Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 11: Sự việc và nhân vật trong văn tự sự - Năm học 2009-2010

Tiết 11
Sự việc và nhân vật trong văn tự sự
a. Mục tiêu cần đạt
 * Qua bài học GV giúp HS:
 - Nắm được 2 yếu tố then chốt của tự sự : sự việc và nhân vật;hiểu được ý nghĩa của sự việc trong tự sự.Sự việc có quan hệ với nhau và với nhân vật ,với chủ đề tác phẩm,sự việc luôn gắn với thời gian,địa điểm,nhân vật,diễn biến,nguyên nhân, kết quả.
 - Tích hợp với phần văn bản : Sơn Tinh,Thủy Tinh.
 - Rèn kĩ năng nhận diện,phân loại nhân vật,tìm hiểu ,sâu chuỗi các sự việc,chi tiết trong truyện.
b. Chuẩn bị
GV: Bảng phụ
HS : Đọc trước bài.
c. Tiến trình dạy – học
I. ổn định tổ chức ( 1’)
II. Kiểm tra bài cũ ( 4’)
 GV yêu cầu HS chữa bài 4,5 trong SGK ; bài tập 7 trang 14 sách bài tập.
III. Bài mới ( 35’)
* GV giới thiệu bài
 Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
 HS nhớ lại nội dung truyện: Sơn Tinh – Thủy Tinh.
 ? Hãy chỉ ra các yếu tố cụ thể được nói tới trong truyện Sơn Tinh – Thủy Tinh
 GV gợi ý :
 ? Các sự việc xảy ra lúc nào ? ở đâu
 ? Ai là nhân vật thực hiện các hoạt động
 ? Sự việc xảy ra do đâu
 ? Các sự việc xảy ra như thế nào
 ? Kết quả ra sao
 HS trả lời.
 ? Vậy sự việc trong văn tự sự cần được trình bày qua những yếu tố nào
 GV chốt -> chuyển ý.
 ? Em hãy tóm tắt những sự việc chính diễn ra trong truyện Sơn Tinh – Thủy tinh
HS nêu các sự việc.
 ? Theo em,đâu là sự việc khởi đầu ? Sự việc phát triển ? Sự việc cao trào  và sự việc kết thúc
 ? Theo em có thể bỏ bớt sự việc nào không
 ? Có thể đảo trật tự không
 ? Theo em giữa các sự việc có mối quan hệ như thế nào
 HS trả lời.
GV chuẩn xác. : Việc trước giải thích lí do cho sự việc sau -> chiến thắng của Sơn Tinh.
 ? Việc Sơn Tinh thắng Thủy Tinh nói lên điều gì ? Thông qua câu chuyện nhân dân ta muốn đề cao , ca ngợi điều gì
 HS suy luận -> trả lời.
 ? Nhân dân muốn thể hiện điều gì qua việc đề cao
 HS nêu ý kiến.
 ? Qua phân tích VD em thấy sự việc trong văn tự sự được trình bày và sắp xếp như thế nào
 HS trả lời . GV chốt -> ghi nhớ.
 ? Kể tên các sự việc trong văn bản “ Con Rồng ,cháu Tiên”
I. Đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn tự sự ( 25’)
1. Sự việc trong văn tự sự
 a. Ví dụ ( SGK)
 b. Nhận xét
- Thời gian : đời vua Hùng 18.
- Địa điểm : thành Phong Châu.
- Nhân vật : Sơn Tinh- Thủy Tinh
- Nguyên nhân : TT căm tức ST vì không lấy được Mị Nương.
- Diễn biến : cầu hôn -> thi tài -> dâng lễ vật -> giao tranh.
- Kết quả : TT thất bại.
=> Sự việc phải trình bày cụ thể : thời gian,địa điểm,nhân vật,nguyên nhân,diễn biến,kết quả
1. Vua Hùng kén rể.
2. Sơn Tinh – Thủy Tinh đến cầu hôn.
3. Vua Hùng ra điều kiện chọn rể.
4. Sơn Tinh đến trước lấy được vợ.
5. Thủy Tinh đến sau không lấy được vợ 
-> tức giận dâng nước đánh ST.
6. Hai bên giao chiến -> cuối cùng TT thua.
7. Hàng năm TT dâng nước đánh ST nhưng đều thua.
=> Sự việc khởi đầu : 1
 Sự việc phát triển : 2,3,4
 Sự việc cao trào : 5,6
 Sự việc kết thúc: 7
 các sự việc được sắp xếp theo 1 trật tự.
=> Đề cao ,ca ngợi sự chiến thắng lũ lụt của nhân dân,ý chí chiến thắng thiên tai.
-> Tư tưởng người kể muốn biểu đạt.
c. Ghi nhớ (SGK)
- Sự việc trong văn tự sự trình bày : sự việc xảy ra trong thời gian,địa diểm,do nhân vật cụ thể thực hiện,có nguyên nhân,diễn biến,kết quả...
- Sắp xếp theo một trật tự.
*. Luyện tập ( 10’)
IV. Củng cố ( 3’)
 1. Hãy nêu hiểu biết của em về sự việc trong văn bản tự sự ?
 2. Kể tên các sự việc được nêu trong văn bản “ Bánh chưng,bánh giầy” ?
V. Hướng dẫn về nhà (2’)
 - Kể một câu chuyện về thời kì các vua Hùng.
 - Chuẩn bị : Sự việc và nhân vật trong văn bản ( tiếp) phần nhân vật trong văn tự sự.
-------------------------- ****************---------------------------