Giáo án Ngữ văn lớp 6 - Tuần 9 - Tiết 33: Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự

Tuần : 09 	 	Ngày soạn : 25/09/2010 
 NGÔI KỂ VÀ LỜI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
Tập làm văn 
 Tiết : 33 	 	Ngày dạy : 05/10/2010 
I. MỤC TIÊU
 	-Hiểu đặc điểm , ý nghĩa và tác dụng của ngôi kể trong văn tự sự.
 	-Biết cách lựa chọn và thay đổi ngôi kể thích hợp trong tự sự.
 II.KIẾN THỨC CHUẨN
 	1. Kiến thức
 	 - Khái niệm ngôi kể trong văn bản tự sự.
 	- Sự khác nhau giữa ngôi kể thứ ba và ngôi kể thứ nhất.
 	- Đặc điểm riêng của mỗi ngôi kể.
 	2. Kĩ năng
 	 - Lựa chọn và thay đổi ngôi kể thích hợp trong tự sự.
 	 - Vận dụng ngôi kể váo đọc - hiểu văn bản.
III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung hoạt động
+ Hoạt động 1 : Khởi động – Giới thiệu
-Ổn định
-Kiểm tra sỉ số.
-Kiểm tra sự chuẩn bị của HS + bài tập.
- Giới thiệu bài:Khi kể chuyện người kể giấu mình đi nhưng cũng có khi tự xưng tôi . Vậy khi kể chuyện người kể dừng ở những ngôi nào ? Vai trò của người kể là gì ta đi vào tìm hiểu bài -> Ghi tựa.
- Báo cáo sỉ số.
-HS thực hiện theo yêu cầu của GV. 
-Nghe, ghi tựa.
+ Hoạt động 2: Hình thành khái niệm
* GV gọi HS đọc lời giới thiệu SGK trang 87 .
* GV dựa vào lời dẫn chốt =>
- GV giới thiệu khái quát về ngôi kể, kể theo ngôi thứ 3, 1 SGK.
- Gọi HS đọc đoạn 1 SGK.
Hỏi: Người kể gọi tên các nhân vật là gì? Dùng bút chì gạch dưới các tên gọi ấy?
* GV chốt : người kể gọi tên các nhân vật bằng tên gọi của chúng.
* GV gạch chân các từ :Vua , em bé , cha , họ
 + Khi ấy, tác giả ở đâu?
+ Sử dụng ngôi kể như thế, tác giả có thể kể như thế nào?
- GV khái quát lại vấn đề -> đây là cách kể theo ngôi thứ 3.
Hỏi: Vậy em hiểu như thế nào là kể theo ngôi thứ 3.
- Gọi HS đọc đoạn 2 SGK.
Hỏi: 
 + Người kể tự xưng mình là gì? Nhân vật “tôi” là Dế Mèn hay tác giả?
 + Trong cách kể này thì người kể có thể kể như thế nào? (Kể tự do hay chỉ kể những gì mình biết và trải qua)
- GV khái quát lại vấn đề -> Đây là cách kể theo ngôi thứ nhất.
Hỏi: Vậy em hiểu như thế nào là cách kể theo ngôi thứ nhất?
- Yêu cầu HS thay ngôi thứ nhất trong đoạn 2 thành ngôi thứ 3 và đọc đoạn văn đã thay.
Hỏi: Có thể đổi ngôi thứ 3 -> ngôi thứ 1 trong đoạn 1 được không? Vì sao? ( Cho HS thảo luận )
- GV khái quát lại vấn đề -> rút ra ý 4, 5 ghi nhớ.
-HSđđọc
- Đọc đoạn 1 SGK.
- HS trả lời cá nhân:
+Tác giả giấu mình đi.
+Kể linh hoạt, tự do-> mang tính khách quan.
-HS thực hiện theo yêu cầu của GVù.
- Đọc đoạn 2 SGK.
- Cá nhân phát hiện: “tôi” là dế mèn -> kể trực tiếp những gì nghe, thấy
- HS thực hiện theo yêu cầu của GV.
- Cá nhân đọc đoạn văn đã thay “tôi” = Dế Mèn.
- Thảo luận (Tổ) -> nhận xét: Không thể, vì khó tìm 1 người có mặt mọi nơi.
I. Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự:
 -Ngôi kể làø vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng để kể chuyện.
-Dấu hiệu nhận biết hai ngôi kể:
 +Ngôi thứ nhất : người kể hiện diên , xưng tôi
 +Ngôi thứ ba : người kể giấu mình , gọi sự vật bằng tên của chúng , kể như “ người ta kể”
*Lưu ý : Người kể cần lựa chọn ngôi kể sao cho thích hợp , người kể xưng tôi không nhất thiết là tác giả . 
-Đặc điểm của ngôi kể:
+Kể theo ngôi thứ ba : có tính khách quan , người kể có thể kể linh hoạt , tự do những gì diễn ra với nhân vật.
+Kể theo ngôi thứ nhất : có tính chủ quan , người kể có thể kể trực tiếp những gì mình nghe thấy , nhìn thấy , mình trãi qua , có thể trực tiếp nói ra tình cảm , suy nghĩ của mình , song hạn chế ở tính khách quan
+ Hoạt động 3 : Luyện tập..
- Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 1 SGK.
Hỏi : Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi thứ ba và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì khác cho đoạn văn.
- Gọi HS trả lời.
-> Nhận xét, sửa chữa.
- Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 2 SGK
Hỏi : Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi thứ nhất và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì khác cho đoạn văn.
- Gọi HS trả lời.
-> Nhận xét, sửa chữa.
- Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 3 SGK
 Hỏi :Truyện cây bút thần kể theo ngôi nào ? vì sao như vậy ?
- Gọi HS giải thích.
- Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 4 SGK
Hỏi :Vì sao trong các truyện cổ tích , truyền thuyết người ta hay kể chuyện theo ngôi thứ ba mà không kể theo ngôi thứ nhất ?
- Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 5 SGK
Hỏi:Khi viết thư em sử dụng ngôi kể nào?
- Gọi HS trả lời – nhận xét.
-HS thực hiện theo yêu cầu của GV.
-Suy nghĩ trả lời -> cá nhân khác nhận xét.
-HS thực hiện theo yêu cầu của GV.
-HS trả lời cá nhân. 
HS thực hiện theo yêu cầu của GV.
-HS đọc
-Ngôi thứ ba
II. Luyện tập
Bài tập 1: 
 Thay tôi = dế mèn -> Đoạn văn kể theo ngôi thứ ba có sắc thái khách quan.
Bài tập 2:
- Thay ”tôi” vào “Thanh” “chàng” -> Ngôi kể tô đậm sắc thái tình cảm của đoạn văn.
Bài tập 3: 
Truyện cây bút thần kể theo ngôi thứ 3 vì không có nhân vật nào xưng tôi khi kể.
Bài tập 4: Giải thích vì:
+ Giữ không khí truyền thuyết, cổ tích
+ Giữ khoảng cách rõ rệt giữa người kể và các nhân vật trong truyện.
Bài tập 5: Ngôi kể thứ nhất.
+ Hoạt động 4: Củng cố - dặn dÒ
- Thế nào là kể theo ngôi thứ ba?
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
-Về học bài và tập làm bài tập 6 SGK.
-Sự đền ơn và trả ơn của cá vàng đối với ai ?
+ em trước bài “Ông lão.đánh cá và con cá vàng “
+Soạn câu hỏi phần đọc hiểu văn bản
-HS nhắc lại 
- Thực hiện theo yêu cầu GV.