Giáo án môn Ngữ văn 6 - Tiết 31: Cây bút thần (tiết 2)

Ngày soạn: 6/10/2010 Tuần 8
Ngày dạy: 8/10/2010 	 Tiết 31
(Truyện Cổ Tích Trung Quốc)
I. MỤC TIÊU: Giúp học sinh:
 - Hiểu nội dung, ý nghĩa của truyện cổ tích “Cây bút thần” và một số chi tiết nghệ thuật tiêu 
 biểu, đặc sắc của truyện.
 - Rèn luyện kĩ năng đọc, kể, tóm tắt truyện.
 - GVHD lòng thương người, ghét cái ác, cái xấu.
II. CHUẨN BỊ: 	- Giáo viên: Thiết kế bài giảng + tranh 
- Học sinh: soạn bài
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG:
1. Ổn định tổ chức: (1’)
2. KTBC: (4’) 	- Những điều gì giúp cho Mã Lương vẽ giỏi?
- Nguyên nhân thần kỳ có tác dụng gì đối với tài vẽ của Mã Lương?
 3. Bài mới: GV tóm tắt nội dung tiết 1 đã học à chuyển sang tìm hiểu tiết 2.
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG
26’
7’
HOẠT ĐỘNG 1: HDHS TÌM HIỂU VĂN BẢN 
GV. Mã Lương được thần cho cây bút bằng vàng để 
 vẽ được những vật có khả năng như thật. Có bút 
 thần trong tay Mã Lương đã làm gì? à Chuyển ý.
H. Theo em Mã Lương dùng bút thần vẽ cho những 
 ai?
H. Mã Lương đã vẽ những gì cho những người 
 nghèo khổ trong làng?
HS. Quan sát tranh minh họa trả lời.
H. Tại sao Mã Lương không vẽ thóc gạo, nhà cửa 
 vàng bạc, châu báu  mà chỉ vẽ những dụng cụ lao 
 động ?
HS. Mã Lương không vẽ của cải vật chất có sẵn để 
 hưởng thụ, mà vẽ các phương tiện cần thiết cho 
 cuộc sống để người dân sản xuất, sinh hoạt. Từ đó
 sẽ tạo ra của cải vật chất, đó là những dụng cụ hữu 
 ích cho mọi người.
H. Em có suy nghĩ gì về hành động của Mã Lương (*).
HS. Mã Lương dùng cây bút thần phục vụ người 
 nghèo, mang lại cuộc sống ấm no cho họ. Mã 
 Lương yêu thương giúp đỡ người lao động.
H. Mã Lương đã vẽ gì cho tên địa chủ.
HS. Không vẽ gì, mặc cho chúng dọa nạt, dụ dỗ.
H. Mã Lương dùng cây bút thần trừng trị tên địa 
 chủ ntn?
H. Theo em khi đi xa, Mã Lương dùng cây bút thần để 
 làm gì? Em có nhận xét gì về việc làm đó?
HS. Mã Lương tiếo tục dùng cây bút thần để kiếm 
 sống. Mã Lương biết dùng cây bút thần hợp lý, 
 không ỷ lại để hưởng thụ giàu sang. ML có thể vẽ
 ra nhiều vàng để hưởng thụ nhưng ML không làm
 như vậy. ML kiếm sống bằng chính bàn tay lao 
 động, bằng sự sáng tạo nghệ thuật.
GV giảng: Do sơ ý ML để giọt mực ra vào mắt cò, 
 cò mở mắt xòe cánh bay đi. Vua biết đã bắt ML về 
 hoàng cung. Tại đây ML đãdùng cây bút thần chống
 lại nhà vua.
H. Mã Lương đã vẽ gì khi gặp nhà vua ?
 Vua đã làm gì trước hành động của Mã Lương ?
HS. Vua nhốt Mã Lương vào ngục, cướp bút thần.
 Vua vẽ núi vàng: ra tảng đá, vẽ thỏi vàng ra con 
 mãng xà.
H. Mã Lương dùng cây bút thần trừng trị tên vua
 tham lam, độc ác ntn?
H. Thần trao cho Mã Lương cây bút thần vậy thần 
 muốn trao cho ML nhiệm vụ gì?
