Giáo án Ngữ văn lớp 8 - Tiết 1: Tôi đi học

Giáo án Ngữ văn lớp 8 - Tiết 1: Tôi đi học

 

1. Kiến thức:

 - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học.

 - Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh.

2. Kĩ năng:

 - Đọc hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.

 - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống bản thân.

3. Thái độ: Biết yêu thương, quý trọng thầy cô và gắn bó với bạn bè, trường lớp.

 

doc 436 trang Người đăng levilevi Lượt xem 1055Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Ngữ văn lớp 8 - Tiết 1: Tôi đi học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 Ngày soạn: 21 .08.2011
 Ngày giảng:
Tiết 1
TÔI ĐI HỌC
 - Thanh Tịnh -
I. Møc ®é cÇn ®¹t:
 C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn trong mét ®o¹n trÝch truyÖn cã sö dông kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.
II. Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng:
1. Kiến thức:
 - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học.
 - Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh.
2. Kĩ năng: 
 - Đọc hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
 - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống bản thân.
3. Thái độ: Biết yêu thương, quý trọng thầy cô và gắn bó với bạn bè, trường lớp.
III. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc:
 - Suy nghÜ s¸ng t¹o: Ph©n tÝch, b×nh luËn vÒ nh÷ng c¶m xóc cña nh©n vËt chÝnh trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc.
 - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ b¶n th©n: tr©n träng kû niÖm, sèng cã tr¸ch nhiÖm víi b¶n th©n.
 - Giao tiÕp: trao ®æi, tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ/ ý t­ëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n.
IV. C¸c ph­¬ng ph¸p/kü thuËt d¹y häc tÝch cùc cã thÓ sö dông:
 - §éng n·o, th¶o luËn nhãm, viÕt s¸ng t¹o.
V. Các bước lên lớp:
 1. æn định tổ chức: Tổng số: 18
 Vắng 
 2. Kiểm tra bài cũ:
	Kiểm tra việc chuẩn bị sách vở, soạn bài của học sinh vào đầu năm học.
 3.Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG
GV gọi học sinh đọc.
 -Hs đọc
 GV nhận xét cách đọc, giọng đọc của học sinh.
(H)Em hãy nêu những nét sơ lược về nhà văn Thanh Tịnh?
 Thanh Tịnh (1911-1988) là bút danh của Trần Văn Ninh, quê ở tỉnh Thừa Thiên – Huế, có gần 50 năm cầm bút sáng tác. Sự nghiệp văn học của ông đa dạng, phong phú. Thơ văn ông đậm chất trử tình đằm thắm, giàu cảm xúc êm dịu, trong trẻo. Nổi bật nhất có thể kể là tác phẩm Quê mẹ (truyện ngắn, 1941), Ngậm ng¶i tìm trầm (truyện ngắn, 1943), đi giữa mùa sen (truyện thơ. 1973)..
(H) Em hãy nêu những nét chung về truyện ngắn Tôi đi học?
- Truyện mang đậm mµu sắc ký và mang tính chất tự truyện. Truyện được kết cấu theo dòng hổi tưởng của nhân vật Tôi. Đó là tâm trạng bì ngỡ mà thiêng liêng, mới mẻ mà sâu sắc của nhân vật Tôi trong ngày đầu tiên đi học.
(H)Truyện ngắn có bao nhiêu nhân vật? Ai là nhân vât chính? Vì sao em cho là như vậy?
- Trong truyÖn cã nhiÒu n/v.
GV cho hs đi tìm hiểu nghĩa các từ khó.
 - hs tìm hiểu
(H)Theo em bè côc gåm mÊy phÇn?
 Đoạn 1: Từ đầu đến “... rộn rã”: Những biến chuyển của đất trời cuối thu và hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên tíi trường gợi cho cho Tôi nhớ lại mình cùng những kỷ niệm trong sáng.
Đoạn 2: tiếp theo “....trên ngọn núi”: Cảm nhận của Tôi trên con đường cùng mẹ tới trường.
