Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 57: Tiếng Việt - Chỉ từ - Vạn Văn Thắng - Năm học 2008-2009

Tuần : 15 Ngày soạn : 17/11/2008 
 Tiết : 57 Ngày dạy : 24/11/ 2008 
	 TIẾNG VIỆT	CHỈ TỪ
I. YÊU CẦU : Giúp HS:
 1. Kiến thức
 Giúp HS hiểu ý nghĩa, công dụng của chỉ từ.
 2. Kĩ năng
 Biết cách dùng chỉ từ khi nói, viết.
 3. Thái độ
 Ý thức được tầm quan trọng của chỉ trong khi nói và viết
 II. CHUẨN BỊ :
 - GV : Tham khảo SGK, SGV, thiết kế giáo án, bảng phụ.
- HS : Đọc – trả lời SGK
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HỌC SINH
 Hoạt động 1 : Khởi động : (5phút)
 - Ổn định lớp.
 - Kiểm tra bài cũ.
 - Bài mới.
Kiểm tra sỉ số.
 - Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS.
 Giới thiệu: Trong mô hình cụm danh từ chúng ta đã được làm quen với số từ và lượng từ ở phía trước.Còn một thành phần khác nằm ở phía sau có tên là chỉ từ mà chúng ta sẽ tìm hiểu trong tiết học hôm nay.
- Báo cáo sỉ số.
Thực hiện theo yêu cầu
- Nghe – ghi tựa.
 Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm vàø hoạt động của chỉ từ trong câu. (15 phút)
 I. Chỉ từ là gì ?
 -> Là những từ dùng để trỏ vào sự vật nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian hay thời gian.
VD: Này , kia, đó, nọ, ấy
II. Hoạt động của chỉ từ trong câu :
-Làm phụ ngữ trong cụm danh từ.
-Có thể làm chủ ngữ hay trạng ngữ trong câu.
- Treo bảng phụ ( VD/ SGK ).
- Gọi HS đọc VD.
Hỏi: Các từ in đậm trong những câu trên bổ sung ý nghĩa cho từ nào ? Nhằm xác định điều gì của sự vật trên ?
- GV nhận xét câu trả lời HS.
- GV treo bảng phụ 2 -> Gọi HS đọc.
- Yêu cầu HS so sánh các cụm từ và rút ra ý nghĩa của các từ in đậm.
- GV nhận xét.
- Cho HS đọc mục 3 SGK.
- Yêu cầu HS thảo luận, so sánh điểm giống và khác nhau giữa từ “ấy” và “nọ”
- GV khái quát lại vấn đề : Đó là chỉ từ.
Hỏi: Vậy chỉ từ là gì ?
 -> Rút ra ghi nhớ SGK
- GV cho HS đọc ví dụ trên bảng phụ
- Yêu cầu HS :Phân tích câu 
-> Rút ra hoạt động chỉ từ trong câu.
- Gọi HS đọc lại ghi nhớ.
- Đọc bảng phụ.
- Cá nhân chỉ ra các danh từ được bổ nghĩa -> xát định vị trí của sự vật trong không gian. 
Nghe
- Đọc bảng phụ.
- Cá nhân so sánh và rút ra ý nghĩa các từ in đậm: cụm từ in đậm xác định chính xác vị trí của sự vật
- Đọc VD/ SGK.
- Thảo luận nhóm ( 2 HS ) -> Tìm điểm giống và khác nhau giữa từ “ấy” và “nọ”.
- Nghe. 
- Cá nhân trả lời ghi nhớ SGK. 
1 HS đọc ghi nhớ SGK
- Đọc VD.
- 3 HS phân tích 3 VD.
- 1 HS nhận xét và rút ra hoạt động của chỉ từ: Làm phụ ngữ, chủ ngữ hoặc trạng ngữ atrong câu. 
- Đọc ghi nhớ SGK. 
 Hoạt động 3: Hướng dẫn Luyện tập: (20 phút)
Bài tập 1: Ý nghĩa chức vụ của chỉ từ.
a.ấy.
-Định vị SV trong không gian.
-Làm phụ ngữ sau trong cụm danh từ.
b.Đấy, đây.
- Định vị SV trong không gian.
-Làm chủ ngữ.
c.Nay.
-Định vị SV trong thời gian.
-Làm trạng ngữ.
d.Đó.
- Định vị SV trong không gian.
-Làm chủ ngữ.
Bài tập 2: 
 Có thể thay như sau:
-Chân núi Sóc ->đấy.
-Bị lửa thiêu cháy ->ấy.
Bài tập 3:.
 Không thay được vì chỉ từ rất quan trọng.
Gọi HS đọc bài tập 1.
Gọi 4 HS lên bảng làm BT.
-> GV nhận xét.
- Gọi HS đọc và nắm yêu cầu bài tập 2.
- Gọi 2 HS lên bảng thực hiện
-> Nhận xét, bổ sung.
- Gọi HS đọc và xác định yêu cầu bài tập 3.
- Cho HS thảo luận.
-> GV nhận xét và nhấn mạnh tầm quan trọng của chỉ từ.
- Đọc yêu cầu BT1.
- 1 HS xác địh yêu cầu bài tập.
- 4 HS lên bảng trình bày các phần.
-> Lớp nhận xét.
- Đọc, nắm yêu cầu bài tập 2.
- 2 HS lên bảng làm bài tập.
- Đọc + nắm yêu cầu bài tập 3.
- Thảo luận 2 HS -> lớp nhận xét.
Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. (5 phút) 
- Củng cố:
- Dặn dò:
Hỏi: Em hiểu chỉ từ là gì? Đặt 1 câu có dùng chỉ từ.
-> Nhận xét, chốt lại tầm quan trọng của chỉ từ.
- Yêu cầu HS : Nắm vững nội dung ghi nhớ và tìm thêm chỉ từ
Chuẩn bị: Luyện tập kể chuyện tưởng tượng (đọc tìm hiểu theo gợi ý).
- HS trả lời cá nhân. 
- Nghe.
Ghi nhận để chuẩn bị theo yêu cầu của GV