H. Nhiệm vụ tiêu diệt kẻ ác có phải ML chỉ dùng
 cây bút thần không thì đủ chưa?
H. Truyện Cây bút thần được xây dựng theo trí 
 tưởng tượng phong phú và độc đáo của nhân dân.
 Theo em những chi tiết nào trong truyện là lý thú?
GV gợi ý: Cây bút thần lý thú và gợi cảm ở chỗ:
 - Là phần thưởng xứng đáng cho ML.
 - Có những khả năng kỳ diệu.
 - Chỉ ở trong tay ML, bút thần mới tạo ra được 
 những vật như mong muốn, chủ ý của người vẽ, còn
 ở trong tay kẻ khác nó tạo ra những điều ngược lại.
 - Cây bút thần thực hiện công lý của nhân dân: giúp
 đỡ người nghèo khó và trừng trị kẻ tham lam, độc 
 ác. Nó cũng thể hiện ước mơ về những khả năng kỳ
 diệu của con người.
H. Câu chuyện kết thúc ra sao? Có giống cách kết
 thúc các truyện cổ tích em đã học (hoặc đọc) 
 không?
H. Cách kết thúc gợi cho em suy nghĩ gì?
HS. - Kết thúc truyện, cây bút thần và ML được 
 truyền tụng khắp nước, không ai biết ML đi đâu.
 - Kết thúc mờ ảo, gợi một dư âm còn mãi, thuộc về
 nhân gian.
HOẠT ĐỘNG 2. TÌM HIỂU Ý NGHĨA TRUYỆN 
HS. Thảo luận nhóm về ý nghĩa của truyện.
 Đại diện nhóm trình bày ý kiến, các nhóm khác 
 nhận xét, bổ sung.
H. Qua những truyện cổ tích đã học, em thấy kết 
 thúc truyện ntn?
HS. Kết thúc có hậu.
HS. Đọc phần ghi nhớ SGK
H. Qua Nhân vật Mã Lương, em học tập được điều gì?
HS. Cần cù, chăm chỉ, biết giúp đỡ mọi người, ghét 
 những kẻ tham lam.
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
2. Mã Lương sử dụng bút thần:
- Vẽ cày, cuốc, đèn, thùng múc 
 nước, vẽ dụng cụ lao động 
 cho người nghèo khổ.
à Dụng cụ cần thiết cho cuộc 
 sống, tạo ra của cải vật chất.
- Mã Lương dùng bút thần 
 chống lại tên địa chủ và tên
 vua tham lam.
 + Mã Lương không vẽ gì cho 
 địa chủ.
+ Vẽ cung tên bắn tên địa chủ.
+ Không vẽ theo ý nhà vua mà 
 vẽ cóc ghê, gà trụi lông.
+ Vẽ sóng to gió lớn dìm chết 
 tên vua tham lam, độc ác.
à Mã Lương được trao sứ 
 mệnh tiêu diệt kẻ ác, thực 
 hiện công lý.
Þ Để tiêu diệt kẻ ác, bên cạnh
 cây bút thần còn nhờ vào sự 
 thông minh, dũng cảm, mưu 
 trí, sự khẳng khái của Mã 
 Lương
3. Ý nghĩa truyện:
- Công lý xã hội, những người 
 chăm chỉ tốt bụng, thông minh 
 được phần thưởng xứng đáng, 
 kẻ ác bị trừng trị.
- Khẳng định tài năng phải phục
 vụ nhân dân, phục vụ chính 
 nghĩa, chống lại cái ác.
- Tài năng nghệ thuật thuộc về 
 nhân dân.
- Thể hiện ước mơ về những 
 khả năng kỳ diệu của con 
 người.
4. CỦNG CỐ: (5’)
 - Kể tóm tắt nội dung truyện?
5. DẶN DÒ: (2’)
 - Học bài, tập kể diễn cảm câu chuyện .Nêu ý nghĩa truyện.
 - Chuẩn bị bài:DANH TỪ.
 + Đọc bài và trả lời câu hỏi SGK. 
 + Nắm được đặc điểm của danh từ.
 + Phân biệt danh từ chỉ đơn vị và dnh từ chỉ sự vật.
 + Xem phần luyệ n tâp.
 +Đọc trước phần ghi nhớ.