Đoạn 3: tiếp theo “....được nghỉ cả ngày”: - Cảm nhận của Tôi lúc ở sân trường.
Đoạn 4: phần còn lại: Cảm nhận của Tôi trong lớp học. 
I. T×m hiÓu chung:
1. Đọc. 
2. Chó thÝch:
a. T¸c gi¶:
b. T¸c phÈm:
c. Tõ khã:
 SGK.
3. Bố cục: 4 đoạn
Đoạn 1: Từ đầu đến “... rộn rã”: Những biến chuyển của đất trời cuối thu và hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên tíi trường gợi cho cho Tôi nhớ lại mình cùng những kỷ niệm trong sáng.
Đoạn 2: tiếp theo “....trên ngọn núi”: Cảm nhận của Tôi trên con đường cùng mẹ tới trường.
Đoạn 3: tiếp theo “....được nghỉ cả ngày”: - Cảm nhận của Tôi lúc ở sân trường.
Đoạn 4: phần còn lại: Cảm nhận của Tôi trong lớp học.
(H) Thời gian và không gian của ngày đầu tiên tới trừơng được Tôi nhớ lại cụ thể như thế nào? 
 Hs tr¶ lêi
(H)Vì sao thời gian và không gian ấy lại trở thành những kỷ niệm sâu sắc trong lòng tác giả?
 HS suy nghÜ s¸ng t¹o.
(H) Em hãy giải thích vì sao nhân vật Tôi lại có cảm giác thấy lạ trong buổi đầu tiên đến trường mặc dù trên con đường ấy, Tôi quen đi lại lắm lần?
TL: Bởi vì tình cảm và nhận thức của cậu bé lần đầu tiên tới trường đã có sự chuyển biến mạnh mẽ. Đấy là cảm giác tự thấy mình như đã lớn lên, vì thế mà thấy con ®­êng làng không còn dài và rộng như trước... và Tôi giờ đây không lội qua sông thả diều và không ra đồng nô đùa nữa. Tôi đã lớn.
(H) Chi tiết nào thể hiện từ đây, người học trò nhỏ sẽ cố gắng học hành quyết tâm và chăm chỉ?
 HS suy nghÜ s¸ng t¹o.
(H) Thông qua những cảm nhận của bản thân trên con đường làng đến trường nhân vật Tôi đã tự bộc lộ đức tính gì của mình?
- Nhân “tôi” đã thể hiện rõ lòng yêu mái trường tuổi thơ, yêu bạn bè, cảnh vật quê hương, và đặc biệt là ý chí học
(H) Trong câu văn “Ý nghĩ thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang ngọn núi”, tác giả sử dụng nghệ thuật gì và phân tích ý nghÜa ®ã?
 C©u văn sử dụng phép so sánh. So sánh một hiện tượng vô hình với một hiện tượng thiên nhiên hữu hình đẹp đẽ. Chính hình ảnh này đã cho ng­êi đọc thấy kỷ niệm của Tôi ngày đầu tiên đi học thật cao đẹp và sâu sắc. Và qua hình ảnh này tác giả đề cao sự học hành với con người.
II/- Tìm hiểu v¨n b¶n
1. Cảm nhận của Tôi trên con đường cùng mẹ tới trường.
 - Thời gian buổi sáng cuối thu.
 - Không gian: trên con đường làng dài và hẹp.
- Ghì thật chặt hai quyển vở mới trên tay, muốn thử sức tự cầm bút, thước...
 VI. Cñng cè, dÆn dß:
 1. Cñng cè:
 - Đọc lại văn bản.
 - Xem lại những nội dung đã học.
 2. DÆn dß:
 - Chuẩn bị nội dung bài mới.
Ngày soạn: 21.08.2011.
Ngày giảng:
Tiết 2
TÔI ĐI HỌC
 - Thanh Tịnh -
I. Møc ®é cÇn ®¹t:
 C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn trong mét ®o¹n trÝch truyÖn cã sö dông kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.
II. Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng:
1. Kiến thức:
 - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học.
 - Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh.
2. Kĩ năng: 
 - Đọc hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
 - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống bản thân.
