Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 15+16: Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự

Tiết 15+16 : TÌM HIỂU ĐỀ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN TỰ SỰ
A/ Mục tiêu bài học :
Giúp hs :
 - Biết tìm hiểu đề văn tự sự và cách làm bài văn tự sự .
B/ Kiến thức trọng tâm:
- nắm được cách làm bài văn tự sự .
C/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy-học:
1/ Oån định lớp
2/ Kiểm tra bài cũ
- Thế nào là chủ đề trong văn tự sự ?
- Nêu bố cục của bài văn tự sự ?
3/ Dạy và học bài mới
Vào bài : chúng ta đã biết thế nào là chủ đề và dàn bài trong văn tự sự . tiết học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu cách làm 1 bài văn tự sự .
Hoạt động của thầy
Gv : ghi 6 đề bài lên bảng
Hỏi: Lời văn của đề (1) , (2) nêu ra những yêu cầu gì?
Hỏi : Những từ nào trong đề cho em biết điều đó ?
Hỏi : Các đề (3), (4), (5), (6) ko có từ kể, có phải là đề tự sự hay ko?
Gv : Đề văn tự sự có thể diễn đạt thành nhiều dạng . Có thể yêu cầu hs tường thuật, kể chuyện, tường trình 1 sự kiện, 1 câu chuyện hoặc chỉ nêu ra 1 đề tài của câu chuyện .
Hỏi : Từ trọng tâm trong mỗi đề là từ nào ? Em hãy gạch chân dưới những từ đó
Hỏi : Các đề trên đề nào nghiêng về kể việc, đề nào kể người, đề nào tường thuật ?
Gv : cho nên, khi tìm hiểu đề thì phải tìm hiểu kĩ lời văn để nắm vững yêu cầu của đề bài. 
Hỏi : Đề bài yêu cầu điều gì ?
Gv : yêu cầu hs gạch chân những từ cần lưu ý
Hỏi : Truyện gồm những nhân vật nào ?
Hỏi: Hãy kể lại các sự việc chính có trong truyện ?
Hỏi : Kết quả của truyện ra sao?
Hỏi : Truyện nhằm nêu lên ý nghĩa gì ?
Hỏi : Dàn bài của 1 bài văn tự sự gồm mấy phần ?
Hỏi : Theo truyện “ Sự tích Hồ Gươm “, mở bài sẽ làm gi? Thân bài và kết bài ?
Gv : đây là câu chuyện có cách kết thúc đóng, khép lại các sự việc
Lưu ý : khi lập dàn ý, ta cần sắp xếp các ý theo 1 trình tự hợp lý
Hỏi : Em hiểu thế nào là viết bằng lời văn của em ?
Hỏi : Hãy rút ra cách làm bài văn tự sự ?
Gv củng cố lại bài học
Hoạt động của trò
- kể lại 1 câu chuyện em thích
- kể về 1 người bạn tốt
-> kể
Cho hs đọc dấu chấm thứ nhất trong phần ghi nhớ sgk/48
-> ko phải là chép y nguyên câu chuyện có trong sách
Cho hs đọc ghi nhớ
Ghi bảng
I/ Tìm hiểu bài
1/ Tìm hiểu đề
- Kể 1 câu chuyện em thích bằng lời văn của em.
-> kể người + kể việc
- Kể chuyện về 1 người bạn tốt.
-> kể người
- Kỉ niệm ngày thơ ấu.
-> kể việc
- Ngày sinh nhật của em.
- Quê em đổi mới.
-> nêu chủ đề, kể việc
- Em đã lớn rồi.
-> nêu chủ đề, kể người
=> tìm hiểu kĩ lời văn để nắm vững yêu cầu của đề.
2/ Cách làm bài văn tự sự
Đề : Kể lại truyện “ Sự tích Hồ Gươm” bằng lời văn của em.
a/ Tìm hiểu đề : kể lại truyện “ Sự tích Hồ Gươm “
-> kể việc
b/ Lập ý
- Nhân vật : Long Quân, Lê Lợi, Lê Thận, Rùa Vàng
- Sự việc chính :
+ Giặc Minh đô hộ, nghĩa quân thế lực còn non yếu -> đánh thua
+ Long Quân cho mượn gươm : Lê Thận được lưỡi gươm, Lê Lợi được chuôi gươm. Tra gươm vào chuôi thì vừa như in
- Kết quả : 
+ Nghĩa quân chủ động tấn công, quét sạcch giặc ngoại xâm
+ Rùa Vàng đòi gươm, vua trả gươm
- Yù nghĩa :
+ Ca ngợi tính chất chính nghĩa và chiến thắng vẻ vang của khởi nghĩa Lam Sơn
+ Giải thích tên gọi hồ Hoàn Kiếm
c/ Lập dàn ý
- Mở bài : giới thiệu sự việc
- Thân bài : kể diễn biến sự việc
- Kết bài : kể kết cục sự việc
d/ viết thành bài văn hoàn chỉnh
II/ Bài học
Ghi nhớ sgk/48
III/ Luyện tập
1/ Tập làm dàn ý cho 3 truyện :
- Con Rồng cháu Tiên
- Thánh Gióng
- Sơn Tinh, Thủy Tinh
Dặn dò :
- học ghi nhớ sgk/ 48.