Bài giảng Ngữ văn 6 - Bài 24 - Tiết 99: Lượm

Nhiệt liệt chào mừngcác thầy giáo - cô giáovề dự giờ thăm lớpNgười thực hiện: Nguyễn Thị ThắmTrường THCS CẨM ĐỊNHNGỮ VĂN 6Câu hỏi: Em hãy đọc thuộc lòng bài thơ: “Đêm nay Bác không ngủ” của nhà thơ Minh Huệ? Nêu nội dung chính và vài nét nghệ thuật của bài thơ?Đáp án: - Nội dung: Bài thơ thể hiện tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác với bộ đội và nhân dân, đồng thời thể hiện tình cảm yêu kính, cảm phục của người chiến sĩ đối với lãnh tụ. - Nghệ thuật: thể thơ năm chữ, với lối kể chuyện, kết hợp miêu tả, kể với biểu cảm, có nhiều chi tiết giản dị, chân thực và cảm động.Kiểm tra bài cũBài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:Tỏc giả: ►Tờn thật là Nguyễn Kim Thành quờ ở Thừa Thiờn Huế. L à nhà cỏch mạng- nhà thơ lớn của dõn tộc2. Tỏc phẩm: Bài thơ sáng tác năm 1949, trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp ( 1946- 1954).Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:Đọc – chỳ thớch:Bố cục - Thể thơ: 3 phần:+ Phần 1: Từ đầu xa dần: Hỡnh ảnh Lượm trong cuộc gặp tỡnh cờ với nhà thơ.+ Phần 2: Tiếp... giữa đồng: Chuyến đi liờn lạc cuối cựng và sự hi sinh của Lượm.+ Phần 3: Cũn lại: Hỡnh ảnh Lượm cũn sống mói.* Thể thơ: thơ 4 tiếng (thường được dựng trong cỏc bài vố kể chuyện). Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ: - Hoàn cảnh gặp gỡ: 	Ngày Huế đổ mỏu Chỳ Hà Nội về Tỡnh cờ chỳ chỏu Gặp nhau Hàng Bố=> Năm 1946, giặc đỏnh chiếm cố đụ Huế - quờ nhà thơ, hai chỳ chỏu tỡnh cờ gặp nhau trờn phố Hàng Bố – Thành phố Huế. Khi ấy Lượm đó trở thành một người lớnh thực thụ. - Trang phục: 	Cỏi xắc nhỏ, mũ ca lụ- Dỏng điệu: nhỏ nhắn, nhanh nhẹn, tinh nghịch. 	: - Lời núi: Tự nhiờn, chõn thật 	=> Lượm rất yờu thớch cụng việc đi liờn lạc.Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)Ngày Huế đổ máuChú Hà Nội vềTình cờ chú cháu Gặp nhau Hàng Bè.Chú bé loắt choắtCái xắc xinh xinhCái chân thoăn thoắtCái đầu nghênh nghênhCa lô đội lệchMồm huýt sáo vangNhư con chim chíchNhảy trên đường vàngHình ảnh của Lượm được thể hiện qua các từ ngữ miêu tả nào?I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ:Sử dụng nhiều từ lỏy gợi hỡnh, tạo nờn nhạc điệu, õm điệu thỳ vị; điệp từ làm cho nột vẽ sắc, khoẻ, giọng thơ trở nờn húm hỉnh, yờu thương; so sỏnh đơn giản,dễ hỡnh dung. =>Lượm là người nhanh nhẹn, hiếu động, hồn nhiờn, tinh nghịch, yờu đời, say mờ khỏng chiến, tuổi nhỏ mà chớ cao thật đỏng mến, đỏng yờu.Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)CÂU HỎI THẢO LUẬN:	Em cảm nhận như thế nào về hỡnh ảnh “ con đường vàng”?ĐÁP ÁN:	“ Con đường vàng” là hỡnh ảnh sỏng giỏ, tượng trưng cho con đường đầy nắng đẹp đi tới tương lai xỏn lạn mà cỏch mạng đó đem đến cho thiếu nhi Việt Nam.Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ: - Chỏu đi liờn lạc Chỏu cười hớp mớ Vui lắm chỳ Mỏ đỏ bồ quõn Ở đồn Mang Cỏ - Thụi chào đồng chớ! Thớch hơn ở nhà! Chỏu đi xa dần- Lượm vui sướng được trở thành người chiến sĩ nhỏ cựng cha anh đỏnh giặc.- Giọng thơ chuyển sang đối thoại. “ Vui lắm”, “ thớch hơn” -> biểu lộ hồn nhiờn tinh thần yờu nước và nhiệt tỡnh khỏng chiến của Lượm.- Nụ cười “ hớp mớ”, mỏ đỏ bồ quõn” -> bức chõn dung chỳ liờn lạc thờm sinh độngBài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ:Hỡnh ảnh Lượm trong chuyến liờn lạc cuối cựng và sự hi sinh của Lượm.*) Lượm khi làm nhiệm vụ: Bỏ thư vào bao Vụt qua mặt trận Đạn bay vốo vốo Vụt qua -> Thể hiện quyết tõm chiến đấu, hành động nhanh nhẹn, quả cảm của người chiến sĩ.Nhiệm vụ chiến đấu là trờn hết, ngay cả khi “đạn bay vốo vốo”. Thư đề “ Thượng khẩn” -> Khụng thể do dự, khụng thể chậm trễ, đú là mệnh lệnh chiến đấu. Sợ chi hiểm nghốo? -> nờu bật ý chớ quả cảm của Lượm, của Kim Đồng, Lờ Văn Tỏm.coi cỏi chết nhẹ tựa lụng hồng mà tuổi thơ chỳng ta vụ cựng ngưỡng mộ.