3. Thái độ: Biết yêu thương, quý trọng thầy cô và gắn bó với bạn bè, trường lớp.
III. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc:
 - Suy nghÜ s¸ng t¹o: Ph©n tÝch, b×nh luËn vÒ nh÷ng c¶m xóc cña nh©n vËt chÝnh trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc.
 - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ b¶n th©n: tr©n träng kû niÖm, sèng cã trÊch nhiÖm víi b¶n th©n.
 - Giao tiÕp: trao ®æi, tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ/ ý t­ëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n.
IV. C¸c ph­¬ng ph¸p/kü thuËt d¹y häc tÝch cùc cã thÓ sö dông:
 - §éng n·o, th¶o luËn nhãm, viÕt s¸ng t¹o.
V. Các bước lên lớp:
 1. æn định tổ chức: Tổng số: 18
 Vắng 
 2. Kiểm tra bài cũ:
	Kiểm tra việc chuẩn bị sách vở, soạn bài của học sinh vào đầu năm học.
 3.Bài mới:
Cho hs quan s¸t ph©n v¨n b¶n tiÕp theo
(H) C¶nh tr­íc s©n tr­êng lµng Mü Lý l­u l¹i trong t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt?
 TL: RÊt ®«ng ng­êi, ng­êi nµo còng ®Ñp...
(H) C¶nh t­îng nhí l¹i cã ý nghÜa g×?
TL: Ph¶n ¸nh kh«ng khÝ ®Æc biÖt cña ngµy héi khai tr­êng...
(H) Ngôi trường Mỹ Lý hiện lên trong mắt Tôi trước và sau khi đi học có những gì khác nhau, và hình ảnh ấy có ý nghĩa gì?
- Khi chưa đi Tôi thấy ngôi trương Mỹ Lý cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng. Nhưng lần tới trường đầu tiên Tôi lại thấy Trường Mỹ Lý vừa xinh xắn, vừa oai nghiệm như cái đình làng Hòa Ấp khiến lòng Tôi đâm ra lo sợ vÈn vơ
(H) Khi tả các học trò nhỏ lần dầu tiên tới trường, tác gi¶ ®· dùng hình ảnh so sánh gì, và điều ấy có ý nghĩa gì?
- Hs trả lời
(H) Hình ảnh ông đốc được Tôi nhớ lại như thế nào? Qua chi tiết ấy, chúng ta cảm thấy tình cảm của người học trò như thế nào đối với ông đốc?
- Hs trả lời
I. T×m hiÓu chung:
II.Tìm hiểu văn bản:
1. Cảm nhận của Tôi trên con đường cùng mẹ tới trường.
2.Cảm nhận của Tôi lúc ở sân trường.
- Rất đông người, người nào cung đẹp.
(H) Vì sao khi vào lớp học, nhận gì khác khi trong lòng Tôi lại cảm thấy nỗi xa mẹ thật lớn, và Tôi có những cảm bước vào lớp?
- Cảm nhận nỗi xa mẹ thật lớn khi sắp hàng vào lớp học thể hiện người học trò nhỏ bắt đầu thấy được sự lớn lên của mình khi đi học.
- Tôi đã nhận thấy một mùi hương lạ xông đến, nhìn lên tường thấy lạ và hay hay, nhìn bàn ghế chỗ ngồi như là của mình, nhìn bạn bè chưa quen nhưng không cảm thấy xa lạ chút nào....Nhân vật Tôi cảm thấy lạ khi lần đầu được vào lớp học, một ngôi trường sạch sẽ, ngăn nắp. Song Tôi vẫn cảm thấy không xa lạ với bàn ghế, bạn bè vì bắt đầu ý thức được rằng rồi đây sẽ gắn bó với mình mãi mãi. Cảm giác ấy thể hiện tình cảm trong sáng hồn nhiên nhưng cũng sâu sắc của cậu học học trò nhỏ ngày nào
(H) Ngồi trong lớp học, vừa đưa mắt nhìn theo cánh chim, nhưng nghe tiếng phấn thì Tôi chăm chú nhìn thầy viết rồi lẩm nhẩm đọc theo. Những chi tiết ấy thể hiện điều gì trong tâm hồn của nhân vật Tôi?
