Giáo án Ngữ văn lớp 6 tuần 11 tiết 44: Cụm danh từ

Tuần : 11
Tiết : 44
 Tiết : 44
 TV
 A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 Giuùp HS naém ñöôïc:
 - Ñaëc ñieåm cuûa cuïm danh töø.
 -Caáu taïo phaàn trung taâm, phaàn tröôùc, phaàn sau.
 B.CHUẨN BỊ:
1.Gv: bảng phụ, kẻ bảng cấu tạo cụm danh từ và các ví dụ thuộc I.
2. HS soạn như dặn dò tiết 43
 C.KIỂM TRA:
1.Sĩ số:
2. Bài cũ: Hãy nêu quy tắc viết hoa danh từ riêng. Cho một ví dụ minh họa.
 D.TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG
GV ñöa ví duï cuïm danh töø -> taïo tình huoáng vaøo baøi -> ghi töïa.
HĐGV
HĐHS
NỘI DUNG BÀI
HOẠT ĐỘNG 1:Hướng dẫn hs xác định các cụm danh từ:
- GV treo baûng phuï muïc 1 SGK.
- Goïi HS ñoïc.
- Yeâu caàu HS: 
 + Tìm danh töø trung taâm.
 + Phuï ngöõ tröôùc vaø sau các danh töø trung tâm ấy.(GV dùng phấn đỏ hoặc viết màu đỏ các phần phụ) .
- GV nhaän xeùt -> ruùt ra keát luaän: caùc toå hôïp töø noùi treân laø cuïm danh töø. (yù 1 – ghi nhôù1).
HOẠT ĐỘNG 2:Hướng dẫn hs tìm hiểu đặc điểm ngữ nghĩa của cụm danh từ
- Treo baûng phuï muïc 2 SGK.
- Yeâu caàu HS so saùnh caùc caùch noùi treân ñaây roài nhaän xeùt ruùt ra veà nghóa cuûa cuïm danh töø so vôùi nghóa cuûa moät danh töø.
- GV nhaán maïnh: Nghóa cuïm danh töø ñaày ñuû hôn nghóa moät danh töø, soá löôïng phuï ngöõ caøng nhieàu, caøng phöùc taïp thì nghóa cuïm danh töø caøng ñaày ñuû hôn.
- Yeâu caàu HS: 
+ Tìm moät cuïm danh töø.
+ Ñaët caâu vôùi cuïm danh töø aáy.
 -> Ruùt ra nhaän xeùt veà hoaït ñoäng trong caâu cuûa cuïm danh töø so vôùi danh töø.
- Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa HS.
-> Choát laïi: hoaït ñoäng cuûa cuïm danh töø trong caâu gioáng nhö moät danh töø.
(yù 2 – ghi nhôù1).
-Goïi HS ñoïc laïi ghi nhôù sgk 1
HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu đặc điểm ngữ pháp của cụm danh từ 
Phần này giáo viên nhận xét : Cụm danh từ hoạt động trong câu như một danh từ (hướng dẫn cho học sinh phần này như bài danh từ đã học trước đó) 
HOẠT ĐỘNG 4: Hướng dẫn HS tìm hiểu cụm danh từ và xác định cấu tạo : 
- Yeâu caàu HS:
+ Ñoïc ngöõ lieäu (Baûng phuï).
GV hướng dẫn học sinh tìm các danh từ và điền vào bảng phụ .
×Làng ấy 
×Ba thúng gạo nếp 
×Ba con trâu đực
×Ba con trâu ấy 
×Chín con 
×năm sau 
×cả làng 
+ Tìm cuïm danh töø.
+ Phaân tích caáu taïo cuïm danh töø trên ? 
GV hướng dẫn học sinh phân tích các cụm danh từ trên ? 
+ Ruùt ra nhaän xeùt chung.
- GV nhaán maïnh noäi dung: cuïm danh töø ñaày ñuû coù 3 boä phaän: phaàn tröôùc, phaàn trung taâm, phaàn sau.
GV gọi HS đọc VD2 phần II (SGK) à GV treo bảng phụ về mục 3.SGK và kẻ bảng phụ SGK trg 117 à Gọi HS sắp xếp các phụ ngữ thành loại:
+Đứng trước danh từ : có hai loại : cả-ba, chín
+Đứng sau danh từ có hai loại : nếp, đực, sau - ấy .
Và gọi HS điền vào chỗ trống trên bảng phụ (mô hình) 
* Löu yù HS: theo mô hình .
- Phuï ngöõ tröôùc : t 
+ t1 : phuï ngöõ chæ soá löôïng: 1, 2, 3.
+ t2 : phuï ngöõ chæ toaøn theå: taát caû, caû thaûy, heát thaûy.
- Phaàn trung taâm: T.
+ T1 : danh töø chæ ñôn vò.
+ T2 : danh töø chæ söï vaät.
- Phuï ngöõ sau: s.
+ s1 : neâu ñaëc ñieåm söï vaät, vò trí.
+ s2 : chæ töø: (aáy, naøy, kia.)
- Treo baûng phuï (Moâ hình caáu taïo cuïm danh töø).
- Cho HS ñieàn ví duï vaøo moâ hình.
- GV choát laïi vaán ñeà chính: Cụm danh từ hoạt động như danh từ 
- Khái quát lại vấn đề: Moät cuïm danh töø ñaày ñuû coù caáu taïo maáy phaàn ? Haõy neâu nhieäm vuï töøng phaàn ?
