợp, người học giỏi nhất lớp 61” thiếu thành phần nào? Hóy khụi phục lại thành phần bị thiếu đú?
Cõu 35 Hóy tả quang cảnh sõn trường trong giờ ra chơi
Cõu 36 Thế nào là thành phần chớnh,thành phần phụ của cõu?Cho vớ dụ một cõu đủ cỏc thành phần núi trờn? 
Cõu 37 Kể ra cỏc phộp tu từ đó học và cho vớ dụ kốm theo từng phộp tu từ đú ?
Cõu 38 Em hóy tả lại một người thõn trong gia đỡnh mà em yờu mến nhất.
Cõu 39 Những năm gần đõy quờ em cú rất nhiều đổi mới, hóy viết bài miờu tả về những đổi mới đú. 
Cõu 40 Tỡm ẩn dụ trong cỏc cõu tục ngữ sau đõy:
Tốt gỗ hơn tốt nước sơn.
Uống nước nhớ nguồn.
Cõu 41 Xỏc định chủ ngữ, vị ngữ trong cỏc cõu sau:
Những chiếc đu tre vẫn dướn lờn bay bỗng.
Tụi từng thấy nú rất ngộ với vẻ mặt ấy.
Cõu 42 Miờu tả hỡnh ảnh một dũng sụng.