- Khi nhìn con chim vỗ cánh bay lên và thèm thuồng, nhân vật Tôi mang tâm trạng buồn khi từ giã tuổi ấu thơ vô tư, hồn nhiên để bắt đầu “lớn lên” trong nhận thức của mình. Khi nghe tiếng phấn, Tôi trở về với cảnh thật vòng tay lên bàn lên bàn và ... Tất cả chi tiết ấy thể hiện lòng yêu thiên nhiên, cảnh vật, yêu tuổi thơ và ý thức về sự học hành của người học trò nhỏ.
(H)“Những cảm giác trong sáng” nảy nở của Tôi trong ngày đầu tiên đi học đối với trường lớp, thầy cô, bạn bè đã thể hiện điều gì trong tâm hồn Tôi? Từ đó, chúng ta cảm thấy được điều gì trong tâm hồn nhà văn?
- Hs trả lời.
3- Cảm nhận của Tôi trong lớp học.
- Cảm nhận nỗi xa mẹ thật lớn khi sắp hàng vào lớp học thể hiện người học trò nhỏ bắt đầu thấy được sự lớn lên của mình khi đi học.
- Tôi đã nhận thấy một mùi hương lạ xông đến, nhìn lên tường thấy lạ và hay hay, nhìn bàn ghế chỗ ngồi như là của mình, nhìn bạn bè chưa quen nhưng không cảm thấy xa lạ chút nào....Nhân vật Tôi cảm thấy lạ khi lần đầu được vào lớp học, một ngôi trường sạch sẽ, ngăn nắp. Song Tôi vẫn cảm thấy không xa lạ với bàn ghế, bạn bè vì bắt đầu ý thức được rằng rồi đây sẽ gắn bó với mình mãi mãi. Cảm giác ấy thể hiện tình cảm trong sáng hồn nhiên nhưng cũng sâu sắc của cậu học học trò nhỏ ngày nào.
- Khi nhìn con chim vỗ cánh bay lên và thèm thuồng, nhân vật Tôi mang tâm trạng buồn khi từ giã tuổi ấu thơ vô tư, hồn nhiên để bắt đầu “lớn lên” 
-Tất cả chi tiết ấy thể hiện lòng yêu thiên nhiên, cảnh vật, yêu tuổi thơ và ý thức về sự học hành của người học trò nhỏ.
 “Những cảm giác” đẹp đẽ của nhân vật tôi đã thể hiện rõ sự trân trọng với sách vở bàn ghế, bạn bè, thầy cô, cảnh vật, tinh yêu quê hương, bố mẹ, trường lớp và tuổi thơ của mình.
- Đồng thời thể hiện rõ tâm hồn giàu cảm xúc với tuổi thơ, tình tyêu đối với quê hương, trường lớp và quá khứ của nhà văn Thanh Tịnh.
(H) Nhận xét đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn này ... n xét, chốt lại vấn đề
 4. Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối.
 Củng cố:
	1. Lưu ý HS một số điểm khi làm văn bảnothong báo.
	2. Nhắc nhở HS khi làm văn bản thông báo.
 Dặn dò:
	1. Học bài, làm bài tập.
	2. Ôn tập phần Tập làm văn
*********************************************
TUẦN XXXV BÀI 34 
 Tiết 140 TRẢ BÀI KIỂM TRA CUỐI NĂM
 	 Ngày soạn: 
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp HS.
	- Củng cố lại các kiến thức Ngữ văn đã học.
	- Tự đánh giá kiến thức, trình độ của mình và so sánh với các bạn trong lớp.
B. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:	- Chấm bài, sửa lỗi.
	- Thống kê chất lượng.
	- Soạn giáo án.
2. Học sinh:	- Xem lại kiến thức.
	- Tự nhận xét bài làm của mình.
C. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
I. Ổn định lớp:
II. Kiểm tra bài cũ:
III. Bài mới:
Hoạt động 1: Trả bài.
@ GV phát bài cho học sinh.