HOẠT ĐỘNG 4: Hướng dẫn tổng kết nội dung ghi nhớ 2 
-
Gọi HS đọc to ghi nhớ 2
HOẠT ĐỘNG 5: Hướng dẫn Hs luyện tập
- Goïi HS ñoïc baøi taäp 1.
+Hướng dẫn cách thực hiện
+ Gọi hs lên bảng thực hiện.
- GV nhaän xeùt.
- Goïi HS ñoïc baøi taäp 2.
 - GV veõ moâ hình caáu taïo cuïm danh töø (baûng phuï)
+Hướng dẫn cách thực hiện
+ Gọi hs lên bảng thực hiện;cho HS nhận xét à
- GV nhaän xeùt.
- Cho HS ñoïc baøi taäp 3.
- Yeâu caàu tìm phuï ngöõ thích hôïp ñieàn vaøo choã troáng.
-Hs quan sát bảng phụ
-Đọc và thực hiện yêu cầu
-Hs lắng nghe
-Hs quan sát bảng phụ
-Hs nhận xét về các cách nói ở trên bảng phụ
-Hs lắng nghe
-Hs tìm cụm danh từ và rút ra nhận xét về hoạt động của cụm danh từ trong câu
-Hs lắng nghe và ghi nhận
-Hs đọc ghi nhớ sgk
-Hs quan sát , đọc và thực hiện các yêu cầu
-Hs lắng nghe
-Hs lắng nghe và ghi chú
-Hs quan sát mô hình cấu tạo cụm danh từ
-Hs lên bảng thực hiện
-Hs trả lời câu hỏi 
-Hs đọc trả lời câu hỏi 
HS nghe 
HS trả lời theo ghi nhớ 
HS đọc 
Nghe 
-Hs đọc ,xác định yêu cầu bài 1
-Hs lắng nghe và lên bảng thực hiện
-Hs đọc ,xác định yêu cầu bài 2
-Hs lắng nghe và lên bảng thực hiện
-Hs đọc ,xác định yêu cầu bài 3
Hs lắng nghe và lên bảng thực hiện
I.Cụm danh từ là gì ?
 1.Tìm hiểu các ví dụ:
Vd1:
+ngày xưa(phụ sau)
 Dt-tt
+hai vợ chồng ông lão đánh cá
(phụ trước) Dt-tt (phụ sau)
+một túp lều nát trên bờ biển
(phụ trước)	 Dt-tt (phụ sau)
->Những tổ hợp trên là cụm danh từ.
Ghi nhôù 1(ý 1):Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
Vd2: - túp lều (danh töø)
 - một túp lều (cuïm danh töø)
-> Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ và phức tạp hơn danh từ
Ghi nhôù 1 (ý 2)
Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình danh từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một danh từ .
II. Cấu tạo của cụm danh từ.
1.Tìm hiểu ví dụ:
 Các cụm danh từ:
-làng ấy (thieáu phuï tröôùc)
-ba con trâu ấy (ñaày ñuû) 
-mấy năm (thieáu phuï sau)
->Cụm danh từ hoàn chỉnh nhất có 3 phần; cụm dt không hoàn chỉnh sẽ khuyết phụ trước hoặc sau
 cuïm danh töø : (mô hình)
Phaàn tröôùc
Phaàn trung taâm
Phaàn sau
t 2
t 1
T 1
T 2
s 1
s 2
làng 
ấy
ba
thúng
gạo
nếp
ba
con
trâu
đực
ba
con
trâu
ấy 
chín
con
năm
sau
cả
làng
cuïm danh töø đầy đủ : (mô hình ghi nhớ - SGK)
II.Ghi nhôù 2 (sgk/118)
IV. Luyện tập
Baøi taäp 1: Tìm caùc cuïm danh töø:
 + Moät ngöôøi choàng thaät xöùng ñaùng
+ Moät löôõi buùa cuûa cha ñeå laïi
+ Moät con yeâu tinh ôû treân nuùi, coù nhieàu pheùp laï
 Baøi taäp 2: Ñieàn cuïm danh töø vaøo moâ hình:
Phaàn tröôùc
Phaàn trung taâm
Phaàn sau
t 2
t 1
T 1
T 2
s 1
s 2
một
người
chồng
thật xứng đáng 
một
lưỡi
búa
của cha để lại 
một
con
Yêu tinh 
ở trên núi, có nhiều phép lạ 
Baøi taäp 3: Ñieàn phuï ngöõ:
+ Thanh saét aáy.
+ Thanh saét vöøa roài.
+ Thanh saét cuõ.
 E.CỦNG CỐ- DẶN DÒ :
 1.Củng cố: đã thực hiện ở Hoạt động 3
 2.Dặn dò:
 a.Bài vừa học: Học thuộc các ghi nhớ (1), (2)
 b.Soạn bài: Chân ,Tay, Tai, Mắt, Miệng/114 +115,sgk
 Cách soạn:
 -đọc truyện ;
 -tìm hiểu phần chú giải các chú thích;
 -trả lời các câu hỏi Đọc- hiểu văn bản.
 c. 1)Kiểm tra vở bài soạn lấy điểm .
 2) Kiểm tra tiếng việt 1 tiết , nên học sinh phải học lại các bài tiếng việt (từ đầu năm đến nay) .
 Các bài sau : 1. Từ và cấu tạo từ tiếng Việt .
 2. Từ mượn .
 3. Nghĩa của từ .
 4. Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ .
 5. Chữa lỗi dùng từ .
 6. Danh từ. 
 7. Cụm danh từ .
Duyeät cuûa BLÑ Tröôøng
Duyeät cuûa Toå tröôûng _____________________________ ____________________________ ____________________________ _____________________________
Traàn Vaên Thaéng