=> Lượm làm nhiệm vụ trong tỡnh huống chiến đấu vụ cựng ỏc liệt, nhưng em khụng hề chần chừ, lấy việc hoàn thành nhiệm vụ làm mục đớch trờn hết.Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ:Hỡnh ảnh Lượm trong chuyến liờn lạc cuối cựng:*) Lượm hi sinh: Bỗng loố chớp đỏ Thụi rồi, Lượm ơi! Chỳ đồng chớ nhỏ Một dũng mỏu tươi!-> Lượm hi sinh bất ngờ, anh dũng giữa chiến trường trong tư thế người anh hựng tuổi thiếu niờn.I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ:Hỡnh ảnh Lượm trong chuyến liờn lạc cuối cựng:*) Lượm hi sinh:Chỏu nằm trờn lỳaTay nắm chặt bụngLỳa thơm mựi sữaHồn bay giữa đồng.-> Gợi tả lý tưởng chiến đấu cao đẹp, sự hi sinh thanh thản của ngư ời anh hựng dỏm xả thõn vỡ đất nước, vỡ quờ hương.Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ:Hỡnh ảnh Lượm trong chuyến liờn lạc cuối cựng:*) Tỡnh cảm của nhà thơ:Gọi là chỏu: Thể hiện tỡnh cảm thõn mật, yờu thương.Gọi là “ chỳ đồng chớ nhỏ” : Thể hiện sự vui đựa, tụn trọng như người bạn ngang hàng.Gọi là Lượm kốm theo những từ cảm thỏn: Thể hiện cảm xỳc cao độ khi Lượm hi sinh.Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ:Hỡnh ảnh Lượm trong chuyến liờn lạc cuối cựng:*) Tỡnh cảm của nhà thơ:Ra thếLượm ơi!...Thụi rồi, Lượm ơi!Lượm ơi, cũn khụng?-> Đau xút đột ngột như một tiếng nấc nghẹn ngào của nhà thơ, như khụng muốn tin điều đú là sự thật.- Nhà thơ yờu mến, trõn trọng, xút thương, nõng niu người đồng chớ nhỏ đó hi sinh.Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Phõn tớch:Hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm trong lần gặp gỡ tỡnh cờ với nhà thơ:Hỡnh ảnh Lượm trong chuyến liờn lạc cuối cựng:Lượm cũn sống mói: Đú là điệp khỳc, là lời khẳng định Lượm cũn sống mói trong lũng nhà thơ và cỏc thế hệ mai sau.Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:*) Tổng kết:+) Nghệ thuật:	- Kể kết hợp với tả, thể thơ 4 chữ, sử dụng nhiều từ lỏy, điệp từ,cõu hỏi tu từ cú tỏc dụng gợi hỡnh ảnh và cảm xỳc.+) Nội dung:	- Bài thơ khắc hoạ hỡnh ảnh chỳ bộ Lượm hồn nhiờn vui tươi, hăng hỏi, dũng cảm. Lượm đó anh dũng hi sinh nhưng hỡnh ảnh em vẫn sống mói với quờ hương, đất nước.*) Ghi nhớ (SGK – 76)Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)I. GIỚI THIỆU CHUNG:II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:III. LUYỆN TẬP:Đoạn văn miờu tả chuyến liờn lạc cuối cựng và sự hi sinh của Lượm: 	Hụm nay cũng giống như mọi ngày, Lượm vẫn bờn mỡnh mang cỏi xắc xinh xinh, chiếc mũ calụ vẫn đội lệch trờn đầu, Lượm vui vẻ đi làm nhiệm vụ. 	Sau khi đó cẩn thận bỏ thư “ Thượng khẩn” vào tỳi, chỳ vội lao đi. Nơi mà chỳ phải đến là mặt trận, ở đú đang diễn ra một cuộc chiến đấu ỏc liệt giữa bộ đội ta và quõn Phỏp. Con đường chỳ đi là những cỏnh đồng quờ vắng vẻ hai bờn đồng lỳa đang trổ đũng đũng. 	Trong lỳc chỳ đang vui vẻ, hớn hở đi làm nhiệm vụ thỡ bỗng một loạt đạn chớp đỏ đó cướp đi sinh mạng bộ nhỏ của chỳ. Lượm hi sinh như một thiờn thần bộ nhỏ nằm yờn nghỉ giữa cỏnh đồng quờ hương với hương thơm ngào ngạt thanh khiết của lỳa non bao phủ. Bài 24: Tiết 99 – Văn họcVăn bản: Lượm (Tố Hữu)LệễẽMBOÁNCHệếTOÁHệếUGẹIEÄUDAÙNTệỉLAÙYGCAÛMDUếNNhaõn vaọt chớnh trong taực phaồm vửứa hoùc ?Theồ thụ trong baứi Lửụùm laứ gỡ ?Taực giaỷ cuỷa baứi thụ Lửụùm ?Caõu “ Caựi ủaàu ngheõnh ngheõnh” mieõu taỷ gỡ ?Ngheọ thuaọt ủaởc saộc cuỷa baứi thụ ?Troứ chụi : Giaỷi oõ chửừHọc thuộc lũng đoạn thơ, từ “Một hụm nào đú hồn bay giữa đồng”Hoàn thiện Bài tập 2 phần Luyện tậpSoạn tiếp phần cũn lại của văn bảnSoạn văn bản Mưa của Trần Đăng Khoa.HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