@ GV hướng dẫn học sinh đọc lại bài và xem xét những chổ sữa của GV.
Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu đề và lập dàn ý.
@ Gọi HS đọc lại đề bài.
@ Hướng dẫn HS sửa lỗi
Hoạt động 3: Nhận xét.
@ Ưu điểm:	- Một số em làm bài có đầu tư sưu tầm tư liệu nên bài viết rất rõ ràng, cụ thể.
	- Một số em biết cách làm bài văn nghị luận, diễn đạt trôi chảy, rõ ràng.
@ Hạn chế:	- Nhiều em chưa phân biệt nghị luận với kể, tả.
	- Nhiều bài viết chưa nêu được vấn đề ở mở bài.
	- Sai lỗi chính tả quá nhiều.
	- Diễn đạt còn vụng.
	- Trình bày bố cục chưa hợp lí.
	- Có bài lối viết ngông, sá, đi lan man chưa đúng trọng tâm vấn đề.
	- Nhiều em chữ viết quá xấu, trình bày rối rắm
Hoạt động 4: Sửa lỗi.
@ GV dùng bảng thống kê lỗi sai để hướng dẫn HS sửa các lỗi sai trong bài.
@ Cho HS tự sửa các lỗi sai của mình.
Hoạt động 5: Đọc bài làm tốt của HS.
	- Đinh Thị Khánh Hòa	Lớp 8.4
- Trần Thanh Toàn	Lớp 8.4
- Phạm Thị Thuỳ Dương	Lớp 8.3
- Ngô Trường Long	Lớp 8.3
IV. Củng cố:
	- Nhắc lại lí thuyết Văn bản nghị luận.
	- Nhắc nhở HS những điểm lưu ý khi làm bài viết Tập làm văn.
V. Dặn dò: Dặn HS:
	 Xem lại lí thuyết và tự viết lại bài.
Khẳng định lại lợi ích của nó.
Ngµy so¹n: 27/11/2010
Ngµy gi¶ng:8A.............................
 8B.............................
Tiết 57 VB
VÀO NHÀ NGỤC QUẢNG ĐÔNG CẢM TÁC
 - Phan Bội Châu - 
I.MỤC TIÊU CẦN Đ¹t:
 Häc xong bµi nµy häc sinh n¾m ®­îc.
 1. KiÕn thøc:
	- KhÝ ph¸ch kiªn c­êng, phong th¸i ung dung cña chÝ sÜ yªu n­íc Phan Béi Ch©u trong hoµn c¶nh tï ngôc.
 - C¶m høng hµo hïng l·ng m¹n, giäng th¬ m¹nh mÏ, khãng ®¹t ®­îc thÓ hiÖn trong bµi th¬.
 2. KÜ n¨ng:
	- §äc – hiÓu v¨n b¶n th¬ thÊt ng«n b¸t có §­êng luËt ®Çu thÕ kØ XX.
 - C¶m nhËn ®­îcgiäng th¬, h×nh ¶nh th¬ ë c¸c v¨n b¶n.
 3. Th¸i ®é:
 - Kh©m phôc nh÷ng tinh thÇn yªu n­íc cña c¸c bËc tiªn bèi qua c¸c t¸c phÈm.
II.CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên:
-Sách giáo khoa, sách giáo viên
- Các tài liệu liªn quan.
2.Học sinh:
- Chuẩn bị bài theo sgk
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1.Ổn định lớp: Tæng sè: 8A 17 8B 21
 V¾ng:
2.Kiểm tra bài cũ: 
	 Theo em v¨n b¶n Bµi to¸n d©n sè muèn nãi víi chóng ta ®iÒu g×?
3.Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung 
GV: H­íng dÉn giäng ®äc: §äc víi giäng hµo hïng, to, vang, chó ý c¸ch ng¾t nhÞp 4/3, riªng c©u 2, nhÞp 3/4. C©u cuèi, ®äc víi giäng c¶m kh¸i, th¸ch thøc, ung dung, nhÑ nhµng.
 GV gọi hs đọc chú thích (é) sgk và giới thiệu vài nét về Phan Bội Châu
(H) Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Phan Béi Ch©u?
