Bài giảng Môn Lịch sử 6 - Bài 21: Khởi nghĩa Lý Bí, nước Vạn Xuân ( 542 – 602 )

Tuần: 25
Tiết: 24
NS: 10/1/2011
ND: 14/2,15/2,19/2
 Bài 21: KHỞI NGHĨA LÝ BÍ, NƯỚC VẠN XUÂN
 ( 542 – 602 )
I. Mục tiêu bài học:
 1. Kiến thức: HS hiểu được:
 - Chính sách đô hộ của nhà Lương đối với nước ta.
 - Lí Bí và nước Vạn Xuân:
 + Con người và sự nghiệp của Lí Bí (quê hương và hoạt động..).
 + Diễn biến khởi nghĩa ( sự ủng hộ của các hào kiệt khắp nơi, khởi nghĩa bùng nổ và thắng 
lợi Lí Bí lên ngôi Hoàng đế, đặt tên nước là Vạn Xuân ).
 2. Kĩ năng: 
 - Tiếp tục rèn luyện kĩ năng phân tích và kĩ năng đọc bản đồ lịch sử . 
 3. Thái độ: 
 - Học tập tinh thần chiến đấu chống ngoại xâm, bảo vệ tổ quốc của ông cha ta.
 - Giáo dục ý thức kiên cường, bất khuất của dân tộc. 
II. Thiết bị, đồ dùng dạy học:
 - Tài liệu + Lược đồ khởi nghĩa Lý Bí 
III. Tiến trình tổ chức dạy và học:
 1. Ổn định: (1’)
 2. Kiểm tra bài cũ: ( 5’)
Câu hỏi: Trình bày nguyên nhân, diễn biến KN Bà Triệu năm 248.
Trả lời:
- Nguyên nhân : Nhân dân ta không cam chịu kiếp sống nô lệ. 
- Diễn biến :
- 248 cuộc khởi nghĩa bùng nổ ở Phú Điền (Hậu Lộc, Thanh Hoá).
- Bà Triệu lãnh đạo nghĩa quân đánh các thành ấp của nhà Ngô ở quận Cửu Chân rồi từ đó đánh ra khắp Giao Châu. 
- Nhà Ngô cử 6000 quân sang đàn áp cuộc khởi nghĩa thất bại. Bà Triệu hi sinh trên núi Tùng ( Phú Điền, Hậu Lộc, Thanh Hoá ).
 3. Bài mới:
Giới thiệu: Nhân dân ta không cam chịu ách đô hộ của PK phương Bắc, nhân dân ta đã nổi dậy khởi nghĩa dưới sự lãnh đạo của Lý Bí ® nước Vạn Xuân...
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG CHÍNH
Hoạt động 1: Cá nhân ( 15’)
GV: Năm 502 Tiêu Diễn cướp ngôi nhà Tề ® nhà Lương 
( 502-557). Từ đó nước ta bị nhà Lương đô hộ.
- Nhà Lương đặt ách đô hộ như thế nào đối với nước ta?
- Tại sao nhà Lương chia lại các quận?
- Tổ chức bộ máy nhà nước của nhà Lương ở nước ta có gì thay đổi?
- Giao chức vụ quan trọng cho người cùng họ và dòng họ lớn nhằm mục đích gì?
- Nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Lương
Hoạt động 2: Cá nhân ( 19’)
- Nguyên nhân cuộc KN Lý Bí?  
- Nêu hiểu biết của em về Lý Bí.
GV: Trình bày diễn biến trên lược đồ. 
- Vì sao hào kiệt và nd khắp nơi hưởng ứng cuộc KN Lý Bí?
- Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của nghĩa quân E? 
- Sau cuộc KN Lý Bí đã làm gì để xây dựng nền độc lập? 
- Lý Bí lên ngôi hoàng đế chứ không xưng vương chứng tỏ điều gì?
- Suy nghĩ gì về tên nước Vạn Xuân?
GV: Nói rõ tổ chức bộ máy nhà nước đây là nhà nước phong kiên độc lập TW tập quyền sơ khai 
- KN thắng lợi có ý nghĩa gì? 
- HS đọc SGK 
- Chia lại nước ta thành các quận, huyện và đặt tên mới .
- Để dễ cai trị. 
- Chỉ có tôn thất nhà Lương và một số dòng họ lớn mới được giao chức vụ quan trọng trong bộ máy cai trị.
- Phân biệt đối xử trắng trợn, không cho người Việt giữ chức quan trọng 
- Tàn bạo 
- Do chính sách cai trị tàn bạo của nhà Lương.
- HS đọc trong SGK.
- HS theo dõi GV trình bày diễn biến trên lược đồ.
- Vì lòng oán hận quân Lương, mong muốn giành độc lập. 
- Chủ động, kiên quyết, sáng tạo, có hiệu quả. 
- HS trả lời.
- Nước ta có giang sơn bờ cõi riêng sánh vai với Trung Quốc. 
- Sự tồn tại của dân tộc, của đất nước. 
-HS trả lời
- Thể hiện tinh thần, ý chí độc lập.
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào? 
- Về hành chính : Chia lại nước ta thành các quận, huyện và đặt tên mới : Giao Châu, Ái Châu, Đức Châu, Lợi Châu, Minh Châu. 
- Chủ trương chỉ có tôn thất nhà Lương và một số dòng họ lớn mới được giao chức vụ quan trọng trong bộ máy cai trị.
- Đặt ra hàng trăm thứ thuế
Þ Chính sách cai trị của nhà Lương hết sức tàn bạo ® nhân dân ta vô cùng cực khổ. 
2. Khởi nghĩa Lý Bí .Nước Vạn Xuân thành lập:
* Nguyên nhân : Do chính sách cai trị tàn bạo của nhà Lương. 
* Diễn biến : 
- Năm 542, khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ. Hào kiệt khắp nơi kéo về hưởng ứng :
+ Ở Chu Diên có Triệu Túc và con là Triệu Quang Phục.
+ Ở Thanh Trì có Phạm Tu.
+ Ở Thái Bình có Tinh Thiều. 
- Chưa đầy 3 tháng quân ta chiếm hầu hết các quận, huyện Tiêu Tư hoảng sợ chạy về TQ. 
- Tháng 4 – 542 và đầu năm 543 Nhà Lương hai lần đưa quân sang đàn áp, quân ta chủ động tiến đánh quân địch và giành thắng lợi.
- Năm 544 Lý Bí lên ngôi Hoàng đế ( Lý Nam Đế ) 
- Đặt tên nước : Vạn Xuân 
- Kinh đô : Ở vùng của sông Tô Lịch ( Hà Nội ). 
- Lập triều đình với hai ban văn, võ. 
* Kết quả, ý nghĩa: 
KN thắng lợi Lý Bí lên ngôi Hoàng đế, lập ra Nhà nước Vạn Xuân thể hiện tinh thần, ý chí độc lập. 
4. Sơ kết bài học: (4’)
- So sánh tổ chức Nhà nước Vạn Xuân với tổ chức Nhà nước Âu Lạc. 
- HD học sinh làm bài tập 
5. Dặn Dò: (1’)
- Học bài + làm bài tập.
- Chuẩn bị bài tiếp theo.