Phan Bội Châu (1867 -1940) hiệu Sào Nam người Nghệ An là nhà cách mạng lớn nhất của dân tộc trong hai thập kỷ đầu của thế kỷ 20. Ông còn là nhà văn, nhà thơ lớn có sự nghiệp sáng tác khá đồ sộ. Tác phẩm của ông bao gồm nhiều thể lọai thể hiện lòng yêu nước, khát vọng tự do, độc lập và ý chí chiến đấu kiên cường bền bỉ.
(H) Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm?
- Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông là bài thơ Nôm, viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, nằm trong tác phẩm Ngục trung thư viết bằng chữ Hán, sáng tác vào đầu năm 1914 khi ông bị bọn quân phiệt Trung Quốc bắt giam. Ông viết bài thơ này bộc lộc cảm xúc của mình trong những ngày đầu mới vào ngục
GV: H­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tõ khã trong SGK.
(H) V¨n b¶n ®­îc viÕt theo thÓ th¬ g×?
- ThÓ thÊt ng«n b¸t có ®­êng luËt.
GV: L­u ý cho häc sinh vÒ thÓ t¬ nµy:
- VÇn hiÖp ë cuèi c¸c c©u 1,2,3,5,8 (l­u, tï, ch©n, thï, d©n).
- Hai cÆp c©u (3+4) vµ (5+6) cã ®èi.
(H) Theo em bè côc bµi th¬ nµy sÏ ph©n chia nh­ thÕ nµo?
- §Ò, thùc, luËn, kÕt.
I/- Đọc – Chó thÝch:
1. §äc:
2. Chó thÝch:
a. Tác gi¶:
 Phan Bội Châu (1867 -1940) hiệu Sào Nam người Nghệ An là nhà cách mạng lớn nhất của dân tộc trong hai thập kỷ đầu của thế kỷ 20. Ông còn là nhà văn, nhà thơ lớn có sự nghiệp sáng tác khá đồ sộ. Tác phẩm của ông bao gồm nhiều thể lọai thể hiện lòng yêu nước, khát vọng tự do, độc lập và ý chí chiến đấu kiên cường bền bỉ.
b. Tác phẩm:
 Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông là bài thơ Nôm, viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, nằm trong tác phẩm Ngục trung thư viết bằng chữ Hán.
c. Tõ khã: (SGK)
d. ThÓ th¬ vµ bè côc:
- ThÓ th¬: ThÊt ng«n b¸t có ®­êng luËt.
- Bè côc:
+ §Ò (c©u 1+2)
+ Thùc (c©u 3+4).
+ LuËn ( c©u 5+6).
+ KÕt ( c©u 7+8).
GV: Gọi hs đọc hai câu đề.
(H) Các từ hào kiệt, phong lưu cho ta hình dung về một con người như thế nào ?
 - Các từ ấy cho ta hình dung về một con người có tài, có chí khí anh hùng, phong thái ung dung đàng hoàng.
(H) Hai câu đề tác giả sử dụng nghệ thuật gì ? Nêu ý nghiã?
- Điệp từ “vẫn” như khẳng định phong cách của người cách mậngcủ bậc anh hùng không bao giờ thay đổi. trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
(H) Em hiểu gì về quan niệm sống của PBC qua câu thơ thư hai?
- Người cách mạng quan niệm: con đường cứu nước là chông gai là gian khổ đòi hỏi sự quyết tâm không ngừng nghỉ. Do đó chuyện ở tù đối với họ chỉ là chặng nghỉ chân trên con đường cách mạng mà thôi.
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
Phong thái ung dung của người cách mạng.
(H) Em có nhận xét gì về giọng điệu của hai câu ®Ò?
- Giọng điệu cười cợt bất chấp từ đó ta thấy sự bình tĩnh bất chấp nguy nan của người anh hùng.
II/- T×m hiÓu v¨n b¶n:
1- Hai câu đề:
- Các từ ấy cho ta hình dung về một con người có tài, có chí khí anh hùng, phong thái ung dung đàng hoàng.
- Phong thái ung dung của người cách mạng.
- Giọng điệu cười cợt bất chấp từ đó ta thấy sự bình tĩnh bất chấp nguy nan của người anh hùng.
GV: Gọi hs đọc hai câu thực.
(H) C¸c côm tõ “ kh¸ch kh«ng nhµ” vµ “trong bèn biÓn” cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?
- Kh¸ch kh«ng nhµ: ng­êi tù do, ®i ®©y ®i ®ã.
- Trong bèn biÓn: trong thÕ gian réng lín.
(H) C¶ lêi th¬ “ §· kh¸ch kh«ng nhµ trong bèn biÓn” cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?
- T¸c gi¶ tù nhËn m×nh lµ ng­êi tù do, ®i ®©y ®ã gi÷a thÕ gian réng lín.
(H) ë trong nhµ ngôc, tù nhËn m×nh lµ kh¸ch, ®iÒu ®ã cho thÊy nÐt ®Ñp nµo trong tÝnh c¸ch t¸c gi¶?
- Ung dung, l¹c quan ngay c¶ trong hoµn c¶nh ngÆt nghÌo.
(H) Dùa vµo chó thÝch trong SGK em hiÓu “ng­êi cã téi” trong lêi th¬ “ L¹i ng­êi cã téi gi÷a n¨m ch©u” cã nghÜa nh­ thÕ nµo?
- V× ho¹t ®éng c¸ch m¹ng, PBC bÞ trôc xuÊt khái NhËt B¶n, ®ang sèng kh«ng hîp ph¸p ë Trung Quèc, l¹i bÞ thùc d©n Ph¸p kÕt ¸n tö h×nh v¾ng mÆt, cho nªn d­êng nh­ ®i ®Õn ®©u «ng còng bÞ xua ®uæi nh­ mét téi ph¹m.
- “ Ng­êi cã téi” ë ®©y lµ c¸ch gäi mØa mai cña t¸c gi¶ vÒ hµnh ®éng khñng bè ng­êi yªu n­íc cña thùc d©n Ph¸p (chóng gäi ng­êi yªu n­íc lµ nh÷ng ng­êi cã téi).
(H) §iÒu ®ã cho ta hiÓu thªm tÝnh c¸ch nµo cña nhµ yªu n­íc?
- Kh«ng khuÊt phôc, tin m×nh lµ ng­êi yªu n­íc ch©n chÝnh.
(H) Nhận xét về phép đối và tác dụng của nó trong hai câu thơ này?
- Câu trên đối xứng với câu dưới cả ý lẫn thanh làm nổi bật khí phách hiên ngang của người cách mạng, tạo nhạc điệu nhịp nhàng cho câu thơ.
(H) Tõ ®ã, vÎ ®Ñp nµo cña ng­êi yªu n­íc ®­îc béc lé?
- L¹c quan, kiªn c­êng, chÊp nhËn nguy nan trªn ®­êng tranh ®Êu. 
2- Hai câu thực:
- T¸c gi¶ tù nhËn m×nh lµ ng­êi tù do, ®i ®©y ®ã gi÷a thÕ gian réng lín.
- Ung dung, l¹c quan ngay c¶ trong hoµn c¶nh ngÆt nghÌo.
- Kh«ng khuÊt phôc, tin m×nh lµ ng­êi yªu n­íc ch©n chÝnh.
- L¹c quan, kiªn c­êng, chÊp nhËn nguy nan trªn ®­êng tranh ®Êu. 
GV: Gọi hs đọc hai câu luận.
(H) ý nghÜa cña lêi th¬ “ Bña v©y «m chÆt bå kinh tÕ”?
- Con ng­êi nµy vÉn «m Êp hoµi b·o trÞ n­íc cøu ng­êi.
(H) Theo em, lêi th¬ “ Më miÖng c­êi tan cuéc o¸n thï”, cã thÓ hiÓu theo ý nghÜa nµo?
- TiÕng c­êi tan cña ng­êi yªu n­íc trong c¶nh tï ngôc cã søc m¹nh chiÕn th¾ng mäi ©m m­u, thñ ®o¹n th©m ®éc cña kÎ thï.
(H) ChØ ra c¸ch nãi qu¸ trong cÆp c©u nµy:
“ Bña tay «m chÆt bå kinh tÕ
 Më miÖng c­êi tan cuéc o¸n thï”
 HS chØ ra.
- C©u trªn ®èi xøng c©u d­íi c¶ ý vµ thanh.
(H) C¸ch nãi qu¸ vµ phÐp ®èi mang l¹i hiÖu qu¶ g×?
- T¹o giäng ®iÖu cøng cái, hµo hïng cho hån th¬.
- Gîi t¶ khÝ ph¸ch hiªn ngang kh«ng khuÊt phôc cña ng­êi yªu n­íc.
3- Hai câu luận:
- Con ng­êi nµy vÉn «m Êp hoµi b·o trÞ n­íc cøu ng­êi.
- T¹o giäng ®iÖu cøng cái, hµo hïng cho hån th¬.
- Gîi t¶ khÝ ph¸ch hiªn ngang kh«ng khuÊt phôc cña ng­êi yªu n­íc.
GV: Gọi hs đọc hai câu kết
(H) C¸c tõ “ th©n Êy” vµ “ sù nghiÖp” cÇn ®­îc hiÓu nh­ thÕ nµo khi g¾n víi Phan Béi Ch©u?
- Th©n Êy: ChØ con ng­êi Phan Béi Ch©u.
- Sù nghiÖp: ChØ sù nghiÖp cøu n­íc mµ Phan Béi Ch©u theo ®uæi.
(H) Tõ ®ã lêi th¬ “ Th©n Êy h·y cßn, cßn sù nghiÖp” to¸t lªn ý nghÜa g×?
- ThÓ hiÖn quan niÖm sèng cña nhµ yªu n­íc: Cßn sèng, cßn ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc.
(H) H·y nãi thªm cho râ néi dung c©u kÕt bµi th¬?
- Con ng­êi ë ®©y thõa nhËn con ®­êng yªu n­íc ®Çy nguy hiÓm, trong ®ã cã c¶ viÖc bÞ tï ®µy. Nh­ng kh«ng cã hoµn c¶nh kh¾c nghiÖt nµo lµm nhôt ý chÝ ®Êu tranh cña ng­êi yªu n­íc.
(H) Tõ cÆp c©u kÕt nµy, nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp nµo cña ng­êi yªu n­íc ®­îc béc lé?
- ChÊp nhËn mäi nguy nan, v­ît lªn gian khæ trong tranh ®Êu. Tin t­ëng m·nh liÖt vµo sù nghiÖp yªu n­íc cña m×nh.
4- Hai câu kết:
- ThÓ hiÖn quan niÖm sèng cña nhµ yªu n­íc: Cßn sèng, cßn ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc.
- ChÊp nhËn mäi nguy nan, v­ît lªn gian khæ trong tranh ®Êu. Tin t­ëng m·nh liÖt vµo sù nghiÖp yªu n­íc cña m×nh.
GV: Gọi hs đọc lại bài thơ.
(H)Nêu giọng điệu và cảm hứng bao trùm của bài thơ? Bài thơ cho biết điều gì về phong thái của PBC?
Giọng thơ hào hùng phù hợp với khẩu khí ngang tàng của con người cách mạng dù trong hoàn cảnh nào cũng không lay chuyển được ý chí cao đẹp vì dân vì nước.
GV. yªu cÇu häc sinh quan s¸t vµo bµi tËp vµ thùc hiÖn.
III/- Tổng kết:
* Ghi nhí: SGK.
IV. LuyÖn tËp.
 IV. Hướng dẫn c¸c ho¹t ®éng tiÕp nèi: 
 1. Cñng cè:
 - Nắm vững kiến thức vè thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật.
 - Cảm nhận được khí khách kiên cường của cí sĩ yeu nước đầu thế XX.
 2. DÆn dß:
- Chuẩn bị bài: Đập đá ở Côn Lôn.

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao an ngu van 8.doc